Tijdelijke subsidieregeling van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zutphen houdende bepalingen over eenmalige energetische woningverbetering voor eigenaar-bewoners in energiearmoede (Tijdelijke subsidieregeling eenmalige energetische woningverbetering voor eigenaar-bewoners in energiearmoede gemeente Zutphen 2022-2023)

Ons kenmerk: 367915

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zutphen,

gelet op artikel 3 van de Algemene subsidieverordening gemeente Zutphen 2019;

b e s l u i t :

vast te stellen de

Tijdelijke subsidieregeling van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zutphen houdende bepalingen over eenmalige energetische woningverbetering voor eigenaar-bewoners in energiearmoede (Tijdelijke subsidieregeling eenmalige energetische woningverbetering voor eigenaar-bewoners in energiearmoede gemeente Zutphen 2022-2023).

Artikel 1 Begripsomschrijvingen

Deze regeling verstaat onder:

• a. aanvrager: de eigenaar-bewoner van een bestaande particuliere koopwoning in de gemeente Zutphen die staat ingeschreven op het adres van deze woning. Bij twee of meer eigenaren gelden zij gezamenlijk als één aanvrager;

• b. bouwjaar: het jaar van oplevering van de particuliere koopwoning zoals dat ook staat geregistreerd in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG);

• c. college: het college van burgemeester en wethouders;

• d. eenmalige energetische woningverbetering 2022-2023 (EEW 22-23): maatregelen bestaande uit:

  • i. spouw-, gevel-, dak-, vloerisolatie, glasisolatie, zo nodig met vervanging van het kozijn, en/of zo nodig ventilatie in combinatie met isolatie, of

  • ii. een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen;

• e. eigenaar-bewoner: diegene, die alleen of gezamenlijk met een of meer andere personen in een particuliere koopwoning woont, en die deze (volledig) in eigendom heeft en daarin zijn hoofdverblijf heeft;

• f. energiecoach: diegene die voor dit project is opgeleid om de woning te schouwen en de energiebesparende maatregelen te inventariseren;

• g. energiefixer: diegene die kleine energiebesparende maatregelen installeert;

• h. inkomen: het inkomen, zoals bedoeld in artikel 32 Participatiewet, en het inkomen, zoals bedoeld in het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 dat gebaseerd is op artikel 78f van de Participatiewet, met inachtneming ook van het bepaalde in hoofdstuk 9.5.4 van de Beleidsvoorschriften werk, inkomen en participatie gemeente Zutphen 2019;

• i. ISDE-subsidie: investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE), zijnde een subsidieregeling van het Rijk voor woningeigenaren die isolatiemaatregelen nemen in hun woning;

• j. peildatum: de eerste dag van de maand waarin de aanvraag is ingediend;

• k. zelfstandig huishouden: één of meer personen die gezamenlijk op één adres wonen.

Artikel 2 Doelgroep

• 1. De EEW 22-23 is bedoeld voor een aanvrager:

  • a. die een zelfstandig huishouden voert, en

  • b. een laag inkomen heeft, en

  • c. waarvan de particuliere koopwoning vóór 1994 gebouwd is.

• 2. Een aanvraag kan alleen worden ingediend ten behoeve van een particuliere koopwoning die bestemd is voor permanente bewoning.

• 3. Een zelfstandig huishouden heeft een laag inkomen als op de peildatum het in aanmerking te nemen inkomen niet hoger is dan 150% van het sociaal minimum (de toepasselijke bijstandsnorm).

• 4. Als een aanvrager een energietoeslag 2022 en/of 2023 toegekend heeft gekregen, kan gebruik gemaakt worden van de in dat kader al uitgevoerde inkomenstoets.

Artikel 3 Eenmalige energetische woningverbetering en energiemaatregelen

• 1. Een aanvrager die voldoet aan de doelgroep, zoals omschreven in artikel 2, komt in aanmerking voor een EEW 22-23.

