Aanwijzingsbesluit invoeren vergunningplicht Steenstraat 19 gemeente Arnhem 2025

DE BURGEMEESTER VAN DE GEMEENTE ARNHEM;

Overwegende dat:

Bevoegdheid

• op grond van artikel 2.3.5.2 van de Algemene Plaatselijke Verordening voor Arnhem (hierna: APV) voor de burgemeester onder meer de bevoegdheid bestaat om een gebouw aan te wijzen waarin het zonder vergunning van hem verboden is een bedrijf uit te oefenen;

• met het gebruik maken van deze bevoegdheid een belangrijke bijdrage kan worden geleverd aan de vergroting van de leefbaarheid in het gebouw en het omliggende gebied door op deze manier een ondermijnende wijze van exploitatie vanuit het gebouw tegen te kunnen gaan;

• de burgemeester door gebruik te maken van deze bevoegdheid een barrière opwerpt, zodat malafide ondernemers zich in dat gebouw minder makkelijk kunnen vestigen en de kans op het aldaar vestigen van meer bonafide ondernemers hiermee wordt vergroot;

• deze vergunningplicht en de leefbaarheidstoets, evenals de “levensgedrag-toets” van de exploitant en beheerder(s) en Bibob toets het onder andere mogelijk maakt dat de burgemeester de exploitatie van het gebouw kan reguleren en kan beoordelen of een bedrijf in het gebouw de leefbaarheid of de openbare orde in een gebied onder druk zet;

• daardoor de vergunningplicht een middel is om de leefbaarheid en de openbare orde in het gebouw en daarmee de omgeving te verbeteren en te waarborgen;

• op deze wijze ook bezoekers die overlast veroorzaken, crimineel gedrag vertonen of met zich meebrengen, geweerd worden uit het gebouw en de omgeving waardoor de leefbaarheid en de openbare orde en veiligheid in de directe omgeving naar verwachting zullen verbeteren;

Veiligheid in de Steenstraat en omgeving

• in het Plan van aanpak “Ondermijnende criminaliteit 2022-2026" de aanpak van ondermijnende criminaliteit, welke aanpak gericht is op individuen, gebouwen, gebieden en fenomenen, staat beschreven;

• wijkveiligheid één van de belangrijkste prioriteiten is uit het Integraal Veiligheidsplan 2023-2027;

• waar nodig wordt naast een generieke aanpak van wijkveiligheid, extra geïnvesteerd in een specifiek gebied om deze van een extra impuls te voorzien;

• de Steenstraat en omgeving de rode loper vanuit het Velperpoort station naar de binnenstad van Arnhem vormt;

• uit diverse bronnen blijkt dat de leefbaarheid en gevoel van veiligheid in de Steenstraat en omgeving de laatste jaren drastisch achteruitgegaan is:

  • de tweejaarlijkse monitor (I&O) in 2019 over het thema buurtproblemen meldde dat de bewoners van het Spijkerkwartier en het aangrenzende Centrum weliswaar optimistisch waren over de toekomst, maar dat zij al jaren rommel, bekladding, vernieling en andere vormen van verloedering rapporteerden en bovendien hoge verkeersonveiligheid en sociale overlast ervaren – meer dan hun stadsgenoten in vrijwel alle andere wijken. De monitor had in 2021 en in 2023 vergelijkbare uitkomsten;

  • het percentage van bewoners in het Spijkerkwartier dat zich weleens onveilig voelt in de eigen buurt in 2019 46% betrof, in 2021 een piek had naar 58,1% en in 2023 49,1% (I&O).

  • in 2020 ontvangt de burgemeester naar aanleiding van een schietincident bij een café en een ernstige mishandeling van een persoon, een aantal brieven van ondernemers met daarin het verzoek om maatregelen te treffen (zoals cameratoezicht) om de veiligheid in de straat te herstellen. Zij ervaren constante overlast van drugsdealers en gebruikers en winkeldiefstallen;

  • de Politie in 2021 de burgemeester verzoekt om het cameratoezicht in Arnhem uit te breiden in de omgeving rondom de Steenstraat (Spijkerlaan, Hommelstraat en Spoorwegstraat) om de openbare orde, veiligheid en leefbaarheid te herstellen:

