/1/png-2/alphen_aan_den_rijn.png)
Gemeenteblad van Alphen aan den Rijn
| Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
|---|---|---|---|
| Alphen aan den Rijn | Gemeenteblad 2024, 329456 | beleidsregel |
Authentieke versie (PDF)
Informatie
Gerelateerd
Printen
Delen
Burgemeester en wethouders van Gemeente Alphen aan den Rijn maken bekend dat het Programma Fietshart op 12 oktober 2023 door de gemeenteraad is vastgesteld. Het Programma Fietshart volgt het Programma Fiets 2019-2022 op. Het bevat de gemeentelijke visie op fiets en een meerjarig uitvoeringsplan voor de korte, middellange en lange termijn. Hierbij zoekt de gemeente (meer) samenwerking op lokaal-, regionaal- en nationaal niveau.
De gemeente heeft de ambitie om zich te ontwikkelen als fietsgemeente van Holland. Samen met haar lokale fietspartners werkt zij aan het stimuleren van het fietsgebruik onder diverse doelgroepen, waaronder utilitaire, recreatieve, sportieve, langzame, elektrische, snelle, oude, jonge en nieuwe fietsers.
Het nieuwe fietsbeleid beschrijft de gemeentelijke ambities en benoemt maatregelen langs drie actielijnen:
- 1.
- 2.
- 3.
Bekijken van het Programma Fietshart
U kunt het programma vanaf publicatie datum vinden op www.overheid.nl (berichten over uw buurt) of www.officielebekendmakingen.nl (Gemeenteblad Alphen aan den Rijn).
De gemeente is na vaststelling door de gemeenteraad gestart met de uitvoering van de maatregelen uit het programma.
De naam van dit Programma zegt het al: we willen Alphen aan den Rijn als het Fietshart van Holland op de kaart zetten. Met onze ligging op het kruispunt van vaar, water en fietswegen vervult onze gemeente een centrale rol in het Groene Hart. De fietspotentie van onze gemeente is groot. Onze voorzieningen en buurgemeenten liggen op (elektrische) fietsafstand en onze fietspaden zijn in de basis op orde.
Maar het kan en moet nog beter. We willen in Alphen aan den Rijn de volgende stap zetten zodat meer mensen binnen onze gemeente de fiets gaan pakken, voor het woon-werkverkeer, naar school, het recreëren in ons groenblauwe buitengebied en voor andere activiteiten. Dit betekent concreet meer knelpunten oplossen, nieuwe fietspaden aanleggen, zorgen voor een goede overstap van de fiets naar het openbaar vervoer en doelgroepen stimuleren om de fiets ook te gaan gebruiken.
Onze inzet op fiets is ook nodig om de noodzakelijke stappen te zetten in de mobiliteitstransitie en om onze bestaande en nieuwe delen van de gemeente duurzaam bereikbaar te houden.
Met ons nieuwe fietsbeleid geven we concrete invulling aan onze ambities uit ons coalitieakkoord Zichtbaar en Dichtbij. Samen met onze inwoners en partners werken we de komende jaren samen aan de versterking van Alphen aan den Rijn als het #Fietshart van Holland!
De gemeente Alphen aan den Rijn wil het Fietshart van Holland worden. Met onze ligging in het Groene Hart is de potentie groot. We liggen op (elektrische) fietsafstand van grote buurgemeenten en we zijn een aantrekkelijke uitvalsbasis voor recreatieve fietstochten langs vaarwegen, natuurgebieden, historische linten en molens. De bundeling van deze infrastructuur in combinatie met landschappelijke waarde is de aantrekkingskracht van onze groenblauwe gemeente.
De (elektrische) fiets speelt een belangrijke rol in de noodzakelijke mobiliteitstransitie in Nederland. Samen met onze fietspartners zetten wij de komende jaren in op grote verbeteringen voor de fiets om onze gemeente leefbaar, veilig, aantrekkelijk en bereikbaar te houden voor onze inwoners, ondernemers en bezoekers. Om onze ambitie kracht bij te zetten stellen we het Programma Fietshart op.
Met voorliggend Programma Fietshart bouwen we voort op het vorige Programma Fiets 2019-2022. Om onze ambitie uit het coalitieakkoord kracht bij te zetten is een nieuw meerjarig programma nodig. Gezien de noodzakelijke investeringen en doorlooptijd van de projecten willen we het beleid en onze prioriteiten voor een langere periode vastleggen. Met voorliggend nieuwe programma laat de gemeente zien waarom ze nieuw fietsbeleid maakt, wat haar fietsambities zijn, hoe zij deze ambities samen met haar fietspartners wil gaan realiseren en wat zij daarvoor nodig heeft.
De ambities en maatregelen in het Programma Fietshart zijn gericht op verschillende doelgroepen, waaronder utilitaire, recreatieve, sportieve, langzame, elektrische, snelle, oude, jonge en nieuwe fietsers. De fiets is sterk verweven met uiteenlopende uitdagingen waar wij als gemeente voor staan, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid, woningbouw, leefbaarheid, veiligheid en gezondheid. Thema’s die ook in onze Omgevingsvisie ‘Groene gemeente met lef!’ aan bod komen. Met het Programma Fietshart dragen we positief bij aan de missie en centrale waarden uit de omgevingsvisie:
De ambities en maatregelen in dit programma zijn tot stand gekomen in nauwe samenwerking met lokale en regionale partners. Op 14 april 2023 heeft de gemeente in samenwerking met Platform Recreatie en Toerisme (PReT), Alphen Marketing en Alphen Vitaal de conferentie Fietshart Alphen 2030 georganiseerd. De fietsambities en maatregelen zijn daarnaast besproken met provincie Zuid-Holland, regio Holland Rijnland en de individuele buurgemeenten. Naast de nauwe betrokkenheid van Platform Recreatie en Toerisme, Alphen Marketing en Alphen Vitaal bij het nieuwe Programma Fietshart heeft de gemeente het nieuwe beleid en de maatregelen afgestemd met andere belangengroepen zoals de Fietsersbond, VVN, VOA en EDBA.
Ons nieuwe fietsbeleid heeft relaties met andere beleidsstukken op lokaal, regionaal en nationaal niveau. De belangrijkste benoemen we hierna.
Omgevingsvisie Groene gemeente met lef!
In de Omgevingsvisie 1.0 Groene gemeente met lef! beschrijft de gemeente welke kernkwaliteiten we willen borgen en aan welke ontwikkelingen we ruimte willen bieden, om zo onze leefomgeving toekomstbestendig te maken. De centrale waarden van Alphen aan den Rijn zijn:
- •
- •
- •
De fiets kan een verbindende rol spelen in deze centrale waarden en de kernkwaliteiten van onze gemeente.