• 2. De EEW 22-23 moet zijn gericht zijn op het verduurzamen van een bestaande particuliere koopwoning en het besparen van het energieverbruik. Energiebesparende isolatiemaatregelen, al dan niet gecombineerd met ventilatie, hebben altijd voorrang boven een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen. Tot de maatregelen in het kader van de EEW 22-23 kunnen worden gerekend:

  • a. spouwmuurisolatie;

  • b. gevelisolatie;

  • c. dakisolatie;

  • d. vloerisolatie;

  • e. glasisolatie, zo nodig met vervanging van het kozijn;

  • f. ventilatie in combinatie met isolatie;

  • g. maatregelen voor energiebesparing van objecten die vallen binnen een omgevingsvergunning (bijvoorbeeld monumentenglas of achterzetramen), en

  • h. een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen (zoals Ledlampen, tochtstrips, óf het waterzijdig inregelen van de cv-installatie).

• 3. Een aanvrager kan eenmalig één of meer maatregelen, als vermeld in het tweede lid, laten uitvoeren.

• 4. Per aanvrager wordt maximaal € 2.500,00 aan kosten, inclusief installatie en btw vergoed voor de maatregelen, als vermeld in het tweede lid.

• 5. Een aanvrager kan gratis gebruik maken van een door het college aangewezen bureau om ISDE-subsidie aan te vragen voor een isolatiemaatregel.

• 6. Als voor een isolatiemaatregel een omgevingsvergunning nodig is, dan komen deze kosten voor vergoeding in aanmerking.

• 7. Uiterlijk 31 december 2023 moet het uitvoeren van de maatregelen, als vermeld in het tweede lid, onder a. tot en met g., betaald zijn. Als dit niet lukt, stelt het college in plaats van deze maatregel(en) een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen, zoals bedoeld in het tweede lid onder h., voor, mits deze maatregelen uiterlijk 31 december 2023 betaald kunnen worden.

Artikel 4 Subsidieplafond

• 1. Het subsidieplafond voor deze regeling is € 1.182.950,00.

• 2. Van het in het eerste lid vermelde bedrag kan maximaal € 900.000,00 worden beschikt aan energiebesparende maatregelen.

• 3. Van het in het eerste lid vermelde bedrag is maximaal 13% bestemd voor proceskosten en maximaal 11% voor kosten die aan de woningverbetering gerelateerd zijn, zoals energieadviezen, het trainen en inzetten van energiecoaches, aanvragen van ISDE-subsidies, en het aanvragen van omgevingsvergunningen.

Artikel 5 Aanvraag

• 1. Een aanvraag voor deelname aan de EEW 22-23 moet digitaal via de website van de gemeente (www.zutphen.nl) of schriftelijk door middel van een door het college vastgesteld aanvraagformulier worden ingediend.

• 2. Een aanvraag voor de EEW 22-23 kan worden ingediend tot 1 december 2023.

• 3. Uitsluitend compleet ingediende aanvragen worden in behandeling genomen.

• 4. Aanvragen worden behandeld op volgorde van binnenkomst. Als datum van ontvangst van de aanvraag geldt de datum waarop de aanvraag compleet is ingediend.

• 5. Een aanvraag wordt op een wachtlijst gezet als het beschikbare budget is bereikt. Zodra er weer budget is, worden de op de wachtlijst staande aanvragen op volgorde van binnenkomst in behandeling genomen.

Artikel 6 Afhandeling aanvragen

• 1. Nadat het college heeft vastgesteld dat de aanvrager, gelet op zijn inkomen, in aanmerking komt voor de EEW 22-23, krijgt de aanvrager bezoek van een:

  • a. energiecoach die met de bewoner afstemt welke isolatiemaatregelen binnen de regeling het meeste rendement kunnen opleveren in de woning. Waar isolatie niet mogelijk of wenselijk is, adviseert de energiecoach over een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen;

  • b. uitvoerder die gespecialiseerd is in de verduurzaming van monumenten, als een omgevingsvergunning nodig lijkt te zijn. Deze uitvoerder stemt met de bewoner af welke isolatiemaatregelen binnen de regeling het meeste rendement opleveren en waarvoor zo nodig een omgevingsvergunning mogelijk is. Waar isolatie niet mogelijk of wenselijk is, wordt een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen voorgesteld.

• 2. Bij het treffen van isolatiemaatregelen, bezoekt een uitvoerder daarna de woning, en maakt een offerte op. De uitvoerder vraagt de aanvrager om een schriftelijk akkoord en opdracht voor de te treffen maatregel(en), en indien van toepassing, het aanvragen van ISDE-subsidie. Als een omgevingsvergunning nodig is, vraagt de aanvrager deze bij het college aan.

• 3. Als een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen wordt geadviseerd, geeft de aanvrager schriftelijk akkoord voor de installatie van de energiemaatregelen, waarna een energiefixer de maatregelen installeert.