    • de sfeer en de omgeving rondom de Steenstraat is veranderd;

    • de overlast- en criminaliteitscijfers blijven toenemen;

    • wijkagenten regelmatig worden aangesproken over het onveiligheidsgevoel dat heerst bij omwonenden, winkeliers en het winkelend publiek;

  • Uit de cijfers blijkt dat in de omgeving rondom de Steenstraat het aantal incidenten de laatste jaren toeneemt, met name het aantal overlast- en geweldsincidenten. Dit heeft invloed op de openbare orde, veiligheid en leefbaarheid van deze omgeving. Er is behoefte aan een gerichte aanpak op de heersende problematiek.

  • uit een intelligence rapportage van de politie van september 2024, welk rapport ziet op het gebied waarin deze locatie zich bevindt, blijkt dat er in een grote mate overlastmeldingen zijn gedaan in het gebied de Steenstraat, Spijkerlaan en Driekoningenstraat over de periode augustus 2019 tot en met augustus 2024. Het is aannemelijk dat de grote hoeveelheid aan overlastmeldingen bijdraagt aan een verhoogde perceptie van geweld. Uit de politiegegevens komt namelijk duidelijk naar voren dat de Steenstraat daadwerkelijk een zeer overlastgevende locatie is;

  • uit de dashboard wijkveiligheid blijkt dat over periode 1 januari 2024 tot en met 14 april 2025 in de Steenstraat vooral veel overlast door zwervers, overlast door alcohol/drugsgebruik en ruzie/ twist (zonder vervolg) wordt geregistreerd door de politie.

  • de ondernemersvereniging Steenstraat (VOS) meermaals haar zorgen over de veiligheid in de Steenstraat en omgeving heeft aangekaart bij gemeente Arnhem. Naar aanleiding van de incidenten in 2024 hebben zij de gemeente gevraagd wat zij gaat doen om de veiligheid in de straat te verbeteren. Zij voelen zich onveilig door de eerdergenoemde incidenten;

• de problemen in het gebied hardnekkig zijn en vragen om een aanpak voor een lange periode. Er is naar aanleiding van de incidenten in 2020 een offensief voor leefbaarheid en veiligheid gestart vanuit een breed samengesteld team, dat ter plaatse het oor en oog is en de bevoegdheid heeft om problemen versneld op te lossen;

• gestart is met de aanpak van problemen (bekend als aanpak Schoon, Heel en Veilig), variërend van het schoonmaken van de buurt, de aanpak van de weesfietsen tot aan diverse handhavingsacties voor het tegengaan van asociaal rij- en parkeergedrag en het tegengaan van dealen en drugsgebruik. Daarnaast zijn diverse maatregelen getroffen tegen ongure plekken en handhavingsacties tegen huftergedrag en criminaliteit. Maatregelen die ook rekenschap geven aan de uitkomsten van het Rekenkamerrapport 'De wet van de stimulerende achterstand - Onderzoek naar Ondermijning';

• in de aanpak pandeigenaren en makelaars zijn betrokken om samen met de gemeente Arnhem zorg te dragen voor een divers aanbod in de Steenstraat. Om te kiezen voor een onderneming die een positieve bijdrage levert aan de Steenstraat en omgeving in plaats van snelle verhuur aan een zoveelste kapperszaak, belwinkel of massagesalon. Om de diversiteit in aanbod te versnellen is gemeente Arnhem bezig om in het nieuwe omgevingsplan in dit gebied een branchering aan te brengen;

• in 2022, naar aanleiding van het verzoek van ondernemers en de politie, camera’s zijn opgehangen in het gebied, die allen operationeel zijn. De camera’s kunnen bijdragen aan gevoel van veiligheid, hebben een preventieve werking en bij een incident kunnen handhaving en politie snel in actie komen;

• Over periode 2020-2024 in de wijk Spijkerkwartier tien woningen en één lokaal zijn gesloten in verband met overtredingen Opiumwet, waarvan één woning tegenover Steenstraat 19 in 2024;

• het Spijkerkwartier in de top 3 staat van wijken waar de meeste signalen over overlastgevende panden worden aangemeld bij het interventieteam panden;