In 2024 stelt de gemeente Alphen aan den Rijn de nieuwe mobiliteitsvisie vast. De visie in dit programma heeft dezelfde horizon (2040) als de op te stellen mobiliteitsvisie. Het programma zal straks, net als ander deelbeleid op het gebied van mobiliteit, onder de paraplu van de nieuwe mobiliteitsvisie vallen. De fietsambities kunnen schuren met andere belangen. Niet alle modaliteiten kunnen op alle plekken maximaal worden gefaciliteerd. Bijvoorbeeld rondom schoolomgevingen, in het stadshart of op de smalle wegen in het buitengebied. In dit programma laten we zien wat de fietsambities zijn en waar dit mogelijk schuurt. De uiteindelijke integrale afweging tussen alle modaliteiten en belangen wordt gemaakt in de nieuwe mobiliteitsvisie.
Ontwikkeling doorfietsroutenetwerk regio Holland Rijnland
Samen met de gemeenten in Holland Rijnland hebben we in 2019 een potentieel doorfietsroutenetwerk opgesteld. In 2023 doen we samen met deze gemeenten onderzoek naar de prioritering van deze doorfietsroutes. Op basis van dit onderzoek weten we als regio welke routes wij de komende jaren als eerste willen aanpakken. Vanuit onze gemeente worden de doorfietsroutes naar Leiden en Gouda eerst gerealiseerd.
Nationaal en Regionaal Toekomstbeeld Fiets
Het Nationaal Toekomstbeeld Fiets (NTF) is ontstaan vanuit de maatschappelijke vraag naar een effectieve oplossing voor ruimtelijke en maatschappelijke vraagstukken, onder andere op het gebied van gezondheid, bereikbaarheid, veiligheid, duurzaamheid en klimaat en leefbaarheid. Het doel van het beleid is om een landelijk dekkend netwerk van fietsinfrastructuur te realiseren en fietsgebruik te kunnen stimuleren. Provincie Zuid-Holland heeft in samenwerking met de regio’s en gemeenten het Regionaal Toekomstbeeld Fiets (RTF) opgesteld. Het RTF beschrijft de gezamenlijke ambities, benodigde maatregelen en de implementatie/financiering.
Het NTF en RTF rusten – op hoofdlijnen – op drie pijlers:
- 1.
- 2.
- 3.
Dit Programma Fietshart zal aan de hand van deze pijlers concreet invulling geven aan het lokale fietsbeleid van Alphen aan den Rijn.
Provincie Zuid-Holland: Samen verder Fietsen 2016 - 2025
De provincie Zuid-Holland zet in op het verbeteren en aanleggen van fietspaden, de overstap van auto/OV naar de fiets makkelijker en \aantrekkelijker maken en innovaties. De provincie heeft als doel dat meer mensen voor de fiets gaan kiezen. Dit doen zij onder andere door verbeteren van haar eigen fietspaden langs N-wegen, maar de provincie is ook belangrijke cofinancier van fietsprojecten in onze gemeente. Bijvoorbeeld bij de realisatie van onze doorfietsroutes en de Raadsbrug over het Aarkanaal.
Verkeersveiligheidsplan Alphen aan den Rijn 2021-2026
De landelijke aanpak van verkeersveiligheid is beschreven in het Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 (SPV 2030). In het Verkeersveiligheidsplan Alphen aan den Rijn 2021-2026 staat beschreven welke aspecten de komende jaren worden aangepakt en verder worden uitgewerkt. In relatie tot fiets zet de gemeente zich in op de aanpak van onveilige fietsknelpunten en verkeerseducatie. De knelpuntenkaart, onderdeel van de Fietskaart (zie bijlage B), is mede gebaseerd op input van partijen zoals de Fietsersbond en wordt continu geactualiseerd.
Verkeerseducatieplan 2023-2026
Het Verkeerseducatieplan 2023 -2026 is een concrete uitwerking van ons verkeersveiligheidsbeleid en richt zich op de educatieve activiteiten voor verschillende doelgroepen binnen onze gemeente. De educatieve activiteiten zijn gericht op de ontwikkeling (en bijhouden van) kennis en vaardigheden, bijvoorbeeld in de vorm van het verkeersexamen op de basisschool of elektrische fietslessen voor ouderen.
Het Categoriseringsplan 2023 beschrijft welke functies de verschillende wegen binnen onze gemeente hebben rekening houdend met het netwerk en de verschillende gebruikers, inclusief fietsers. Maximaal 30 km/uur is het leidende principe binnen de bebouwde kom. Het plan maakt daarom ook inzichtelijk welke wegen binnen de bebouwde kom afgewaardeerd worden naar een maximumsnelheid van 30 km/uur. Dit plan en de nog op te stellen uitvoeringsagenda heeft een sterke relatie met de fietsopgave omdat het ingaat op de positie van de fietser op ons netwerk.
Handreiking Duurzame Mobiliteit
De Handreiking Duurzame Mobiliteit dient te helpen bij het consolideren van duurzame mobiliteit in gebiedsontwikkelingen, zowel bij het maken van (beleids)keuzes als bij het vroegtijdig aangaan van het gesprek met ontwikkelaars en stedenbouwkundigen. De handreiking stuurt op maatregelen gericht op duurzaam en gezonde vormen van mobiliteit op basis van het STOMP-principe: Stappen, Trappen, Openbaar Vervoer, MaaS (mobiliteit als een service, bijvoorbeeld een deelfiets) en de Privé auto.
Het Programma Fietshart is als volgt opgebouwd. Eerst presenteren we onze fietsambities voor 2040 in hoofdstuk 2 en introduceren we onze drie actielijnen. In hoofdstuk 3 tot en met 6 beschrijven we per actielijn welke concrete maatregelen hierbij horen voor de periode tot en met 2030. Elke coalitieperiode zal vervolgens verder vooruit worden gekeken naar de periode 2030-2040. In hoofdstuk 7 gaan we in op de planning en monitoring van deze maatregelen. In hoofdstuk 8 gaan we in op de benodigde financiering en capaciteit.
2 Droombeeld Fietshart Alphen 2030
Ons droombeeld is dat Alphen aan den Rijn hét Fietshart van Holland wordt. Wij willen het fietsgebruik in onze gemeente verder stimuleren en blijven daarom een ambitieus fietsbeleid voeren. Onze doelstelling is dat de fiets een dominant vervoersmiddel is voor korte verplaatsingen binnen en tussen onze kernen. Onze inwoners en bezoekers willen fietsen in onze gemeente. Daarnaast willen we ons doorontwikkelen tot een zogeheten 15-minuten-stad, waarbij voorzieningen in 15 (fiets)minuten bereikbaar zijn. Dat vraagt niet alleen om de nabijheid van voorzieningen, maar ook op een fijnmazige infrastructuur.
Hierna leest u wat wij onder het droombeeld Fietshart verstaan.
Onze gemeente groeit richting 2030 met circa 9 procent naar circa 125.000 inwoners. In 2050 wonen hier naar verwachting ruim 140.000 inwoners. Door de groei van het aantal inwoners neemt de druk op de schaarse openbare ruimte en onze infrastructuur toe. Dit betekent dat we keuzes moeten maken. Bij gebiedsontwikkelingen en herstructurering benutten we de mogelijkheden om de voetganger en de fietser centraal te zetten basis van het STOMP-principe. Dit hebben we vastgelegd in de Handreiking Duurzame Mobiliteit. Vanuit de nieuwbouwlocaties komen directe, veilige en comfortabele fietsverbindingen die aansluiten op de rest van het fietsnetwerk van onze gemeente. In dit verband gaan we ook een nieuwe fietsbrug over de Oude Rijn tussen de Gnephoek en de stad onderzoeken.
