Beleidsregel bomen gemeente Boekel

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Boekel;

gelet op:

Afdeling 3 van hoofdstuk 4 van de Algemene Plaatselijke Verordening gemeente Boekel

BESLUIT:

vast te stellen de

Beleidsregel bomen gemeente Boekel

Artikel 1. Begrippenlijst

Houtopstand: hakhout, een houtwal of een of meer bomen.

Ontsieren: het betreft in ieder geval ontsiering bij het meer dan 30% terugsnoeien van de boomkroon.

Vellen: rooien, met inbegrip van verplanten, alsmede het verrichten van handelingen die de dood of ernstige beschadiging of ontsiering van houtopstand ten gevolge kunnen hebben.

Artikel 2. Omgevingsvergunning vellen van een houtopstand

Op basis van artikel 4:11 van de Algemene Plaatselijke Verordening heeft het college de volgende bevoegdheden gekregen:

• 1. Het college stelt een kaart beschermde bomen Boekel vast. Op de kaart beschermde bomen Boekel wordt onderscheid gemaakt tussen monumentale bomen, waardevolle bomen, gemeentelijke of provinciale bomen en beschermde bosgebieden.

• 2. Het is verboden zonder omgevingsvergunning van het bevoegd gezag de houtopstanden te vellen of te doen vellen die staan vermeld op de in het eerste lid genoemde kaart beschermde bomen Boekel.

• 3. Naast de houtopstanden die vermeld staan op de kaart beschermde bomen Boekel geldt het verbod ook voor bomen die zijn aangeplant op basis van een herplantverplichting en/of instandhoudingsverplichting.

• 4. Het verbod is niet van toepassing in de volgende gevallen:

  • a. de burgemeester toestemming verleent voor het vellen van een houtopstand wegens een spoedeisend belang voor de openbare orde of een direct gevaar voor personen of goederen.

  • b. sprake is van een gemeentelijke boom met een omtrek van de stam die kleiner is dan 95 centimeter op een hoogte van maximaal 1,30 meter boven het maaiveld.

  • c. het periodiek knotten of kandelaberen als cultuurmaatregel betreft bij daarvoor geschikte boomsoorten, mits de betreffende boom of bomen deze cultuurvorm al hebben.

  • d. het vellen van houtopstanden noodzakelijk is voor natuurontwikkeling om de beoogde natuurdoelen te realiseren.

Artikel 3. Weigeren omgevingsvergunning

Op basis van artikel 4:11 van de Algemene Plaatselijke Verordening heeft het college de bevoegdheid om de omgevingsvergunning te weigeren op bepaalde gronden. De omgevingsvergunning kan in ieder geval worden geweigerd in de volgende situaties:

Criteria	Omschrijving	Kenmerken
Natuurwaarde	De houtopstand heeft natuurwetenschappelijke waarde omdat het een leefgebied vormt voor bijzondere soorten.	Het element wordt gebruikt als vaste nest- of voedselplaats voor een beschermde soort uit de wet Natuurbescherming; of Deze soort is zeldzaam op gemeentelijk niveau.
Landschappelijke waarde	Lijn- of vlakvormige groenelementen die door hun aanwezigheid een belangrijke bijdrage leveren aan het landschap of die een ander belangrijk element versterken/begeleiden.	Sortiment, ruimtelijke werking, beheer en omvang van het groenelement zijn typerend voor het landschapstype; of In de directe omgeving zijn geen landschapselementen die de landschappelijke werking kunnen overnemen; of Het landschapselement versterkt de belangrijkste structuren door de gemeente zoals waterlopen, kanalen en (oude) wegen.
Waarde voor stads- en dorpsschoon	De houtopstand heeft waarde omdat het een belangrijk element is voor het aanzicht in het dorp. De boom is bijzonder als gevolg van een weinig voorkomende soort, groeivorm of snoeiwijze.	De boom of bomen vormen een onderdeel van een geheel intact zijnde boomgroep of uniforme laanbeplanting die een karakteristieke structuur in het dorp zichtbaar maakt; of De boom of bomen vormen een geheel met het omringende huis of huizen; of Binnen de gemeente komen maximaal 5 andere bomen voor met dezelfde eigenschappen.
Beeldbepalende waarde	De houtopstand markeert de plek door zijn omvang en is sterk bepalend voor de sfeer op deze plek. Het wegvallen van het element veroorzaakt een aantasting van de beeldkwaliteit. Het groene karakter gaat sterk achteruit bij verlies van dit element.	De houtopstand is duidelijk aanwezig en onderscheidt zich in positieve zin van het groen in de directe omgeving; of Het wegvallen van deze groene massa kan in beeld niet worden gecompenseerd door overig groen in de omgeving.
Cultuurhistorische waarde	De houtopstand draagt bij aan de lokale, historische identiteit en het historisch besef van burgers. Voorbeelden zijn: hoogstamfruitbomen, oude boomgaarden, herdenkingsbomen, markeringsbomen, kapellenbomen, landgoedbomen en leibomen.	Geplant ter gelegenheid van een bijzondere gebeurtenis of concrete aanwijzingen (bordjes) die daar op duiden; of Uit leeftijd, plantlocatie of snoeiwijze blijkt duidelijk dat de houtopstand oorspronkelijk is geplant voor een (historisch) nut of gebruik; of De houtopstand is kenmerkend voor een bepaalde stijlperiode of ontwerpfilosofie; of De waarde van de houtopstand is onlosmakelijk verbonden met het historische of monumentale gebouw waar het bij hoort.
Waarde voor de leefbaarheid	De houtopstand heeft waarde omdat het een belangrijk element is voor de (maatschappelijke) leefbaarheid.	De boom of bomen vormen een eenheid met de omringende bomen. De resterende boom of bomen zullen schade ondervinden bij verwijdering van de boom of bomen; of De boom of bomen zijn belangrijk voor het tegengaan van klimaatverandering, zoals hittestress, droogte of wateroverlast.

