Gemeenteblad van Laarbeek
Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
---|---|---|---|
Laarbeek | Gemeenteblad 2024, 316315 | beleidsregel |
Zoals vergunningen, bouwplannen en lokale regelgeving.
Adressen en contactpersonen van overheidsorganisaties.
U bent hier:
Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
---|---|---|---|
Laarbeek | Gemeenteblad 2024, 316315 | beleidsregel |
Beleidsplan Integrale schuldhulpverlening Peelgemeenten 2024-2027
Voor u ligt het regionale beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening 2024-2027. Het regionale plan is het overkoepelende kader, waarbij elke gemeente verantwoordelijk is voor specifieke invulling en uitvoering ervan. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) verplicht de gemeenteraad om tenminste één keer in de vier jaar een plan vast te stellen dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening aan inwoners van zijn gemeente. In 2023 zijn we blijven werken volgens het beleidsplan 2019-2022 en zijn we gestart met de voorbereidingen voor het nieuwe beleidsplan.
Om hieraan te voldoen hebben we het bestaande plan (2019-2022) geactualiseerd op basis van:
In Bijlage 1 worden deze ontwikkelingen verder samengevat.
Met integrale schuldhulpverlening wordt een samenhangend hulpaanbod van preventie tot en met nazorg aangeboden, met als doel zowel financiële problemen als de oorzaken hiervan op te lossen. Het gaat dus niet alleen om het oplossen of hanteerbaar maken van de schulden, maar ook om het meer financieel zelfredzaam maken van inwoners.
Het doel is dat onze inwoners (particulieren en ondernemers) schuldenvrij leven en problematische schulden worden voorkomen, zodat zij naar vermogen kunnen meedoen in de samenleving. Als onze inwoners in een schuldsituatie komen of dreigen te komen dan kunnen zij een beroep doen op onze dienstverlening.
Dankzij de koers Samenwerken door Samen Werken van de Peelgemeenten wordt deze dienstverlening steeds integraler. In de Koers wordt gewerkt vanuit de integrale klantreis van een inwoner. Door de reis van de klant in beeld te brengen van het eerste signaal (vroegsignalering en preventie) tot en met de hulpverlening (fase 1 en 2) wordt duidelijk welke inspanningen en projecten de meeste impact opleveren voor de inwoner. Ook wordt de verbinding gemaakt met aanpalende domeinen, zoals Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en Jeugdwet (JW). Er is integrale dienstverlening nodig, omdat het oplossen van financiële problemen vaak gepaard gaat met psychosociale problemen of problemen rond de woonsituatie, gezondheid, verslaving of de gezinssituatie. Om tot een duurzaam resultaat te komen moet de hulpverlening zich richten op alle leefdomeinen
Het aanpakken van (problematische) schulden is een kwestie die verschillende beleidsterreinen doordringt, waaronder jeugdbeleid en WMO. Elk van deze beleidsterreinen heeft zijn eigen uitdagingen en complexiteiten bij het omgaan met de schuldenproblematiek. Het doel voor de nieuwe beleidsperiode is om aan te geven hoe de samenwerking met meerdere beleidsterreinen wordt gevonden. Dit geldt ook voor de samenwerking met Senzer in het kader van Werk en Inkomen en bijzondere bijstand.
2 Waarom zetten we integrale schuldhulpverlening in?
De schuldenaanpak is gericht op het voorkomen, oplossen van schulden en begeleiding bieden aan inwoners die dit nodig hebben om uit de schulden te komen.
We richten ons op het voorkomen van (problematische) schulden. Een geschikt instrument hiervoor is vroegsignalering. Vroegsignalering is het signaleren en herkennen van financiële problemen, zodat we in een vroeg stadium contact op kunnen nemen met de inwoners en hulp aan kunnen bieden.
De methode voor vroegsignalering is beschreven in de Landelijke Leidraad Vroegsignalering. Deze beperkt zich tot de aanbieders van vaste lasten. Zij mogen – onder voorwaarden – in een vroeg stadium signalen doorgeven aan de gemeente over betalingsachterstanden. De gemeente reageert hierop door de inwoner hulp aan te bieden. De inwoner is vrij om de hulp wel of niet te accepteren.
Een geschikte oplossing richt zich op de aanpak van de schulden en de onderliggende oorzaken. Dit hoeft dus niet per se alleen het financiële probleem zelf te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het behandelen van een ziekte, het vinden van werk, een luisterend oor of (financiële) vraagstukken (laagdrempelig) beantwoorden.