• 4. Als het niet lukt om uiterlijk 31 december 2023 de energiebesparende isolatiemaatregelen te betalen, wordt de aanvrager een uitgebreid pakket aan energiebesparende maatregelen aangeboden, mits dit pakket uiterlijk 31 december 2023 betaald kan worden.

• 5. Eerst na het schriftelijk akkoord, kan de opdracht voor het uitvoeren van de maatregelen worden verstrekt. Als een omgevingsvergunning nodig is, wordt opdracht verstrekt onder voorbehoud van verlening van de vergunning.

Artikel 7 Beslistermijn, bevoorschotting en betaling

• 1. Het college beslist uiterlijk binnen 48 weken na ontvangst van de complete aanvraag.

• 2. Het college kan de beslistermijn verlengen met 8 weken.

• 3. Alvorens te beslissen kan het college een voorschot betalen. De subsidie en het voorschot worden niet betaald aan de aanvrager, maar aan de uitvoerder of energiefixer.

• 4. Het college stelt de subsidie direct vast.

Artikel 8 Hardheidsclausule

Het college kan één of meer artikelen van deze regeling buiten toepassing laten of daarvan afwijken, voor zover toepassing daarvan, gelet op het belang van het besparen van energie, leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard.

Artikel 9 Tijdelijke regeling

Deze regeling werkt tot 1 januari 2024.

Artikel 10 Inwerkingtreding

Deze regeling treedt in werking op 1 december 2022.

Artikel 11 Citeertitel

Deze subsidieregeling wordt aangehaald als: Tijdelijke subsidieregeling eenmalige energetische woningverbetering voor eigenaar-bewoners in energiearmoede gemeente Zutphen 2022-2023.

Aldus besloten op 15 november 2022.

Het college van burgemeester en wethouders,

De burgemeester, de secretaris

Toelichting

Algemene toelichting

Deze Tijdelijke subsidieregeling eenmalige energetische woningverbetering voor eigenaar-bewoners in energiearmoede gemeente Zutphen 2022-2023 staat niet op zich zelf. Omdat veel mensen in energiearmoede verkeren, heeft het Rijk hiervoor in 2022 een specifieke uitkering verstrekt. Deze mensen hebben te maken met hoge energiekosten, maar hebben niet de middelen om hun woning energiezuiniger te maken. Gemeenten hebben een ruime beleidsvrijheid hoe zij de uitkering willen inzetten. Met deze subsidieregeling wordt invulling gegeven aan deze beleidsvrijheid. Voor deze invulling zijn vier uitgangspunten geformuleerd:

• eenvoud;

• duidelijkheid;

• praktisch;

• toekomstbestendig.

De aanpak:

• vergroot de kansengelijkheid van onze inwoners door diegenen te helpen die zelf geen mogelijkheden hebben om hun woning te verduurzamen;

• verkleint onze ecologische voetafdruk door isolatie aan te brengen;

• is uit te leggen aan inwoners: op basis van data en bewezen effectiviteit.

Hieronder volgt een nadere toelichting per artikel.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 Begripsomschrijvingen

In dit artikel worden de in deze subsidieregeling gehanteerde begrippen omschreven.

Onder b. Bouwjaar: er is een maximum gesteld aan het bouwjaar, omdat deze regeling vooral bedoeld is voor slecht geïsoleerde woningen. Woningen die vanaf 1994 gebouwd zijn, zijn doorgaans beter geïsoleerd vanwege aanpassingen in de bouwregelgeving.

Onder d. Eenmalige energetische woningverbetering 2022-2023: het isoleren van de schil van de woning levert een grote energiewinst op die structureel is. Daarom vallen spouwmuur-, gevel-, vloer- en dakisolatie binnen deze regeling. Ook glasisolatie valt binnen deze regeling. Het vervangen van enkel of dubbelglas door HR++ glas levert namelijk ook een aanzienlijke energiebesparing op. Als het kozijn in een slechte staat verkeert waarin het niet meer hersteld kan worden, heeft het geen zin om hier HR++ glas in te zetten. In dat geval moet ook het kozijn vervangen worden. Bij monumenten en soms ook in woningen binnen een beschermd stads- en dorpsgezicht is HR++ glas vaak niet toegestaan. Er bestaan echter wel alternatieven, zoals monumentenglas of achterzetramen.