Artikel 4. Voorschriften herplant

• 1. Bij het verlenen van een vergunning voor het vellen van een houtopstand legt het college een herplantplicht op, waarbij in ieder geval de stamomtrek van de te vellen boom terug geplant dient te worden. Dit kan terug geplant worden in meerdere bomen.

• 2. Bij het herplanten dient van één boom de herplant minimaal de volgende maat te hebben:

  • a. Monumentale boom 50-60 centimeter omtrek

  • b. Waardevolle boom 40-45 centimeter omtrek

  • c. Reguliere gemeente- of provinciale boom 18-20 centimeter omtrek

  • d. Beschermd Bosgebied 18-20 centimeter omtrek

  • e. Herplant- of inpassingsverplichtingsboom 18-20 centimeter omtrek

• 3. Het college brengt een herplantvergoeding in rekening indien de aanvrager zelf geen herplant kan verrichten of wanneer het herplantplan ontbreekt bij de vergunningaanvraag. De hoogte van deze herplantvergoeding bedraagt:

  • a. voor monumentale bomen €3.800 per boom;

  • b. voor waardevolle bomen €3.400 per boom;

  • c. voor gemeentelijke en provinciale bomen met een omtrek van 95 centimeter of meer op een hoogte van 1,30 boven het maaiveld, bomen in bosgebied en bomen die geplant zijn vanwege een herplant- of inpassingsverplichting €1.750 per boom.

• 4. Aan de vergunning wordt het voorschrift verbonden dat binnen een bepaalde termijn en overeenkomstig de door het college te geven aanwijzingen moet worden herplant indien een herplantplicht wordt opgelegd.

Artikel 5. Sancties

Illegaal vellen van bomen

Stap	Strafrechtelijk	Bestuursrechtelijk	Uitvoerder
Overtreding	Opstellen proces verbaal / verzoeken O.M. om te vervolgen	Opleggen herplantplicht en last onder dwangsom	Handhaving

Herplantplicht niet uitvoeren

Stap	Strafrechtelijk	Bestuursrechtelijk	Uitvoerder
1e constatering contact met overtreder, termijn stellen			Handhaving
2e constatering	Opstellen proces verbaal / verzoeken O.M. om te vervolgen	Opleggen last onder dwangsom	Handhaving
e.v.	Opstellen proces verbaal / verzoeken O.M. om te vervolgen	Verbeuring last onder dwangsom	Handhaving

Artikel 6. Criteria aanwijzen houtopstanden kaart beschermde bomen Boekel

• 1. Op de kaart beschermde bomen Boekel wordt onderscheid gemaakt tussen monumentale bomen, waardevolle bomen, gemeentelijke bomen, provinciale bomen en bosgebieden. Naast de houtopstanden die vermeld staan op de kaart beschermde bomen Boekel maken we ook onderscheid tussen bomen die zijn aangeplant vanwege een herplant- of inpassingsverplichting.

  • a. Voor alle monumentale bomen, waardevolle bomen, provinciale bomen, herplant- of inpassingsverplichtingsbomen en bomen die deel uitmaken van beschermd bosgebied geldt een vergunningsplicht en herplantplicht.

  • b. Voor alle gemeentelijke bomen met een omtrek van de stam groter dan 95 cm op een hoogte van 1,30 m boven het maaiveld, geldt een vergunningsplicht en herplantplicht.

• 2. Het college wijst een boom aan als monumentale boom op de kaart beschermde bomen Boekel, indien:

  • a. de geschatte leeftijd van de boom minimaal 80 jaar is, tenzij het gaat om een gedenkboom of boom met cultuurhistorisch waardevolle elementen;

  • b. de boom een goede conditie heeft en een minimale levensverwachting van nog tenminste tien jaar;

  • c. de boom een goede beeldkwaliteit en karakteristiek beeld oplevert, passend bij de soort.

