Een Sterke basis in Lelystad - Subsidiekader 2025

1. Inleiding

1.1 Aanleiding

In 2020 heeft de raad de Aanpak Sociaal Domein vastgesteld. In verband met geconstateerde aandachtspunten in combinatie met grote financiële tekorten binnen het sociaal domein is ingestemd met een fundamentele koerswijziging. Voor de jeugdhulp betekent dit drie maatregelen¹:

• 1. Investeren in een sterke basis als voorliggende voorziening om een groot deel van de ondersteuning op te kunnen vangen.

• 2. Inrichten van een stevige Toegang en Regie voor de jeugdhulp.

• 3. Aangaan van strategisch partnerschap met beperkt aantal aanbieders voor de uitvoering van specialistische jeugdhulp.

Om handen en voeten te geven aan de 1e wijziging, is in 2022 gestart met het traject het Versterken van de basis. Hiervoor is het subsidiekader ‘Een sterke basis voor Lelystad – 2022’ opgesteld. In dit kader zijn 4 inhoudelijke opgaven opgesteld waarmee de basis rondom kinderen en gezinnen wordt versterkt:

• Opgave 1. Een laagdrempelig informatie- en adviespunt voor opvoed- en opgroeivragen (I&A).

• Opgave 2. Versterken van de basisondersteuning in en rondom:

  • a. voorschoolse voorzieningen,

  • b. primair en

  • c. voortgezet onderwijs.

• Opgave 3. Uitbreiding van preventieve en lichte ondersteuning voor kinderen en ouders in de wijk.

• Opgave 4. Versterken van de vrij toegankelijke ondersteuning voor kwetsbare gezinnen.

Met deze inhoudelijke opgaven wordt invulling gegeven aan preventie: meer opvangen aan de voorkant, zodat er minder beroep wordt gedaan op de specialistische jeugdhulp. Hoewel de vier opgaven nauw met elkaar samenhangen is ervoor gekozen om ze gefaseerd te realiseren. Daarom is in 2022 gestart met opgave 1 en 2a, 2b, 2c en vooruitlopend op de uitwerking van opgave 4 is een pilot gestart. In totaal zijn dus 5 subsidieprojecten gestart. Opgave 3 en 4 zijn samengevoegd in opgave 3a en 3b. Voor 2023 en 2024 is het subsidiekader van 2022 geactualiseerd. In 2023 en 2024 heeft er een uitbreiding plaats gevonden in het aantal scholen binnen opgave 2b in het primair onderwijs.

Voor 2025 heeft de gemeenteraad incidenteel middelen beschikbaar gesteld voor het versterken van de basis. Om deze middelen te kunnen inzetten is het nodig om het subsidiekader Versterken van de basis 2025 vast te stellen.

In de afgelopen jaren is er binnen het Sociaal Domein een en ander veranderd ten aanzien van het te voeren beleid. In het voorjaar van 2023 is door de raad het beleidskader de Maatschappelijke Agenda vastgesteld. Binnen dit beleidskader gaan we uit van de inwoner en werken we samen met de inwoner, maatschappelijke partners en ambtenaren opgavegericht aan diverse opgaven en de daarbij gewenste maatschappelijke effecten. In het najaar van 2024 zijn de uitgangspunten voor de jeugdzorg Lelystad (“Knoppenplan”) vastgesteld door de gemeenteraad.

1.2 Een Sterke basis voor Lelystad

Het doel van een sterke basis is dat kinderen en gezinnen de ondersteuning ontvangen die zij nodig hebben om veilig en gezond op te groeien. Het perspectief van onze inwoners en gezinnen staat altijd centraal.

Met een sterke basis willen we dat jeugdigen veilig en gezond opgroeien en ouders zo zelfstandig mogelijk hun kinderen kunnen opvoeden. Normalisering is hierbij het uitgangspunt, waarbij we ervan uitgaan dat gewone hobbels horen bij het leven.

Onder een sterke basis verstaan we het brede palet van eigen kracht van ouders, het benutten van het eigen netwerk, inzet van vrijwilligers tot vrij toegankelijke preventieve voorzieningen. Hierbij gaat het om de laagdrempelige preventieve ondersteuning die direct toegankelijk is en zonder verwijzing van bijvoorbeeld een (huis)arts of de tussenkomst van de gemeente ingezet kan worden. Om het perspectief van de jeugd te versterken en zoveel mogelijk problemen te voorkomen, is preventie van wezenlijk belang. Preventie is gericht op het vroegtijdig signaleren van risico’s of problemen in alledaagse opgroei- en opvoedproblemen, waardoor escalatie en de inzet van specialistische jeugdhulp voorkomen wordt.

