Besluit tot het instellen van een voetgangerszone op de Grote Markt en in de Herestraat met de daar aanliggende straten te Groningen

Kenmerk: 9879721

Bevoegdheid

Op grond van artikel 18, eerste lid, sub d, van de Wegenverkeerswet 1994 (WVW) is het college van burgemeester en wethouders bevoegd tot het nemen van verkeersbesluiten.

Grondslag

Op grond van artikel 15, eerste lid, van de WVW moet een verkeersbesluit worden genomen voor de plaatsing of verwijdering van de in artikel 12 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW) genoemde verkeerstekens, alsmede voor onderborden voor zover daardoor een gebod of verbod ontstaat of wordt gewijzigd.

Op grond van artikel 15, tweede lid, van de WVW moet een verkeersbesluit worden genomen bij maatregelen die op of aan de weg tot wijziging van de inrichting van de weg of tot het aanbrengen of verwijderen van voorzieningen ter regeling van het verkeer, indien de maatregelen leiden tot een beperking of uitbreiding van het aantal categorieën weggebruikers dat van een weg of weggedeelte gebruik kan maken.

Adviezen

Conform artikel 24 BABW hebben wij advies gevraagd aan de Politie Eenheid Noord-Nederland, district Groningen, basisteams Groningen - stad. De politie heeft negatief geadviseerd op de in dit verkeersbesluit beschreven verkeersmaatregel. Reden van dit negatieve advies is dat de gemeente Groningen het toestaat voor verschillende modaliteiten om de voetgangerszone te betreden. Een voetgangerszone is enkel toegankelijk voor voetgangers. Hoewel het conform artikel 8, lid e van het BABW mogelijk is een bepaald gebruik van een gebied anders dan voor voetgangers toe te staan, is het toestaan van bromfietsen en taxi’s in een voetgangersgebied conflicterend met de vormgeving die de voetganger een grote mate van bewegingsvrijheid geeft. Het gevolg van een negatief politieadvies is dat de politie geen actieve handhaving zal verrichten ten opzichte van de in dit verkeersbesluit omschreven verkeersmaatregel. Aan de hand van de planning van de herinrichting van de Grote Markt kiest de gemeente Groningen ervoor het negatieve advies voor kennisgeving aan te nemen en de verkeersborden te plaatsen als genoemd in dit verkeersbesluit.

Motivering

Rond de ingang van het tweede kwartaal van 2024 is de herinrichting van de Grote Markt gereed. Eén van de vooropstaande doelen van deze herinrichting is dat de Grote Markt aantrekkelijker wordt voor de voetganger. Met de nieuwe inrichting van het plein komt de leefbaarheid voorop te staan. De Grote Markt wordt een plek waar ontmoeten, spelen en verblijven centraal staan. De voetganger krijgt primaat. Dit karakteriseert zich in de aanwezigheid van openbare zitplekken, groen, water en bovenal in het niet terug laten komen van geasfalteerde rijlopers die een hoogteverschil hebben ten opzichte van de stoepen en het plein. Het gehele plein wordt op a-niveau aangelegd met een uniforme materialisatie van rode klinkers. De voetganger is dominant en heeft vrijheid om zich over de gehele Grote Markt te bewegen. De juridische status van voetgangerszone zal dan ook aan de Grote Markt worden toegevoegd middels bebording.

(Brom)fietsers en gemotoriseerd verkeer hebben niet de vrijheid om zich zoals de voetganger over de gehele Grote Markt te bewegen. Om de bereikbaarheid van de binnenstad voor de (brom)fietsers en de stadslogistiek te waarborgen wordt het voor deze verkeersdeelnemers toegestaan om twee routes over de Grote Markt te (blijven) gebruiken. De bestaande route vanuit de Oosterstraat in de richting van de Kreupelstraat blijft behouden in noordelijke rijrichting. Daarnaast komt er een nieuwe route die vanuit de Oude Ebbingestraat over de Grote Markt naar de Gelkingestraat loopt in zuidelijke rijrichting. Doormiddel van onderborden die toegevoegd worden aan het voetgangerszone-bord wordt het gebruik van deze routes over de Grote Markt toegestaan.