• 3. Het college wijst een boom aan als waardevolle boom op de kaart beschermde bomen Boekel, indien:

  • a. de geschatte leeftijd minimaal 50 jaar is, tenzij het gaat om een gedenkboom of boom met cultuurhistorisch waardevolle elementen;

  • b. de boom een goede conditie heeft en een minimale levensverwachting van ten minste 15 jaar;

  • c. de boom een goede beeldkwaliteit en karakteristiek beeld oplevert, passend bij de soort.

• 4. Het college wijst een boom aan als gemeentelijke boom op de kaart beschermde bomen Boekel, indien:

  • a. de stam van de boom staat op gemeentegrond.

• 5. Het college wijst een boom aan als herplant- of inpassingsverplichtingsboom, indien:

  • a. De boom onderdeel is van een herplantplan behorende bij een verkregen kapvergunning; of

  • b. De boom onderdeel is van een inpassingsverplichting vanwege een ruimtelijke ontwikkeling.

• 6. Het college kan een beschermd bosgebied aanwijzen op de kaart beschermde bomen Boekel, indien:

  • a. de omvang van het bosgebied meer dan 300 m² bedraagt; of

  • b. het bosgebied binnen de bebouwde kom ligt; of

  • c. het bosgebied belangrijk is voor minimaal één van de volgende waarden: natuurwaarde, landschappelijke waarde, waarde voor stads- en dorpsschoon, beeldbepalende waarde, cultuurhistorische waarde, geomorfologische waarde of de waarde voor de leefbaarheid.

Artikel 7. Actualiseren kaart Beschermde bomen Boekel

• 1. Het college actualiseert de kaart beschermde bomen Boekel volgens onderstaande uitgangspunten:

  • a. houtopstanden, die op de kaart Beschermde bomen Boekel voorkomen, worden van de kaart verwijderd indien deze gekapt zijn;

  • b. houtopstanden of bosgebieden worden aan de kaart toegevoegd op verzoek van een belanghebbende, waarbij deze toestemming dient te hebben van de eigenaar van het perceel waarop de boom of het bos staat.

  • c. houtopstanden of bosgebieden kunnen worden toegevoegd aan de kaart indien deze zijn geplant vanwege een herplant- of inpassingsverplichting.

  • d. de kaart beschermde bomen Boekel wordt in ieder geval iedere 10 jaar volledig vastgesteld.

Artikel 8. Indieningsvereisten

• 1. Bij een aanvraag van een omgevingsvergunning voor het vellen van een houtopstand worden de volgende gegevens en bescheiden verstrekt:

  • a. de soort houtopstand;

  • b. de locatie van de houtopstand op het voor-, zij- dan wel achtererf;

  • c. de diameter in centimeters, gemeten op 1,30 meter vanaf het maaiveld.

  • d. de mogelijkheid tot herplanten, alsmede het eventuele voornemen om op een daarbij te vermelden locatie tot herbeplanten van een daarbij te vermelden aantal soorten over te gaan.

• 2. Als het een beschermde houtopstand betreft en de reden van de aanvraag voorkoming van schade of letsel, overlast of kwijnende beschermde houtopstand betreft dan maakt een boomkundig rapport opgesteld door een gecertificeerd boomdeskundige, onderdeel uit van de aanvraag.

Artikel 9. Ruimtelijke ontwikkelingen

• 1. Aan de omgevingsvergunning kan het voorschrift worden verbonden dat pas tot vellen van de beschermde houtopstand op en bij bouw- of aanlegwerkzaamheden mag worden overgegaan zodra andere ontheffingen, vergunningen, toestemming of omgevingsrechtelijke procedures onherroepelijk zijn geworden en de feitelijke en financiële voortgang van de werken voldoende gewaarborgd is.

• 2. In geval van technische ingrepen in het terrein of bouwwerken binnen de invloedssfeer van een houtopstand kan het college bepalen dat een Boom Effect Analyse (BEA) en een taxatierapport met boomwaarde van alle houtopstanden staande binnen de invloedssfeer van de ruimtelijke ontwikkeling moet worden overlegd waarbij de noodzaak tot vellen van de houtopstand wordt beoordeeld.

Artikel 10. Hinderbeleid

In overlastsituaties wordt de richtlijn ‘hinder door bomen’ gebruikt om te beoordelen of er een positief besluit op een kapvergunning verleend kan worden. Deze richtlijn is bijgevoegd in bijlage 1.

Datum inwerkingtreding

Deze beleidsregel bomen gemeente Boekel treedt in werking met ingang van 16 januari 2024.