1.3 Actualisatie subsidiekader Versterken van de basis 2025

Het versterken van de basis is geen eenmalige actie. Het gaat om een veranderproces van meerdere jaren en vraagt om langdurige uitbreiding van de preventieve voorzieningen. Daarom is het subsidiekader uit 2022 geactualiseerd en doorgetrokken naar 2025. De verwachting is dat ook na 2025 uitbreiding van preventieve voorzieningen nodig blijft. Daarom zijn extra structurele middelen op de lange termijn noodzakelijk. De gemeenteraad heeft in de toekenning van additionele middelen voor 2024 en 2025 voorwaardelijk gesteld om resultaten zichtbaar te maken, om de noodzaak hiervan aan te tonen. Dit gebeurt door impact-gericht onderzoek te doen binnen de opgaven die vallen binnen dit subsidiekader.

In dit subsidiekader ‘Versterken van de basis 2025’ scherpen we de inhoudelijke opgaven en doelstellingen aan. Dit doen we op basis van ervaringen die tot nu toe zijn opgedaan en voortschrijdend inzicht in nauwe samenwerking met de maatschappelijke partners.

1.4 Inzet op samenhang en samenwerking

Bij het bieden van ondersteuning, staat het kind en het gezin altijd centraal. De hulpverlening staat ten dienste van het kind en gezin. Daarbij is het van belang dat er een logische samenhang is tussen de verschillende vormen van preventieve ondersteuning aan de jeugdige, het gezin, (voor)school en wijk. We willen hiermee voorkomen dat er versnippering is in hulpaanbod en ouders met onnodig veel hulpverleners te maken krijgen. Hiermee wordt tevens voorkomen dat er een wildgroei ontstaat aan losse interventies en activiteiten. Het is van belang dat er een doorgaande lijn is tussen de leefgebieden en gedurende overstapmomenten in de verschillende ontwikkelingsfasen.

Met dit subsidiekader richten wij ons daarom tot de lokale jeugdpreventie partners die, in samenwerking met het gezin en andere ketenpartners, onderdeel vormen van de basisondersteuning aan Lelystadse kinderen en gezinnen. Anders dan voorgaande jaren is dat enkele scholen in Lelystad sinds 2024 ook een brugfunctionaris hebben. Dit levert een nieuwe dimensie op binnen het preventieve aanbod en de ondersteuning aan ouders.

Via dit subsidiekader worden partijen uitgedaagd om met elkaar de ondersteuning aan kinderen en gezinnen in Lelystad te verbeteren. Een belangrijk aandachtspunt is namelijk de onderlinge samenwerking en samenhang tussen de verschillende partners. Elke partner voert een stukje van de puzzel uit in de ondersteuning rondom kinderen en gezinnen. Hoe beter deze puzzelstukjes in elkaar grijpen, hoe effectiever de ondersteuning aan kinderen en gezinnen in Lelystad is.

De afgelopen jaren is er al veel opgebouwd door de jeugdpreventie partners en andere partijen zoals de voorschoolse voorzieningen en het onderwijs. De kracht van de inzet zit in het uitvoeren van interventies die elkaar aanvullen en versterken. De gemeente verwacht daarom dat de jeugdpreventie partner aansluit bij de diverse (bestaande) overleggen en ondersteuningsstructuren in het lokale veld.

1.5 Leeswijzer

In hoofdstuk 2 staat uitgewerkt aan welke inhoudelijke doelstellingen wordt gewerkt om te komen tot een sterke basis. In hoofdstuk 3 wordt omschreven hoe de gemeente samen met de partners de veranderopgave wil aangaan via monitoren, evalueren en bijstellen. Het 4e hoofdstuk gaat in op het subsidieproces en de voorwaarden voor het aanvragen van de incidentele subsidie.

2. Versterken van de basis

2.1 Inhoudelijke doelstellingen van het subsidiekader

In de afgelopen 4 jaar heeft het programma gezorgd voor een goede structuur. Uit de evaluaties blijkt dat er goed gebruik wordt gemaakt van de preventie interventies die de gemeente Lelystad biedt. In 2025 willen we dat er meer aandacht is voor het betrekken van de community rondom de jeugdige binnen de inhoudelijke opgaven. Daarnaast dienen er meetbare en resultaatgerichte afspraken te worden gemaakt in de verschillende projecten.

Voor 2025 wordt daarom gewerkt aan de volgende 3 inhoudelijke opgaven:

• Opgave 1. Een laagdrempelig informatie- en adviespunt voor opvoed- en opgroeivragen (I&A).

• Opgave 2. Versterken van de basisondersteuning in en rondom:

  • a. voorschoolse voorzieningen,

  • b. primair en

  • c. voortgezet onderwijs.

• Opgave 3. Versterken van de vrij toegankelijke ondersteuning voor kwetsbare gezinnen:

  • a. Informele ondersteuning voor kwetsbare gezinnen

  • b. Integrale ondersteuning voor kwetsbare gezinnen met een ontregeld en zorgelijk gezinssysteem.