Ook op bestaande wegen moeten we keuzes maken. Met uitvoering van ons Categoriseringsplan 2023 is in 2030 30 km/uur de norm binnen de bebouwde kom. Deze wegen worden anders ingericht waarbij de positie van de fietser wordt verbeterd. Bijvoorbeeld met een vrijliggend fietspad of met brede fietsstroken. Langs de resterende drukke 50 km/uur wegen komen vrijliggende fietspaden. Op plekken waar de fiets de beperkte ruimte moet delen met veel autoverkeer of zwaar verkeer (vracht- of landbouwverkeer) ontvlechten we het netwerk zo veel als mogelijk.
Fietsbereikbaarheid en fietsinfrastructuur
Onze woon- en werk- en winkellocaties en sociaalmaatschappelijke voorzieningen zijn veilig en aantrekkelijk bereikbaar met de fiets. In de basis doen we dit door extra te investeren in de fietsinfrastructuur en de positie van de fietser op het netwerk. Een veilig en aantrekkelijk fietsnetwerk vormt immers een noodzakelijke randvoorwaarde om het aantal fietsers te doen groeien. Dit betekent investeren in nieuwe fietsroutes, aanpakken van (kleine) knelpunten en realiseren van ontbrekende schakels. Het fietsnetwerk richten we herkenbaar in met uniforme keuze voor kleur, belijning/bebording en materiaal.
Onze publiekstrekkers, samen met de Romeinse Limes, de verschillende landschappen in ons groenblauwe buitengebied, het water, de agrarische sector en onze stads- en dorpskernen vormen een aantrekkelijke bestemming voor daagse- én meerdaagse recreatie. Wij hebben een stevige recreatie-ambitie voor eigen inwoners en bezoekers. De fiets speelt hierin een belangrijke rol. We willen dat onze recreatieve bestemmingen veilig en aantrekkelijk met de fiets bereikbaar zijn. Ook fietsen als een recreatieve activiteit willen we verder stimuleren. Vanuit ons nieuwe fietsbeleid investeren we daarom in een veilig, aantrekkelijk en samenhangend recreatieve fietsnetwerk. In de prioritering van onze fietsmaatregelen wegen we het recreatieve belang mee.
Meer fietsen heeft ook positieve effecten op de vitaliteit en gezondheid van onze inwoners. In de opgave om meer mensen voldoende te laten bewegen en te ontspannen, speelt de fiets een belangrijke rol. Daarnaast willen we dat iedereen in onze gemeente de kans heeft om te fietsen. We zetten daarom in op maatregelen om fietsen toegankelijk te maken voor zo veel mogelijk doelgroepen. Bijvoorbeeld nieuwe inwoners, kwetsbare doelgroepen of ouderen.
Verkeersveiligheid voor fietsers blijft een actueel thema. Met ons verkeersveiligheidsbeleid en het Programma Fietshart investeren we in de fietsveiligheid. Bijvoorbeeld met pilots in schoolomgevingen en het aanpakken van knelpunten op schoolroutes. Bij de inrichting van ons netwerk houden we rekening met de toenemende snelheidsverschillen en verschillende gebruikers, waaronder reguliere fietsers, recreatieve en sportieve fietsers, elektrische (bak)fietsen, speed pedelecs, snorfietsen, brom- en snorfietsen etc. Waar het kan en nodig is maken we meer ruimte voor tweewielers met brede fietsvoorzieningen of fietsstraten. Maar ook halen we obstakels en scherpe bochten weg.
De fiets-treincombinatie faciliteren we met voldoende veilige en comfortabele fietsparkeervoorzieningen en directe fietsroutes naar onze treinstations en grote busstations. Deze OV-knopen vormen ook het overstappunt voor recreatieve routes met een divers aanbod van (elektrische) deelmobiliteit. In centrumgebieden zorgen we voor voldoende passende fietsparkeer-voorzieningen voor verschillende doelgroepen. Hiermee voorkomen we overlast en dragen we bij aan een fijne beleving en bereikbaarheid van onze winkelvoorzieningen.
De fiets is een efficiënt en schoon vervoersmiddel met positieve effecten op de leefbaarheid en duurzaamheid in onze gemeente. Een geparkeerde fiets neemt 10x minder ruimte in dan een geparkeerde auto. In ons Stadshart en andere bestemmingen bieden we aantrekkelijke en goed vindbare parkeeroplossingen voor de verschillende doelgroepen en voorkomen we overlast door foutgeparkeerde fietsen. Daarnaast moeten er bij (nieuwbouw)woningen goede en vooral voldoende fietsparkeervoorzieningen zijn die het stallen en gebruik van de fiets ook makkelijker, veiliger en aantrekkelijker maken.
Onze mobiliteit moet duurzamer worden en hier ligt een grote kans voor het woon-werkverkeer. We zetten daarom ook in op fietsstimulering. Onze werklocaties en bedrijventerreinen moeten per fiets veilig bereikbaar zijn om hiermee de juiste randvoorwaarden te creëren voor werkgevers die investeren in fietsvoorzieningen en -regelingen voor werknemers. De inrichting en aanpak van wegen op bedrijventerreinen is een opgave waarin veilige fietsinfrastructuur, openbaar groen en verkeersruimte voor (vracht)verkeer ieder een plek moeten krijgen.
Met onze doorfietsroutes en andere maatregelen leveren we een bijdrage aan regionale duurzaamheidsdoelen van Holland Rijnland. Samen met andere F10 gemeenten zetten we ons in voor kennisontwikkeling- en deling met regionale partners. Om ervoor te zorgen dat ‘de fiets’ in Alphen meer gaat leven zetten we in op een platform voor lokale en regionale partners gericht op het blijvend verbeteren van de positie van de fietser en het profileren van Alphen aan den Rijn als Fietshart!
2.1 Actielijnen van het programma Fietshart
Om gericht aan onze fietsambities te werken bestaat ons Programma Fietshart uit drie actielijnen. Het doel van deze actielijnen is om focus aan te brengen waar we ons de komende jaren op gaan richten. Elke actielijn bestaat uit een aantal concrete doelstellingen en maatregelen die bijdragen aan het realiseren onze ambities. De actielijnen zijn:
Actielijn 1: Veilige en aantrekkelijke fietsroutes
Actielijn 1 gaat over het realiseren van nieuwe fietsverbindingen en infrastructurele verbeteringen op het fietsnetwerk.
Actielijn 2 gaat over het verbeteringen van fietsparkeervoorzieningen, bijvoorbeeld bij stations, centrumgebieden en strategische toeristische locaties.
