/1/png-2/papendrecht.png)
Gemeenteblad van Papendrecht
| Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
|---|---|---|---|
| Papendrecht | Gemeenteblad 2023, 105680 | ander besluit van algemene strekking |
Authentieke versie (PDF)
Informatie
Gerelateerd
Printen
Delen
Integraal Veiligheidsplan 2022-2026
Eind 2021 is het in december 2017 door de gemeenteraad vastgestelde beleid 'Leefbaarheid en Veiligheid 2018-2021' verlopen. De looptijd van dit plan is met een jaar verlengd tot en met 2022. Dit betekent dat voor de komende periode (2023-2026) een nieuw plan moet worden vastgesteld.
In lijn met de methode Kernbeleid Veiligheid van de VNG is ervoor gekozen om het huidige plan te laten opvolgen door een apart Integraal Veiligheidsplan (hierna: IVP) én een beleidsplan voor Vergunningen, Toezicht en Handhaving (hierna: VTH).
Deze knip zorgt voor een helder beeld van de verschillende opgaven en de daarbij behorende rollen en bevoegdheden van de raad, het college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie.
De gemeente heeft de regie op het lokaal veiligheidsbeleid. Het IVP is als kader voor dit beleid nodig om de regierol goed te kunnen vervullen.
Het IVP geeft de kaders aan waarbinnen het lokale veiligheidsbeleid wordt vormgegeven en geeft daarmee de richting aan voor de komende jaren. In het plan worden, naast een drietal prioriteiten, ook strategische thema's beschreven.
Als rode draad bij het opstellen van het integraal veiligheidsbeleid komt naar voren dat het thema veiligheid alle gemeentelijke beleidsvelden raakt. Daarmee is het lokale veiligheidsbeleid van belang voor de taken van de gehele gemeentelijke organisatie. Dit betekent dat – naast een goede samenwerking met externe partners – het leggen van verbindingen tussen de verschillende gemeentelijke beleidsvelden en bestuurlijke portefeuilles van groot belang is. Er is op dit moment (nog) niet voorzien in een toekomstbestendige borging van het onderwerp. Gezien het structurele en gemeente brede karakter van integrale veiligheid ligt het voor de hand om integrale veiligheid als programma aan te merken.
De inhoud van dit IVP is gebaseerd op een analyse van veiligheidscijfers (zowel objectief als subjectief) en verdiepende gesprekken met interne en externe partners op de vijf veiligheidsvelden uit het Kernbeleid Veiligheid van de VNG. Ook is er een enquête gehouden onder de inwoners van Papendrecht waaruit blijkt over welke thema's zij zich zorgen maken en wat zij geprioriteerd willen zien in het veiligheidsbeleid.
Voor het opstellen van het veiligheidsbeleid zijn de volgende veiligheidsvelden 1 geanalyseerd:
- •
- •
- •
- •
- •
De analyse is verricht aan de hand van objectieve en subjectieve cijfers gecombineerd met verdiepende gesprekken met interne en externe veiligheidspartners. De inwoners van Papendrecht zijn via een bewonersenquête bevraagd. Deze enquête is specifiek voor dit doel gehouden omdat de uitkomsten van de regionale periodieke veiligheidsmeting pas volgend jaar bekend zullen zijn.
Hierna volgt per veiligheidsveld een beknopte samenvatting van de uitkomsten van de analyse. De elementen die niet terugkomen in de prioriteitsstelling van dit integraal veiligheidsplan, krijgen een plek in de reguliere jaarplannen van de verschillende teams (de zogenaamde 'going concern'). Zie in dit verband ook hoofdstuk 6.
2.1 Veilige woon- en leefomgeving
De inwoners van Papendrecht geven de leefbaarheid en de veiligheid in hun woonbuurt beide een rapportcijfer 7,52 . Dit is hoger dan het gemiddelde in de politie-eenheid Rotterdam (7,3 en 7,1). Toch maken inwoners zich ook zorgen over hun veiligheid. De inwoners maken zich zorgen om de verkeersveiligheid (met name te hard rijden), overlast van jeugdgroepen, vernieling op straat en ook de verwerking van gevaarlijke stoffen bij bedrijven in/nabij Papendrecht.
De politiecijfers laten zien dat in 2021 het aantal aangiften van misdrijven in de eenheid Rotterdam is gedaald, procentueel was de daling in de eenheid het grootst in Papendrecht (-25%). Voor het eerste half jaar van 2022 geldt dat deze daling van het aantal aangiften doorzet3 . De klassieke criminaliteit neemt af en lijkt zich te verplaatsen naar een online omgeving.
Opvallend is de stijging van het aantal meldingen van huiselijk geweld in het eerste half jaar van 2022 (van 10 naar 16 aangiften) na een sterke daling in het (gehele) jaar ervoor (van 49 naar 19 aangiften in 2021)4 . Bij Sterk Papendrecht is het aantal casussen waarin veiligheid een rol speelt, stevig toegenomen ten opzichte van vorig jaar (2022 tot en met augustus: 93 casussen, 2021 gehele jaar: 75 casussen)5 . Een mogelijke verklaring hiervoor ligt in het samenspel van verdwijnende coronamaatregelen, groter wordende woningnood en een toename van financiële problemen. Woonkracht10 signaleert een toename van financiële problemen bij huurders. Dit leidt tot stagnatie in de doorstroom; men kan of wil niet verhuizen bijvoorbeeld omdat na verhuizing een nieuw en vooralsnog meestal duurder energiecontract moet worden afgesloten
Het aantal meldingen kindermishandeling bij Veilig Thuis (VT) ligt zowel in Papendrecht als in andere regiogemeenten hoger dan het gemiddelde in Nederland. Van 2019 naar 2020 was een stijging in het aantal meldingen kindermishandeling te zien van 237 meldingen naar 255 (8%). Van 2020 naar 2021 was er een stijging van 255 naar 284 meldingen (11%). De stijging zit vooral in de meldersgroep 'politie'. Hierin is een stijging (24%) van 144 meldingen in 2019 naar 178 meldingen in 2020, en een stijging (25%) van 178 meldingen in 2020 naar 222 in 2021.