Per opgave is een inhoudelijk kader uitgewerkt. In deze kaders staat wat we willen bereiken. Aan de hand van een gezamenlijk plan van aanpak laten de jeugdpreventie partners zien hoe dit te kunnen bereiken, met welke bijdrage en/of inzet die zij kunnen leveren.

2.2 Algemene uitgangspunten

Er is een aantal uitgangspunten die voor elk subsidie-project van belang zijn. De plannen die de jeugdpreventie partners opstellen, moeten aansluiten bij deze algemene uitgangspunten:

• 1. De jeugdpreventiepartners werken vanuit de visie van normaliseren: hobbels in het opvoeden en opgroeien horen bij het leven. Daarbij zijn de jeugdpreventiepartners in het handelen gericht op het vergroten van draagkracht in het gezin en eigen netwerk.

• 2. De jeugdpreventiepartners maken deel uit en dragen bij aan de maatschappelijke dialoog over normaliseren en versterken van het gewone leven.

• 3. De jeugdpreventiepartners dragen bij aan het vormen en versterken van communities

• 4. De ouders en/of jeugdige zijn in regie. Er wordt altijd gepraat met en niet over ouders/jongeren.

• 5. De jeugdpreventiepartners werken vraaggericht: er wordt aangesloten bij de vraag van kinderen, ouders en professionals. Dit geldt ook voor meer casus overstijgende trends en ontwikkelingen.

• 6. De jeugdpreventiepartners maken bij de uitvoering van hun werk gebruik van de GIZ-methodiek.

• 7. Wanneer meerdere partijen in een gezin betrokken zijn, maakt de jeugdpreventiepartner met de andere partij en het gezin afspraken over rol, taak en wie contactpersoon is en blijft.

• 8. De jeugdpreventiepartners zorgen ervoor dat de hulpvrager binnen een redelijke termijn geholpen wordt, zodat problemen niet escaleren. Wanneer er een wachttijd ontstaat brengt de jeugdpreventiepartner de gemeente hiervan op de hoogte.

• 9. De jeugdpreventiepartners zetten hun capaciteit efficiënt in, hierbij wordt ondersteuning ingezet vanuit het uitgangspunt groepsgericht, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om toch individueel te ondersteunen

• 10. De subsidieprojecten zijn een aanvulling op wat de jeugdpreventie partners in de basis al bieden.

• 11. Daarbij bouwen de jeugdpreventiepartners samen met de betrokken onderwijspartners voort op de bestaande structuren binnen de kinderopvang, basisscholen (OT’s) en voortgezet onderwijs (pavo’s en MDO’s) en op bestaande netwerken als Lisa Lelystad. Daarnaast doen we dit dichtbij de scholen en in de wijken en wijkgericht.

• 12. Er wordt ingezet op samenhang tussen de verschillende deelprojecten.

2.3 Uitwerking inhoudelijke kaders

Opgave 1: Lisa Lelystad, het offline en online platform voor informatie en advies voor opvoed- en opgroeivragen.

In 2021 hebben Icare jgz, GGD jgz, MEE en MDFlevoland samen Lisa Lelystad opgestart. Lisa Lelystad is het online en offline informatie- en adviespunt waar jeugdigen, ouders en professionals terecht kunnen met vragen over opvoeden en opgroeien. Zo wordt informatie en advies voor ouders, jeugdigen en professionals vindbaar, laagdrempelig en toegankelijk. Een belangrijke pijler van Lisa Lelystad is de LimonadeBrigade, een initiatief voor en door ouders gericht op ontmoeting en uitwisseling tussen mede-opvoeders.

Bij Lisa Lelystad komt informatie over beschikbare preventieve hulp en ondersteuning bij opvoeden en opgroeien samen. Daarnaast blijven de bestaande routes en contactmogelijkheden met de individuele partijen bestaan.

Doelstelling Lisa Lelystad is een online en offline platform waar ouders, jeugdigen en professionals laagdrempelig geholpen worden met informatie en adviezen over opvoed- en opgroeithema’s
Subdoelen	Uitgangspunten	Te bereiken resultaat
1. Lisa Lelystad is dé online en offline plek waar jeugdigen, ouders en professionals gebruik van maken voor vragen over opvoeden en opgroeien. 2. Lisa Lelystad werkt preventief: jeugdigen, ouders en professionals krijgen hulp bij vragen en beginnende problemen over opvoeden en opgroeien, zodat erger wordt voorkomen. 3. De LimonadeBrigade (onderdeel van Lisa Lelystad) zorgt ervoor dat ouders in hun ouderschap worden versterkt en elkaar als mede-opvoeders ontmoeten. 4. Lisa onderzoekt en start een pilot rondom een groepsbijeenkomst voor ouders met schoolgaande kinderen PO en VO.	Lisa Lelystad is de spin in het web tussen de jeugdpreventie partners in Lelystad. Lisa Lelystad werkt themagericht en speelt met de thema’s in op actuele trends en ontwikkelingen onder jeugdigen, ouders en professionals. Het thema ‘scheidingen’ inclusief het Scheidingsloket worden vanuit Lisa Lelystad ondersteund. Lisa werkt samen met partners zoals scholen en belangenverenigingen.	Lisa Lelystad is zichtbaar en wordt benaderd en gebruikt door inwoners en professionals. We zien een toename van gebruik t.o.v. 2023. Professionals in Lelystad benutten de infrastructuur van Lisa Lelystad als spin in het web voor preventieve ondersteuning. We zien een toename t.o.v. 2023. Ouders en jeugdigen kunnen met de verkregen informatie of advies zelfstandig verder. Ouders en jeugdigen die extra ondersteuning nodig hebben, zijn doorgeleid naar de juiste jeugdpreventie partner, Jeugd Lelystad of sociaal wijkteam. Via de LimonadeBrigade ontmoeten ouders elkaar en vinden zo steun bij mede-opvoeders. Ouders krijgen zo vroeg mogelijk hulp of advies bij hun zorgen of vragen rondom scheiden. . Ouders met schoolgaande kinderen PO en VO ontmoeten elkaar en vinden zo steun bij mede-opvoeders.

