Gemeenteblad van Eijsden-Margraten
Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
---|---|---|---|
Eijsden-Margraten | Gemeenteblad 2023, 70279 | beleidsregel |
Zoals vergunningen, bouwplannen en lokale regelgeving.
Adressen en contactpersonen van overheidsorganisaties.
U bent hier:
Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
---|---|---|---|
Eijsden-Margraten | Gemeenteblad 2023, 70279 | beleidsregel |
Beleidsregel zonnepanelen op, aan of bij beschermde monumenten en in beschermde dorpsgezichten Eijsden-Margraten 2023
Het doel van deze beleidsregels is om een toetsingskader vast te stellen voor de afweging van de belangen van eigenaren van beschermde monumenten alsmede panden gelegen in beschermde dorpsgezichten en het algemeen belang van instandhouding van deze beschermde monumenten en beschermde dorpsgezichten. Daarbij is uitgangspunt het behoud van historische materialen, constructies en beeldkwaliteit van beschermde monumenten bij plaatsing van zonnepanelen op daken en in tuinen of op erven van en bij beschermde monumenten.
Deze beleidsregel geldt voor het plaatsen van zonnepanelen op, aan of bij beschermde monumenten en in beschermde dorpsgezichten.
Artikel 4 Algemene uitgangspunten voor het plaatsen van zonnepanelen
Om de aantasting van monumenten en beschermde gezichten zoveel mogelijk te voorkomen, worden onderstaande algemene uitgangspunten gehanteerd:
ingrijpende voorzieningen aan de historische constructie zijn niet toelaatbaar. Een eventueel aan te brengen hulpconstructie om de draagkracht van het dak te versterken, moet zodanig zijn, dat de constructie na het verwijderen van de zonnepanelen eveneens kan worden verwijderd zonder dat schade aan de historische constructie ontstaat;
bouwhistorisch waardevolle materialen mogen niet worden aangetast. Dit betekent onder andere dat de zonnepanelen boven op de dakbedekking moeten worden geplaatst, waarbij na het verwijderen van de zonnepanelen geen schade achter blijft aan de historische dakbedekking en de historische dakpannen behouden blijven;
de panelen hebben een zoveel mogelijk een op het dak afgestemde kleur, zonder hinderlijke patronen, reflectie of opvallende randen. Als dit niet kan, hebben zwarte of antracietkleurige zonnepanelen de voorkeur. Het raamwerk en de ondersteuningsconstructie moet in dezelfde kleur als de panelen worden uitgevoerd;
Artikel 5 Bijzondere situaties waarbij zonnepanelen niet toelaatbaar zijn
In onderstaande bijzondere situaties zijn zonnepanelen op beschermde monumenten niet toelaatbaar:
Artikel 6 Voorkeur voor plaatsing
Bij het kiezen van een geschikte locatie voor het plaatsen van zonnepanelen, worden de volgende locaties in overweging genomen, in volgorde van hoogste voorkeur naar laagste voorkeur:
Een omgevingsvergunningaanvraag voor het plaatsen van zonnepanelen op, aan of bij beschermde monumenten of in beschermde dorpsgezichten, bevat de volgende gegevens:
technische tekeningen en detailtekeningen op schaal voor te treffen constructieve voorzieningen ter versterking van de dakconstructie waar de zonnepanelen worden gesitueerd. Als er geen constructieve voorziening noodzakelijk is ten behoeve van realisering van de zonnepanelen, is dit niet noodzakelijk;
Aldus besloten in de vergadering van burgemeester en wethouders van Eijsden-Margraten van
7 februari 2023.
Burgemeester en wethouders van Eijsden-Margraten
De secretaris,
Mari-An Gerits
De Burgemeester,
Drs. G.J.M. Cox
In het kader van de energietransitie, maar ook gelet op de prijzen van energie, bestaat steeds meer noodzaak tot het aanbrengen van zonnepanelen. Gasloze woningen en het verminderen van het dure gasgebruik betekent dat we meer elektriciteit gaan gebruiken voor o.a. de verwarming met warmtepompen. Om de kosten van het elektriciteitsgebruik te reduceren willen steeds meer eigenaren overgaan tot het plaatsen van zonnepanelen. Een goed initiatief, dat echter in sommige gevallen op gespannen voet staat met de waarden van monumenten, beschermde dorpsgezichten of het heuvellandschap.
Monumentenzorg en duurzaamheid hebben echter dezelfde ambitie: het ontzien van leefomgeving en sparen van materiaal. Ze stellen beide doelen voor de lange termijn en vragen beide om maatwerk.
Gelet op het bovenstaande is het wenselijk om niet krampachtig om te gaan met de toepassing van zonnepanelen op historische gebouwen en in een beschermd dorpsgezicht, maar samen met de eigenaren te zoeken naar oplossingen. Het gaat daarbij om wat wel kan en niet, wat niet kan. We willen dus denken in mogelijkheden, temeer omdat zonnepanelen in de levenscyclus van monumenten en beschermde dorpsgezichten van tijdelijke aard zijn. Net zoals bijvoorbeeld antenne-installaties uit de jaren ’60 van de vorige eeuw, zullen zonnepanelen waarschijnlijk op termijn worden vervangen door nieuwe technieken.