2.3 Volledig begeleidingstraject
We vinden het belangrijk dat begeleiding wordt geboden aan inwoners die starten met een traject of een traject hebben doorlopen, zowel in de eerste fase van het schuldhulpverleningstraject als bij een minnelijke regeling (Msnp) of een wettelijke regeling (Wsnp). Deze trajecten eindigen – letterlijk – van het ene op het andere moment. Wij willen daarom de focus niet alleen richten op ‘schuldenvrij’, maar vooral op het ‘ontzorgen’ en ‘financiële zelfredzaamheid’ in het algemeen. Met financiële zelfredzaamheid bedoelen wij dat we ernaar streven inwoners zo redzaam mogelijk te maken in het beheren van hun inkomsten en uitgaven en daarmee in het voorkomen van schulden. Met ontzorgen bedoelen wij dat inwoners niet leven vanuit onzekerheid en angst, maar weer vertrouwen hebben in de toekomst. Focus op het totaal plaatje in plaats van op alleen schuldenvrij is van belang, omdat de inwoners die in beeld zijn een bepaalde periode in financiële nood verkeerd hebben. Vervolgens hebben zij (ongeveer) 1,5 jaar op een absoluut minimaal inkomen geleefd. Zij zijn dan schuldenvrij en krijgen plotseling de beschikking over hun volledige inkomen. Met een volledig begeleidingstraject (voor, tijdens, en na) willen we bereiken dat de financiële situatie voor een langere periode stabiel blijft.
2.4 Integrale schuldhulpverlening
Wij streven naar integrale schuldhulpverlening voor iedereen. Het oplossen van schulden bij gezinnen met minderjarige kinderen (art. 2e Wgs) is niet anders dan bij echtparen zonder kinderen en alleenstaanden. We bieden wel specifieke minimaregelingen aan, zodat kinderen in gezinnen met een laag inkomen ook zo veel mogelijk mee kunnen doen. Ook in het Vrij te laten bedrag rapport (VTLB-rapport) houden we rekening met de aanwezigheid van kinderen, bijvoorbeeld door het meenemen van kosten voor co-ouderschap of kinderopvang noodzakelijk voor werk. Per situatie wordt bekeken wat de vraag is. Hiermee kunnen de kinderen meedoen met activiteiten zonder dat de beperkte financiële middelen van de ouders dit in de weg staat.
Daarnaast zetten we ook, zowel lokaal als regionaal, gerichte preventie-activiteiten op, om deze gezinnen eerder te bereiken en te ondersteunen om daadwerkelijke financiële problemen te voorkomen.
3 Hoe verloopt het proces van integrale schuldhulpverlening?
De integrale schuldhulpverlening in de uitvoering is in twee fasen ingedeeld: fase 1 en fase 2. Fase 1 is per gemeente verschillend ingericht. Fase 2 wordt door de GR Peelgemeenten en Senzer uitgevoerd. In onderstaande schematische weergave is dit uiteen gezet.
3.3 Welke hulp is passend? (fase 1)
De eerste fase gaat vooraf aan het werkelijke schuldregelingstraject (indien dat nodig is). In deze periode moeten alle zaken op orde worden gebracht en vindt de aanmelding en intake plaats. Het doel van de aanmelding is de registratie van de hulpvraag van de inwoner. De aanmelding leidt tot informatie die noodzakelijk is voor de intake. Inwoners kunnen ook verwezen worden naar derde partijen, zoals beschermingsbewindvoering.
Tijdens de aanmelding wordt in eerste instantie ook bekeken of de inwoner aan het juiste adres is. Het doel van de intake is het toetsen van de zelfredzaamheid van de inwoner en het vaststellen van het probleem van de inwoner om een plan van aanpak te ontwikkelen. Inwoners die niet op korte termijn in aanmerking kunnen komen voor een schuldregeling om een bepaalde reden, maar wel begeleiding en ondersteuning nodig hebben worden geholpen in fase 1.
3.4 Maatwerkregelingen (fase 2)
Een minnelijke regeling (MSNP) is mogelijk wanneer de inwoner een “regelbare” schuldenaar is en er “regelbare” schulden zijn. Een regelbare schuldenaar is bereid en in staat om mee te werken aan een minnelijke regeling (MSNP). Een schuldenaar kan niet regelbaar zijn vanwege, b.v., het ontbreken van een vast inkomen, een verslaving of omdat hij niet wil meewerken.
Om de schulden af te lossen kan het saneringskrediet ingezet worden. Hiervoor wordt samengewerkt met Kredietbank Nederland. Met saneringskredieten worden alle schuldeisers in één keer aan het begin van het traject afgelost. Om de schulden te betalen sluiten de inwoners via de gemeente een krediet af dat ze in 1,5 jaar moeten aflossen. Hiervoor wordt uitgezocht of we kunnen aansluiten bij het waarborgfonds (waar de Kredietbank Nederland ook bij is aangesloten) om het risico voor gemeenten weg te nemen door borgstellingen af te geven.