Aldus vastgesteld door het college van B&W van de gemeente Boekel 16 januari 2024.

de secretaris,

J.G. Marcic

de burgemeester,

C.J.M. van den Elsen

Bijlage 1 Beleid hinder van bomen

1.1. Hindervormen en score

Een aantal vormen van hinder zijn onvermijdelijk bij bomen. Er zijn echter ook situaties waarbij sprake is van een combinatie van verschillende vormen van hinder waardoor vervolgstappen wenselijk zijn. Het beoordelingsformulier gaat in op onderstaande vormen van hinder.

• 1. Schaduwwerking

Beschrijving

Bomen zorgen voor schaduw. Dit zorgt voor verkoeling en door die verkoeling wordt eraan gewerkt om hittestress tegen te gaan. Het bestrijden van hittestress is één van de grotere opgaven in bebouwd gebied als gevolg van de klimaatverandering. Toch kunnen individuen in hun woonomgeving schaduw als hinder ervaren omdat men graag in de zon wil liggen. Ook is de hinderervaring verschillend, als het gaat om schaduw in de tuin of in het huis.

Deze hinder is ook afhankelijk van de indeling en grootte van het perceel en de standplaats van de boom ten opzichte van de zon en de woning.

Maatregelen

Bij “gewone” hinder zal de gemeente snoeien als de boom hierdoor zijn habitus niet verliest. Kandelaberen (inkorten van alle takken) is geen optie, omdat hierdoor de onderhoudskosten te hoog worden en dit sterk afbreuk doet aan de natuurlijke vorm van een boom. Tenzij dit in het verleden al is besloten dat we bij bepaalde bomen kandelaberen. In dat geval kan deze optie opnieuw worden ingezet.

Weging

De boom staat noordoost /noordwest /noord t.o.v. perceel. ❑ 0 punten

De boom staat oost /zuid /west t.o.v. perceel en veroorzaakt schaduw in voortuin meer dan 50% van de oppervlakte en minimaal 4 uur per dag. ❑ 5 punten

De boom staat oost /zuid /west t.o.v. perceel en veroorzaakt schaduw in achtertuin meer dan 50% van de oppervlakte en minimaal 4 uur per dag. ❑ 10 punten

De boom veroorzaakt schaduw in de woning

• Boom veroorzaakt minder dan 2 uur per dag schaduw ❑ 0 punten

• Boom veroorzaakt tussen 2 en 4 uur per dag schaduw ❑ 10 punten

• Boom veroorzaakt meer dan 4 uur per dag schaduw ❑ 15 punten

• 2. Blad- en bloesemval

Beschrijving

Blad- en bloesemval is een natuurlijk verschijnsel en is van tijdelijke aard. Met het vallen van het blad en de bloesem wordt de overgang van de seizoenen gemarkeerd. Het blad op de grond beschermt de beplanting in de winter tegen de vorst. Daarbij zorgt de humus die van de bladeren af komt voor extra voeding. Bladval heeft ook minder wenselijke effecten zoals een rommelig beeld, verstopping van dakgoten, straatkolken en het veroorzaken van gladheid.

Maatregelen

Om verstopping van kolken en gladheid op straat te voorkomen veegt de gemeente in de maanden oktober, november, december iets intensiever de goten. Dit wordt zoveel mogelijk in overleg met de bewoners gedaan. Hoe vaak de gemeente langskomt, is afhankelijk van het aantal bomen, de soort en het weer.

Bewoners kunnen een rooster in de dakgoot plaatsen. Hierdoor veroorzaken bladeren geen verstopping. De roosters zullen wel regelmatig gecontroleerd moeten worden zodat zij blijven functioneren.

Bewoners kunnen het blad van gemeentelijke bomen bij elkaar vegen en in de desbetreffende bladmanden doen, waarna de gemeente het ophaalt. Een andere mogelijkheid is dat de bewoners het blad wegbrengen naar de compostering of zelf composteren. Ieder jaar aan het begin van de bladvalperiode wordt er een persbericht in het Boekels weekblad geplaats. Hier staat precies in hoe en wat de gemeente doet en wat de bewoners zelf kunnen doen.

Weging

Boomhoogte > 15m en < 5m van de gevel (gemeten van af hart stam) ❑ 15 punten

Boomhoogte > 15m en > 5m van de gevel (gemeten van af hart stam) ❑ 10 punten

Boomhoogte > 10m – < 15m en < 5m van de gevel (gemeten van af hart stam) ❑ 5 punten

Boomhoogte > 10m – < 15m en > 5m van de gevel (gemeten van af hart stam) ❑ 0 punten

Boomhoogte < 10m ❑ 0 punten

• 3. Boomwortels

Beschrijving

Bomen hebben wortels nodig om te leven en te groeien. Wortels zorgen voor stabiliteit, voedsel- en vochtopname. Voor een goede verankering heeft een boom genoeg ruimte nodig om zijn wortels te kunnen spreiden. Wanneer er te weinig ruimte is zal er wortelopdruk ontstaan. Wortels zoeken de weg van de minste weerstand naar ruimtes waar vocht en voeding aanwezig is.