Actielijn 3: Vitaliteit en stimulering
Actielijn 3 gaat over de initiatieven binnen onze gemeente op het gebied vitaliteit (gezondheid) en fietsstimulering (bijvoorbeeld werkgeversaanpak en de campagne Fietshart Alphen 2030).
Tot slot is er onderliggend traject gericht op de wijze waarop we de voortgang en samenwerking binnen dit programma gaan monitoren. Ons droombeeld kijkt naar 2040, de horizon van het uitvoeringsprogramma is 2030.
3 Actielijn 1: Veilige en aantrekkelijke (doorfiets)routes
- •
Dit zijn de belangrijkste en drukste regionale fietsroutes, gericht op het verbinden van onze gemeente met de regio. Deze routes moeten binnen onze gemeente nog worden gerealiseerd. Voor deze route gelden de hoogste kwaliteitseisen op het gebied van veiligheid, directheid, comfort, herkenbaarheid en prioriteit. De doorfietsroutes zijn voor alle doelgroepen en moeten ook mensen (autorijders) verleiden om over te stappen op de (elektrische) fiets. Dit betekent bijvoorbeeld zo min mogelijk barrières op de route en zo veel mogelijk voorrang en vrijliggende fietspaden of fietsstraten.
- •
Dit zijn de belangrijke lokale fietsroutes met meer dan 1.000 fietsers per dag die onze scholen, woon- en werklocaties en voorzieningen met elkaar verbinden in een samenhangend netwerk. Ook de minder drukke fietsroutes naar buurgemeenten zijn onderdeel van dit netwerk. Er liggen vrijliggende fietsvoorzieningen langs 50 km/uur wegen en het oponthoud bij kruispunten is minimaal. Binnen verblijfsgebieden (30 km/uur) geven we hoofdfietsroutes waar mogelijk voorrang op andere straten. Bijvoorbeeld de route Oslopad – Indiapad – Copépad door Kerk en Zanen.
- •
Het recreatieve fietsnetwerk (fietsknooppunten) overlapt veel met de utilitaire fietsroutes, zeker in het buitengebied. Binnen de recreatieve routes maken we onderscheid tussen het fietsknooppuntennetwerk en specifiek Alphense routes zoals langs de Hollandse Limes, Molens en Gemalen en andere routes. Dit routenetwerk is opgesteld door Platform Recreatie en Toerisme en Alphen Marketing en is continu in ontwikkeling.
3.2 Realisatie doorfietsroutes
Samen met onze buurgemeenten, Holland Rijnland, en provincie Zuid-Holland werken we aan het doorfietsroutenetwerk. Onder regie van Holland Rijnland onderzoeken we momenteel welke doorfietsroutes in de regio prioriteit krijgen. De doorfietsroutes naar Leiden en Gouda worden tussen 2023 en 2029 gefaseerd gerealiseerd. De verkenning van de doorfietsroutes naar Nieuwkoop en Bodegraven is afgerond. Om de haalbaarheid van deze routes verder te onderzoeken is een verdere verdieping noodzakelijk. De komende jaren gaan we samen met de betrokken gemeenten deze routes verder uitwerken. Voor de potentiële doorfietsroutes naar Zoetermeer en Schiphol moet de verkenning nog worden gestart. Met uitzondering van de routes naar Bodegraven, Leiden en Gouda geldt dat het tracé van de doorfietsroutes nog niet vast staat.
Op het fietsnetwerk liggen verschillende type knelpunten die moeten worden opgelost om de veiligheid en kwaliteit voor de fietser te verbeteren. Dankzij de Fietsersbond en andere partners zijn al veel knelpunten in beeld. De aanpak van de fietsknelpunten is in samenspraak met het Verkeersveiligheidsplan Alphen aan den Rijn 2021-2026 en het Categoriseringsplan Alphen aan den Rijn 2023. Grootschalige ingrepen, bijvoorbeeld het afwaarderen van een aantal 50 km/uur wegen zijn onderdeel van het Categoriseringsplan 2023.
3.4 Fietsbereikbaarheid scholen
We willen ouders en kinderen stimuleren om met de fiets naar school te gaan. Dit hoort bij een gezonde en veilige leefomgeving. In het kader van ons verkeersveiligheidsbeleid zijn alle basisschoolomgevingen al ingericht als schoolzone. Uit de fietsconferentie en gesprekken met belanghebbenden blijkt dat bij een aantal basisscholen nog problemen worden ervaren, met name tijdens het halen en brengen. Dit heeft verschillende oorzaken. Bijvoorbeeld omdat ouders kinderen met de auto naar school brengen en dat de scholen zijn gecentraliseerd en/of zijn gelegen aan een drukke wijkontsluitingsweg, zoals bij de Vroonhoevelaan.
Niet overal is sprake van een probleem en de problematiek per locatie verschilt. Onze aanpak bestaat daarom ten eerste uit een analyse van de problematiek rondom alle basisschoollocaties in onze gemeente. Op basis van deze analyse komen we tot een aanpak met maatwerk met infrastructurele maatregelen, gedragsmaatregelen (zie actielijn 3) of een combinatie. Bijvoorbeeld het inrichten van een schoolstraat, het opheffen van Kiss & Ride plekken direct bij de school en gedragscampagnes. Om het fietsgebruik te promoten en om het effect van gedragsmaatregelen te onderzoeken starten we dit met een campagne bij de Vroonhoevelaan.
Op wegen in het verblijfsgebied (max. 30 km/uur) en niet te veel auto’s streven we naar gemengd verkeer. Op drukke fietsroutes kunnen deze straten worden ingericht als fietsstraat of worden er (fietsvriendelijke) snelheidsremmende maatregelen genomen. Hiervoor maken we gebruik van het keuzeschema in de CROW Ontwerpwijzer Fietsverkeer. Op 30 km/uur wegen met een verkeersfunctie in plaats van verblijfsfunctie realiseren we vrijliggende fietsvoorzieningen of passen we brede fietsstroken toe.
Ook in onze gemeente is maximaal 30 km/uur het leidend principe voor wegen binnen de bebouwde kom. Dit betekent dat we de komende jaren, in fases, een aantal ontsluitingswegen gaan afwaarderen. Het Categoriseringsplan Alphen aan den Rijn 2023 laat zien welke wegen we gaan afwaarderen. Voor 50 km/uur wegen geldt het uitgangspunt dat er vrijliggende fietspaden komen. Op de nieuwe gebiedsontsluitingswegen met een maximumsnelheid van 30 km/uur (GOW30) krijgen fietsers, afhankelijk van het gebruik en de beschikbare ruimte, vrijliggende fietspaden of brede fietsstroken.
Als er op een deel van het netwerk geen ruimte is om de fiets voldoende ruimte te bieden en er geen alternatieve routes zijn, dan proberen we het netwerk te ontvlechten. Bijvoorbeeld door het maken van een parallelle fietsroute waarmee het knelpunt (een kruispunt of te smalle weg) kan worden vermeden of juist een alternatieve route voor het gemotoriseerd verkeer.
