Wijziging Uitvoeringsbeleid Externe Veiligheid

Op 31-8-2021 is het besluit genomen (Z/18/091913/529171)

• 1. Het Uitvoeringsbeleid Externe Veiligheid te wijzigen en het gewijzigd Hoofdstuk 7 “Risicobron IV: Transport buisleidingen” vast te stellen;

• 2. De vastgestelde wijziging te publiceren op Overheid.nl;

• 3. Hoofdstuk 7 “Risicobron IV: Transport buisleidingen” van het Uitvoeringsbeleid Externe veiligheid d.d. 17-12-2019 in te trekken.

Vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Eijsden-Margraten op 31 augustus 2021

Hoofdstuk 7 Risicobron IV: Transport buisleidingen

7.1 Wettelijk kader transport buisleidingen

Binnen het grondgebied van de gemeente Eijsden-Margraten lopen een aantal buisleidingen. Door de buisleidingen vindt het transport van gevaarlijke stoffen zoals aardgas en brandbare vloeistoffen, plaats. Buisleidingen die gebruikt worden voor het transport van gevaarlijke stoffen zijn relevant in het kader van de externe veiligheid. Bij incidenten met een buisleidingen kunnen slachtoffers vallen. Om een minimumveiligheidsniveau vast te leggen is er regelgeving voor wat betreft de externe veiligheidssituatie rondom buisleidingen.

De volgende algemene maatregel van bestuur en ministeriële regeling is opgesteld voor wat betreft het transport van gevaarlijke stoffen door buisleidingen. Het Besluit externe veiligheid buisleidingen en de bijbehorende Regeling externe veiligheid buisleidingen. Het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) regelt de taken en verantwoordelijkheden van de leidingexploitant en de gemeenten.

In de bijbehorende Regeling externe veiligheid buisleidingen (Revb) zijn de volgende zaken opgenomen:

• de aanwijzing van buisleidingen,

• de risicoafstanden,

• en de vastgestelde rekenmethodiek.

7.2 Systematiek Besluit externe veiligheid buisleidingen op hoofdlijnen

• Binnen belemmeringen strook is geen bebouwing toegestaan.

• Binnen PR 10-6 contour zijn geen kwetsbare objecten toegestaan.

• Binnen PR 10-6 contour zijn beperkt kwetsbare objecten alleen toegestaan onder zwaarwegende belangen.

• Binnen invloedsgebied (1% letaliteitsgrens) is een groepsrisicoverantwoording verplicht bij ieder ruimtelijk besluit (let op: er gelden uitzonderingen op deze regel).

Het groepsrisico dient binnen de 1% letaliteitsgrens (invloedsgebied) van de buisleiding te worden verantwoord. Een deel van de verantwoording groepsrisico (i.c. onderzoek naar maatregelen ter beperking van het groepsrisico) kan achterwege worden gelaten indien:

• het groepsrisico niet hoger is dan 0,1 maal de oriëntatiewaarde, of;

• de toename van het groepsrisico bij verwezenlijking van het bestemmingsplan niet hoger is dan 10% en de oriëntatiewaarde niet wordt overschreden.

Volstaan kan in deze situatie worden met een standaard verantwoording van het groepsrisico.

In een situatie waarbij het plangebied is gelegen binnen de 1% letaliteitsgrens (invloedsgebied),

maar buiten de 100 % letaliteitsgrens kan tevens volstaan worden met een standaard verantwoording. Hierbij is een onderzoek naar maatregelen ter beperking van het groepsrisico niet aan de orde.

Indien echter het plangebied binnen de 100% letaliteitsgrens is gelegen dient een uitgebreide verantwoording van het groepsrisico plaats te vinden. In de verantwoording dient o.a. de zelfredzaamheid, ontvluchting, alarmering en het handelingsperspectief bij bestrijding aan de orde te komen. Uit de verantwoording dient te blijken dat de voornoemde aspecten aan de maat zijn. Tevens dient een onderzoek te worden gedaan naar maatregelen ter beperking van het groepsrisico.

7.3 Buisleidingen binnen Eijsden-Margraten

Door de gemeente Eijsden-Margraten lopen meerdere hogedrukaardgastransportleidingen. De omvang van het invloedsgebied verschilt per leiding(deel). Dit is onder meer afhankelijk van de druk in de leiding en de diameter van de leiding. Verder loopt er een defensieleiding binnen het grondgebied.

7.4 Onderzoeken buisleidingen binnen gemeente

Er zijn een aantal onderzoeken uitgevoerd naar de externe veiligheidssituatie binnen de gemeentegrenzen. De resultaten van de onderzoeken en de daarbij behorende contouren of gegevens zijn hieronder weergegeven. Deze kunnen worden toegepast voor ontwikkelingen in de omgeving van een buisleiding.