Hinder veroorzaakt door boomwortels is een veel voorkomend probleem in de stedelijke omgeving. Dit omdat er vaak onvoldoende ondergrondse ruimte is voor de groei van bomen. In de volgende gevallen kan er sprake zijn van hinder:

• Opdruk van verhardingen

• Schade aan kabels en leidingen

• Schade aan funderingen en gevels

• Schade aan de erfafscheiding

• Wortels van gemeentelijke bomen in particuliere tuinen

• Wortels in de riolering

Maatregelen

Het verwijderen van wortels en het herstellen van de bestrating is geen duurzame oplossing. Deze maatregel zal regelmatig uitgevoerd moeten worden. De boom kan instabiel raken, waardoor de boom intensiever gecontroleerd moet worden. Daarnaast moet de boom veel energie stoppen in het herstel, waardoor de groeikracht en conditie verminderd. Wanneer de ingreep door de gemeente minder dan 1x per 2 jaar is, gaan we door met het nemen van deze herhaalde periodieke maatregel. Als de bestrating eens per 2 jaar of vaker hersteld moet worden, moet gezocht worden naar een structurele oplossing. Een structurele oplossing is: de boomspiegel vergroten, groeiplaatsverbetering of het plaatsen van een wortelscherm.

Boomspiegel vergroten: Het verwijderen van verharding is een eenvoudige manier om de wortelopdruk te verhelpen. Dit is niet altijd mogelijk, bijvoorbeeld omdat er te weinig ruimte overblijft voor een aanliggend voetpad of omdat een aangrenzend parkeervak dan te smal wordt.

Weging

Boomwortels veroorzaken schade aan de woning, schuurtjes, erfafscheiding, leidingen en/of riool. ❑ 20 punten

Boomwortels veroorzaken twee- jaarlijks terugkerend worteluitlopers en veroorzaken opdruk van de verharding, schade aan de beplanting. ❑ 10 punten

• 4. Overhangende takken

Beschrijving

Takken van gemeentelijke bomen hangen soms over de perceelgrenzen van particulieren. Er kan dan hinder ervaren worden door schaduw, het beschadigen of vervuilen van eigendommen, het vallen van blad en/of het druipen van de boom.

Maatregelen

In de basis worden overhangende takken (op particuliere grond) gesnoeid. Indien het boomtechnisch niet verantwoord is treden we in overleg met de particulier.

Het snoeien van overhangende takken zal zoveel mogelijk meegenomen worden in het snoeiprogramma van de gemeente. Dit houdt in dat het mogelijk is dat - na overleg met de bewoner- de takken pas 1 à 2 jaar na de constatering gesnoeid worden.

Weging

De takken van de boom veroorzaken aantoonbare schade aan gebouwen en/of andere constructies. ❑ 20 punten

De takken van de boom veroorzaken geen aantoonbare schade aan gebouwen of andere constructies maar vegen bij wind wel tegen ramen, daken of dakgoten of andere relatief kwetsbare onderdelen van gebouwen en dit kan met een reguliere snoeibeurt niet opgelost worden. ❑ 10 punten

• 5. Vruchtval

Beschrijving

Vruchten van bomen is een belangrijke voedselbron voor veel diersoorten en de periode van val is van korte duur. Vruchtval van bomen kan tijdelijk tot vervelende situaties leiden. Zachte vruchten (van bijvoorbeeld appelbomen) kunnen op de bestrating vallen waardoor deze mogelijk glad kan worden en hinder kunnen zorgen door aan schoenen te blijven plakken of door ongedierte aan te trekken. De rijpe vruchten van de Ginkgo (Japanse notenboom) veroorzaken stank. Harde vruchten (bijvoorbeeld kastanjes of eikels) kunnen schade veroorzaken maar dit gebeurt zelden.

Maatregelen

Bij gladheid kan de gemeente de wegen vegen.

Bewoners kunnen de vruchten opruimen. Wanneer het gaat om vruchtval op auto’s kan de bewoner de auto tijdelijk ergens anders parkeren of de auto afdekken. Bij vruchtval in de tuin waardoor er zaailingen ontstaan, kunnen de bewoners, de zaailingen omschoffelen of eruit halen.

Weging

Vruchtval (meerdere mogelijk met een maximaal van 30 punten)

Vruchtval veroorzaakt gladheid. ❑ 15 punten

Vruchtval veroorzaakt stank. ❑ 20 punten

Vruchtval boven parkeerplaats bij aantoonbare schade aan voertuig. ❑ 15 punten

Vruchtval boven tuin. ❑ 5 punten

Vruchtval boven overige verharding ❑ 5 punten

De weging geldt zowel voor particulier terrein als voor openbaar terrein. Er kan maximaal 30 punten gehaald worden voor vruchtval.