Fietsbereikbaarheid bedrijventerreinen
Het herinrichten van bedrijventerreinen in het kader van GOW30 heeft in vergelijking met andere locaties binnen onze gemeente vooralsnog geen prioriteit. Dit betekent in ieder geval dat op korte termijn deze delen van het netwerk geen herinrichting naar GOW30 krijgen met passende fietsoplossing. Zoals uit bovenstaande kaart blijkt zijn het juist de bedrijventerreinen Hoorn West, Rijnhaven, Heimanswetering, Molenwetering, De Schans II en het PCT in Boskoop waar fietsvoorzieningen ontbreken. Een goede fietsbereikbaarheid van deze locaties is nodig om het fietsgebruik in het woon-werkverkeer te stimuleren. We starten met het in beeld brengen van de dilemma’s, potentiële oplossingsrichtingen en de te maken keuzes voor de 14 bedrijventerreinen binnen onze gemeente.
3.6 Doorstroming op kruispunten
Ook op kruispunten moeten fietsers voldoende ruimte hebben en goed kunnen doorstromen. Ten aanzien van de doorstroming neemt de gemeente drie type maatregelen voor de fietser bij kruispunten: wachttijdvoorspeller, detectie fietser (verweglus) en hogere prioriteit fietser bij regen. Inmiddels zijn circa 50 procent van de 32 verkeersregelinstallaties (VRI’s) binnen onze gemeente voorzien van wachttijdvoorspellers. Afhankelijk van de locatie op het netwerk onderzoeken we ook aanvullende maatregelen, bijvoorbeeld langer groen voor fietsers, twee keer groen per cyclus op doorfietsroutes. Maatregelen die ook raken aan de doorstroming van andere modaliteiten zijn afhankelijk van integrale beleidskeuzes die voor een locatie of gebied worden gemaakt in de nieuwe mobiliteitsvisie (2024).
Het slechten van barrières of realiseren van ontbrekende schakels zorgt ervoor dat er directere fietsroutes ontstaan. Dit maakt de afstanden korter en fietsen aantrekkelijker. Binnen de bebouwde kom heeft onze gemeente over het algemeen een voldoende fijnmazig netwerk. Maar onze gemeente heeft met het spoor, het water, drukke N-wegen en het grote buitengebied veel potentiële barrières. Er is pas sprake van een ontbrekende schakel als er ergens niet kan worden gefietst en dit vanuit het netwerk wel wenselijk is.
In de netwerkkaart en navolgend overzicht staan een aantal ontbrekende schakels. We geven prioriteit aan het onderzoeken en uitwerken van locaties die op een doorfietsroute liggen of een belangrijke ontwikkellocaties zoals de Gnephoek beter bereikbaar maken.
3.8 Herkenbaarheid, uniformiteit en vindbaarheid
Het uitgangspunt voor de inrichting van ons fietsnetwerk zijn de landelijke CROW-richtlijnen. Een uniform netwerk waarin fietsers een duidelijk herkenbare plek hebben is voor alle weggebruikers positief. Belangrijke (recreatieve) bestemmingen moeten bovendien eenvoudig vindbaar zijn als fietser. Dit willen we bereiken door middel van bewegwijzering, aanduiding van fietsroutes en belangrijke bestemmingen en een eenduidige inrichting (breedte, belijning, bebording, kleurgebruik, plek op de weg) van het fietsnetwerk. Voldoende brede fietsvoorzieningen zijn nodig om de toenemende snelheidsverschillen door de verschillende gebruikers op het fietspad het hoofd te bieden. Vanuit onze fietsknelpuntenaanpak en reconstructies verbreden we waar nodig en mogelijk het fietspad.
3.9 Beheer, onderhoud en verlichting
Ons fietsnetwerk moet goed onderhouden worden om onveilige situaties te voorkomen en voldoende comfort te bieden voor onze fietsers. Het onderhoud van fietspaden is onderdeel van onze reguliere beheer en onderhoudscyclus. Daarnaast kunnen bewoners bij de gemeente een melding doen over de staat van onze fietspaden.
Met oog op (sociale) veiligheid zijn onze fietspaden bij voorkeur verlicht. Op locaties waar dit conflicteert met andere belangen (bijvoorbeeld ecologie) leveren we maatwerk. Bijvoorbeeld met flora- en faunavriendelijke verlichting of wegdekreflectoren. De noodzaak voor verlichting is mede afhankelijk van een veilige alternatieve route met beperkte omrijdfactor.
4.1 Fietsparkeren in het Stadshart
Met de pilots die we nu in het Stadshart uitvoeren toetsen we nu de aantrekkelijkheid en werking van verschillende type fietsparkeervoorzieningen en -locaties voor verschillende doelgroepen en type fietsen (brom- en snorfietsen, bakfietsen, fietsen met een krat of brede banden, en andere buitenmaat fietsen). De resultaten van deze pilot en onze bredere aanpak voor het fietsparkeren in de binnenstad leggen we vast in een nieuwe fietsparkeerstrategie inclusief handhavingsplan voor het Stadshart en indien nodig andere centrumgebieden.
4.2 Fietsparkeren en openbaar vervoer
Wij willen de ketenreiziger (fiets-trein/bus) maximaal faciliteren om zo ook voor de langere afstand een alternatief voor de auto te bieden. Dat betekent het beter bereikbaar maken van stations (routes en de parkeerplaatsen) en bushaltes.
We zetten in op het beter benutten van onze bestaande fietscapaciteit bij station Alphen aan den Rijn. We monitoren het gebruik van de fietsparkeervoorzieningen en nemen later een besluit over het bijplaatsen of verwijderen van fietsparkeerplaatsen.
Waar nodig zullen we in overleg met de vervoerder en provincie maatregelen nemen om fietsparkeervoorzieningen bij busstations en -haltes (bij) te plaatsen of anders in te richten. Bij stations en haltes met een (potentieel) recreatieve functie zetten we in op een goed en divers aanbod van (elektrische) deelfietsen en bijbehorende voorzieningen.
Onderdeel van een fietsvriendelijke schoolomgeving zijn goede en veilige stallingsmogelijkheden voor werknemers en scholieren. De realisatie van fietsparkeervoorzieningen op eigen terrein is de verantwoordelijkheid van de betreffende scholen. Fietsparkeervoorzieningen in de openbare ruimte zijn de verantwoordelijkheid van de gemeente. Onder een goede en veilige voorziening verstaan we onder andere dat je fiets droog staat, dat er de mogelijkheid is om je elektrische fiets op te laden en de stalling beveiligd/afgesloten kan worden. De gemeente wil scholen helpen om de fietsparkeervoorziening te verbeteren.
4.4 Fietsparkeren en recreatie
Recreatieve bezoekers van onze gemeente hebben niet altijd een eigen fiets mee. Om deze doelgroep te faciliteren kunnen ondernemers (daagse of meerdaagse) fietsarrangementen aanbieden waarin de recreatieve trekpleisters binnen onze gemeente worden bezocht. Het aanbieden van fietsen is geen verantwoordelijkheid van de gemeente. De gemeente zet zich wel in voor het aanbieden van voldoende en kwalitatieve fietsparkeervoorzieningen, bijvoorbeeld bij Toeristische Overstappunten (TOP’s). Ook onderzoeken we in samenwerking met PReT kansen om nieuwe recreatieve overstappunten (van auto naar eigen of deelfiets) te realiseren. Bijvoorbeeld bij Vaardorp Rietveld en in Boskoop.