• jaarlijks tussen de vijf en tien zogenoemde Hyena acties worden georganiseerd door de politie in samenwerking met handhaving en de NS om alle zichtbare vormen van overlast aan te pakken en een bijdrage te leveren aan het gevoel van veiligheid van ondernemers, bewoners en bezoekers. Bij deze acties worden zakken rollen, winkeldiefstal en handel in en gebruik van verdovende middelen aangepakt;

• door het interventieteam diverse controles zijn uitgevoerd op kwetsbare branches in de Steenstraat om meer zicht te krijgen op de bedrijfsvoering van deze locaties. Naar aanleiding van deze controles zijn een aantal massagesalons, head- en smartshops gesloten door de burgemeester;

• er zijn Bibob-onderzoeken uitgevoerd die hebben geleid tot het intrekken en weigeren van enkele horecavergunningen;

• er in april 2022 een brand is uitgebroken in een horecazaak aan de Steenstraat waarbij sprake was van brandstichting. De brandstichting had niet alleen impact op de eigenaar van het pand en de bewoners van de bovenliggende woningen, maar zorgde ook voor gevoelens van onveiligheid in de Steenstraat en omgeving;

• in de Steenstraat en omliggende straten in het jaar 2024 opnieuw ernstige incidenten hebben plaatsgevonden, waaronder het plaatsen en het afgaan van explosief materiaal bij het pand Steenstraat 19 (2x) en een schietincident in een winkel in de Driekoningenstraat, waardoor het gevoel van veiligheid bij omwonenden en ondernemers ernstig is aangetast;

• in de nacht van 6 mei 2025 de wijk opnieuw is opgeschrikt door een explosie bij een woning en een steekincident in de omgeving van de Spijkerlaan;

• schietincidenten, brandstichting en het plaatsen van zwaar explosief kunnen worden gezien als ernstige verstoringen van de openbare orde. Met name het gebruik van een dergelijk explosief in een horeca- en winkelgebied in de directe nabijheid van woningen levert een groot gevaar op voor de veiligheid van de bezoekers en de ondernemers en bewoners van dit gebied;

• deze ernstige risico’s de verantwoordelijken achter deze explosieven niet lijken te schuwen;

• ter plaatse een onveilige situatie is ontstaan, welke situatie impact heeft op het gevoel van onveiligheid in deze straat;

Incidenten Steenstraat 19

• in het eerste kwartaal van 2024 gemeente Arnhem een e-mail ontvangt waarin zorgen worden geuit over de nieuwe huurders van Steenstraat 19. Zij zouden meerdere panden in de omgeving van de Steenstraat hebben bezichtigd en door verhuurders en makelaars zijn geweerd. Er worden zorgen geuit over ondermijnende criminaliteit vanuit het gebouw;

• het gebouw aan Steenstraat 19 in het jaar 2024, tijdens een verbouwing ten behoeve van de vestiging van een bedrijf in dat pand en in de opstartfase van het bedrijf, tweemaal doelwit is geweest van een gerichte actie. Hierbij is onder andere de voordeur door ontploffingsmateriaal beschadigd:

  • 1. Op zondag 21 april 2024 omstreeks 06.30 uur ontving de politie een melding dat er rond 05.45 uur een enorme knal was gehoord bij het gebouw Steenstraat 19. Uit het politieonderzoek is gebleken dat er in de nacht van 20 op 21 april 2024 gericht explosief materiaal is geplaatst op de voordeur van het gebouw gelegen aan de Steenstraat 19. Dat de voordeur volledig ontzet was en er glas op de vloer lag. Uit het buurtonderzoek is naar voren gekomen dat er onrust is onder de wijkbewoners en ondernemers naar aanleiding van het incident van 21 april 2024. Hierna is het volgende gebeurd:

    • a. de burgemeester heeft op 22 april 2024 besloten om het gebouw voor de duur van veertien dagen te sluiten op grond van 174a eerste lid, aanhef en onder b, van de Gemeentewet en subsidiair op grond van artikel 2.3.4.1 eerste lid APV in samenhang met artikel 174, derde lid, van de Gemeentewet;