Opgave 2: Versterken van de ondersteuning in en rondom de kinderopvang, het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs

We werken vanuit de inclusieve gedachte: de leerling gaat in beginsel naar de reguliere opvang, het regulier onderwijs en de ondersteuning sluit daarbij aan. Daarbij willen we een doorgaande lijn in de ondersteuning aan zowel kind op school, de wijk en thuis in het gezin. De jeugdpreventie partners maken actief onderdeel uit van de ondersteuningsstructuur dat op de voorschoolse voorziening of de school aanwezig is. Daar werken de kinderopvang, het onderwijs en de jeugdpreventie partners effectief samen en sluit de ondersteuning aan bij wat er onder jeugdigen in de school speelt. De school kan gebruik maken van de ondersteuning zodra zij zien dat een kind meer nodig heeft dan dat de school zelf en vanuit hun wettelijke taak kan bieden.

Doelstelling Jeugdigen en gezinnen met vragen over ontwikkeling, opvoeding of omgeving worden vanuit de samenwerking met voorschoolse voorziening of school ondersteund door de jeugdpreventie partners. De ondersteuning is flexibel en past zich aan op de behoeften die er zijn.
2a Versterken ondersteuning in de kinderopvang
Subdoelen	Uitgangspunten	Resultaten
1. Door de extra inzet kunnen zo veel mogelijk kinderen op reguliere opvang blijven. 2. Door de extra inzet van de jeugdpreventie partners wordt vroegtijdig hulp ingezet aan kinderen en ouders in en rondom de kinderopvang die dit nodig hebben. 3. Door de inzet van de jeugdpreventie partners wordt de algehele ondersteuning binnen de voorschoolse ondersteuningsstructuur versterkt 4. Door de extra ondersteuning is er een goede doorgaande lijn naar het onderwijs	Er wordt ingezet op ondersteuning voor kinderen met hulpvragen waar geen passend aanbod voor is. De betreffende partners maken afspraken met elkaar over de manier waarop ze continuïteit in de ondersteuning borgen. Ook worden afspraken gemaakt met reguliere en geïndiceerde kinderopvang. Er vinden gesprekken plaats over de doorgaande lijn tussen onderwijs en uitvoerders van deze opgave.	Beginnende problemen bij kinderen en ouders worden preventief opgepakt. Dit leidt tot het verminderen van zwaardere vormen van hulp. De medewerkers kinderopvang zijn beter toegerust om ondersteuning te geven aan kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte. Er zijn meetbare en resultaatgerichte afspraken gemaakt voor 2026.
2b Versterken ondersteuning in het basisonderwijs
Subdoelen	Uitgangspunten	Te bereiken resultaat
1. Beginnende problemen bij kinderen en ouders worden preventief opgepakt, met als doel dat problemen niet verder escaleren. 2. Ouders worden versterkt in hun opvoedkracht. 3. Leerkrachten worden ondersteund bij de begeleiding van kinderen met een ondersteuningsvraag. 4. Door de inzet van de jeugdpreventie partners wordt er gewerkt aan krachtige pedagogische structuren.	De jeugdpreventie partners werken samen met brugfunctionaris en zijn laagdrempelig bereikbaar voor ouders, jeugdigen en professionals in het basisonderwijs. Er wordt groepsgericht gewerkt, waar nodig wordt er lichte individuele ondersteuning geboden op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling en onbegrepen gedrag. De partners benutten de infrastructuur van Lisa Lelystad. Er is partnerschap tussen leerkracht en ouders rondom de ondersteuning. De extra inzet wordt ingezet op een specifieke groep scholen. Gedurende de looptijd wordt gemonitord of er een juiste balans is tussen beschikbare inzet en de gekozen scholen.	Jeugdigen en ouders zijn tijdig geholpen, waardoor vragen zijn beantwoord en mogelijk beginnende problemen zijn opgelost. Er is inzicht in aantallen/verhouding van groepsgericht en individuele ondersteuning. De leerkrachten zijn beter toegerust in de omgang met ouders en om ondersteuning te geven aan kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte. Er is thematisch gewerkt aan vraagstukken die op casus overstijgend niveau spelen en op brede schaal extra aandacht en inzet vragen. Door de ervaring met dit project, is een effectieve werkwijze ontwikkeld voor het opzetten van preventieve ondersteuning in/rondom basisscholen op wijkniveau.
2c Versterken ondersteuning in het voortgezet onderwijs
Subdoelen	Uitgangspunten	Te bereiken resultaat
1. Zorgen, problemen en signalen bij jeugdigen worden in een vroeg stadium gesignaleerd en opgepakt, zodat de problematiek niet verder escaleert. 2. De jeugdpreventie partners, samenwerkingsverband VO en onderwijsprofessionals vormen samen de ondersteuningsstructuur binnen een school en zijn hier ook samen verantwoordelijk voor. 3. Door optimaal gebruik te maken van elkaars kennis, capaciteit en inzet, wordt de algehele ondersteuningsstructuur op schoolniveau versterkt.	De jeugdpreventie partners zijn laagdrempelig bereikbaar voor jeugdigen, ouders en professionals in het voortgezet onderwijs. De jeugdpreventie partners en samenwerkingsverband VOstemmen onderling af wie wat oppakt en werken aanvullend op elkaar. De jeugdpreventie partners focussen op signalering van problemen in een vroeg stadium en ondersteunen onderwijsprofessionals hierbij. Waar mogelijk wordt groepsgericht gewerkt, waar nodig wordt er lichte individuele ondersteuning geboden. De partners benutten de infrastructuur van Lisa Lelystad.	Problemen wordt in een vroeg stadium gesignaleerd door medewerkers van school en jeugdpreventie partners. Jeugdigen en ouders zijn in een vroeg stadium geholpen, waardoor beginnende problemen worden opgelost. Er is inzicht in hoeveel ouders geholpen zijn. De PAVO’s zijn goed ingebed in de ondersteuningsstructuur van elke school en bevorderen de samenwerking onderling. Het is duidelijk voor alle onderwijsprofessionals wat de jeugdpreventiepartners kunnen bieden aan informatie, advies en ondersteuning aan jeugdigen, ouders en schoolprofessionals, zoals mentoren etc.