Op grond van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) heeft het college van burgemeester en wethouders (hierna: B&W) beperkte ruimte in hoe zij de bevoegdheid om omgevingsvergunningen te verlenen inricht. In 2020 heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) haar Advieslijn zonnepanelen op Rijksmonumenten geactualiseerd. Deze advieslijn gaat in op zonnepanelen-installaties bij, aan en op beschermde rijksmonumenten en voor beschermde dorpsgezichten. De advieslijn van het rijk is betrokken bij het opstellen van deze nadere regels.
Om eigenaren op voorhand te voorzien van informatie over plaatsing van zonnepanelen, zal onze website worden aangepast. Naast de regels die gelden voor zonnepanelen, zullen op de website voorbeelden worden gegeven waaruit blijkt waar zonnepanelen het best kunnen worden geplaatst. Daarnaast worden eigenaren via een mailing actief benaderd. Dat doen we in combinatie met andere informatie over onder andere de verduurzaming van monumenten. Bij beschermde dorpsgezichten worden de eigenaren van de panden door middel van een informatiebrochure op de hoogte gebracht van de regels die gaan gelden. Tot slot worden (eventueel met andere gemeenten die eenzelfde beleid nastreven) leveranciers van zonnepanelen actief worden benaderd om hen zo vroeg mogelijk te informeren over de regels die voor monumenten en beschermde gezichten worden gehanteerd.
Het is met name wenselijk tijdig met eigenaren in gesprek te raken om de mogelijkheden te bespreken. Het plaatsen van zonnepanelen op, aan en bij monumenten en in beschermde dorpsgezichten, is immers vaak maatwerk. Een informerend gesprek en het schetsen van mogelijkheden voorkomt verkeerde verwachtingen en voorkomt dat aanvragen meerdere keren op en neer gaan tussen aanvrager en gemeente om tot een vergunning te komen. De tijd die hiermee is gemoeid, wordt later in de vergunningprocedure terugverdiend.
De vergunningplicht die door de wet wordt opgelegd, kunnen we niet veranderen. Wel kan worden geprobeerd om hiermee efficiënter om te gaan, door in elk geval de eenvoudige aanvragen die aan de criteria of richtlijnen voldoen, onder mandaat van de Monumentencommissie ambtelijk af te doen. Dat wil zeggen dat de gemandateerde ambtenaar of de dorpsbouwmeester namens de commissie het advies geeft. Van de adviezen die onder mandaat worden afgedaan, vindt op gezette tijden terugkoppeling en verantwoording aan de Monumentencommissie plaats. Voldoet de aanvraag niet aan de criteria of richtlijnen, dan wordt de aanvraag voor advies voorgelegd aan de Monumentencommissie. Ook in twijfelgevallen worden de aanvragen behandeld door de commissie.
Beleidsregels voor plaatsen zonnepanelen
Deze beleidsregels zijn bedoeld om meer duidelijkheid te scheppen in de mogelijkheden tot plaatsing van zonnepanelen op, aan of bij beschermde monumenten en in beschermde dorpsgezichten. De regels zijn zowel een informatiebron voor eigenaren als een toetsingskader voor de gemeente.
Uitgangspunt is dat visuele aantasting van monumenten en beschermde dorpsgezichten zoveel mogelijk wordt voorkomen. Ondanks dat we hier niet halsstarrig aan willen vasthouden, zal in eerste instantie moeten worden gekeken naar de mogelijkheid om de panelen uit het zicht van de openbare ruimte te plaatsen. Op plaatsen waar dit niet mogelijk is, is plaatsing van de panelen in het zicht mogelijk, zij het dat dit op zorgvuldige wijze moet gebeuren zodat het monument of beschermde gezicht niet onevenredig wordt aangetast. In sommige bijzondere situaties is plaatsing van zonnepanelen op monumenten of binnen beschermde dorpsgezichten niet mogelijk.