VT heeft de afgelopen jaren o.a. afspraken gemaakt met de politie rondom melding kindermishandeling. Er zijn door het wijkteam trainingen georganiseerd voor professionals, afspraken gemaakt met netwerkpartners, en structurele integrale overleggen gehouden. Ook is er door de gemeente meegelift op de landelijke campagnes om de melding-bereidheid te vergroten. De toename in meldingen kan enerzijds komen door het succes van deze maatregelen, anderzijds kan dit niet met zekerheid gezegd worden. Duidelijk is dat de aanpak van kindermishandeling en andere vormen van huiselijk geweld een blijvende aandacht verdienen.
Hoewel de inwoners zich zorgen maken over overlast van jeugdgroepen, geeft een analyse van overlastmeldingen een ander beeld. Het aantal meldingen overlast jeugd daalt al een aantal jaren op rij, met uitzondering van het coronajaar 2020. Ook in de politie-eenheid daalde het aantal meldingen jeugdoverlast in het eerste half jaar van 2022. Het aantal meldingen verwarde personen, drank- en drugsoverlast en burengerucht is daarentegen gestegen.
Er zijn een aantal gebieden (wijken/delen van wijken) waar sociale problematiek zich concentreert. In deze gebieden komen meer dan gemiddeld meldingen van personen met verward gedrag, burenruzies (burengerucht) en woonoverlast voor. Daarnaast heeft het overgrote deel van de ondersteuningstrajecten voor zowel jeugd als volwassenen betrekking op inwoners van diezelfde gebieden. Dit beeld komt ook terug in de inzet van de wijk GGD.
In 2021 is gestart met de inzet van de wijk GGD als aanvulling op de bestaande zorginfrastructuur. Vooralsnog gaat het om een tijdelijke functie tot en met 2023.
Het Centrum voor criminaliteitspreventie en veiligheid (CCV) heeft in 2021 een onderzoek gedaan onder 34 gemeenten over de inzet van de wijk GGD6 . In dit rapport wordt de kracht van de wijk GGD onderschreven. De wijk GGD ontlast en ondersteunt ook in Papendrecht de partijen in de keten en fungeert als schakel tussen veiligheid en zorg.
Als gevolg van bezuinigingen is het onderhoudsniveau van de leefomgeving in heel Papendrecht verminderd. Dit is zichtbaar in heel Papendrecht. In gebieden waarin inwoners minder betrokken zijn bij hun leefomgeving valt de afname van het onderhoudsniveau meer op. In wijken waar sloop- en nieuwbouwactiviteiten plaats (gaan) vinden is ook minder geïnvesteerd in (het onderhoud van) de openbare ruimte.
2.2 Bedrijvigheid en veiligheid
Op dit moment komen er geen bijzonderheden naar voren als het gaat om de zichtbare geregistreerde criminaliteit in onze winkelgebieden, bedrijventerreinen en horecasector. De cijfers voor winkeldiefstal en bedrijfsinbraken zijn al enige jaren stabiel laag.
Cijfers aangifte winkeldiefstal Papendrecht:
Het aantal winkeldiefstallen in Nederland is de afgelopen 5 jaar met 14% gedaald. Dat blijkt uit een analyse waarbij gegevens van de politie en de Kamer van Koophandel (KVK) zijn gecombineerd. In Zuid-Holland is de daling 17%.
Ondanks dat er eenvoudig digitaal aangifte kan worden gedaan van winkeldiefstal, heeft het doen van aangifte weinig prioriteit. Dit komt ook naar voren in de audits van het Keurmerk Veilig Ondernemen en de accountgesprekken die de gemeente met ondernemers voert.
De samenwerking binnen het Keurmerk Veilig Ondernemen vindt naar tevredenheid van alle partners, waaronder de winkeliers, plaats.
Zoals al aangegeven is het op de bedrijventerreinen rustig op het vlak van de geregistreerde, zichtbare criminaliteit. Het aantal bedrijfsinbraken is jarenlang gedaald, zowel landelijk als in Papendrecht. Vanaf 2019 is het aantal aangiften op een stabiel, laag niveau.
Cijfers aangifte bedrijfsinbraak Papendrecht:
Voor de (veelal onzichtbare) ondermijnende criminaliteit geldt dat noch de gemeente noch haar partners daar op dit moment een helder beeld over hebben. Dit is een bron van zorg en vraagt om voldoende aandacht in de komende periode. Ondermijning wordt verder besproken in paragraaf 2.5.
De horecasector is beperkt in omvang en over het algemeen is het qua criminaliteit vrij rustig in de horeca. Sinds de coronamaatregelen zijn opgeheven en de horeca weer volledig open is, is het aantal meldingen van drank- en drugsoverlast gestegen. Het is aannemelijk dat er een verband bestaat tussen beide. De (nachtelijke) overlast van horeca die inwoners melden spitst zich toe op geluidsoverlast. Daarnaast worden er ook vechtpartijen, vernielingen en zwerfafval gemeld.
Het onderwerp jeugd staat altijd hoog op de agenda als het gaat om veiligheid. We willen dat onze jeugd veilig kan opgroeien en richten daar onze omgeving, scholing en zorg op in. Ook willen we voorkomen dat jongeren afglijden richting criminaliteit. We zetten in op preventie, vroeg signalering en mocht het onverhoopt toch tot strafbare feiten komen dan zetten we ons (samen met onze justitiële partners) in voor een passende straf en begeleiding om herhaling te voorkomen.