De gemeenten in de arbeidsmarktregio Helmond – de Peel (Helmond, Geldrop-Mierlo, Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Laarbeek en Someren) werken samen aan de schuldhulpverlening voor ondernemers. Alle vormen van ondersteuning en advies voor ondernemers is gebundeld bij het Werkgeversservice punt (WSP) van Senzer en UWV.
Financiële problemen oplossen is ingewikkeld. Als de financiële problemen groot zijn veroorzaakt dat zo veel stress dat het moeilijker is om gezond te blijven, goed te functioneren op je werk of kinderen op te voeden. Er worden veel andere leefgebieden geraakt. Oorzaken en gevolgen worden moeilijk van elkaar te onderscheiden, waardoor het belangrijk is om de inwoners vanuit een integrale aanpak te helpen. Dit doen we door samen te werken met netwerkpartners binnen het sociaal domein en daarbuiten.
We werken toe naar een integrale dienstverlening. Wanneer een inwoner bij de gemeente binnenkomt, wordt gekeken of er sprake is van enkelvoudige of meervoudige problematiek. Bij welk loket de inwoner ook aanklopt, er wordt gekeken naar de vijf leefgebieden (wonen, zorg, werk, inkomen & onderwijs), zodat de juiste ondersteuning kan worden aangeboden.
De schuldhulpverlening is onderdeel van integrale dienstverlening
Schulddienstverlening draagt bij aan de bestrijding van armoede en geeft inwoners meer mogelijkheden om mee te doen aan de samenleving.
Financiële problemen gaan vaak samen met problemen op andere gebieden en kunnen ook veroorzaakt worden door andere problemen. Denk hierbij aan de gezinssituatie, woonsituatie verslaving, de psychische en/of lichamelijke gezondheid. Om de inwoner goed te kunnen helpen is het belangrijk dat er integrale dienstverlening is. Samen met de inwoner en het voorliggend veld of de benodigde hulpverleningsinstanties (waaronder ook beschermingsbewindvoering) werken we aan een oplossing.
De dienstverlening is eenvoudig bereikbaar en toegankelijk
Informatie over hulp bij financiën en/of schulden is op meerdere plaatsen te vinden, zodat de inwoners, betrokkenen en hulpverleners weten waar ze terecht kunnen voor ondersteuning. Als een inwoner bij een andere instantie zijn financiële vragen of problemen aankaart, zorgt deze instantie voor doorverwijzing naar de juiste ondersteuning.
Wanneer er financiële problemen zijn, is het belangrijk dat er snel actie wordt ondernomen om te voorkomen dat de situatie verergert. Daarbij mag de inwoner geen drempel ervaren bij het vragen om hulp. Ook inwoners die (nog) geen schulden hebben, maar wel financiële vragen, kunnen met hun vragen terecht. Antwoorden en adviezen kunnen voorkomen dat er wel financiële problemen ontstaan.
Preventie, vroegsignalering en nazorg zijn essentieel
Preventie, vroegsignalering en nazorg zijn erg belangrijk in een succesvolle aanpak. Preventie om te voorkomen dat inwoners in de schulden raken. Vroegsignalering om zo snel mogelijk in te kunnen grijpen als er (kleine) financiële problemen optreden en nazorg om, als een inwoner in de schulden is geraakt, de inwoner te helpen op eigen benen te staan en niet nogmaals in de schulden te komen. Dit is extra van belang nu de termijnen van een MSNP en WSNP traject verkort zijn van 3 jaar naar 1,5 jaar. Daarom geven we daar veel aandacht aan en wordt hier per gemeente op haar eigen manier invulling aan gegeven.
Als we signalen ontvangen via vroegsignalering van instanties dat inwoners betalingsachterstanden hebben, ondernemen we direct actie. We benaderen inwoners met een aanbod voor ondersteuning. Na afronding van een traject nemen we regelmatig contact op met de inwoner om te informeren naar de huidige financiële situatie, zodat terugval kan worden voorkomen.
De integrale schuldhulpverlening is een gezamenlijke verantwoordelijkheid
Bij aanvang van de ondersteuning wordt er door de inwoner, de gemeente en de betrokken partijen een gezamenlijk plan gemaakt. In dit plan worden de aanpak, het doel en de daarbij behorende afspraken beschreven. Alle betrokkenen zetten zich maximaal in om het doel, een gezonde stabiele financiële situatie voor de inwoner, te behalen.
Het is belangrijk om de schuldhulpverlening te monitoren. Daarmee hebben we de voortgang in beeld en zien we hoe effectief het hulpverleningsproces is. Zo weten we op tijd wanneer er verbeteringen of veranderingen nodig zijn in het werkproces. Door middel van monitoring via een dashboard kunnen we overzichtelijke rapportages en verslagen maken. Hiermee kunnen we ons eenvoudig verantwoorden aan belanghebbenden.