Aardgasleiding

In onderstaande overzicht is aangegeven welke verschillende leidingen binnen de gemeente aanwezig zijn.

Luchtfoto 2: overzicht met o.a. de buisleidingen

Voor alle hogedrukaardgastransportleidingen geldt een belemmeringenstrook van 5 meter aan weerszijde van de leiding waar geen objecten zijn toegestaan. Deze strook is conform het Bevb opgenomen in de bestemmingsplannen.

Er zijn geen knelpunten ten aanzien van het plaatsgebonden risico ten gevolge van het transport van aardgas door de gasleidingen.

In het kader van het vaststellen van mogelijke groepsrisicoaandachtspunten nabij de gasleidingen heeft Gasunie in 2012 met behulp van bevolkingsinformatie een onderzoek uitgevoerd. De conclusie is dat op basis van het populatiebestand, lijst van evenementen en ruimtelijke plannen in voorbereiding, er geen groepsrisico aandachtspunten in de gemeente zijn.

(zie bijlage D, Oplossen voormalige knelpunten Gasunie).

Bovendien blijkt uit de informatie van de Gasunie dat bouwprojecten met minder dan 10 woningen geen gevolg heeft op de hoogte van het groepsrisico.

Vloeistofleiding (DPO-leiding)

Door de gemeente loopt ook een vloeistofleiding van defensie. De Defensie Pijpleiding Organisatie pijpleiding (defensiepijpleiding, DPO-leiding) valt ook onder het Bevb. Uit de informatie van defensie blijkt dat het gaat om een 10 inch vloeistofleiding, waardoor brandbare vloeistoffen getransporteerd worden. Hoofdzakelijk wordt kerosine door de buisleiding getransporteerd. Incidenteel vindt het transport van gasolie door de leiding plaats.

Het betreft de volgende twee leidingen:

• P22 leiding (komende uit gemeente Gulpen-Wittem), een 10 inch leiding (circa 25 centimeter) waardoor K2 of K3 producten vervoerd worden. Hoofdzakelijk K2 producten (kerosine) en incidenteel K3 producten.

• P25 leiding (vanuit Noorbeek omhoog naar Margraten) eveneens een 10 inch leiding die geschikt is voor het vervoer van K2 en K3 producten. Deze leiding staat momenteel op een lichts stikstof druk (0,5 bar). Defensie wil deze leiding in de toekomst niet meer gebruiken.

De plaatsgebondenrisicocontour ligt op de leiding.

In de brief van 19-8-2011 van het Ministerie van Defensie (kenmerk corsa 2011024820, ingekomen 22-8-2011) is aangegeven dat er geen knelpunten binnen de gemeente zijn ten aanzien van het groepsrisico. (zie bijlage D, DPO Leiding)

De leiding heeft een belemmeringenstrook van 5 meter, binnen deze strook mag niet gebouwd worden. In het verleden gold voor deze strook een afstand van 3 tot 4 meter. Deze strook moest worden vrijgehouden aan weerszijden van de buisleiding voor onderhoudswerkzaamheden.

7.5 Gevolgen ruimtelijke ontwikkelingen (buisleidingen)

Bij de vaststelling van een bestemmingsplan of de aanleg, bouw of vestiging van een kwetsbaar of een beperkt kwetsbaar object wordt toegelaten, wordt tevens het groepsrisico in het invloedsgebied van de buisleiding verantwoord.

Enkele woning

Aardgasbuisleidingen

Binnen de gemeente zijn er geen grootschalige woningbouwprojecten te verwachten. Er is sprake van een beheerste situatie. Mogelijk vinden in de toekomst ontwikkelingen plaats van een inbreidingslocatie of de ontwikkeling van één enkele woning. De ontwikkeling van een enkele woning heeft geen significante invloed op het groepsrisico (zie paragraaf: Wat is nu het groepsrisico, pagina 6).

Volstaan kan worden met een standaard verantwoording van het groepsrisico bij de realisatie van een enkele woning buiten de 100%-letaliteitsgrens een aardgasleiding, maar binnen de 1% letaliteitsgrens (het invloedsgebied). Deze 1%-letaliteitsgrens (invloedsgebied) en 100% letaliteitsgrens is geprojecteerd op de kaartviewer van de gemeente.

Vloeistofbuisleiding

Binnen de gemeente zijn er geen grootschalige woningbouwprojecten te verwachten. Er is sprake van een beheerste situatie. Mogelijk vinden in de toekomst ontwikkelingen plaats van een inbreidingslocatie of de ontwikkeling van één enkele woning. De ontwikkeling van een enkele woning heeft geen significante invloed op het groepsrisico (zie paragraaf: Wat is nu het groepsrisico).