Gelukkig gaat het over het algemeen goed met de jeugd in Papendrecht. Het aantal jeugdigen dat te maken krijgt met justitie is beperkt.
|
ZSM 7 |
|||||
Het aantal jeugdigen dat in aanmerking komt voor een bespreking in het zorg- en veiligheidshuis is de afgelopen jaren stevig gedaald.
Als we kijken naar het aantal meldingen van jeugdoverlast dan zien we dat er sprake is van een behoorlijke afname sinds een piek in 2020.
Een mogelijke verklaring voor de piek in het aantal meldingen in 2020 is dat jongeren niet veel mogelijkheden tot recreatie hadden in verband met coronamaatregelen en zich meer in de openbare ruimte ophielden. Dit heeft tot meer overlast op straat geleid. Daarnaast is in die periode door inwoners bij de politie gemeld dat jongeren zich niet aan de coronaregels hielden (bijv. groepsgrootte). Deze meldingen zijn veelal onder de noemer jeugdoverlast weggeschreven in het politiesysteem.
Het aantal meldingen lag in de jaren 2012 t/m 2017 ruim boven de 300 waarvan in de jaren 2014 en 2015 bijna op 400.
Ondanks ogenschijnlijke gunstige ontwikkeling in de cijfers is er geen reden om achterover te leunen. Het onderwerp jeugd en veiligheid betreft een constante zorg en er kunnen snel veranderingen optreden.
Uit een landelijk onderzoek blijkt dat er in Papendrecht relatief veel jongeren wonen die het risico lopen om terecht te komen in de (drugs-)criminaliteit8 . Het gaat daarbij om jongeren waarvan het netwerk waarbinnen zij zich begeven hoog scoort op de aanwezigheid van risicofactoren en laag op de aanwezigheid van beschermende factoren.
Uit de recente peiling van het OCD blijkt dat 35% van de inwoners van Papendrecht zich zorgen maakt over overlast door jeugdgroepen. Er wordt in dat verband gewezen op rondhangende jeugd, drugsdealers en het gebruik van drugs.
Het is belangrijk om ontwikkelingen op dit vlak goed te volgen, signalen op te pikken en een aanpak te formuleren. De bestaande samenwerking tussen (ambulant) jongerenwerk, politie, toezicht en handhaving moet verder worden verstevigd.
Fysieke veiligheid omvat de thema's crisisbeheersing en rampenbestrijding, brandveiligheid, verkeersveiligheid en externe veiligheidsrisico's zoals het vervoer en de verwerking van gevaarlijke stoffen. Een groot deel van deze onderwerpen behoort tot het primaire domein van de Omgevingsdienst ZHZ en de provincie Zuid-Holland. Daarnaast zijn een aantal gemeentelijke taken belegd in een gemeenschappelijke regeling; Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid.
Inwoners van de gemeente Papendrecht maken zich binnen dit thema vooral zorgen om de verkeersveiligheid en gevaarlijke stoffen.
In aanloop naar een nieuw mobiliteitsplan is o.a. een inventarisatie 9 gemaakt van de huidige situatie op het gebied van verkeersveiligheid10 in Papendrecht.
Uit deze inventarisatie blijkt dat de meeste meldingen (36%) die bij de gemeente worden gedaan over verkeer gaan over verkeersveiligheid . De helft van de meldingen over verkeersveiligheid hebben betrekking op locaties (zoals dat kruispunten niet goed zijn ingericht, betonnen randen zijn geplaatst of paaltjes geplaatst moeten worden). Een kwart van de meldingen over verkeersveiligheid betreft het gedrag van (ongewenst) verkeer, zoals pakketbezorgers, fietsers en scooters die rijden over voetpaden.
Op de tweede plaats van de meldingen over verkeer zien we meldingen over snelheid (29% van het aantal meldingen).
Meer dan de helft van de inwoners van Papendrecht (52%) maakt zich zorgen om verkeersveiligheid en 42% van de inwoners is van mening dat het prioriteit moet krijgen in de aanpak. Men benoemt daarbij de onderwerpen snelheid, gevaarlijke verkeersgedrag en foutparkeren.
Door de directe nabijheid van de A15, A16, N3, N214, het spoor, de Merwede, ondergrondse buisleidingen en industrie kent Papendrecht een verhoogd risico bij een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om dat risico zoveel mogelijk te beperken, komen kwetsbare functies - zoals wonen - niet dichter langs routes gevaarlijke stoffen en buisleidingen of dichter bij risicovolle bedrijven te liggen. Daarnaast streven we ernaar de huidige omvang van het veiligheidsprofiel te handhaven en waar mogelijk te verlagen.
De omgevingsvisie Papendrecht uit 2020 geeft daarbij het volgende aan:
Bij nieuwe bouwontwikkelingen worden maatregelen genomen om mens, dier en milieu te beschermen, uitgaande van de volgende principes:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Van onze inwoners maakt 26% zich zorgen over de verwerking van gevaarlijke stoffen bij bedrijven in/nabij Papendrecht. Deze zorg is naar alle waarschijnlijkheid ingegeven door de discussie rondom met name de uitstoot in het verleden van poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) door chemiebedrijf DuPont/Chemours in Dordrecht.
Omdat er in Papendrecht en de nabije omgeving een groot aantal bedrijven gevestigd is dat met gevaarlijke stoffen werkt vraagt dit onderwerp niet alleen om voortdurende (bestuurlijke) aandacht maar ook om een heldere communicatie naar onze inwoners.
Thema's binnen dit veld: polarisatie en radicalisering, veilige publieke taak, ondermijning, digitale veiligheid en ambtelijke en bestuurlijke integriteit.