Als isolatie van de woning niet mogelijk is, komt de aanvrager in aanmerking voor een uitgebreid pakket aan kleine energiebesparende maatregelen. Dit geldt ook als de uitvoering en betaling van de isolatie niet vóór 2024 mogelijk is. Een isolatiemaatregel moet voldoen aan de wettelijke kaders en gemeentelijke regeling. Bij sommige aanpassingen in een monument of beschermd stads-of dorpsgezicht is hiervoor een omgevingsvergunning nodig.

Wanneer een uitgebreid pakket aan energiemaatregelen wordt geadviseerd, worden in afstemming met de bewoner de maatregelen met het hoogste energiebesparende rendement als eerste uitgevoerd.

Onder h. Inkomen: bij het inkomen wordt aangesloten bij de bepalingen hierover in de Beleidsvoorschriften werk, inkomen en participatie gemeente Zutphen 2019. Daarin wordt beschreven hoe hoog het inkomen mag zijn om recht te hebben op inkomensondersteuning en hoe het inkomen wordt vastgesteld. Ook is daarin vastgelegd dat in afwijking van de middelentoets in de Participatiewet de inkomenstoeslag en de studietoeslag niet worden meegenomen bij het vaststellen van het inkomen. Datzelfde geldt voor inkomsten uit arbeid van ten laste komende kinderen. Voor personen in een minnelijke of wettelijke schuldsanering geldt in beginsel dat zij voor de duur van het saneringstraject een inkomen op het sociaal minimum hebben en daarom in aanmerking kunnen komen voor inkomensondersteuning. Als er sprake is van een gezin waarvan één partner niet in de schuldsanering zit, wordt gekeken of het gezamenlijke inkomen niet boven de van toepassing zijnde inkomensgrens komt.

Artikel 2 Doelgroep

In dit artikel wordt de doelgroep omschreven. Deze regeling is gebaseerd op een uitkering van het Rijk. Het doel van deze uitkering is om mensen te helpen die door gestegen energieprijzen in de financiële problemen zijn gekomen. Het Rijk heeft hiervoor onderzocht welke doelgroep hiervoor het beste in aanmerking kan komen. Dit zijn huishoudens met een laag inkomen die te maken hebben met hoge energielasten als gevolg van gestegen energieprijzen in combinatie met een lagere energetische kwaliteit van de woning. Gemeenten hebben een redelijk vrijheid in de inzet van de Rijksuitkering. Met deze regeling wordt gekozen voor de grote energiemaatregel woningisolatie. Isolatie is namelijk een bewezen techniek waarvan bekend is hoeveel besparing dit oplevert. Van alle energiemaatregelen levert isolatie de meeste energiebesparing op. Deze energiemaatregel geldt voor huishoudens met een laag inkomen (niet hoger dan 150% van het sociaal minimum), wonend in een eigen koopwoning uit bouwjaar 1993 of ouder. Met name deze groep bewoners is veelal niet in staat om daadwerkelijk te investeren in hun woning zonder hulp. Zo kunnen zij hun energieverbruik toch structureel en substantieel verlagen. En zijn zij beter voorbereid op de overstap naar een duurzame warmtevoorziening.

Artikel 3 Eenmalige energetische woningverbetering en energiemaatregelen

Omdat van alle energiemaatregelen isolatie de meeste energiebesparing oplevert, heeft isolatie altijd voorrang op het uitgebreide pakket aan kleine energiebesparende maatregelen. Onder isolatie wordt ook het aanbrengen van isolerend glas verstaan.

Omdat een goede ventilatie belangrijk is, kan de CO2 gemeten worden. Als de ventilatie niet goed is of dreigt te worden met isolerende maatregelen, zal extra ventilatie worden geadviseerd. Bijvoorbeeld met een rooster in een te vervangen raam.

Het Rijk heeft een regeling Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) voor isolerende maatregelen. Het Rijk stelt minimale oppervlaktes en isolatiewaardes als voorwaarde. Als hieraan voldaan wordt, wordt de aanvrager gratis aangeboden om deze subsidie door een extern subsidiebureau te laten aanvragen. Als de subsidie wordt verstrekt, ontvangt de aanvrager deze. Dit bedrag kan dan gezien worden als een extra tegemoetkoming in de hoge energielasten. Deze bijdrage kan invloed hebben op toeslagen of kwijtscheldingen.

