Gedoogbeslissing “Tijdelijke noodopvang Oekraïense ontheemden en asielzoekers in het Hoge Veer”

Intitulé

Gedoogbeslissing “Tijdelijke noodopvang Oekraïense ontheemden en asielzoekers in het Hoge Veer”

Aanleiding

Door de oorlog in Oekraïne is in de afgelopen periode een flinke toestroom van vluchtelingen naar West-Europa op gang gekomen. Inmiddels hebben Oekraïense ontheemden zich ook in Nederland gemeld. De Rijksoverheid heeft gemeenten verzocht om met spoed geschikte opvanglocaties beschikbaar te stellen. In navolging daarvan heeft de Provincie Noord-Brabant de Brabantse gemeenten verzocht om verantwoordelijkheid te nemen voor de tijdelijke opvang van Oekraïense ontheemden en asielzoekers.

Op humanitaire gronden en vanuit maatschappelijk oogpunt is de gemeente Geertruidenberg bereid om een bijdrage te leveren aan de tijdelijke noodopvang van Oekraïense vluchtelingen en asielzoekers. Zowel de gemeenteraad als het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Geertruidenberg hebben nadrukkelijk de bereidheid daartoe uitgesproken.

Tijdelijke noodopvang

Van maart 2022 tot juni 2022 is voor Oekraïense ontheemden een noodopvang ingericht in De Schattelijn. Vervolgens is de noodopvang, met ingang van 1 juni 2022, verplaatst naar het voormalig verzorgingstehuis het Hoge Veer.

De gemeenteraad heeft op 14 december jl. besloten ook noodopvang te bieden aan maximaal 35 asielzoekers in het Hoge Veer tot oktober 2024. Hierna wordt het gebouw gesloopt en krijgt de grond een andere bestemming.

Planologisch kader

In de voorbereiding op eventuele vragen vanuit de samenleving is gestuit op het onderdeel van het tijdelijke Omgevingsplan “Ontwikkellocaties Raamsdonksveer Zuid”. Dit onderdeel van het Omgevingsplan is als bestemmingsplan in 2010 door de gemeenteraad vastgesteld in de veronderstelling dat op de locatie vier zorg- en woontorens zouden verrijzen. De torens zijn er nooit gekomen en het gebouw het Hoge Veer is blijven bestaan. Hierdoor zijn delen van het gebouw in bestemmingen komen te vallen die niet toezien op zowel de woonfunctie als de maatschappelijke functie.

De opgemerkte strijdigheden zien op het woongebruik binnen de bestemmingen “Groen” en “Maatschappelijk”. Het ligt voor de hand dat een bestemde groenlocatie, waar gedeeltes van het pand op staan, over het algemeen niet gebruikt wordt voor wonen. Bij de bestemming “Maatschappelijk” ligt het woongebruik meer genuanceerd. Een noodopvanglocatie voor asielzoekers past niet zonder meer onder deze bestemming. Dit komt, omdat onder een maatschappelijke bestemming wonen samengaat met een intensieve 24-uurs zorgrelatie tussen de bewoner en zorgverlener. Bij een noodopvanglocatie zijn bewoners in principe vrij om te gaan en te staan waar ze willen, zonder hulp van een zorgverlener. Daarnaast is het hoofddoel van een noodopvanglocatie het tijdelijk kunnen aanbieden van verblijf aan de bewoners tot het moment dat zij (permanente) huisvesting elders vinden.

Beginselplicht tot handhaving

Het is vaste jurisprudentie van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat het bevoegd gezag, in dit geval het college van burgemeester en wethouders van Geertruidenberg, bij de overtreding van wettelijke voorschriften in beginsel verplicht is om handhavend daartegen op te treden.

Onder bijzondere omstandigheden kan worden afgezien van handhavend optreden en kan de strijdigheid met wet- en regelgeving tijdelijk worden gedoogd. Volgens relevante rechtspraak is gedogen aanvaardbaar indien:

• 1. Het gedogen beperkt is in omvang en/of tijd.