Op dit moment zijn er geen concrete signalen over polarisatie of radicalisering bekend in onze gemeente. We vangen wel signalen op van bezorgdheid en maatschappelijk ongenoegen. Er is discussie over onderwerpen als corona, stikstofregels, de stijgende (energie-)prijzen en de rol van de overheid. Het is belangrijk dat de gemeente goed in gesprek te blijft met haar inwoners, ondernemers en bedrijven.
Soms leidt ongenoegen tot verbale of fysieke agressie. In de gemeente Papendrecht is het aantal meldingen laag, maar wel gestegen. Het onderwerp Veilige Publieke Taak staat op de agenda, ook voor college- en raadsleden. Datzelfde geldt ook voor integriteit. De door corona uitgestelde trainingen worden inmiddels weer opgepakt.
Digitale veiligheid is een steeds belangrijker wordend thema. Een lastig thema ook omdat er nog maar weinig kennis en ervaring mee is opgedaan in gemeentelijk verband. Bovendien is het een onderwerp dat vanwege de omvang van de problematiek en de benodigde expertise op regionaal dan wel landelijk niveau moet worden opgepakt. Zo heeft de landelijke overheid een grote rol als het gaat om het ontwikkelen van de opsporing en vervolging van digitale criminaliteit.
Op lokaal niveau gaat bij dit onderwerp niet alleen om bijvoorbeeld de veiligheid en beveiliging van onze eigen informatie, maar ook om het voorlichten en weerbaar maken van inwoners en bedrijven. We zien dat de criminaliteit zich langzamerhand steeds meer naar de digitale wereld verplaatst. Als het gaat om onrust in de maatschappij, zien we dat dit vaak online wordt aangejaagd al dan niet door desinformatie te verspreiden. Vervolgens kan dit tot fysieke acties en rellen leiden.
De aanpak van het fenomeen ondermijning betreft een actueel thema zowel op landelijk als op regionaal en lokaal niveau. Er is veel aandacht voor dit thema vanwege de ontwrichtende effecten van ondermijning op de samenleving. Meest in het oog springend voor het publiek zijn wel de ernstige geweldsdelicten die gepaard gaan met de georganiseerde drugscriminaliteit. De politie eenheid Rotterdam heeft in haar strategische agenda voor 2023-2026 expliciet de 'ontwikkeling van de opsporing en aanpak van ondermijning en drugscriminaliteit' als strategisch thema benoemd.
Ondermijning is niet iets van alleen de grote gemeenten, het gebeurt ook in Papendrecht. Papendrecht heeft de juiste faciliteiten binnen haar gemeentegrenzen om aantrekkelijk te zijn voor criminelen om zich te vestigen. Zo heeft Papendrecht een goede infrastructuur, afgelegen bedrijventerreinen en ook kwetsbare jongeren die geronseld kunnen worden om in de criminaliteit te gaan werken.
We werken aan een veilig Papendrecht, waarin inwoners, ondernemers en bezoekers zich ook veilig voelen. Veiligheid is een basisvoorwaarde voor een prettige woon- en leefomgeving. Dit betekent dat we inzetten op een daling van de criminaliteits- en overlastcijfers en een hoger rapportcijfer voor het veiligheidsgevoel onder onze inwoners. Daarbij heeft een ruime meerderheid van onze inwoners er vertrouwen in dat de gemeente genoeg doet om de veiligheid te waarborgen11 .
In onze aanpak staat preventie voorop. Door goede voorlichting en de juiste interventies willen we voorkomen dat er overlast en veiligheidsproblemen ontstaan. Waar het nodig is zullen we handhavend optreden. Samen met onze partners betrekken we inwoners actief bij het voorkomen van onveiligheid en overlast door hen voor te lichten en actief te informeren over wat zij kunnen doen om te voorkomen zij slachtoffer worden van criminaliteit en welke rol zij kunnen spelen in de aanpak van overlast. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de inzet van buurtbemiddeling.
Prioriteiten en strategische thema's
De prioriteiten en strategische thema's zoals die in deze vierjarige kadernota zijn weergegeven geven focus aan het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Papendrecht. Dit houdt in dat deze thema's structureel extra aandacht krijgen. De daarbij behorende concrete maatregelen, projecten en acties worden nader uitgewerkt in een uitvoeringsplan (UVP). Het UVP wordt – voor de duur van twee jaar - door het college vastgesteld. De gestelde prioriteiten zijn echter niet in beton gegoten. We kunnen niet voorspellen hoe de veiligheidssituatie in Papendrecht zich in de komende jaren zal gaan ontwikkelen. Halverwege de planperiode vindt een tussentijdse evaluatie plaats. Op basis van de evaluatie wordt opnieuw een tweejarig UVP vastgesteld. Als de situatie op dat moment er om vraagt kan – in afstemming met de raad – de prioritering van dit plan worden bijgesteld. Deze werkwijze biedt de benodigde flexibiliteit.
Naast de prioriteiten en strategische thema's zijn er diverse overige beleidsvelden en werkzaamheden die raken aan het veiligheidsbeleid. Dit betreft regulier werk dat ook in de komende periode uitgevoerd blijft worden. Dit betekent dat onderwerpen die niet expliciet als prioriteit zijn opgenomen in dit plan worden verwerkt in de reguliere planvorming (jaarplannen) van de gemeentelijke organisatie.
Voor openbare orde en veiligheid (binnen team VVTH) betreft dit een breed werkgebied met diverse verantwoordelijkheden die binnen de portefeuille van de burgemeester vallen. Hieronder vallen o.a. het oppakken van openbare orde incidenten, beoordelen van demonstraties, huisverboden, nazorg voor terugkeer in de samenleving van gewelds- en zedendelinquenten en het voorbereiden van een veilige jaarwisseling. Deze werkzaamheden zijn gericht op het beperken en aanpakken van openbare orde en veiligheidsverstoringen.