Gericht op de (brom)fietser wordt een viertal speciale onderborden ontwikkeld die de ruimtelijke structuren van de Grote Markt weergeven waarop te zien is welke route is toegestaan om te rijden. Het viertal onderborden wordt op vier invalsroutes nabij de Grote Markt geplaatst onder het bijhorende voetgangerszonebord. Deze (onder)borden zijn opgenomen in bijlage I. Er wordt door de gemeente Groningen voor gekozen een speciaal onderbord te ontwikkelen om het aantal te plaatsen voetgangerszone- en onderborden rondom en op de Grote Markt sterk te beperken.

Gericht op de stadslogistiek wordt het voetgangerszonebord eveneens aangevuld met een onderbord waarop de venstertijden (05:00 – 12:00 uur) worden getoond waarbinnen logistiek verkeer is toegestaan om de voetgangerszone te betreden.

De Grote Markt staat via Tussen Beide Markten in verbinding met de Herestraat en de daar aanliggende straten Bruine Ruiterstraat, Kleine Pelsterstraat, Carolieweg en het Hoogstraatje. Een omgeving waar de voetganger overdag het primaat heeft binnen de zone C1 “gesloten in beide richtingen voor voertuigen, ruiters en geleiders van rij- of trekdieren of vee (uitgezonderd fietsen 21 – 09 h en logistiek verkeer 05 – 12 h)”. Functioneel betreft dit een vergelijkbare situatie als de, eerder in dit document omschreven, nieuwe verkeerssituatie van de Grote Markt. Dit biedt de mogelijkheid om de Grote Markt aan te laten sluiten op het voetgangersregime van de Herestraat en de aanliggende straten. Op deze manier wordt de positie van de voetganger en daarmee de leefbaarheid in de binnenstad van Groningen verder verstevigd en wordt er eenheid aangebracht in de bebording (G7 zone).

Eveneens als op de Grote Markt zal in de Herestraat en in de daar aanliggende straten, waaronder te verstaan: Tussen Beide Markten, Bruine Ruiterstraat, Kleine Pelsterstraat, Carolieweg en het Hoogstraatje, het logistiek verkeer worden toegestaan binnen de venstertijden (05:00 – 12:00 uur). Dit wordt aangegeven middels het onderbord “laden en lossen toegestaan 05 – 12 h”. Logistiek verkeer mag in Tussen Beide Markten en in de Herestraat in twee richtingen rijden, eveneens als de fietsers tussen 21:00 en 09:00 uur als aangegeven op het onderbord “fietsen toegestaan op ma t/m zo 21 – 09 h”.

Het besluit dient de volgende doelen zoals genoemd in de WVW Artikel 2, lid 1, sub b:

“het beschermen van weggebruikers en passagiers”;

en lid 2, sub b:

“het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte aantasting van het karakter of van de functie van objecten of gebieden”.

Gelet op Artikel 2 van de WVW is mogelijk lid 1 sub d (het zoveel mogelijk waarborgen van de vrijheid van het verkeer) in het geding. Twee routes op de Grote Markt zijn met de herinrichting van de Grote Markt opgeheven. De route vanaf de oostwand richting de Gelkingestraat bestond uit een geasfalteerde rijloper in de richting van de Gelkingestraat. Deze route was toegankelijk voor het logistiek- bus-, taxi- en (brom)fietsverkeer. Hoewel de bus geen gebruik meer maakt van deze route, heeft het logistiek-, taxi- en (brom)fietsverkeer nog een groot belang om vanaf de oostwand van de Grote Markt richting de Gelkingestraat te rijden. Met het eveneens verdwijnen van de route langs de noordwand van de Grote Markt hebben de bovenvermelde verkeersdeelnemers geen mogelijkheid om vanaf de oostwand direct via de nieuwe route over de Grote Markt, langs het Stadhuis, naar de Gelkingestraat te rijden. (Brom)fietsverkeer dat vanuit Oosterstraat, de Sint Jansstraat en de Kreupelstraat komt, zal via het Kwinkenplein de nieuwe route over de Grote Markt moeten aandoen. Logistiek verkeer zal dit via de Maagden- en de Ebbingebrug doen. Dit leidt tot een langere route ten opzichte van de voormalige verkeerssituatie op de Grote Markt. Omdat de nieuwe inrichting van de Grote Markt ontworpen is waarin de leefbaarheid van de voetganger centraal komt te staan wordt artikel 2, lid 2, sub b van de WVW “het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte aantasting van het karakter of van de functie van objecten of gebieden”, verheven boven het belang van het direct kunnen verplaatsen per (brom)fiets, of (vracht)auto vanaf de oostwand in de richting van de Gelkingestraat.