• 2. Het gedogen expliciet bij een besluit gebeurt.

• 3. Sprake is van een zorgvuldige en kenbare belangenafweging.

• 4. Duidelijke voorwaarden aan het gedogen worden gesteld.

• 5. Regelmatig wordt bezien of de situatie zodanig is dat gedogen nog gerechtvaardigd is en of aan de voorwaarden die aan het gedogen zijn gesteld wordt voldaan.

Voorts dient het gedogen beperkt te blijven tot drie uitzonderingssituaties, te weten overmachtssituaties, overgangssituaties en situaties waarin handhavend optreden onevenredig is in verhouding tot de daarmee te dienen belangen.

Belangenafweging

De oorlog in Oekraïne leidt tot een plotselinge forse instroom van ontheemde Oekraïners in landen in West-Europa waaronder in Nederland. Dit is een onverwachte gebeurtenis waarmee het college geen rekening kon houden. Op voorhand is lastig te voorspellen hoe lang de instroom aanhoudt en hoe deze zich de komende periode zal gaan ontwikkelen. Deze onzekerheden laten onverlet dat er op dit moment een acute en dringende behoefte is aan voldoende locaties verspreid over het land waar de Oekraïense ontheemden, maar ook asielzoekers (tijdelijk) kunnen worden opgevangen.

Het huidig gebruik van het gebouw als noodopvanglocatie wijzigt met de komst van nieuwe asielzoekers niet. Voortzetting van de situatie zonder omgevingsvergunning om af te kunnen wijken van het tijdelijke Omgevingsplan blijft in strijd met de regelgeving hieromtrent. Vaste jurisprudentie van de Afdeling (ECLI:NL:RVS:20191356) geeft aan dat in bijzondere gevallen (zoals het realiseren van noodopvanglocaties) volstaan kan worden met het nemen van een beslissing om niet handhavend op te treden.

Het college van burgemeester en wethouders van Geertruidenberg is van mening dat sprake is van een zwaarwegend humanitair belang dat noopt tot deze tijdelijke gedoogsituatie. Dat belang weegt volgens het college in dit geval zwaarder dan het belang van handhaving van de toepasselijke regels van het ter plaatse geldende onderdeel van het tijdelijke Omgevingsplan “Ontwikkellocaties Raamsdonksveer Zuid”.

Besluit

Gelet op het hiervoor overwogene, waaruit blijkt dat de behoefte aan tijdelijke noodopvang dermate dringend en acuut is, besluit het college van burgemeester en wethouders van Geertruidenberg om te gedogen dat, in strijd met het ter plaatse onderdeel van het tijdelijke Omgevingsplan “Ontwikkellocaties Raamsdonksveer Zuid”, het Hoge Veer, gelegen aan de Hoge Veer 1 te Raamsdonksveer, tijdelijk als noodopvanglocatie wordt gebruikt.

Voorwaarden

Aan deze gedoogbeslissing verbindt het college de hierna volgende voorwaarden:

• A. Deze gedoogbeslissing heeft betrekking op het gebouw aan de Hoge Veer 1 te Raamsdonksveer, gemeente Geertruidenberg, kadastraal bekend RDK02, sectie H,

• nummer 6297.

• B. Dit gedoogbesluit geldt tot 1 oktober 2024, en vervalt na het verstrijken van deze termijn van rechtswege. Het college kan, vóór het verstrijken van de duur van deze gedoogbeslissing, besluiten om de duur te verlengen, indien de omstandigheden op dat moment, in het bijzonder de aanhoudende noodzaak tot het beschikbaar hebben van voldoende tijdelijke noodopvanglocaties, daartoe aanleiding geven.