Veiligheid wordt vaak enkel geassocieerd met de rol en bevoegdheden van de burgemeester, politie en justitie. Hoewel deze rol van grote betekenis is, omvat veiligheid meer dan dat. Veiligheid is een onderwerp dat over de volle breedte van de gemeentelijke bevoegdheden en verantwoordelijkheden tot uitdrukking komt. Dit betekent dat de gehele gemeentelijk organisatie, het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad een taak hebben te vervullen als het gaat om de verwezenlijking van de doelstellingen uit het veiligheidsbeleid. Dit doen zij niet alleen, maar samen met de externe partners, inwoners en bedrijven.
De volgende uitgangspunten betrekken we bij de uitvoering:
Om het gemeentelijk veiligheidsbeleid in al haar facetten goed vorm te kunnen geven is het noodzakelijk dat de basis op orde is; zowel op het vlak van de systemen en processen/informatie als op het vlak van personeel. We beschikken niet alleen over voldoende, maar vooral ook over de juiste capaciteit. Dit maakt het mogelijk dat we proactief in plaats van reactief te werk gaan. Op dit moment voldoen we (nog) niet aan dit uitgangspunt hoewel er (zeker op het vlak van het aanbrengen van structuur) belangrijke stappen zijn gezet.
We betrekken onze inwoners en ondernemers bij het vergroten van de veiligheid
Iedere inwoner en/of ondernemer is in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor de keuzes die men maakt, ook op het gebied van veiligheid. We willen dat onze inwoners goed geïnformeerd zijn over veiligheidsrisico's en wat zij zelf kunnen doen om slachtofferschap te voorkomen. We luisteren en handelen naar signalen uit de gemeenschap en delen informatie waar dat kan om te laten zien wat we doen.
De gemeentelijke beleidsvelden sluiten op het snijvlak met veiligheid goed op elkaar aan
Er is met name een groot raakvlak tussen zorg en veiligheid. Onveiligheid kan worden veroorzaakt door inwoners die zorg nodig hebben. Denk hierbij bijvoorbeeld aan personen met verward gedrag die voor een onveilige situatie zorgen, situaties van huiselijk geweld enz.. Het is belangrijk dat er naast of in plaats van een straf, hulp wordt aangeboden. Daarnaast is het ook goed mogelijk dat er juist andere interventies moeten worden gedaan, bijvoorbeeld op het vlak van scholing, of de inrichting van de openbare ruimte. Ook dan is het belangrijk dat de beleidsvelden goed op elkaar aansluiten en gebruik maken van elkaars mogelijkheden.
Preventie in combinatie met repressie
We grijpen op het juiste moment in door het plegen van de juiste interventie. Preventief waar het kan, repressief waar het moet. In het gemeentelijk veiligheidsbeleid ligt de nadruk op preventie en is repressie het laatste redmiddel. Hoe meer we in de preventieve sfeer kunnen oplossen/tegengaan, hoe beter dat is, voor de betrokkenen zelf en voor de gemeenschap. Hoewel handhaving in essentie repressief is, heeft het eveneens een grote preventieve werking. Om dit uitgangspunt in de praktijk te kunnen brengen is van belang dat de basis op orde is. Dit betekent in dit verband dat er voldoende handhavingscapaciteit beschikbaar moet zijn.
4.2 Strategische partners en samenwerkingsverbanden
Veiligheid raakt elk aspect van de samenleving, dit heeft tot gevolg dat er veel interne en externe partners een rol en verantwoordelijkheid hebben binnen het veiligheidsbeleid. Dit betekent dat we telkens opnieuw beoordelen welke partner we nodig hebben in de aanpak van onveiligheid.
Elk gemeentelijk team heeft in meer of mindere mate een rol binnen het integraal veiligheidsbeleid. De teams die de meeste raakvlakken hebben met de huidige prioriteiten zijn:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Externe partners op het gebied van veiligheid zijn onder meer:
- •
- •
Regionaal: Politie eenheid Rotterdam, Openbaar Ministerie arrondissementsparket Rotterdam, Veiligheidsalliantie regio Rotterdam (VAR), Veiligheidsregio ZHZ (brandweer en GHOR), Zorg- en Veiligheidshuis ZHZ, Smart Delta Drechtsteden, Periodiek informatiebeveiligingsoverleg Drechtsteden (PIO-D), Burgernet, Halt, Omgevingsdienst ZHZ, Gemeenschappelijke Regeling Dienst gezondheid en Jeugd ZHZ (bestaat uit 3 organisatieonderdelen: Gemeenschappelijke gezondheidsdienst ZHZ (GGD ZHZ), Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten ZHZ (LVS ZHZ) en Veilig Thuis ZHZ (VT ZHZ)), diverse zorgpartners waaronder Yulius, Sociale Dienst Drechtsteden (SDD), Servicegemeente Dordrecht (SGD), RIEC Rotterdam, Provincie Zuid-Holland;
- •
Het integraal veiligheidsbeleid houdt verband met nationale, regionale en lokale beleidsdocumenten in het veiligheidsdomein. Onderstaande documenten zijn van belang bij de totstandkoming van dit integraal veiligheidsplan.
Landelijke Veiligheidsagenda 2023-2026
Elke vier jaar worden door de minister van Justitie 'en Veiligheid de landelijke beleidsdoestellingen voor de taakstelling voor de politie vastgesteld. Het benoemen van een landelijk beleidsdoel kan meerwaarde hebben als een probleem grensoverschrijdend is (bijv. criminele samenwerkingsverbanden), als lokaal de kennis ontbreekt (bijv. cybercrime), als speciale technische middelen nodig zijn of als problemen alleen in samenwerking tussen regio's kunnen worden opgelost (bijv. criminele jeugdbendes).