Bij het plaatsen van zonnepanelen wordt door leveranciers vooral gekeken naar het rendement van de zonnepanelen. Panelen die op het zuiden zijn georiënteerd leveren het meeste rendement op. Om visuele aantasting van beschermde monument en gezichten zoveel mogelijk te voorkomen moet echter eerst worden gekeken naar de mogelijkheid tot het plaatsen van zonnepanelen uit het zicht van de openbare ruimte. Het is niet altijd noodzakelijk om zonnepanelen op het zuidelijke dakvlak te plaatsen. Het zogenoemde stralingsdiagram dat als bijlage aan deze beleidsregels is toegevoegd, geeft het rendement van de zonnepanelen aan. Dit rendement is afhankelijk van de dakhelling en oriëntatie van de zonnepanelen. Bij een oriëntatie tussen zuidwest en zuidoost en een (gangbare) dakhelling van 45 graden, hebben de zonnepanelen een rendement van 95 tot 100%. Worden de zonnepanelen onder eenzelfde dakhelling op het oosten of westen gelegd dan is er een rendement van 80%, wat nog steeds aanzienlijk is. Om dezelfde opbrengst te genereren betekent dit dat 10 in plaats van 8 zonnepanelen moeten worden gelegd. De terugverdientijd van zonnepanelen is door de huidige elektriciteitsprijzen (bij een rendement van 100%) teruggebracht tot nog geen 2 jaar. Voor een installatie met een rendement van 80% is dat iets langer, maar nog altijd minder dan 2,5 jaar. Als hierdoor zonnepanelen in beschermde gezichten en bij monumenten uit het zicht kunnen worden geplaatst, lijkt dit een kans om energie op te wekken zonder dat de visuele aantasting van monumenten en beschermde gezichten plaatsvindt. Het spreekt voor zich dat dit maatwerkoplossingen vergt. In het voortraject willen we de mogelijkheden met de initiatiefnemers onderzoeken en afwegen.
Bestaan er geen mogelijkheden om een rendabele installatie uit het zicht te plaatsen, dan komt plaatsing in het zicht aan de orde. Een installatie wordt daarbij als rendabel aangemerkt als de zonnepanelen volgens het stralingsdiagram op basis van oriëntatie en dakhelling een rendement hebben van 80% of meer. Bij plaatsing van zonnepanelen in het zicht proberen we samen met de eigenaren een goed plan/ontwerp op te stellen waarbij de verstoring van het monument of beschermd gezicht zoveel mogelijk beperkt blijft.
Indieningsvereisten en afhandeling omgevingsvergunningaanvraag
Bij een reguliere omgevingsvergunningaanvraag moeten de voor de beoordeling relevante gegevens worden ingediend. Dat gebeurt niet altijd. Dit leidt in sommige gevallen tot plankosten. Om te voorkomen dat die plankosten buitenproportioneel worden, hebben wij een lijst opgesteld met te overleggen gegevens. Op de technische tekeningen genoemd in artikel 7, lid 3 na, zijn alle gegevens voor eigenaren voorhanden of op te zoeken. Voor een situatietekening op schaal van de bestaande toestand kan bijvoorbeeld een uittreksel uit het Kadaster worden gebruikt, een offerte voor het plaatsen van zonnepanelen is voor het uitvoeren van deze duurzaamheidsmaatregel vrijwel altijd noodzakelijk.
Toetsingscriteria omgevingsvergunningaanvraag voor het plaatsen van zonnepanelen
De artikel 4, 6 en 8 van deze beleidsregel zijn de kernbepalingen van deze regels. Hier staat beschreven aan welke randvoorwaarden moet worden voldaan om tot een vergunbare aanvraag te komen.
Artikel 4 gaat over de basisvereisten waaraan de plaatsing van zonnepanelen moet voldoen. In artikel 6 spreekt het college een voorkeur uit voor de te onderzoeken locaties.
Artikel 7 betreft de fase voorafgaand aan een aanvraag. Het uitgangspunt is om zoveel mogelijk historisch materiaal en de beeldkwaliteit van beschermde monumenten en panden in beschermde dorpsgezichten te behouden. Als gemeente met grote landschappelijke kwaliteit willen we ook cultuurhistorisch waardevol groen- en waardevolle tuinaanleg ontzien. Het is daarom wenselijk dat een eigenaar motiveert waarom voor een bepaalde situering van de zonnepanelen is gekozen en welke andere mogelijkheden zijn onderzocht.
Artikel 8 geeft beoordelingscriteria waaraan wordt getoetst of een installatie voldoet. Het is een uitwerking van de beoordelingscriteria uit de Welstandsnota van de gemeente en de advieslijn van de RCE. Het achterliggende doel van de beoordelingscriteria is om het beeld van het monument zo min mogelijk aan te tasten.
Artikel 9 is opgenomen omdat mogelijk in de toekomst nieuwe technieken op de markt komen die passen bij het plaatsen van zonnepanelen op beschermde monumenten, maar die de gemeente nu nog niet kan voorzien. Met toepassing van dit artikel kan daar, als het gepast wordt geacht, toch van nieuwe technieken gebruik worden gemaakt.
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2023-70279.html
De hier aangeboden pdf-bestanden van het Staatsblad, Staatscourant, Tractatenblad, provinciaal blad, gemeenteblad, waterschapsblad en blad gemeenschappelijke regeling vormen de formele bekendmakingen in de zin van de Bekendmakingswet en de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen voor zover ze na 1 juli 2009 zijn uitgegeven. Voor pdf-publicaties van vóór deze datum geldt dat alleen de in papieren vorm uitgegeven bladen formele status hebben; de hier aangeboden elektronische versies daarvan worden bij wijze van service aangeboden.