    • b. op maandag 29 april 2024 is er in Pand 66 in de Steenstraat 66 een inloopmoment geweest voor omwonenden. Hier is door een tiental omwonenden en/of ondernemers gebruik van gemaakt. Hier zijn zorgen gedeeld en gevoelens van onveiligheid;

    • c. de burgemeester heeft op 7 mei 2024 besloten om de sluiting met veertien dagen te verlengen omdat er zorgen waren over de veiligheid van de omwonenden en de ondernemer als het gebouw weer geopend zou zijn, naar aanleiding van aanvullende informatie van de politie op 2 mei 2024. Hieruit bleek dat dit niet het eerste incident was waarbij de venno(o)t(en) betrokken waren;

  • 2. Op 17 oktober 2024 ontving de politie de melding dat op de locatie Steenstraat 19 een inbraak had plaatsgevonden. Ter plaatse zag de politie dat het glas van de voordeur van het gebouw was vernield, mogelijk door zwaar vuurwerk. Er lag ontploft vuurwerk voor het gebouw. Het soort vuurwerk is onbekend. Op camera beelden van gemeente Arnhem is te zien dat om 03.53 uur een lichtflits wordt waargenomen en vijf minuten voor het incident een onbekend persoon langs fietst. Hierna is het volgende gebeurd:

    • a. de politie heeft contact opgenomen met het bedrijf. Er is op dat moment geen aangifte gedaan vanuit het bedrijf. Het onderzoek van de politie heeft nog niet geleid tot (de aanhouding van) een (of meerdere) verdachte(n), waardoor de politie niet kan inschatten noch kan uitsluiten of er zich opnieuw ernstige verstoringen van de openbare orde zullen gaan voordoen;

    • b. de politie heeft de burgemeester geadviseerd over te gaan tot het treffen van passende maatregelen;

• de sluiting (april) én de verlenging (mei) van de sluitingsduur van het gebouw Steenstraat 19 , door de burgemeester, tijdelijk hebben geleid tot het herstellen van de rust in de omgeving;

• er zes maanden tussen het eerste en tweede incident zit, welke zonder aantoonbare openbare orde verstoringen in en/of rondom het gebouw Steenstraat 19 zijn verstreken;

• het incident van 17 oktober 2024 aantoont dat de kans op herhaling van de verstoring van de leefbaarheid, openbare orde en veiligheid gericht op dit gebouw, dan wel diens gebruiker aanwezig is, zelfs na maanden van rust;

• de burgemeester de pandeigenaar, de ondernemer, omwonenden en omliggende ondernemers heeft geïnformeerd voornemens te zijn om het gebouw Steenstraat 19 aan te wijzen voor een vergunningplicht en hen in de gelegenheid heeft gesteld te reageren op het voornemen;

• in totaal zes zienswijzen ingediend zijn naar aanleiding van het voornemen:

  • vier zienswijzen zijn positief over het voornemen en de bijdrage die het levert aan de verbetering van de leefbaarheid en veiligheid rondom het gebouw en de Steenstraat;

  • één zienswijze draagt een andere maatregel (cameratoezicht) aan;

  • één zienswijze is negatief;

• Deze zienswijzen hebben geen aanleiding gegeven om af te zien van het nemen van het aanwijsbesluit. De indieners van de zienswijzen hebben een aparte reactie op hun zienswijzen ontvangen.

Concluderende dat:

• uit voorgaande blijkt dat de Steenstraat en omgeving een kwetsbaar gebied is, waar al jaren een gebiedsgerichte aanpak van kracht is om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren en de noodzakelijke bevoegdheden van de burgemeester worden ingezet;

• het algemeen belang om te komen tot een verbeterde leefbaarheid specifiek in en rondom het gebouw aan de Steenstraat 19 evenals een verbetering van de situatie op het gebied van de openbare orde en veiligheid hier zwaarder weegt dan de belangen van de gebruiker van het gedeelte van het gebouw op het adres Steenstraat 19 te Arnhem;

• dit aanwijzingsbesluit een geschikt instrument is om de leefbaarheid in en rondom deze locatie te verbeteren en problemen op het gebied van de openbare orde en veiligheid voor deze locatie zoveel als mogelijk een halt toe te roepen;

