Gedoogbeslissing tijdelijke gemeentelijke opvang Boerenbondterrein

Er is in Nederland een groot tekort aan opvangplekken voor asielzoekers. In het aanmeldcentrum in Ter Apel is er te weinig ruimte om alle mensen op te vangen. Dit leidt tot mensonwaardige situaties. De Rijksoverheid, de commissaris van de Koning en het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (hierna: COA) deden een klemmend beroep op provincies om op zoek te gaan naar nieuwe opvangplekken. De voorzitter van onze Veiligheidsregio deed een dringende oproep aan burgemeesters in de regio om de noodzakelijke opvangplekken te organiseren.

Om de druk op de toestroom van asielzoekers in Ter Apel te ontlasten en te voorkomen dat mensen buiten moeten slapen, richt gemeente Waalre een tijdelijke gemeentelijke opvang (TGO) in. Het college van burgemeester en wethouders van Waalre voelt de humanitaire en maatschappelijke verantwoordelijkheid om mensen in nood te helpen en stelt om die reden het voormalige Boerenbondterrein beschikbaar voor de opvang van 150 personen.

Tijdelijke gemeentelijke opvang

ln Waalre wordt de TGO gerealiseerd op het voormalig Boerenbondterrein gelegen aan Willibrorduslaan 141, locatie kadastraal bekend als gemeente Aalst, sectie E, nummers 2636 en 2647 en gemeente Waalre, sectie A, nummer 4705. Het gaat om tijdelijke opvang van 150 personen gedurende maximaal 12 weken. Er zal uitdrukkelijk geen sprake zijn van permanente opvang. De TGO wordt voorzien van 38 tijdelijke woonunits geschikt voor maximaal 4 personen per unit. Verder worden ook tijdelijke sanitaire voorzieningen, een cateringtent en diverse overige voorzieningen geplaatst om de TGO op de juiste wijze in goede banen te leiden. In figuur 1 is de indeling van het terrein weergegeven.

Figuur 1

Toetsing regelgeving

Voor de locatie van de TGO geldt het omgevingsplan gemeente Waalre “onderdeel bestemmingsplan Waalre” met de enkelbestemmingen ‘Maatschappelijk’ en ‘Verkeer’. Het gebruik van deze gronden als tijdelijke opvanglocatie en het realiseren van de gebouwen voor dit gebruik is in strijd met deze bestemming.

Omdat het realiseren van de TGO in strijd is met het omgevingsplan, is er gelet op artikel 5.1 van de Omgevingswet een omgevingsvergunning vereist (bopa). Deze procedure duurt in ieder geval 8 weken, waarbij het college van burgemeester en wethouders ook kunnen beslissing om de uitgebreide procedure toe te passen. Vanwege de snelheid waarmee de TGO moet worden gerealiseerd en de tijdelijkheid van het feitelijk gebruik, is het niet haalbaar om een omgevingsvergunningprocedure tijdig te kunnen doorlopen en af te ronden.

Ook is het indienen van een gebruiksmelding op grond van artikel 6.7 van het Besluit bouwwerken leefomgeving vereist. Ook hiervoor geldt dat het niet haalbaar is om voorafgaand aan de ingebruikname tijdig een gebruiksmelding in te dienen. De locatie wordt in nauw overleg met de veiligheidsregio opgebouwd waarbij rekening wordt gehouden met de eisen die gelden voor brandveiligheid.

Beginselplicht tot handhaving

Het is vaste jurisprudentie van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat het bevoegd gezag, in dit geval het college van burgemeester en wethouders van Waalre, bij overtreding van wettelijke voorschriften in beginsel verplicht is om daartegen handhavend op te treden.

Onder bijzondere omstandigheden kan worden afgezien van handhavend optreden en is het gedogen van strijd met wet- en regelgeving aanvaardbaar. Hierbij is van belang dat:

1. het gedogen beperkt is in omvang en/of tijd;

2. het gedogen expliciet bij een besluit gebeurt;

3. sprake is van een zorgvuldige en kenbare belangenafweging;

4. duidelijke voorwaarden aan het gedogen worden gesteld;

5. regelmatig wordt bezien of de situatie zodanig is dat gedogen nog gerechtvaardigd is en of aan de voorwaarden die aan het gedogen zijn gesteld wordt voldaan.

Voorts dient het gedogen beperkt te blijven tot drie uitzonderingssituaties, namelijk overmachtssituaties, overgangssituaties en situaties waarin handhavend optreden onevenredig is in verhouding tot de daarmee te dienen belangen. Met andere woorden, een zwaarwegend belang rechtvaardigt het gedogen.

Belangenafweging

Omdat het COA op dit moment nog steeds met te hoge instroom en bezetting in Ter Apel kampt en de daarmee gepaard gaande landelijke problematiek zijn wij op humanitaire gronden en vanuit maatschappelijk oogpunt bereid om een bijdrage te leveren door het realiseren van de tijdelijke TGO voor maximaal 12 weken. Het gaat dan om een uitzonderlijke situatie die beperkt is in tijd en omvang waarbij het maatschappelijk belang zwaar weegt.