Opgave 3: Vrij toegankelijke ondersteuning voor kwetsbare gezinnen.

Sommige gezinnen hebben te maken met aanhoudende en complexe problematiek. Het gaat om gezinnen die op allerlei leefgebieden problemen hebben en waarbij de problematiek langdurig en hardnekkig van aard is. Soms lukt het de gezinnen om even een wankel evenwicht te vinden. Maar bij nieuwe ontwikkelingen is het risico op terugval groot. Andere gezinnen krijgen het niet voor elkaar om, ondanks ondersteuning van verschillende organisaties, in een duurzaam stabielere situatie terecht te komen en leven van crisis naar crisis. Dit leidt tot grote stress en spanning binnen het gezinssysteem. Het gezin raakt ontregeld, de kinderen groeien op in een onveilige situatie. Bij professionals of kennissen die om het gezin heen staan, ontstaan zorgen over de kinderen.

Voor deze gezinnen zoeken we andere vormen van algemeen toegankelijke ondersteuning, in aanvulling op de ondersteuning die al in de basis wordt gegeven. Voor een deel van de gezinnen kan een informeel stut en steun netwerk voldoende uitkomst bieden. Gezinnen waarbij de problematiek ernstig en complex is, hebben andersoortige professionele ondersteuning nodig.

Doelstelling Gezinnen waarbij sprake is van een langdurig kwetsbaar gezinssysteem, komen met behulp van adequate ondersteuning in een duurzaam stabiele gezinssituatie. Signalen en zorgen over deze gezinnen worden in de basis adequaat opgepakt zodat in eerder stadium wordt gedaan wat nodig is. Crises worden voorkomen en het lukt het gezin om, met de ondersteuning die nodig is of blijft, een positief stabiele gezinssituatie in stand te houden. Bij sommige gezinnen kan de inzet van een informele steunbron voldoende zijn om een gezondere balans te vinden. Bij andere gezinnen is intensieve en professionele inzet nodig om het tij te keren en te werken aan een duurzaam beter perspectief.
3a Informele ondersteuning voor kwetsbare gezinnen
Subdoelen	Uitgangspunten	Resultaten
1. Door informele ondersteuning houden ouders zo veel mogelijk regie over hun gezin. 2. Door informele ondersteuning worden belemmerende en stress verhogende factoren weggenomen. 3. Door informele ondersteuning wordt de draagkracht en zelfredzaamheid van gezinnen vergroot. 4. Er is een toename in het aantal vrijwilligers	Samen Oplopen en Steunouder is een inhoudelijke aanvulling op HomeStart. Er is geen sprake van een dubbeling. De informele hulp wordt ingezet zo lang het kan, formele hulp als het nodig is. De vrijwilligers zijn voldoende toegerust op de benodigde ondersteuning. Er wordt samengewerkt met de vrijwilligersbank en andere partners zoals Ido	Er zijn heldere samenwerkingsafspraken gemaakt rondom de ondersteuning met andere projecten die informele ondersteuning bieden. En afspraken voor opschalen met formele ondersteuning. Ouders hebben (weer) zoveel mogelijk de regie over hun gezin en geeft aan beter in staat te zijn te functioneren in het normale leven. De draagkracht en zelfredzaamheid van het gezin vergroot. Er is inzicht hoe vrijwilligers geworven worden en reden wel/niet aanhaken.
3b Integrale ondersteuning voor gezinnen met een kwetsbaar, ontregeld en zorgelijk gezinssysteem.
Subdoelen	Uitgangspunten	Resultaten