Meerdere (Beperkt) kwetsbare objecten

Indien er meerdere (zeer) kwetsbare objecten of verblijfsruimten voor meerdere personen (o.a. bedrijfspand waar meerdere werknemers aanwezig kunnen zijn zoals een kantoor, winkels, hotels) worden gebouwd buiten de 100%-letaliteitsgrens van een aardgasleiding, maar binnen de 1%-letaliteitsgrens (invloedsgebied), kan het groepsrisico met meer dan 10% van de oriënterende waarde toenemen. In een dergelijke situatie dient een berekening te worden overlegd.

De initiatiefnemer zal middels berekening het groepsrisico moeten aantonen.

Bij een toename van meer dan 10% van het groepsrisico is een uitgebreide verantwoording van het groepsrisico verplicht. Bij een uitgebreide verantwoording dient De Veiligheidsregio Zuid-Limburg in de gelegenheid te worden gesteld een advies uit te brengen naar aanleiding van de ruimtelijke ontwikkeling. Tevens dient een onderzoek te worden gedaan naar maatregelen ter beperking van het groepsrisico.

7.6 Toetsing buisleiding

Indien een initiatiefnemer een ruimtelijk ontwikkeling wil realiseren, dient hiervoor een aanvraag dan wel een ruimtelijke onderbouwing te worden ingediend. De toetser van de ruimtelijke ontwikkeling zoekt de planlocatie van de ruimtelijke ontwikkeling op in de kaartviewer van de gemeente. Hiervoor vinkt de toetser de optie buisleiding aan. Daarnaast wordt de optie quickscan aangevinkt. Hierbij wordt de contour van 1% letaliteit (invloedsgebied) en 100% letaliteit van de buisleiding geprojecteerd op de kaart.

Vervolgens wordt de hierboven beschreven toetsing uitgevoerd en vervolgstappen geïnitieerd.

7.7 Beslissingschema groepsrisico buisleidingen

7.8 Standaard verantwoording buisleidingen

Standaard tekstblok

Het plangebied en de geprojecteerde ontwikkeling bevindt zich op X aantal meter van de risicobron. Deze ruimtelijke ontwikkeling valt buiten de contour voor het plaatsgebonden risico en de contour van 100% letaliteit. Vanwege het transport met gevaarlijke stoffen door een buisleiding wordt gekeken naar maatgevende scenario’s die effect hebben op de omgeving. Er is één belangrijk scenario vanwege incidenten die ontstaan bij het transport door buisleidingen. Het scenario is een fakkelbrand met warmtestraling. De omgeving wordt vanwege de ligging ten opzichte van de buisleiding belast met warmte waardoor er secundaire branden kunnen ontstaan. De ontwikkeling kan matig tot zwaar beschadigd worden vanwege het incident. Ten gevolge van een incident kunnen er dodelijke slachtoffers vallen. Aanvullende maatregelen zijn niet rechtstreeks afdwingbaar op basis van wettelijke bepalingen. In het geval van een calamiteit zullen de aanwezige personen in eerste instantie worden gewaarschuwd met de instructie “schuilen” waarbij het advies luidt: “ramen en deuren gesloten houden en de ventilatie afschakelen”. De personen in het plangebied zijn in het algemeen als zelfredzaam te beschouwen. De bereikbaarheid van het plangebied is goed. De ontvluchting van het gebied en de toegang voor hulpdiensten is gewaarborgd. Er zijn voldoende blusvoorzieningen voor de brandbestrijding in de directe omgeving van het plangebied aanwezig. Een groot deel van het plangebied is momenteel bij alarmeren gedekt via het waarschuwings-en alarmeringssysteem (WAS). De WAS voorziening is gelegen in het plangebied en het gehele plangebied valt binnen het dekkingsgebied. Het beleid van het Ministerie van Veiligheid en Justitie is om met ingang van 1 januari 2020 het WAS uit te faseren. Dit betekent dat het WAS met ingang van deze datum niet meer gehandhaafd en onderhouden wordt door het Ministerie van Veiligheid en Justitie. In plaats hiervan zal gebruik worden gemaakt van NL-Alert. NL-Alert is een alarmmiddel van de overheid voor alarmering via de mobiele telefoon. Met NL-Alert kan de overheid gericht mensen met een tekstbericht informeren. NL-Alert is met name bedoeld voor noodsituaties. In het bericht staat wat er aan de hand is en het handelingsperspectief van de personen in de directe omgeving van het incident. NL-alert wordt momenteel steeds vaker ingezet als (aanvullend) alarmmiddel. Opgemerkt wordt dat de kans op een dergelijk ongeval dusdanig klein is dat het verwaarloosbaar wordt geacht. Gezien het voorgaande vormt het aspect externe veiligheid buisleidingen geen belemmeringen voor de besluitvorming.