De thema's van de landelijke agenda zijn: cybercrime/ digitale criminaliteit, ondermijning, maatschappelijke onrust en mensenhandel. De uitgewerkte beleidsdoelstellingen worden eind 2022 verwacht.
Begroting en beheerplan Nationale politie 2023-2026
De kerntaak van de politie is tijdloos. Onveranderd is de politie ‘waakzaam en dienstbaar’ aan de waarden van de rechtsstaat. Deze missie vervult de politie door, afhankelijk van de situatie, te beschermen (mensen en goederen), te begrenzen (ongeoorloofd, eventueel gewelddadig gedrag) en te bekrachtigen (ondersteuning van gewenst gedrag).
De strategische agenda van de politie is opgebouwd langs drie lijnen: (1) midden in de samenleving, (2) met en voor mensen en (3) passend georganiseerd.
'Samen werken aan veiligheid, vertrouwen en verbinding' – Strategische agenda 2023-2026 Politie eenheid Rotterdam
Eens in de vier jaar stelt de minister voor iedere regionale eenheid de regionale doelstellingen vast ter verwezenlijking van de landelijke beleidsdoelstellingen. De minister hoort in dit verband de Regioburgemeesters en het College van procureurs-generaal voordat hij het vaststelt. De regioburgemeester consulteert de gemeenteraden die hij of zij vertegenwoordigt. De functie van Regioburgemeester hierbij, is cruciaal voor de checks en balances tussen het lokale en nationale niveau. Hij treedt op als vertolker van de stem van de burgemeesters en brengt de visie van de burgemeesters in de regio in het overleg met de minister van Justitie en Veiligheid naar voren.
De thema's in de regionale strategische agenda zijn: politie voor iedereen, ontwikkeling van de opsporing en aanpak van ondermijning en drugscriminaliteit, digitale transformatie en duurzame inzetbaarheid.
'Samen maken we Papendrecht' – bestuursakkoord 2022-2026
In dit akkoord is de ambitie van het college op het onderwerp veiligheid in hoofdlijnen opgenomen: een nadere uitwerking vindt plaats het college actieprogramma. Veiligheidsthema's in het akkoord: samen met inwoners werken aan veiligheid in de wijk, handhaving, ondermijning, aanpak huiselijk geweld, schone en veilige wijken, waterveiligheid, verkeersveiligheid en veiligheid op scholen. Met name zal worden ingestoken op preventie.
Onze inwoners geven aan dat zij prioriteit willen geven aan verkeersveiligheid. Met name hard rijden in de bebouwde kom geeft een onveilig gevoel. Ook ondervindt men parkeeroverlast. Verder zijn er kwetsbare wijken zijn die meer dan gemiddeld aandacht vragen en waar overlast vaker voorkomt. We willen de integrale aanpak in de wijk een extra impuls geven. Tenslotte is de aanpak van ondermijning een prioriteit vanwege het ontwrichtende karakter van deze vorm van criminaliteit voor onze democratische rechtsstaat.
De inwoners van Papendrecht geven aan dat zij zich zorgen maken over de verkeersveiligheid. Met name hard rijden in de bebouwde kom geeft een onveilig gevoel. Daarnaast ondervindt men parkeeroverlast. Ook in het bestuursakkoord neemt verkeersveiligheid een belangrijke plaats in.
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
De verkeersveiligheid binnen de gemeente Papendrecht wordt in beeld gebracht. Knelpunten worden aangepakt en waar nodig worden straten slimmer ingericht. Goede voorlichting en communicatie worden ingezet om het verkeersgedrag positief te beïnvloeden.
Partners: Provincie Zuid-Holland, politie, toezicht en handhaving, fietsersbond, VVN, Scholen, Suppord, ondernemersverenigingen, winkeliersverenigingen, bedrijfscontactfunctionaris.
Flankerend beleid: Regionaal Programma Verkeersveiligheid, Mobiliteitsplan, Omgevingsvisie.
Ten opzichte van de situatie in 2022 zijn belangrijke knelpunten aangepakt en is het gevoel van verkeersveiligheid in Papendrecht vergroot.
|
Percentage inwoners dat zich zorgen maakt over de verkeersveiligheid in hun straat/buurt |
OCD12 |
||
|
Percentage inwoners dat van oordeel is dat de gemeente prioriteit moet geven aan verkeersveiligheid |
Verschillende factoren spelen een rol bij de objectieve veiligheid en het veiligheidsgevoel. Overlast en criminaliteit in de eigen buurt versterken gevoelens van onveiligheid en dat geldt ook voor bijvoorbeeld verloedering van de woon- en leefomgeving.
In Papendrecht zijn een aantal wijken of delen daarvan waar sprake is van een stapeling van factoren die gevoelens van onveiligheid en onbehagen aanwakkeren. Deze gebieden verdienen extra aandacht om de problemen, die complex en multidisciplinair van aard, duurzaam te verbeteren. Een structurele integrale wijkaanpak is noodzakelijk.
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
We verbinden de verschillende ketens zorg en veiligheid nauw aan elkaar en delen binnen de bestaande regelgeving informatie die we nodig hebben voor de aanpak. We werken in wijkteams, geven op een laagdrempelige manier voorlichting en bieden hulp. We betrekken de inwoners bij het aanpakken van de problemen en verhogen de zelfredzaamheid van inwoners. Informatie die inwoners met ons delen gebruiken we om onze werkzaamheden focus te geven.