4.5 Fietsparkeren bij nieuwbouw of renovatie
Het verbeteren van de positie van de actieve modaliteiten fiets en voetganger is geborgd via de Handreiking Duurzame Mobiliteit. De fietsparkeernormen en de eisen aan fietsparkeervoorzieningen zijn vastgelegd in ons parkeerbeleid. Een goede oplossing voor fietsers moet onderdeel zijn van elk plan. Aan de hand van ons parkeerbeleid en de handreiking duurzame mobiliteit zullen wij initiatieven toetsen en initiatiefnemers adviseren. Hierbij letten we ook op de bereikbaarheid van OV-haltes vanaf nieuwe gebiedsontwikkelingen.
We gaan door met onze aanpak van weesfietsen. Dit doen we niet alleen bij stationsomgevingen, maar ook op andere plekken binnen de gemeente. Naast de continue handhaving voeren we nu jaarlijks 6 á 7 grote acties uit rondom stations. Om er voor te zorgen dat inwoners het succes van de aanpak merken is extra capaciteit nodig voor het ophalen, registreren en uitgeven van de fietsen.
Op deze manier kunnen we vaker én op meerdere plekken in onze gemeente handhaven. Op deze manier zorgen we er voor dat onze inwoners ook het effect (voldoende parkeercapaciteit) van onze inzet merken. In het najaar van 2023 stellen we een nieuwe aanpak op rekening houdend met de capaciteit van onze handhavers en ons (nieuwe) fietsendepot.
Uit cijfers en ervaringen blijkt dat fietsendiefstal helaas nog steeds een aandachtspunt is binnen onze gemeente, met name in Alphen aan den Rijn, maar bijvoorbeeld ook het station in Boskoop. Jaarlijks worden circa 500 aangiftes gedaan van diefstal (inclusief brom- en snorfietsen). We gaan daarom door met de jaarlijkse campagne gericht op het goed en veilig stallen van de fiets bij het station. Voor een periode van 3 maanden wordt bij aanvang van het schooljaar op locatie door handhaving actie gevoerd. De actie is gericht op voorlichting (dubbel slot en in stalling) en goed parkeren (handhaven van het fietsparkeerverbod). Het voorkomen van overlast of diefstal vraagt ook om nauwe samenwerking met de NS, ook met betrekking tot de onbemande inpandige stalling van NS.
5.1 Campagne Fietshart Alphen 2030
We stellen met deze partijen een gezamenlijk Uitvoeringsplan waarin we de campagne, rollen en verantwoordelijkheden concreet vormgeven. Ook zetten we vanaf 2023 een externe fietscoördinator in als verbindende schakel en aanjager van lokale fietsinitiatieven. De campagne Fietshart heeft ook een platformfunctie met als doel om de verschillende losse initiatieven (fietstochten, fietslessen, evenementen etc.) binnen onze gemeente goed op elkaar te laten aansluiten en elkaar te versterken.
Onderdeel van het Uitvoeringsplan van de campagne is de oprichting van het Fietspeloton met daarin een aantal lokale ambassadeurs die zijn gericht op verschillende doelgroepen het fietsgebruik gaat stimuleren. Bijvoorbeeld bij scholen, werkgevers, bedrijventerreinen, publiekstrekkers, JOGG en verenigingen. Met de ambassadeurs vergroten we ons bereik, bijvoorbeeld met het organiseren van activiteiten, kennisdeling en ondersteuning.
Verkeerseducatie draagt positief bij aan kennis, vaardigheden en gedrag van fietsers van verschillende doelgroepen en daarmee aan betere verkeersveiligheid in onze gemeente. In het Verkeerseducatieplan 2023-2026 is vastgesteld op wat voor wijze wij de verkeerseducatie voor verschillende doelgroepen stimuleren. In relatie tot fiets zijn er drie doelgroepen waar met name de focus op ligt:
- •
- •
- •
Voor alle doelgroepen vervult de gemeente een coördinerende rol. De uitvoering van de communicatie ligt bij lokale partners zoals VVN en Alphen Vitaal. De wens voor de komende jaren is om meer te sturen op kwaliteit en bereik van de educatiecampagnes en samenwerking met provincie, regio en scholen over de campagnes.
Kinderfietsenplan en fietslessen
Ons doel is dat iedereen in onze gemeente die wil fietsen dit ook kan doen. Sommige kinderen kunnen helaas niet over een fiets beschikken, bijvoorbeeld vanwege armoede. Met het Kinderfietsenplan zorgen we ervoor dat ook deze doelgroep een fiets krijgt. Op dit moment bieden we via Stichting Leergeld fietsen aan voor middelbare scholieren die leven onder het sociaal minimum. Er is veel animo voor deze regeling. We gaan onderzoeken of het mogelijk is om deze regeling uit te breiden met bijvoorbeeld basisscholieren. Ook onderzoeken we de meerwaarde om aan te sluiten bij landelijke initiatieven om de fiets voor iedereen toegankelijk te maken. In samenwerking met onze partners Alphen Vitaal en Kwadraad blijven we lessen aanbieden voor o.a. statushouders.
Fietsmaatjes Alphen aan den Rijn
Stichting Fietsmaatjes is in 2019 opgericht en inmiddels actief in alle kernen van onze gemeente. Met 13 fietsen en veel vrijwilligers levert Fietsmaatjes een grote bijdrage aan de gezondheid en vitaliteit van onze inwoners. De vrijwilligers zorgen ervoor dat mensen die niet (langer) zelfstandig kunnen fietsen toch er met de fiets op uit kunnen. In 2024 bestaat Fietsmaatjes Alphen aan den Rijn 5 jaar. Als gemeente ondersteunen we de stichting en staan we stil bij het 5-jarig jubileum.
De fiets speelt in toenemende mate een belangrijke rol in het woon-werkverkeer. Vanaf 2024 moeten alle grote werkgevers een bijdrage leveren aan de CO2-reductie in Nederland. In samenwerking met Zuid-Holland Bereikbaar en de Omgevingsdienst Midden-Holland zetten wij ons in op de verduurzaming van het woon-werkverkeer in onze gemeente. We helpen werkgevers binnen onze gemeente met het delen van kennis (bijvoorbeeld een kenniscafé of fietsregelingen) en een mobiliteitsscan. In samenwerking met de EDBA en VOA onderzoeken we wat onze ondernemers nodig hebben om hun mobiliteit te verduurzamen en hoe wij daar bij kunnen helpen. We geven een structurele invulling aan de ondersteuning van onze werkgevers in samenwerking met de mobiliteitsmakelaars van Zuid-Holland Bereikbaar. Als grote werkgever geven we zelf het goede voorbeeld. Naar aanleiding van de mobiliteitsscan voor onze eigen organisatie onderzoeken we welke aanvullende maatregelen er mogelijk zijn.