• 6. Druipende bomen

Beschrijving

In de lente en de zomer komen op veel planten en bomen luizen voor. Het gaat meestal om bladluis. Ook dopluis, wolluis en schildluis komen voor. Luizen zijn niet schadelijk voor de boom of de volksgezondheid. Wel kunnen luizen zorgen voor hinder. Luizen in bomen zorgen voor “honingdauw”, plak. Hoe warmer hoe meer plak. Dit valt op alles wat onder de boom staat, bijvoorbeeld een auto of het meubilair van een restaurant. Deze plak is na een regenbui merendeels weggespoeld. Echter, op honingdauw kan zich een schimmel “roetdauw” (zwarte plekken) ontwikkelen. Deze zorgt voor plak wat minder gemakkelijk te verwijderen is.

Maatregelen

De Gemeente Boekel zet structureel biologische bestrijdingsmiddelen in bij lindebomen in de vorm van lieveheersbeestjes. Ook het toepassen van knoflook- extracten zijn weergevoelig en leveren vaak in beperkte mate resultaat op. De gemeente Boekel is daarom terughoudend in het toepassen van bestrijdingsmiddelen. 

Bewoners kunnen voertuigen of meubilair wassen, beschermhoes gebruiken of een andere locatie zoeken. De bewoners kunnen ook met koud water door de boom sproeien om de honingdauw weg te spoelen.

Bij toekomstige plannen waarbij bomen worden geplant, wordt er rekening mee gehouden met de boomsoort. In bebouwde omgeving planten we geen druipende bomen.

Weging

Takken druipende boom hangen boven een parkeerplaats, tuin of terras ❑ 10 punten

1.2. Vormen van hinder zonder score

Naast de bovengenoemde vormen van hinder is het mogelijk dat bewoners nog andere vormen van hinder ervaren. Er zijn echter een aantal zaken die de gemeente Boekel niet als hinder classificeert en dan ook geen weging aan toekent. Welke zaken dit zijn en waarom de gemeente dit niet als hinder ziet, staat hieronder uitgelegd.

• 1. Zonnepanelen

Beschrijving

De laatste jaren is het gebruik van zonnepanelen op daken van woningen enorm toegenomen. Voordat men overgaat tot aanschaf van de panelen wordt niet altijd goed gekeken of bestaande objecten in de openbare ruimte (zoals bomen) de situatie misschien minder geschikt maakt voor zonnepanelen. In nieuwbouwwijken is de situatie anders. Gezien de energieopgave houden we rekening met de plaatsing en de boomsoort. Een 100% schaduwvrije zonnepaneel kunnen we echter niet garanderen.

Maatregelen

De gemeente neemt geen maatregelen om te zorgen dat bomen geen hinder vormen voor zonnepanelen.

Inwoners kunnen voor de aanschaf van zonnepanelen zich informeren over de mogelijkheden en onmogelijkheden van zonnepanelen en het te behalen rendement.

Bij toekomstige plannen waarbij bomen worden geplant, wordt er rekening mee gehouden met de locatie en de boomsoort. Een 100% schaduwvrije zonnepaneel kunnen we echter niet garanderen.

• 2. Allergiemeldingen

Beschrijving

Allergiemeldingen spelen vaak op aan het begin van het voorjaar, wanneer vooral elzen, berken en (boom)hazelaars in bloei komen. Ook grassen en andere beplanting kunnen klachten veroorzaken. Het stuifmeel (pollen) kan zich over grote afstanden verspreiden. Deze vorm van hinder is te beperken door op grote schaal de wind bestuivende boomsoorten in de gemeente Boekel te verwijderen. Dit betekent dat meer dan de helft van alle bomen verwijderd moet worden. Dit is geen reële oplossing, omdat dit grote nadelige gevolgen heeft voor de natuur en het stadsbeeld. Het verwijderen van enkele bomen vanwege allergie is geen oplossing.

Daarnaast hebben bomen een luchtzuiverend- en stof opvangend vermogen waar ook mensen met luchtwegklachten bij gebaat zijn.

Maatregelen

De gemeente neemt geen maatregelen op het bestaande bomenbestand.

Wel worden bepaalde boomsoorten die veel pollen verspreiden niet meer geplant in de bebouwde omgeving. Te denken aan de berk, de cipres en de els.

Bewoners kunnen voor hun ramen anti-pollen raamhorren plaatsen. Door de ramen en deuren gesloten te houden kunnen de betreffende bewoners de klachten verminderen.

• 3. A ngst voor omwaaien of uitbrekende takken

De gemeente heeft de zorgplicht voor al haar bomen. Het hele bomenbestand wordt regelmatig gecontroleerd. Als het nodig is wordt er “nader onderzoek” uitgevoerd. Bij gevaarlijke situaties worden bomen verwijderd. Het komt zelden voor dat een boom (zonder reden) onverwacht omvalt. Het omwaaien van bomen tijdens storm of valwinden kan niet voorkomen worden. Bij voorkomende klachten wordt de uitkomst van de boominspectie verteld. Tijdens de inspectie wordt gekeken of een boom veilig of niet veilig is. Als een boom niet veilig is, worden er maatregelen getroffen om de boom weer veilig te maken. Dit valt onder de “zorgplicht” van de eigenaar, in dit geval de gemeente. Goede voorlichting is vaak voldoende.