1. Escalatie van problemen wordt voorkomen. 2. Ontregelde en onveilige situaties worden met het gezin samen doorbroken. 3. Belemmerende en stress verhogende factoren op de verschillende leefdomeinen worden met inzet van actiegerichte ondersteuning weggenomen. 4. Het gezin krijgt concrete handvatten om op eigen kracht te functioneren en het huishoudsysteem op orde te houden.	De pilot richt zich op het gewone gezinsleven en geeft ruimte voor inzet van actiegerichte ondersteuning met handen uit de mouwen, doen wat nodig is op dat moment. Er wordt gewerkt vanuit een vraag. De ouder(s) werken actief mee om, samen met de beschikbare ondersteuning, te werken aan een duurzaam stabiele situatie. De professionele houding is om het gezin aan zet te laten zijn en de eigen normen en oordelen te parkeren. De vraag van het gezin en aansluiten bij deze vraag staat voorop, met in achtneming van grenzen van veiligheid voor de gezinsleden. De ondersteuning die wordt geboden is integraal en gericht op het hele gezinssysteem. De professional coördineert de betrokken hulpverleners in het gezin en pakt waar mogelijk regie.	Er is contact en vertrouwen opgebouwd met het gezin Er is inzicht hoeveel gezinnen geholpen zijn en welke vragen als eerste worden gesteld. De thuissituatie van de kinderen is voldoende om veilig op te kunnen groeien. Het gezin ervaart minder stress en geeft aan beter in staat te zijn te functioneren in het normale leven.

3 Action Learning: een doorlopende veranderopgave

3.1 Overkoepelende beweging jeugdstelsel

De Aanpak Sociaal Domein gaat uit van een doorlopend lerend systeem, waarbij gaandeweg de trends en ontwikkelingen worden gemonitord voor het ombuigen van maatwerk naar specifieke voorzieningen in de basis. Het versterken van de basis staat niet op zichzelf maar is een onderdeel van de ingezette beweging met de Aanpak Sociaal Domein. De gemeente organiseert elk kwartaal een overleg met het brede jeugdveld, om de overkoepelende ontwikkelingen in het jeugdstelsel met elkaar te volgen. Daarnaast wordt er opgavegericht gewerkt zoals bedoeld met de maatschappelijke agenda en onderzoeken we de impact van de interventies bij de verschillende opgaven.

3.2 Versterken van de basis: samen leren, evalueren en bijstellen

Het versterken van de basis is geen eenmalig proces. Het is een verandertraject van meerdere jaren waarbij doorlopend goed gemonitord moet worden of we met elkaar bereiken wat we willen bereiken. Het is tevens een dynamisch proces waarin de opgaves en beoogde resultaten worden aangepast aan de trends, ontwikkelingen en ervaringen die worden waargenomen.

Om de voortgang te kunnen monitoren zijn goede afspraken aan de voorkant nodig over wat zinvol is om te meten en op welke momenten met wie hierover het gesprek kan worden gevoerd. De gemeente vindt het van belang dat de jeugdpreventie partners die uitvoering geven aan de subsidieprojecten, elkaar met regelmaat treffen, want de opgaven hangen met elkaar samen en tegelijkertijd ontstaat verbinding niet automatisch. Dit wil de gemeente als volgt vormgeven:

• De jeugdpreventie partners die uitvoering geven aan de opgaven komen periodiek bij elkaar om de voortgang, rapportages en evaluaties van de opgaven en het bereiken van de resultaten met elkaar te bespreken. De manier waarop de jeugdpreventie partners dit vorm geven, is aan de partners zelf.