5.4 Ondersteuning bij ontwikkeling recreatieve routes
Platform Recreatie en Toerisme ontwikkelt continu samen met partners recreatieve routes in onze gemeente en daarbuiten. Vanuit de gemeente ondersteunen wij de ontwikkeling van deze routes, bijvoorbeeld met het oplossen van concrete knelpunten of de realisatie van rustpunten en fietsparkeervoorzieningen op strategische recreatieve locaties (TOP’s).
We zetten ons in op het behoud en verdere ontwikkeling van de Alphense klassiekers Limes Classic, De Ronde om Alphen en de LAURA. De wijze waarop leggen we dit najaar vast in het Uitvoeringsplan van de Campagne Fietshart Alphen 2030. We onderzoeken samen met de LAURA hoe er een feestelijke invulling kan worden gegeven aan de 75e editie in 2024 en een eventueel verder vervolg.
6 Samenwerking, monitoring en kennis ontwikkeling
De rol van de gemeente verschilt per actielijn. In dit hoofdstuk gaan we daarom ook in op de samenwerking met onze partners. Tot slot beschrijven we ook de wijze waarop we de voortgang van het Programma Fietshart gaan monitoren.
De gemeente werkt nauw samen met lokale en regionale partners om de doelen in dit programma te realiseren. Als gemeente hebben we verschillende rollen:
- •
- •
- •
Als gemeente zijn we een verbindende schakel en brengen we partijen bij elkaar. We zijn verantwoordelijk voor de monitoring en uitvoering van de maatregelen in dit programma en sturen waar nodig de betrokken partijen aan. Er ligt een gezamenlijke verantwoordelijkheid met onze fietspartners met betrekking tot de communicatie en stimulering.
Om goed inzicht te krijgen in de effecten van onze maatregelen is het van belang om goed te monitoren hoe we er voor staan. Monitoring geeft ons bovendien de kans om tussentijds te evalueren en indien nodig bij te sturen. De gemeente voert elke twee jaar fietstellingen uit. Op basis hiervan weten we voor een aantal strategische (utilitair en recreatief) locaties op ons fietsnetwerk hoe druk het is. Wij willen vanaf nu de monitoring breder trekken en deze ook richten op de fietsparkeeropgave en de realisatie van de verschillende doelstellingen in dit Programma Fietshart en de wijze waarop we samenwerken met onze fietspartners. Ook de inzichten uit andere gemeentebrede onderzoeken, bijvoorbeeld de Belevingspeiling, benutten we.
Als verdere uitwerking van dit Programma Fietshart dient een Monitoringsplan te worden opgesteld. Hierin leggen we per actielijn vast hoe, wanneer en hoe vaak we monitoren. Het opstellen van het Monitoringsplan wordt eventueel gecombineerd met het monitoringsprogramma in het kader van de nieuwe mobiliteitsvisie.
We zorgen voor een jaarlijkse actualisatie van onze knelpunten- en maatregelenlijst. Lange termijn maatregelen voor de periode 2030-2040 worden hiermee de komende periode, onderdeel van het maatregelenpakket. Op basis van deze lijsten en onze prioriteiten vragen we budgetten aan bij onze raad.
Met dit Programma Fietshart leveren we een gerichte bijdrage aan onze fietsambities en onze profilering als dé fietsgemeente van Holland. Voor het realiseren van deze ambities is financiering en capaciteit nodig. Deze investering is niet alleen nodig, maar ook verstandig. Onderzoek toont aan dat deze investeringen positieve effect hebben op onder andere onze gezondheid, bereikbaarheid en leefbaarheid van onze gemeente en de verduurzaming van onze samenleving. Dit hoofdstuk geeft een indicatie van de benodigde investeringen en de benodigde ambtelijke capaciteit om onze ambities te realiseren.
In deze paragraaf geven we een globale indicatie van de aanvullende middelen die nodig zijn om dit Programma Fietshart uit te voeren. Vanuit onze ambtelijke capaciteit doen we al veel, maar er zijn aanvullende kosten voor beleidsuitvoering nodig, bijvoorbeeld onderzoek, verkenningen, uitwerking van plannen en programmamanagement. De kosten voor infrastructurele maatregelen (bijvoorbeeld realisatie doorfietsroutes, aanpak van knelpunten of parkeren) worden elders gedekt. Onder andere via de budgetten van beheer & onderhoud, reconstructies, de (nog vast te stellen) uitvoeringsagenda van het categoriseringsplan en projecten in het Meerjareninvesteringsplan Wonen en Infrastructuur (MIPWI).
Voor de uitvoering van het Programma Fietshart is voor de huidige coalitieperiode jaarlijks gemiddeld € 200.000 nodig. Voor de uitvoering in 2024 zijn de kosten gedekt. De maatregelen voor de middellange termijn (2025 t/m 2028) in het Programma Fietshart worden ondergebracht in de kadernota. De dekking voor overige (nieuwe) fietsprojecten wordt via de jaarlijkse update van het MIPWI geagendeerd.
In welk jaar de uiteindelijke bedragen uiteindelijk vallen is onder andere afhankelijk van de ambtelijke capaciteit, afspraken over de doorfietsroutes en materiaalkosten. In de maatregelenlijst in bijlage A is de kostenindicatie per maatregel weergegeven.
Voor een deel van onze maatregelen is al dekking uit verschillende gemeentelijke budgetten en/of regionale afspraken, bijvoorbeeld de doorfietsroutes naar Leiden en Gouda en capaciteitsverbetering van station Alphen aan den Rijn. Voor een groot deel van de maatregelen, zeker op de lange termijn, is deze dekking er nog niet. Voor grote investeringen zijn we ook afhankelijk van cofinanciering, bijvoorbeeld van de provincie of het Rijk.
Een hoger ambitieniveau vraagt ook om structurele personele capaciteit bij verschillende onderdelen binnen de gemeentelijke organisatie. Enerzijds om de projecten goed te kunnen begeleiden en uit te voeren en anderzijds om actief de samenwerking te zoeken met lokale en regionale partners. De inschatting is dat er circa 1 á 2 fte nodig is om ons ambitieniveau te realiseren. In navolgende tabel is een indicatie gegeven van de benodigde formatie.
Bijlage C: Huidige fietssituatie in Alphen aan den Rijn
Hoe ziet fietsen in Alphen aan den Rijn er in 2023 uit en welke ontwikkelingen komen er de komende jaren op ons af? Dit inzicht is nodig om de kwaliteiten van onze gemeente verder te versterken en de minder positieve kenmerken aan te pakken: de fietsopgave tot 2030.
De bereikbaarheid van Alphen aan den Rijn is een onderwerp dat leeft. Onze inwoners zien de bereikbaarheid van onze gemeente als één van de drie belangrijkste uitdagingen binnen onze gemeente. Meer dan de helft van de respondenten (55 procent) gaat met de auto naar werk. Slechts 1 op de 5 werkenden in onze gemeente pakt de fiets naar werk. De belangrijkste reden voor inwoners om de fiets te laten staan is de te grote afstand, het gebrek aan tijd en het niet (kunnen) beschikken over een elektrische fiets. Circa 30 procent zou wel graag meer gebruik willen maken van de elektrische fiets.