• 4. Uitwerpselen van vogels en zoogdieren

Bomen worden door veel dieren gebruikt als voedselbron, nest- of rustplaats. Hierdoor kan het gebeuren dat wat onder de takken staat/ligt vies wordt. Dit is voor de gemeente geen reden om maatregelen te treffen.

• 5. Stekels op stam

Er zijn een paar soorten bomen (zoals Acacia, Gleditsia) met stekels op hun stammen/takken. Door de scherpte kunnen deze stekels gevaarlijk zijn als er mensen langs moeten. Bij hinder zal er eerst geprobeerd worden om de stekels op de stam en/of de takken met stekels te verwijderen.

• 6. Mos en/of algengroei

Op vochtige en relatief donkere plekken kan gemakkelijk mos of algengroei plaatsvinden. Schaduw van bomen kan hier een bijdrage aan leveren. Desondanks zullen in de gemeente Boekel geen bomen worden gekapt in verband met mos en/of algengroei. Het is aan de bewoners om hun eigen terrein zo veel mogelijk mos en algenvrij te houden.

• 7. Overige insecten

Onder overige insecten worden alle insecten verstaan die te bestrijden zijn. Alleen luizen vallen niet onder deze paragraaf, dit wordt bij paragraaf ‘druipende bomen’ behandeld en worden wel als hinder gezien.

Insecten maken deel uit van de natuur, zij zien bomen als een voedselbron of rustplaats. Er komen klachten binnen over insecten die bomen benutten, de gemeente vindt dit geen reden om maatregelen te treffen tenzij de volksgezondheid in het geding is.

Bij klachten waarbij de volksgezondheid in het geding is, gaat de gemeente de desbetreffende insecten bestrijden, zoals de eikenprocessierups.

1.3. Waarde van een boom

Naast het feit dat hinder in allerlei gradaties kan voorkomen en/of wordt ervaren is bij de afweging of en welke maatregelen getroffen moeten worden ook de “boomwaarde” van een boom belangrijk. Hieronder worden de verschillende soorten “boomwaarde” van een boom beschreven.

• 1. Locatie boom

De boom staat binnen de bebouwde kom indien deze in de kern van Boekel, Venhorst of Huize Padua staat. Alle andere bomen staan buiten de bebouwde kom. Bomen buiten de bebouwde kom hebben over het algemeen meer ruimte en zullen daardoor minder snel hinder veroorzaken.

• 2. Aantal

We willen weten over hoeveel bomen het gaat. In principe wordt iedere boom moet op zichzelf beoordeeld, maar bij een groep of laan kan er ook naar het geheel gekeken worden.

• 3. Verschijningsvorm

Iedere verschijningsvorm geeft een ander beeld van de boom en de omgeving. Bij het weghalen van een solitaire boom verander je redelijk veel van het beeld in die desbetreffende omgeving, zo is dat ook als je een boom uit een laan haalt waardoor er een opvallende opening in de bomenrij komt.

Weging

Solitair ❑ 20 punten

Groep ❑ 10 punten

Straat / laanboom ❑ 20 punten

• 4. Status Boom

De gemeente heeft een lijst opgesteld met bomen die monumentaal of waardevol zijn voor de gemeente Boekel. Om op de lijst te komen moet de boom aan bepaalde criteria voldoen, bijvoorbeeld beeldbepalend zijn en ouder dan 80 jaar, herdenkingsboom zijn.

Om te bepalen of de boom monumentaal of waardevol is, kunt u de digitale kaart met beschermde bomen in Boekel raadplegen. Deze kaart is beschikbaar via www.boekel.nl. Hier kunt u tevens vinden of de boom onderdeel uitmaakt van een beschermd bosgebied.

Weging

Monumentale boom ❑ 60 punten

Waardevolle boom ❑ 40 punten

Gemeenteboom ❑ 0 punten

Beschermd bosgebied ❑ 40 punten

• 5. Levensverwachting

Bomen hebben boven- en ondergronds voldoende ruimte nodig om hun volwassen leeftijd te kunnen bereiken. Deze ruimte is, door gemaakte keuzes in het verleden, niet altijd aanwezig. Vaak vertonen deze bomen een slechte conditie en/of groei, drukken zij de bestrating op of groeien tegen gebouwen.

Bomen met een levensverwachting korter dan 10 jaar hebben minder waarde voor de openbare ruimte. Dit zal blijken uit de VTA-(visuele boom) controles. Als bij de VTA-controle niets uitkomt kan je er vanuit gaan dat de boom een levensverwachting heeft langer dan 10 jaar.