  Indien op basis van de op dat moment aan de orde zijnde feiten en omstandigheden redelijkerwijs voorzienbaar is dat het gebruik van het Hoge Veer als tijdelijke noodopvanglocatie langer dan negen maanden noodzakelijk is en het college om die reden besluit tot verlenging van de duur van deze gedoogbeslissing, dan wordt tevens door perceeleigenaar Thuisvester de toepasselijke procedure opgestart tot verlening van een (tijdelijke) omgevingsvergunning. Daarmee wordt het tijdelijke gebruik van het Hoge Veer als noodopvanglocatie gelegaliseerd.

• C. Na het verstrijken van de termijn van deze gedoogbeslissing, wordt door de gemeente het strijdige gebruik van het Hoge Veer met onmiddellijke ingang gestaakt en de voorzieningen die daarin zijn aangebracht ten behoeve van de opvang, indien nodig, direct en permanent verwijderd. Voorgaande vindt niet plaats indien het college een (tijdelijke) omgevingsvergunning verleend voor een voortgezet gebruik van het Hoge Veer als tijdelijke noodopvanglocatie.  

• D. De noodopvanglocatie dient uiterlijk ten tijde van de feitelijke ingebruikname ten behoeve van de opvang van ontheemde Oekraïners en asielzoekers te voldoen aan alle eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), met name op het gebied van gezondheid, constructieve veiligheid, brandveiligheid en overige veiligheidsaspecten.  

• E. Alle risico’s, van welke aard en in welke omvang dan ook, van het gebruik en inrichting van het Hoge Veer als tijdelijke noodopvanglocatie tot 1 oktober 2024, liggen bij de gemeente Geertruidenberg. Het college van burgemeester en wethouders behoudt zich alle rechten voor om dit gedoogbesluit op enig moment, indien de omstandigheden naar zijn oordeel hierom vragen, in te trekken.

Bekendmaking en inwerkingtreding gedoogbeslissing

Op basis van artikel 3:40 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) treedt een besluit niet in werking voordat het bekend is gemaakt. Vervolgens bepaalt artikel 3:41, lid 1, Awb dat de bekendmaking van besluiten die tot een of meer belanghebbenden zijn gericht, geschiedt door toezending of uitreiking aan hen, onder wie begrepen de aanvrager.

In dit geval ligt er geen aanvraag van een partij om de tijdelijke opvang van ontheemde Oekraïners en asielzoekers te gedogen, zodat onderhavig gedoogbesluit ambtshalve wordt genomen en in die zin kwalificeert als een gedoogbeslissing van algemene strekking. De bekendmaking van de gedoogbeslissing zal, overeenkomstig artikel 3:42 van de Awb en de artikelen 5 en 6 van de Bekendmakingswet, gebeuren door plaatsing van het gedoogbeslissing in het elektronisch gemeenteblad van de gemeente Geertruidenberg op www.officielebekendmakingen.nl.

De voorliggende gedoogbeslissing treedt aldus per direct in werking op het moment van bekendmaking.

In de eerstvolgende uitgave van het huis-aan-huisblad De Langstraat zal op de gemeentepagina, onder Bekendmakingen, een (informerende) verwijzing naar deze bekendmaking worden opgenomen.

Rechtsmiddelen

Op grond van een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 24 april 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1356) kunnen tegen een gedoogbeslissing geen rechtsmiddelen, zoals bezwaar, worden aangewend. Desgewenst kan een verzoek om handhaving worden ingediend bij het college van burgemeester en wethouders. Tegen het besluit dat het college daarop zal nemen staan wel rechtsmiddelen open.  

Vragen en informatie

Voor vragen en informatie kan contact worden opgenomen met het algemene telefoonnummer van de gemeente Geertruidenberg, 14 0162. Informatieverstrekking vindt daarnaast doorlopend plaats via de website van de gemeente Geertruidenberg, geertruidenberg.nl.

Ondertekening

Geertruidenberg, 16 januari 2024

Het college van burgemeester en wethouders van Geertruidenberg,

de secretaris a.i.,	de burgemeester,
R. Brekelmans	M. Witte