Daarnaast is het nu voor het (brom)fietsverkeer toegestaan om over de gehele Grote Markt te rijden. Met de instelling van de voetgangerszone zal het toetreden van de Grote Markt door (brom)fietsers enkel toegankelijk zijn via de – op de voetgangerszone borden aangeven – routes. Dit betreft de route langs de oostwand vanuit de Oosterstraat richting de Sint Jansstraat en de Kreupelstraat en de route vanuit de Oude Ebbingestraat richting de Gelkingestraat. Met het beperken van deze bewegingsvrijheid voor de (brom)fiets wordt de leefbaarheid van het plein vergroot door het geven van meer bewegingsruimte aan de voetganger. De kans op conflicten tussen voetganger en (brom)fietser wordt hierdoor verminderd waar de (brom)fietser enkel rijdt op de daartoe aangegeven routes, overwegende om Artikel 2, lid 1, sub b van de WVW “het beschermen van weggebruikers en passagiers” te verheven boven het belang van het gebruik van de gehele Grote Markt door de (brom)fietser.

Besluit

Wij besluiten op grond van bovenvermelde overwegingen tot het:

• verwijderen van de verkeersborden C1 met de mogelijke combinaties van onderborden OB54 (uitgezonderd (brom)fietsers), “uitgezonderd laden en lossen tussen 05-12 h”, “uitgezonderd bus taxi en (brom)fiets” en “uitgezonderd fietsen van ma t/m zo tussen 21-09 h” in de Oosterstraat ter hoogte van nummer 1, in de Oosterstraat ter hoogte van nummer 35, in de Oosterstraat ter hoogte van nummer 54, op het Martinikerkhof ter hoogte van nummer 8, in de Gelkingestraat ter hoogte van de Grote Markt nummer 40, op Tussen Beide Markten ter hoogte van nummer 23, op Tussen Beide Markten ter hoogte van nummer 45, op Tussen Beide Markten ter hoogte van de Grote Markt nummer 51, op Tussen Beide Markten ter hoogte van de Vismarkt, in de Gelkingestraat ter hoogte van nummer 64 en in de Herestraat ter hoogte van nummer 1 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• verwijderen van het verkeersbord D5 in het Hoogstraatje ter hoogte van de Gelkingestraat nummer 19 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• verwijderen van de verkeersborden C1 zone met de mogelijke combinaties van onderborden “uitgezonderd laden en lossen tussen 05:00 en 12:00 uur” en “uitgezonderd fietsen van ma t/m zo tussen 21-09 h” op de Vismarkt ter hoogte van nummer 4, in het Hoogstraatje ter hoogte van de Gelkingestraat nummer 19, in de Carolieweg ter hoogte van nummer 16I, in de Herestraat ter hoogte van nummer 78, in de Bruine Ruiterstraat ter hoogte van nummer 1 en in de Kleine Pelsterstraat ter hoogte van de Herestraat nummer 73 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• verwijderen van het verkeersbord C1 einde zone in de Herestraat ter hoogte van nummer 78 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden C2 in de Oosterstraat ter hoogte van nummer 1 en in de Gelkingestraat ter hoogte van de Carolieweg nummer 64 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden C3 in de Oosterstraat ter hoogte van nummer 54 en in de Gelkingestraat ter hoogte van de Grote Markt nummer 40 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van het verkeersbord C4 in de Gelkingestraat ter hoogte van nummers 32 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden G7 zone met onderbord “(brom)fietsen toegestaan” met de bijhorende route-aanduiding en het onderbord “toegestaan taxi” op het Martinikerkhof ter hoogte van nummer 2, en in de Kreupelstraat ter hoogte van het Kwinkenplein nummer 2 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden G7 zone met onderbord “(brom)fietsen toegestaan” met de bijhorende route-aanduiding en de onderborden “toegestaan laden en lossen tussen 5-12 h” en “toegestaan taxi” op de Grote Markt ter hoogte van nummer 33 en in de Oude Ebbingestraat ter hoogte van nummer 2 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden G7 zone met onderbord “laden en lossen toegestaan tussen 05-12 h” op de Grote Markt ter hoogte van nummer 52 en in de Waagstraat ter hoogte van de Guldenstraat conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van het verkeersbord G7 zone in de Gelkingestraat ter hoogte van de Grote Markt nummer 39 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden G7 zone met onderborden “laden en lossen toegestaan tussen 05-12 h” en “fietsen toegestaan ma t/m zo 21-09 h” op Tussen Beide Markten ter hoogte van nummer 7, in het Hoogstraatje ter hoogte van de Gelkingestraat nummer 19, in de Carolieweg ter hoogte van nummer 16I, in de Herestraat ter hoogte van nummer 78, in de Bruine Ruiterstraat ter hoogte van nummer 1 en in de Kleine Pelsterstraat ter hoogte van de Herestraat nummer 73 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van het verkeersbord G7 zone met onderbord “fietsen toegestaan ma t/m zo 21-09 h” op de Vismarkt ter hoogte van nummer 4 conform bijlage 1 van het RVV 1990;