• Voor 2025 wil de gemeente in ieder geval structureel om tafel over de voortgang van de projecten. Daartoe organiseert de gemeente tenminste een overleg met de managers van de jeugdpreventiepartners, te weten Humanitas, Icare jgz, GGD jgz, MDFlevoland, Welzijn Lelystad en MEE. In overleg met de kinderopvang en de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs Lelystad Dronten en Voortgezet onderwijs Lelystad wordt gekeken of en hoe zij hierbij aansluiten. Doel van dit overleg is met elkaar de voortgang van de verschillende projecten te bespreken, in relatie tot de actualiteit en andere zaken zoals de reguliere subsidie activiteiten en het uitvoeringsprogramma van het Knoppenplan jeugdzorg. Daarnaast leidt dit overleg ook tot brede kennisdeling.

4 Subsidieregeling 2025

Voor het realiseren van de opgaven wordt gewerkt met een incidentele subsidie van één jaar. Hieronder volgt een toelichting op de toepassing en de voorwaarden van de subsidieaanvraag.

4.1 Toepassing van het subsidiekader en afbakening

Dit subsidiekader is van toepassing op het kalenderjaar 2025 en geldt voor de incidentele subsidieaanvragen voor het versterken van de basis, binnen de grenzen van de gemeente Lelystad, voor zover die niet in een andere Lelystadse beleidsregel of subsidieregeling zijn geregeld. Het gaat in beginsel om jeugdigen (in relatie met ouders/verzorgers en de omgeving) in de leeftijd vanaf de conceptie (-9 maanden) tot 18 jaar oud. Een strikte voorwaarde is dat de inzet niet al vanuit een andere subsidie of opdrachtverstrekking wordt ingezet. Deze subsidies staan los van de begrotingssubsidies die de huidige partners ontvangen voor de uitvoering van de jeugdpreventie activiteiten.

Thema’s cq onderwerpen die uitdrukkelijk niet onder het subsidiekader vallen:

• Specialistische en/of geïndiceerde jeugdhulp

• Passend onderwijs

• OnderwijsZorgArrangementen

• Reguliere kinderopvang

• Sport en cultuur

• Vrije tijdsactiviteiten

• Jongerenwerk (aparte aanbesteding)

• De jeugdgezondheidszorg valt slechts gedeeltelijk onder dit kader. Kortgezegd vallen alleen de preventieve jeugdgezondheidszorginterventies op het gebied van opvoedvaardigheden en sociaal-emotionele ontwikkeling eronder.

4.2 De doelgroep

De doelgroep die subsidie kan aanvragen op basis van dit subsidiekader, betreffen de:

• a. jeugdpreventie partners die reeds subsidietaken uitvoeren in het kader van het preventief jeugdbeleid van de gemeente Lelystad;

• b. kinderopvangorganisaties in Lelystad, en

• c. de samenwerkingsverbanden PO en VO die in Lelystad actief zijn.

4.3 De subsidieaanvraag voorwaarden

Voor het aanvragen van de subsidie is de Algemene subsidieverordening van de gemeente Lelystad en de Algemene wet bestuursrecht van toepassing². Daarnaast is dit subsidiekader het inhoudelijk kader waarbinnen de subsidieaanvragen moeten passen.

Specifiek stellen wij de volgende voorwaarden voor het aanvragen van subsidie voor het versterken van de basis in 2025:

• De partijen genoemd onder paragraaf 3.2 dienen samen één aanvraag in per opgave en wijzen daartoe een penvoerder aan.

• De aanvraag kan betrekking hebben op een van de volgende opgaven:

  • o Opgave 1. Lisa Lelystad, het offline en online platform voor informatie en advies voor opvoed- en opgroeivragen.

  • o Opgave 2a. Versterken van de basisondersteuning in en rondom voorschoolse voorzieningen.

  • o Opgave 2b. Versterken van de basisondersteuning in en rondom het primair onderwijs.

  • o Opgave 2c. Versterken van de basisondersteuning in en rondom het voorgezet onderwijs.

  • o Opgave 3a. Informele ondersteuning voor kwetsbare gezinnen

  • o Opgave 3b. Integrale ondersteuning voor gezinnen met een kwetsbaar, ontregeld en zorgelijk gezinssysteem.

• De samenstelling van partijen kan per aanvraag verschillen. Het is aan de partijen samen om te bepalen wie gezamenlijk een aanvraag indient per opgave. Echter aanvraag ingediend door een samenwerking waaraan naast een of meerdere partners zoals opgenomen in 3.2. een niet aldaar benoemde partner deelneemt, wordt afgewezen.

• Er wordt per opgave één subsidie-aanvraag toegekend. Op het moment dat er meerdere subsidie-aanvragen worden ingediend op één opgave, wordt beoordeeld welke aanvraag het meest aan de gestelde voorwaarden in dit subsidiekader voldoet.

• De subsidieaanvraag gaat vergezeld met een ingevuld format dat als plan van aanpak dient voor het realiseren van de opgave in 2025.

• De aanvraag wordt gedaan via de website van de gemeente Lelystad. Meer informatie daarover is terug te vinden op de pagina subsidies³.