Partners: Sterk Papendrecht, Woonkracht10, Wijk GGD, diverse zorgpartners waaronder Yulius, Gemeenschappelijke Regeling Dienst gezondheid en Jeugd ZHZ (bestaat uit 3 organisatieonderdelen: Gemeenschappelijke gezondheidsdienst ZHZ (GGD ZHZ), Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten ZHZ (LVS ZHZ) en Veilig Thuis ZHZ (VT ZHZ)), Buurtbemiddeling, Zorg- en Veiligheidshuis ZHZ, Politie, toezicht en handhaving, Sociale Dienst Drechtsteden.
Flankerend beleid: Kompas Sociaal Domein, Omgevingsvisie.
In 2026 zijn inwoners positiever gestemd over hun woon- en leefomgeving ten opzichte van 2021.
Ondermijning is één van de speerpunten van het landelijk beleid en ook de politie in de eenheid Rotterdam prioriteert de aanpak van ondermijning voor de komende jaren. In lijn hiermee neemt Papendrecht de aanpak van ondermijning op als prioriteit in haar lokale beleid, ook omdat Papendrecht een relatief groot aantal jongere inwoners heeft die risico lopen om in de (drugs-)criminaliteit terecht te komen. Een stevige aanpak van ondermijning versterkt de inzet op het voorkomen van het afglijden van deze jongeren.
Hoofdlijnen van de aanpak 2023-2026
Ondermijning vindt plaats in heel Nederland en niet alleen in de grote gemeenten. Ook in Papendrecht komt ondermijning voor. Het is belangrijk dat Papendrecht weerbaar wordt en blijft tegen ondermijning. Een gemeente is het meest weerbaar op het moment dat deze zowel reactief, preventief als proactief ondermijning kan voorkomen en bestrijden. Aan het eind van deze planperiode willen we die fase hebben bereikt.
We richting ons op het versterken van onze informatiepositie en aan de hand van deze informatie bepalen we het vervolg van de aanpak. Ons doel is het tegengaan van ongewenste effecten van ondermijning zoals oneerlijke concurrentie, mensenhandel, drugsproblematiek en vermenging van de onderwereld in de bovenwereld.
Partners: RIEC Rotterdam, Politie, toezicht en handhaving, Sociale Dienst Drechtsteden, Omgevingsdienst ZHZ, Woonkracht 10, ondernemersverenigingen, winkeliersverenigingen, Belastingdienst, FIOD, Douane, ISZW, Nederlandse arbeidsinspectie, Landelijke Stuurgroep Interventieteams (LSI)
Flankerend beleid: plan van aanpak ondermijning 2020-2021, evaluatieverslag plan van aanpak (juni 2022), Strategische agenda 2023-2026 Politie eenheid Rotterdam
De gemeente Papendrecht is weerbaar tegen ondermijnende criminaliteit doordat zij zowel reactief, preventief als proactief ondermijning kan voorkomen en bestrijden. Er is gedurende de planperiode een extra impuls gegeven aan de aanpak van ondermijning waarmee we van een reactieve aanpak naar een proactieve aanpak zijn doorgestroomd.
We hebben een diepgaand onderzoek gedaan naar risicogebieden en -branches. Daar waar nodig is er een gerichte aanpak opgesteld voor een specifiek gebied of branche. In de ondermijningsaanpak zijn meerdere thema's opgenomen (zoals mensenhandel, arbeidsuitbuiting en jonge aanwas). Er is ruimschoots aandacht besteed aan externe communicatie en het vergroten van de bewustwording onder inwoners en ondernemers. We hebben landelijke trends en ontwikkelingen op de voet gevolgd en zoveel mogelijk proactief in onze aanpak opgenomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan nieuwe (bestuurlijke) interventiemogelijkheden en de doorvertaling daarvan in ons bestaande beleid.
In het vorige hoofdstuk zijn de prioriteiten voor de komende periode beschreven. Naast deze prioriteiten zijn er veel onderwerpen en beleidsthema's die niet expliciet zijn benoemd maar wel een onderdeel uitmaken van de reguliere gemeentelijke werkzaamheden. Dit varieert van de aanpak van woninginbraak tot het opleggen van een huisverbod of het sluiten van een pand op grond van de Opiumwet. Al deze werkzaamheden vatten we onder de 'going concern-taken'.
Digitale veiligheid is een thema dat nu en in de toekomst van groot belang is en zal blijven. Het is moeilijk te voorspellen hoe de ontwikkelingen zullen gaan de komende jaren en wat er van de gemeente verlangd gaat worden aan inzet, capaciteit en expertise.
Bestuurlijke en organisatorisch valt het onderwerp binnen verschillende portefeuilles en teams. Het is belangrijk om te onderkennen dat net als veiligheid zelf, de digitale variant het gehele gemeentelijke beleidsveld raakt.
Binnen de gemeentelijke organisatie is de gemeente zelf verantwoordelijk voor weerbare systemen en de veiligheid van informatie in die systemen (- ‘beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid’). Daarnaast heeft de gemeente een rol in het weerbaar maken van de inwoners en ondernemers om slachtoffer- en daderschap te voorkomen. Ook het voorkomen van digitale ontwrichting en online aangejaagde ordeverstoringen zijn hierbij relevante aspecten. Daarbij kan het voorkomen dat meerdere aspecten zich tegelijk aandienen.
Weerbare systemen en veiligheid van informatie
Veiligheid gaat de gehele gemeentelijke organisatie aan en dat geldt evenzeer op het digitale vlak. De gemeente draagt zorg voor de veiligheid van de systemen en de informatie waarover zij beschikt, maar is daarbij mede afhankelijk van de manier waarop medewerkers, het bestuur en de raad omgaan met de systemen en informatie. Er spelen nu heel andere problemen dan toen er nog voornamelijk met fysieke documenten en archieven werd gewerkt.