Uit fietstellingen op circa 80 telpunten blijkt dat het aantal fietsers in onze gemeente toeneemt. Tussen 2015 en 2022 is het aantal fietsers, zowel op werkdagen als in het weekend harder gestegen dan het aantal nieuwe inwoners. Op weekenddagen is de toename van het aantal fietsers het grootst. Ten opzichte van 2015 varieert de toename per telpunt van 15 tot 35 procent. Deze groei in het weekend wijst op een groeiend recreatief fietsgebruik. Slechts een deel kan worden verklaard door de groei van het aantal inwoners. Deze grote stijging is in lijn met landelijke cijfers over de Corona-effecten op het fietsgebruik waarbij meer personen ook voor recreatieve doeleinden meer de fiets gebruiken.
De cijfers uit de Belevingspeiling 2020 laten zien dat er kansen zijn om het fietsgebruik te verbeteren. Bijvoorbeeld met de realisatie van doorfietsroutes naar omliggende steden (veel inwoners werken buiten de eigen gemeente) of het beter bereikbaar maken van werklocaties binnen onze eigen gemeente. Ook landelijke ontwikkelingen zoals de opkomst van de elektrische fiets zijn een kans. Inmiddels is meer dan de helft (57% in 2022) van de nieuw verkochte fietsen in Nederland een elektrische fiets. Hierdoor ben je niet alleen sneller op je bestemming, maar neemt ook je actieradius toe. Met deze ontwikkelingen komen er dus meer arbeidsplaatsen binnen het bereik van onze inwoners.
Onze gemeente kent grote verschillen in stedelijkheid variërend van een niet-stedelijk buitengebied tot een zeer stedelijk centrumgebied in de stad Alphen aan den Rijn. Ondanks de verschillen in stedelijkheid is de potentie voor de fiets in onze hele gemeente groot. Alle kernen en voorzieningen liggen op een acceptabele afstand (7,5 tot 15 kilometer) voor de (elektrische) fiets. Ook gemeenten zoals Zoetermeer, Leiden, Gouda, Waddinxveen, Bodegraven en Woerden liggen op fietsafstand. De fiets is dus niet alleen een efficiënt vervoersmiddel voor verplaatsingen binnen onze kernen en gemeente, maar ook daarbuiten.
De afgelopen jaren hebben we veel gewerkt aan verbeteringen van ons fietsnetwerk. Enerzijds met het onderzoeken en uitwerken van nieuwe doorfietsroutes naar Gouda en Leiden, de start van de realisatie van de nieuwe Raadsbrug over het Aarkanaal en door de aanpak van concrete fietsknelpunten op ons netwerk.
Uit de tweejaarlijkse verkiezing van Fietsgemeente van Nederland van de Fietsersbond scoren we als Alphen op veel aspecten (boven)gemiddeld. Het fietsnetwerk en de rotondes en stedelijke dichtheid springen er in positieve zin uit. Dit betekent niet dat er geen knelpunten zijn. Met betrekking tot het fietsnetwerk vallen twee zaken in negatieve zin op: de omrijdfactor en het fietsen op 50 km/uur wegen.
De lage beoordeling voor omrijdfactor kan worden verklaard door barrières zoals de Oude Rijn, Aarkanaal, spoorwegen, en de provinciale- en rijkswegen. Ook drukke wegen zoals de N209 in Hazerswoude-Rijndijk of de Prins Bernhardlaan worden als barriere voor fietsers ervaren. Dit wijst er op dat het fietsnetwerk, met name in het buitengebied, soms onvoldoende fijnmazig is. Met de realisatie van de Raadsbrug over het Aarkanaal wordt een grote barrière voor fietsers tussen Nieuwkoop en Alpen aan den Rijn in 2024 geslecht.
Fietsen op 50 km/uur wegen is voor fietsers onaangenaam en onveilig. Ook hier is ruimte voor verbetering in onze gemeente. Auto’s, vrachtwagens en bussen rijden vaak op hoge snelheid vlak langs de fietser. Dit is bijvoorbeeld goed zichtbaar op de Amerikalaan en Prinses Beatrixlaan. Deze wegen zijn ook onderdeel van ons fietsnetwerk. In het Categoriseringsplan 2023 is de snelheid op veel van deze soort wegen teruggebracht naar 30 km/uur (GOW30). De maatregelen die de lagere snelheid moeten afdwingen moeten nog worden uitgewerkt in een uitvoeringsagenda.
Naast deze grote maatregelen zijn er ook nog veel kleinere knelpunten die de komende jaren onze aandacht vragen (o.a. paaltjes, de fietsrotondes, verlichting, zwerffietsen, verlichting of snelheidsremmende maatregelen voor autoverkeer).
Platform Recreatie en Toerisme (PReT) zet zich samen met Alphen Marketing en andere partners in op het stimuleren van recreatie en toerisme in onze gemeente. Onder andere met de campagne Fietshart. De inzet op recreatie en toerisme draagt bij aan het economisch vitale buitengebied dat we nastreven. De fiets speelt hierin een belangrijke rol. Enerzijds in het verbinden, beleefbaar en bereikbaar maken van de recreatieve bestemmingen in onze gemeente en anderzijds als recreatieve activiteit zelf.
Met de bevolkingsgroei in het Groene Hart en de Randstad neemt de behoefte aan dagrecreatie toe. Stichting Groene Hart Verbinders signaleert daarnaast een grote potentie bij (internationale) meerdaagse bezoekers voor het Groene Hart. Dit sluit ook aan bij de Kerncijfers Fietsvakanties 2021-2022 van het landelijke platform fiets. Fietsrecreatie vraagt om bijzondere aandacht in dit Programma Fietshart. Onder andere op het gebied van verkeersveilige fietsinfrastructuur in het buitengebied, de campagne Fietshart, P+R-locaties, deelfietsen en de ontwikkeling van recreatieve fietsroutes.
Op het gebied van preventie organiseert Alphen Vitaal jaarlijks activiteiten voor verschillende doelgroepen. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de fysieke en mentale gezondheid van veelal kwetsbare groepen. De fiets speelt hierin een belangrijke rol. Alphen Vitaal heeft diverse doelgroepen (o.a. doelgroep senioren) voor wie incidenteel fietstochten worden georganiseerd.
Momenteel onderzoekt Alphen Vitaal in hoeverre het provinciale programma Doortrappen (gericht op ouderen langer en veilig laten fietsen) ook in onze gemeente kan worden ingevoerd. Alphen Vitaal ziet kansen om de komende jaren een ambassadeursrol te vervullen voor gezonder woon-werk en woon-schoolverkeer. Bijvoorbeeld in de vorm van campagnes bij basisscholen en werkgevers.
Permanente link
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2024-329456.html