Er is gekozen voor het voormalig Boerenbondterrein omdat we hier snel de faciliteiten kunnen neerzetten om een groep mensen zo goed mogelijk op te vangen. De locatie is daarbij goed bereikbaar en centraal en kan worden afgescheiden met een eigen toegang. We hebben gekeken dat de evenwichtige toedeling van functies aan deze locatie hierbij niet uit het oog verloren wordt. Dit betekent dat de mogelijk negatieve gevolgen voor de omgeving (in het bijzonder de direct omwonenden en ondernemers) zoveel als mogelijk worden moeten worden beperkt. De belangen van omwonenden en bedrijven worden gewaarborgd door maatregelen te nemen zodat overlast en onveilige situaties zoveel mogelijk voorkomen worden. Verder speelt mee dat het hier gaat om een tijdelijke situatie, voor de duur van ten hoogste 12 weken.

Er worden maatregelen getroffen zoals een extra parkeerterrein om het verdwijnen van de huidige parkeerplaats te compenseren. De TGO wordt omheind en beveiligd met 24-uurs bewaking en er gelden specifieke huisregels. Ook wordt er onderwijs en dagbesteding geboden naar gelang de samenstelling van de tijdelijke bewoners en er wordt een veiligheidsplan opgesteld. Daarmee wordt zoveel mogelijk toegezien op een leefbare en veilige situatie voor zowel de tijdelijke bewoners als de omgeving waarbij geen sprake zal zijn van verslechtering van een goed woon- en leefklimaat.

Alle betrokken belangen tegen elkaar afwegend, zijn wij van mening dat het algemeen belang en de maatschappelijke noodzaak aan opvanglocaties prevaleren boven de andere belangen. Hierbij speelt een grote rol dat het een tijdelijke opvanglocatie betreft. Wij achten het belang van een veilige en goede TGO zwaarder wegen dan het belang van handhaving van de wet- en regelgeving door een omgevingsvergunningprocedure af te wachten. De direct omwonenden en bedrijven rondom de locatie zijn per brief op 6 maart 2024 geïnformeerd. Tevens is er op 11 maart 2024 een informatiebijeenkomst georganiseerd.

Gedoogbeslissing

Wij besluiten om de tijdelijke gemeentelijke opvang voor maximaal 150 personen en gedurende maximaal 12 weken aan Willibrorduslaan 141 te Waalre, kadastraal bekend als gemeente Aalst, sectie E, nummers 2636 en 2647 en gemeente Waalre, sectie A, nummer 4705, onder voorwaarden in strijd met het omgevingsplan te gedogen.

Voorwaarden

Aan deze gedoogbeslissing verbindt het college de hierna volgende voorwaarden:

B. De TGO wordt gebruikt als tijdelijke opvang voor maximaal 150 asielzoekers op bovengenoemde locatie.

C. Dit gedoogbesluit geldt vanaf de periode van 1 april 2024 (of zo snel mogelijk na 1 april 2024) en eindigt 12 weken na aanvang van de opvang. Deze periode wordt aangevuld met de tijd die nodig is voor het opbouwen en demonteren van de noodzakelijke voorzieningen. Dat zal circa twee weken vooraf zijn en een week nadat de opvang wordt beëindigd.

C. Na het verstrijken van de termijn van deze gedoogbeslissing, wordt door de gemeente het strijdige gebruik gestaakt en de worden voorzieningen die zijn aangebracht ten behoeve van de opvang direct en permanent verwijderd.

D. De TGO dient uiterlijk ten tijde van de feitelijke ingebruikname te voldoen aan alle eisen van Besluit bouwwerken leefomgeving, met name op het gebied van gezondheid, constructieve veiligheid, brandveiligheid en overige veiligheidsaspecten.

E. De brandweer inspecteert namens de Veiligheidsregio de TGO voordat deze feitelijk in gebruik wordt genomen.

F. Er wordt een veiligheidsplan opgesteld en huisregels waaraan aan betrokken zich moeten houden.

G. Het terrein wordt omheind en er wordt extra verlichting rondom de ingang geplaatst. Ook wordt een tijdelijke parkeervoorziening gerealiseerd in de directe nabijheid om het verlies aan parkeerplaatsen voor de medewerkers van de TGO en de omgeving op te vangen.

F. Het college van burgemeester en wethouders behoudt zich alle rechten voor om deze gedoogbeslissing, indien de omstandigheden naar zijn oordeel hierom vragen, in te trekken.

Bekendmaking

Aangezien een gedoogbeslissing geen besluit is in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) is bekendmaking geen voorwaarde voor inwerkingtreding. Echter, in het kader van de rechtszekerheid en overige algemene beginselen van behoorlijk bestuur, wordt deze beslissing wel bekendgemaakt. De gedoogbeslissing wordt bekend gemaakt door publicatie in het Gemeenteblad op www.officielebekendmakingen.nl. In de eerstvolgende uitgave van het huis-aan-huisblad De Schakel zal op de gemeentepagina, onder Bekendmakingen, een (informerende) verwijzing naar deze bekendmaking worden opgenomen.

Rechtsmiddelen

Tegen een gedoogbeslissing kan in beginsel geen bezwaar worden gemaakt of beroep ingesteld. Een gedoogbeslissing is geen besluit als bedoeld in de Awb. Alleen tegen een besluit in de zin van de Awb kan bezwaar worden gemaakt en beroep worden ingesteld.

Aldus vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van Waalre

Waalre, 12 maart 2024

Gemeentesecretaris, Burgemeester,

mr. drs. R.L. Franken M.F. Oosterveer