Weerbaar maken van inwoners en ondernemers
Zoals in paragraaf 2.5 is beschreven zien wij als concreet punt binnen dit thema het weerbaar maken van onze inwoners en bedrijven. Samen met onze partners zetten we de komende periode in op bewustwording van de risico's en het bieden van handelingsperspectief.
Digitale ontwrichting en online aangejaagde ordeverstoringen
De eerste stappen zijn gezet in het ontwikkelen van handhavingsmiddelen op het vlak van ordeverstoringen die op sociale media beginnen. Dit is nodig omdat de huidige regels in de APV ongeschikt zijn om dergelijke ordeverstoringen te voorkomen. De invoering van een online gebiedsverbod is op dit moment 'het meest kansrijk' 13 . We zullen ontwikkelingen op dit vlak op de voet volgen.
6.2 Maatschappelijk ongenoegen, moderne rampen en crises
Het ongenoegen in de Nederlandse samenleving is de afgelopen jaren toegenomen, ook in Papendrecht. Het gaat daarbij om ongenoegen gericht tegen de overheid, maar ook tegen de gevestigde media en de wetenschap. Social media en complottheorieën versterken gevoelens van onvrede, frustratie en wantrouwen bij groepen of individuen. Het gezag van de overheid wordt in twijfel getrokken of bewust uitgedaagd. Voor (het uiten van) maatschappelijk ongenoegen is en zal er altijd ruimte zijn binnen de democratische rechtstaat. Deze ruimte is echter wel begrensd: zo is het oproepen tot geweld of het gebruik van geweld niet toegestaan, ook niet bij het uiten van ongenoegen.
De gemeente wil in verbinding met de lokale maatschappelijke ontwikkelingen zijn en hecht belang aan een goede communicatie met de inwoners. Onze inwoners geven aan dat de communicatie door zowel gemeente als politie verbeterd moet worden 14 . De komende planperiode zullen wij verder investeren op proactieve communicatie richting onze inwoners en de communicatie rondom de afhandeling van meldingen. Daarbij geldt dat we - op het moment dat er signalen van radicalisering in het maatschappelijk debat worden waargenomen - passend interveniëren.
Moderne rampen en crises kunnen betrekking hebben op allerlei onderwerpen en in sommige gevallen ook leiden tot (uitingen van) maatschappelijk ongenoegen. Waar we onze gemeentelijke organisatie voorheen prepareerden op bijv. grote branden en overstromingen moeten we ons nu prepareren op nieuwe vormen van crises. Denk aan de vluchtelingencrisis, de stikstofcrisis maar ook de energiecrisis. Deze onderwerpen vragen om een andere aanpak dan we vanuit het verleden in de 'klassieke' crisisbeheersing gewend zijn. Samen met de veiligheidsregio en andere partners werken wij aan vernieuwing op dit vlak.
7. Coördinatie, beleidscyclus en financiën
De gemeenteraad stelt de kaders voor het integraal veiligheidsbeleid en legt deze neer in een plan voor een periode van vier jaar. De uitvoering van het veiligheidsbeleid is een verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders, waarbij de burgemeester optreedt als coördinerend portefeuillehouder. Deze coördinatie is van belang omdat het veiligheidsbeleid zoals eerder aangegeven alle beleidsterreinen van het college raakt.
Naast het coördinerend portefeuillehouderschap op het integraal veiligheidsplan zijn er aan de burgemeester (als bestuursorgaan) eigenstandige bevoegdheden ter handhaving van de openbare orde en handhaving toebedeeld.
De burgemeester onderhoudt periodiek contact met belangrijke strategische partners als de politie en het openbaar ministerie in het driehoeksoverleg en in het maandelijks politieoverleg met de teamchef van politie basisteam Drechtsteden Buiten. Daarnaast vertegenwoordigt de burgemeester de gemeente op bestuurlijk niveau in diverse lokale en regionale samenwerkingsverbanden en overlegstructuren. Dit betreft o.a. het Districtelijk Veiligheidsoverleg (DVO). De burgemeester bewaakt daarbij ook de samenhang en verbinding van het veiligheidsbeleid met buurgemeenten en regionale ontwikkelingen.
Dit plan voorziet in het beleidsmatige kader voor het integraal veiligheidsbeleid in de periode 2023-2026. Na vaststelling door de gemeenteraad wordt het beleidsplan door het college concreet uitgewerkt in een uitvoeringsplan met een looptijd van twee jaar. Dit geeft de mogelijkheid om de uitvoering halverwege de planperiode te evalueren en bij te sturen.
Het uitvoeringsplan wordt onder verantwoordelijkheid van teamleiders en directieteam verwerkt in de programmabegroting, in werk- en afdelingsplannen en in specifieke plannen rond bepaalde veiligheidsthema’s, zoals bijvoorbeeld het nieuwe mobiliteitsplan.
In dit plan is geen begroting opgenomen. Dit heeft te maken met het feit dat pas op het moment dat de prioriteiten zijn vastgesteld en het uitvoeringsplan wordt opgesteld, helderheid ontstaat over de eventueel extra benodigde capaciteit en middelen.
Vooruitlopend op deze stappen kan op dit moment wél worden aangegeven dat er sprake is van een structureel tekort aan capaciteit voor toezicht en handhavingstaken (boa's). Voor wat betreft de functie van een data-analist/ informatiemanager geldt dat hierin op dit moment niet is voorzien in structurele vorm.
Naast eventueel extra benodigd budget zijn er voor de prioriteiten deels al budgetten geclaimd welke opgenomen worden in de begroting. Bij de financiële uitwerking in het uitvoeringsplan wordt hiermee rekening gehouden.
Permanente link
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2023-105680.html