Deze regeling is opgesteld ter uitvoering van de Rijksuitkering voor Energiearmoede. Hierdoor is een beperkt budget beschikbaar. Daarom is een maximum van € 2.500,00 per huishouden gesteld. Uitgangspunt is dat er één of meer energetische woningverbeteringen per adres uitgevoerd kunnen worden tot een maximum van € 2.500,00 per woning, inclusief installatie en btw.

Uiterlijk 31 december 2023 moet de opdracht voor het uitvoeren van de eenmalige energiemaatregelen betaald zijn. Een voorwaarde van de specifieke uitkering van het Rijk is namelijk dat de uitkering vóór 2024 moet zijn uitgegeven aan het doel van de uitkering.

Artikel 4 Subsidieplafond

Dit artikel behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 5 Aanvraag

De aanvraag kan zowel digitaal als schriftelijk worden ingediend. Een aanvraag wordt op volgorde van binnenkomst in behandeling genomen. Als datum van ontvangst van de aanvraag geldt de datum waarop de aanvraag compleet is ingediend. Hierbij wordt de datum van het verzenden van het compleet ingevulde online aanvraagformulier aangehouden, dan wel de ontvangstdatum van een schriftelijk compleet ingevuld aanvraagformulier.

De mogelijkheid om aanvragen in te dienen, stellen we open tot en met 30 november 2023. De uitvoering kost namelijk tijd, en de energiemaatregelen moeten uiterlijk 31 december 2023 betaald zijn. Dit laatste is een voorwaarde van de Rijksuitkering.

Er is een beperkt budget beschikbaar voor de uitvoering van de energiebesparende maatregelen. Hierdoor kunnen mogelijk niet alle aanvragen in behandeling genomen worden en wordt een wachtlijst aangelegd. Per aanvraag geldt een maximum van € 2.500,00. In een aantal gevallen zal dit maximum niet gehaald worden, waardoor een deel van het budget weer vrijkomt voor nieuwe aanvragen. Als er extra budget vrijkomt of vrijgemaakt wordt voor de aanpak, kunnen aanvragen op de wachtlijst in volgorde van binnenkomst in behandeling worden genomen.

Artikel 6 Afhandeling aanvragen

Omdat deze regeling alleen beschikbaar is voor huishoudens met een inkomen tot en met 150% van het sociaal minimum wordt er een inkomenstoets uitgevoerd. Hierbij wordt het inkomen getoetst aan de toepasselijke bijstandsnorm. Dit is dezelfde werkwijze als gehanteerd wordt bij aanvragen voor andere vormen van inkomensondersteuning. Hierbij gelden, zoals onder artikel 1 opgemerkt, de bepalingen die met betrekking tot het inkomen gehanteerd worden in het hoofdstuk 9.5.4 van de Beleidsvoorschriften werk, inkomen en participatie gemeente Zutphen.

NB Bij deze regeling is een vermogenstoets niet van toepassing.

Artikel 7 Beslistermijn, bevoorschotting en betaling

De maximale beslistermijn van 48 weken is relatief lang. Dit komt doordat de realisatietermijn moeilijk in te schatten is door de huidige krapte op de arbeidsmarkt van uitvoerend personeel en materiaalschaarste. Uiteraard is het streven er altijd op gericht om zo spoedig als mogelijk een besluit te nemen, zodat de aanvrager op zo kort mogelijke termijn weet waar deze aan toe is. Vermelden van deze termijn betekent niet dat het besluit standaard pas in week 48 wordt genomen.

Artikel 8 Hardheidsclausule

Op grond van dit artikel kan het college één of meer artikelen van deze regeling buiten toepassing laten of daarvan afwijken, voor zover toepassing daarvan, gelet op het belang van besparen van energie, leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard. Dit kan echter alleen in die gevallen die niet zijn voorzien ten tijde van het vaststellen van de regeling. Wordt een geval onder de hardheidsclausule gebracht, dan heeft dit tot gevolg dat de regeling op dit punt moet worden aangepast. Het geval is immers voorzienbaar geworden.

Artikel 9 Tijdelijke regeling

De regeling heeft maar tijdelijk gelding, te weten tot 1 januari 2024.

Artikel 10 Inwerkingtreding

Dit artikel behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 11 Citeertitel

Dit artikel behoeft geen nadere toelichting.