Voorkomen en beheersbaar houden van schulden
Financiële problemen staan zelden op zichzelf en hebben vaak hun uitwerking op andere leefdomeinen, zoals gezondheid, woon- en werksituatie en gezinssituatie. Schulden zijn helaas niet altijd te voorkomen ondanks de inzet van preventie-activiteiten. Het is wenselijk om in een zo vroeg mogelijk stadium grip op de financiële situatie te krijgen.
Wanneer inwoners de (vaak moeilijke) stap hebben gezet om hulp te vragen bij de gemeente, wordt zo snel mogelijk actie ondernomen om de inwoner passende hulp te bieden. Samen met de inwoner wordt een plan gemaakt, zodat een perspectief op een schuldenvrije toekomst snel in beeld komt.
5 Hoe gaan we dit monitoren en evalueren?
Om de kwaliteit van de dienstverlening te borgen is het belangrijk dat we structureel monitoren en evalueren.
Er vindt maandelijks een evaluatie plaats van de dienstverlening. Hierin worden o.a. aantallen, kenmerken van de doelgroep, belemmeringen en kansen besproken. Het doel is om ook een nauwere samenwerking te bewerkstellingen met bewindvoerders.
Door regelmatig naar de uitkomsten van de uitvoering te kijken wordt er snel zichtbaar of het huidige beleid goed werkt of bijgesteld moet worden.
We monitoren de dienstverlening door opgestelde indicatoren die vanuit de systemen inzichtelijk worden gemaakt. Monitoring is een onderdeel van informatie (data)gedreven werken. We hebben direct inzicht in de beschikbare gegevens. Tijdens de maandelijkse overleggen worden deze gegevens geduid. Wat zien we nu gebeuren als we naar de cijfers kijken? Het doel is om voornamelijk samen het gesprek hierover te voeren om (nog meer) bewustwording te bewerkstelligen.
Bij de monitoring maken we een selectie van indicatoren die informatie toevoegen voor het proces. Een overzicht van deze indicatoren vindt u in Bijlage 2.
6.1 Bijlage 1: Samenvatting ontwikkelingen
Per 1 juli 2023 zijn o.a. de volgende wetswijzigingen in werking getreden:
Wetswijziging Faillissementswet.
Conclusie: Door de verkorting van termijnen wordt de nazorg extra belangrijk
Maatschappelijke ontwikkelingen
De maatschappelijke ontwikkelingen hebben effect op het lokale beleid en op het regionale beleid.
Begin 2020 raakten mensen hun baan kwijt, verdienden minder of werden langdurig ziek door de coronapandemie. Ondanks economisch herstel in 2021, bracht 2022 nieuwe problemen voor inwoners met een laag inkomen door de stijgende inflatie in Nederland. In 2022 werd de wereld ook opgeschrikt door de oorlog in Oekraïne. Deze oorlog heeft tot een enorme stijging van de voedsel- en energieprijzen geleid.
Evaluatie van het huidige beleid
Het huidige beleid is geëvalueerd met de uitvoering. De conclusies in een notendop zijn:
De indicatoren in het dashboard zijn gericht op:
Grootte van probleem bij het in beeld komen
Inzet van instrumenten/ trajecten.
Voorliggend veld: verwijst naar de hulpverlening of ondersteuning die beschikbaar is voordat een situatie verergert of voordat intensievere interventies nodig zijn. In de context van schuldhulpverlening betekent voorliggend veld dat er eerst wordt gekeken naar de mogelijkheden binnen reguliere hulpverlening of voorzieningen voordat men overgaat tot meer gespecialiseerde of intensieve vormen van ondersteuning, zoals schuldhulpverleningstrajecten of wettelijke regelingen.
Wettelijke regeling (Wsnp): De Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp) is een wettelijke regeling in Nederland die schuldenaren met problematische schulden de mogelijkheid biedt om een schuldsaneringstraject in te gaan onder toezicht van een bewindvoerder en onder bepaalde voorwaarden hun schulden geheel of gedeeltelijk af te lossen.
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2024-316315.html
De hier aangeboden pdf-bestanden van het Staatsblad, Staatscourant, Tractatenblad, provinciaal blad, gemeenteblad, waterschapsblad en blad gemeenschappelijke regeling vormen de formele bekendmakingen in de zin van de Bekendmakingswet en de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen voor zover ze na 1 juli 2009 zijn uitgegeven. Voor pdf-publicaties van vóór deze datum geldt dat alleen de in papieren vorm uitgegeven bladen formele status hebben; de hier aangeboden elektronische versies daarvan worden bij wijze van service aangeboden.