Weging

< 10 jaar ❑ -50 punten

> 10 jaar.100% groen/ onverhard terrein onder de kroonprojectie. ❑ 20 punten

> 10 jaar. Minimaal 50% groen/ onverhard terrein onder de kroonprojectie. ❑ 15 punten

> 10 jaar. Maximaal 50% groen/ onverhard terrein onder de kroonprojectie. ❑ 10 punten

• 6. Hittestress

Doordat de aarde opwarmt komen er meer extreem warme dagen. Door verstening van straten, pleinen en uw eigen tuin wordt het nog heter in de bebouwde omgeving. Dat noemen we hittestress. Door die hogere temperaturen in de bebouwde omgeving ontstaan er gevolgen voor de volksgezondheid. Hittestress zorgt voor een groeiend aantal zieken, arbeidsprestaties nemen af en het arbeidsverzuim neemt toe.

Een middel om hittestress tegen te gaan is het realiseren van meer groen in de bebouwde omgeving. Het groen in de bebouwde omgeving kan sterk bijdragen aan het beperken van de opwarming van de bebouwde omgeving en daardoor blijft er een beter leefklimaat voor de inwoners van de bebouwde omgeving. Van alle soorten groen zijn bomen door hun grote volume en bladmassa het meest effectief. Een boom zorgt voor schaduw en verdamping wat hittestress tegen gaat. De gemeente Boekel vindt dat de waarde van de boom mede afhankelijk is van de mate waarin de boom hittestress tegengaat. Bijvoorbeeld als een boom volledig in de verharding staat, zorgt de boom ervoor dat de verharding minder kan opwarmen door zijn schaduw en verkoelt door de verdamping in zijn bladeren en heeft daarom meer waarde om hittestress tegen te gaan.

Weging

Kroonprojectie is niet op verhard terrein. ❑ 5 punten

Kroonprojectie is tot de 50% op verhard terrein. ❑ 10 punten 

Kroonprojectie is meer dan 50% op verhard terrein. ❑ 15 punten

• 7. Aantal belanghebbenden

Niet iedereen ervaart hinder op dezelfde manier. Wat de één hinderlijk vindt kan iemand anders misschien totaal niet deren. Daarom vindt de gemeente Boekel het belangrijk de mening van meerdere bewoners te betrekken in de beoordeling van hinder. Om een eerlijke beoordeling van de hinder(ervaring) te kunnen maken, wordt daarom gekeken naar de mening van de direct belanghebbenden. Het aantal belanghebbenden is ook afhankelijk van de status van de boom. Bij een Monumentale boom betrekken we meer belanghebbenden dan bijvoorbeeld bij een Gemeente boom.

Onder “direct belanghebbenden” wordt verstaan:

• Monumentale boom: Bewoner die in een straal van 100 meter vanaf de stam van de boom grond in eigendom of huur heeft liggen. Het gaat om 1 bewoner per adres.

• Waardevolle boom: Bewoner die in een straal van 75 meter vanaf de stam van de boom grond in eigendom of huur heeft liggen. Het gaat om 1 bewoner per adres.

• Gemeente boom: Bewoner die in een straal van 50 meter vanaf de stam van de boom grond in eigendom of huur heeft liggen. Het gaat om 1 bewoner per adres.

Het is aan de bewoners om aan te tonen hoeveel belanghebbenden de boom verwijderd willen hebben en hoeveel belanghebbenden de bomen willen behouden.

Weging

Het aantal klagende bewoners is meer dan 75% van de belanghebbenden. ❑ -15 punten

Het aantal klagende bewoners ligt tussen de 50% - 75% van de belanghebbenden. ❑ -10 punten

Het aantal klagende bewoners ligt tussen de 25% - 50% van de belanghebbenden. ❑ -5 punten

Het aantal klagende bewoners is minder dan 25% van de belanghebbenden. ❑ 0 punten

1.4. Advies

Bij de beoordeling van de hinderwaarde worden de van toepassing zijnde punten bij elkaar opgeteld.

Voor de beoordeling van de boomwaarde moeten ook alle punten die van toepassing zijn worden opgeteld. Dit houdt bijvoorbeeld in dat een laanboom die in de verharding staat met een levensverwachting hoger dan 10 jaar en status (gemeenteboom) heeft in de kaart “beschermde bomen” als boomwaarde 45 punten krijgt.

Wanneer het totaal aantal punten voor “hinder” hoger is dan het totaal aantal punten voor “boomwaarde”, zal dit eerder bijdragen aan medewerking aan een kapvergunning.

Bij een nagenoeg gelijk aantal punten ligt het definitieve besluit bij de beheerder. In dat geval gaan andere afwegingsfactoren meespelen.

Deze beoordeling is ervoor om advies te geven aan de beheerder, bij een goede onderbouwing kan de beheerder anders handelen dan het advies.

Beoordelingsformulier Hinder van bomen