• de noodzaak om in te grijpen aanwezig is nu de leefbaarheid op deze locatie gelet op het voorgaande onder zware druk staat en het invoeren van de vergunningplicht door middel van dit aanwijzingsbesluit positieve gevolgen kan hebben voor deze locatie en de directe omgeving;

• het aanwijzingsbesluit in de gegeven omstandigheden niet onredelijk bezwarend is voor belanghebbenden, gelet op voornoemde omstandigheden van het geval;

• de inbreuk die met het aanwijzingsbesluit wordt gecreëerd beperkt is en bovendien wordt toegejuicht door de eigenaar van Steenstraat 19 te Arnhem;

• op het vergunningstelsel dat met dit aanwijzingsbesluit van kracht wordt de Dienstenrichtlijn van toepassing is. Dit brengt met zich mee dat het aanwijzingsbesluit een gerechtvaardigde beperking van het vrij verrichten van diensten in moet houden, niet discriminatoir mag zijn, doelmatig moet zijn en dat het doel niet met een minder beperkende maatregel kan worden bereikt;

• inmiddels zijn zes maanden verstreken, waarin het voortraject voor het nemen van dit besluit is doorlopen, binnen welk traject belanghebbenden zijn betrokken bij de besluitvorming. Binnen deze periode hebben zich geen nieuwe voorvallen voorgedaan. Gelet op de ernst van de verstoringen die zich eerder hebben voorgedaan (met een tussenpauze van zes maanden) en de onrust die deze verstoringen teweeg hebben gebracht in de directe omgeving, er voldoende aanleiding bestaat om maatregelen in te zetten om de leefbaarheid en de openbare orde ter plaatse te verbeteren;

• in de overwegingen is toegelicht dat er een dringende reden van algemeen belang is voor het invoeren van een vergunningstelsel voor het uitoefenen van ieder bedrijf in dit gedeelte van het gebouw. De maatregel is doelmatig en kan niet met een minder beperkende maatregel worden bereikt. De gebeurtenissen geven aanleiding tot het nemen van dit aanwijzingsbesluit, waarbij de reikwijdte zich beperkt tot een gedeelte van één gebouw en waarbij deze hierboven aangegeven specifieke omstandigheden maken dat dit besluit niet discriminatoir is;

Gelet op:

• de artikelen 2.3.5.1, 2.3.5.2 en 2.3.5.3 van de APV;

Besluit:

Vast te stellen het

Aanwijzingsbesluit invoeren vergunningplicht Steenstraat 19 gemeente Arnhem 2025

I. Aanwijzingsbesluit

De burgemeester besluit het begane grondgedeelte van het gebouw aan de Steenstraat 19, kadastraal bekend als perceel AHM01 R7482 (onderdeel van perceel AHM01 R04714), zoals weergegeven op bijgaande tekening, aan te wijzen als gebouw waarin het verboden is zonder vergunning als bedoeld in artikel 2.3.5.3 eerste lid, van de APV een bedrijf uit te oefenen.

II. Inwerkingtreding en geldigheidsduur

Dit aanwijzingsbesluit wordt bekend gemaakt in het Gemeenteblad en treedt in werking op de dag na bekendmaking en geldt voor een periode van vijf jaar.

III. Citeertitel

Dit besluit wordt aangehaald als: Aanwijzingsbesluit invoeren vergunningplicht Steenstraat 19 gemeente Arnhem 2025

Arnhem,

De burgemeester van Arnhem,

A. Marcouch

Bezwaar en voorlopige voorziening

Indien een belanghebbende het niet eens is met dit besluit, kan hij binnen zes weken na de dag waarop dit besluit bekend is gemaakt, bij de burgemeester een bezwaarschrift indienen (Postbus 9029, 6800EL Arnhem).

Tevens kan, nadat bezwaar is gemaakt, op grond van artikel 8:81 van de Algemene wet bestuursrecht een verzoek om voorlopige voorziening worden ingediend bij de voorzieningenrechter van de rechtbank te Arnhem (postadres: Sector Bestuursrecht, Postbus 9030, 6800 EM Arnhem). Daarbij dient een afschrift van het bezwaarschrift te worden overgelegd. Hiervoor is men griffierecht verschuldigd. De rechtbank kan hierover verder informatie verstrekken.