• plaatsen van de verkeersborden G7 einde zone in de Oosterstraat ter hoogte van nummer 1, op het Martinikerkhof ter hoogte van nummer 2, in de Kreupelstraat ter hoogte van het Kwinkenplein nummer 2, in de Oude Ebbingestraat ter hoogte van nummer 2, in de Gelkingestraat ter hoogte van de Grote Markt nummer 40, op de Grote Markt ter hoogte van nummer 52, in de Waagstraat ter hoogte van de Guldenstraat, op Tussen Beide Markten ter hoogte van nummer 41, op de Vismarkt ter hoogte van nummer 4, in het Hoogstraatje ter hoogte van de Gelkingestraat nummer 19, in de Carolieweg ter hoogte van nummer 16I, in de Herestraat ter hoogte van nummer 78, in de Bruine Ruiterstraat ter hoogte van nummer 1 en in de Kleine Pelsterstraat ter hoogte van de Herestraat nummer 73 conform bijlage 1 van het RVV 1990.

Situatieschets: 

Bezwaar

Als u het niet eens bent met dit besluit, dan kunt u daar schriftelijk bezwaar tegen maken. Hoe dit moet, kunt u lezen op https://gemeente.groningen.nl/bezwaar-maken.

Als u dit wilt, kunt u de informatie van de website ook schriftelijk ontvangen. Belt u dan met de afdeling Juridische Zaken, telefoon (050) 367 74 83.

Vermeld in uw bezwaarschrift in elk geval:

- uw naam, adres en bij voorkeur uw telefoonnummer;

- de datum waarop u het bezwaar indient;

- het besluit waartegen u bezwaar maakt (stuur zo mogelijk een kopie van het besluit mee);

- waarom u het niet eens bent met het besluit;

- uw handtekening.

Let op: het bezwaarschrift moet u indienen binnen zes weken na de dagtekening van dit besluit. Dat is de datum die u bovenaan dit besluit vindt.

Heeft u meer tijd nodig? Dan kunt u een voorlopig bezwaarschrift indienen.

In dit bezwaarschrift geeft u aan dat u het niet eens bent met het besluit. Later legt u uit waarom u het er niet mee eens bent. U krijgt daarvoor extra tijd van de gemeente.

Stuur uw bezwaarschrift naar:

Het college van burgemeester en wethouders

Postbus 30026

9700 RM Groningen

Met vriendelijke groet,

burgemeester en wethouders van Groningen,

namens hen, concerndirecteur Groningen,

namens deze,

E.A. Tollenaar

teamleider Ruimtelijk Beleid en Ontwerp