• Bij goedkeuring ontvangt de penvoerder een subsidie-beschikking voor 2025.

• De gemeente Lelystad verstrekt begin 2025 het voorschot dat betrekking heeft op heel 2025. Voor aanvang van de tweede helft van 2025 zal er een kwalitatieve evaluatie plaats vinden op de impact van de verschillende opgaven.

• Op het moment dat de inzet uitbreiding van reguliere taken betreft, kan de aanvraag worden meegenomen als uitbreiding in de begrotingssubsidie aanvraag. Dit betreft de urenuitbreiding van de jeugdpreventie partners voor inzet kernteam Lisa bij opgave 1 en uitbreiding capaciteit GGD jgz/MDF bij opgave 2b. Het is wel de bedoeling dat de betreffende jeugdpreventie partners samen een plan van aanpak uitwerken via het format.

Dit subsidiekader is opgesteld op basis van de verwachtingen over de huidige uitvoering. Vanwege de hervormingen in het sociaal domein, kan blijken dat zaken in de uitvoering toch een andere benadering vragen. Daarom:

• 1. Kan het college, met uitzondering van alinea 3.1, bepalingen uit dit subsidiekader buiten toepassing laten, indien naar het oordeel van het college in bijzondere individuele gevallen de toepassing van de subsidie eisen uit deze regeling leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard.

• 2. Toepassing van deze mogelijkheid onder punt 1 wordt gemotiveerd in de subsidiebeschikking.

4.4 Budgetverdeling en subsidieplafond

Voor het versterken van de basis heeft de raad structureel €500.000,- beschikbaar gesteld. Daarnaast is eenmalig voor 2025 incidentele middelen beschikbaar gesteld, waardoor de projecten zoals gestart in 2022 en die doorliepen in 2023 en 2024, voortgezet kunnen worden. Het beschikbare budget voor de subsidieregeling 2025 is € 1.053.000,-

Dit leidt tot de volgende subsidie-plafonds per opgave:

Opgave	2025
Opgave 2a	€ 313.000
Opgave 2b	€ 400.000
Opgave 2c	€ 154.000
Opgave 3a	€ 86.000
Opgave 3b	€ 100.000

4.5 Aanvraag proces

Aanvragen worden op volgorde van binnenkomst behandeld en beschikt.

Voor het indienen van de aanvragen volgen we het volgende tijdspad en deadlines:

4.6 Verantwoording subsidies proces

De verantwoordingseisen die gelden voor de afgegeven subsidies, worden uitgewerkt in de bijbehorende beschikking.

4.7 Monitoring en verantwoording

Tussentijdse en eindrapportages

Ter verantwoording van de incidentele subsidie levert de penvoerder namens de deelnemers tussentijdse rapportages en een eindrapportage aan. De frequentie hangt af van de subsidiehoogte. Dit wordt aangegeven in de betreffende subsidiebeschikking.

De penvoerder levert in ieder geval in Q2 van 2026 een eindrapportage in. In de rapportage vindt verantwoording over 2025 plaats.

In de rapportages staat in ieder geval het volgende:

• a. een inhoudelijk verslag waaruit blijkt in hoeverre de gesubsidieerde activiteiten zijn verricht;

• b. een vergelijking tussen de nagestreefde en gerealiseerde doelstellingen en resultaten, inclusief toelichting op eventuele verschillen en in hoeverre de resultaten hebben geleid tot gewenste effecten en daarmee hebben bijgedragen aan het bereiken van de opgaves.

• c. een overzicht van de activiteiten en de hieraan verbonden uitgaven en inkomsten zijnde een financieel verslag met balans en de jaarrekening. De financiële verantwoording sluit aan op de begroting waarvoor subsidie is verleend. Verschillen tussen begroting en realisatie worden toegelicht, tenzij deze van geringe betekenis zijn.

Vaststellen van de indicatoren

Aan de hand van indicatoren wordt inzicht gegeven in de resultaten, het bereik en de effecten van de interventies met als doel hiervan te leren. Voor elk subsidieproject wordt daarom door de jeugdpreventie partners in het plan van aanpak de indicatoren uitgewerkt.

In het subsidiejaar 2022 heeft de gemeente samen met de jeugdpreventie partners, per opgave afspraken gemaakt over een definitieve set aan indicatoren. Deze indicatoren zijn opgenomen in het plan van aanpak en de subsidiebeschikking 2022, 2023 en 2024. In 2025 kunnen deze indicatoren worden aangehouden. Waarbij er voor 2025 2 indicatoren zijn toegevoegd.

Dit leidt tot de volgende indicatoren:

• Bereik van jeugdigen, ouders en professionals

• De ondersteuning die is ingezet

• Effect van de ingezette ondersteuning

• Doorverwijzingen

• Wachttijden

• Cliëntervaring

• Jongerenparticipatie en gebruik maken van jongeren jongerenperspectief

• Evaluatie onderlinge samenwerking