Verordening van de gemeenteraad van de gemeente Ede houdende regels omtrent openingstijden van winkels (Verordening winkeltijden Ede 2020)

De raad van de gemeente Ede;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 25 augustus 2020, zaaknummer 164808;

gelet op artikel 3, eerste en tweede lid, van de Winkeltijdenwet;

besluit:

Artikel 1. Begripsbepalingen

In deze verordening wordt verstaan onder:

bebouwde kom: het gebied binnen de grenzen die zijn vastgesteld op grond van artikel 20a van de Wegenverkeerswet 1994;

Ede-Stad: de bebouwde kom van Ede.

nevengeschikte detailhandel: detailhandel die niet als zelfstandige hoofdfunctie wordt uitgeoefend maar als integraal onderdeel van een totaalformule waarbij de verschillende functies van deze formule elkaar aanvullen en onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden;

recreatieve voorziening: een voorziening die geheel of in overwegende mate gericht is op het bieden van gelegenheid voor vrijetijdsbesteding en ontspanning;

standplaatsen: dat wat daaronder wordt verstaan in de geldende Algemene plaatselijke verordening.

SBI-codering: Standaard Bedrijfsindeling 2008 van de Kamer van Koophandel (versie 2018).

winkel: dat wat daaronder wordt verstaan in de Winkeltijdenwet;

Artikel 2. Vrijstelling zondag

Voor het in artikel 2, eerste lid, onder a van de Winkeltijdenwet vervatte verbod om op zondag geopend te zijn geldt in het gebied Ede-stad een vrijstelling tussen 12.00 en 17.00 uur.

Artikel 3. Vrijstelling feestdagen

Voor het in artikel 2, eerste lid, onder b van de Winkeltijdenwet opgenomen verbod om op feestdagen geopend te zijn geldt een algemene vrijstelling voor de in tabel 1 opgenomen tijden en gebieden.

Tabel 1. Openingstijden op feestdagen

Gebied	Vrijstelling
Gemeente Ede	Nieuwjaarsdag Tweede Paasdag Hemelvaartsdag Tweede Pinksterdag Tweede Kerstdag van 06.00 tot 22.00 uur voor zover deze dagen niet op zondag vallen
Ede-Stad	Nieuwjaarsdag Tweede Kerstdag van 12.00 tot 17.00 uur voor zover deze dagen op zondag vallen

Artikel 4. Bijzondere vrijstelling ondernemingen in recreatief gebied

Van de in artikel 2 van de Winkeltijdenwet vervatte verboden zijn van 06.00 tot 22.00 uur vrijgesteld winkels die:

• a. zijn gelegen buiten de bebouwde kom in een gebied dat volgens het geldende bestemmingsplan is bestemd voor ‘Recreatie’; en

• b. behoren tot de volgende branches of categorieën:

  • 1° Supermarkten en dergelijke winkels met een algemeen assortiment voedings- en genotmiddelen (SBI 47.11);

  • 2° Gespecialiseerde winkels in voedings- en genotmiddelen (SBI 47.2);

  • 3° Gespecialiseerde winkels in overige voedings- en genotmiddelen (SBI 47.29.9);

  • 4° Logiesverstrekking (SBI 55);

  • 5° Restaurants, cafetaria’s e.d. (SBI 56).

Artikel 5. Bijzondere vrijstellingen

• 1. Voor de in bijlage I omschreven activiteiten geldt een vrijstelling van de Winkeltijdenwet met dien verstande dat:

  • a. daar waar bij vrijstelling ‘Zondagen’ is opgenomen een vrijstelling geldt van het verbod bedoeld in artikel 3, eerste lid, onder a van de Winkeltijdenwet;

  • b. daar waar bij vrijstelling ‘Zon- en feestdagen’ is opgenomen een vrijstelling geldt van het verbod bedoeld in artikel 3, eerste lid, onder a en b van de Winkeltijdenwet;

  • c. daar waar bij vrijstelling ‘Winkelverkoop’ is opgenomen de betreffende vrijstelling betrekking heeft op de opening van een winkel;

  • d. daar waar bij vrijstelling ‘Straatverkoop’ is opgenomen een vrijstelling geldt van het verbod bedoeld in artikel 3, tweede lid van de Winkeltijdenwet.

• 2. De vrijstelling is alleen geldig met inachtneming van de in bijlage I genoemde beperkingen.

Artikel 6. Ontheffing zondagen voor nevengeschikte detailhandel

• 1. Burgemeester en wethouders kunnen ontheffing verlenen van het verbod in de Winkeltijdenwet om op zondag geopend te zijn voor nevengeschikte detailhandel.

• 2. Een ontheffing wordt uitsluitend verleend indien sprake is van een recreatieve voorziening:

  • a. met een landelijke aantrekkingskracht en/of verzorgingsfunctie; of

  • b. met een uniek karakter en waarde voor de gemeente.

• 3. De ontheffing wordt geweigerd als de woon- en leefsituatie of de openbare orde in de omgeving van de winkel op ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed.

Artikel 7. Individuele ontheffingen

• 1. Burgemeester en Wethouders kunnen ontheffing verlenen van de in artikel 2, eerste lid, onder a of b van de Winkeltijdenwet vervatte verboden om op zon- en feestdagen open te zijn ten behoeve van:

  • a. bijzondere gelegenheden van tijdelijke aard waaronder veilingen, modeshows en feestelijkheden met een cultureel of sociaal doel;

  • b. het uitstallen van goederen;

  • c. jubilea, shows, recepties en vergelijkbare evenementen;

  • d. (sport)evenementen, beurzen, tentoonstellingen, exposities, braderieën, muziekfestivals of andere daarmee vergelijkbare manifestaties die op één locatie plaatsvinden;

• 2. Burgemeester en wethouders kunnen ontheffing verlenen van het in artikel 2, eerste lid, onder c vervatte verbod om tussen 22.00 en 06.00 uur geopend te zijn ten behoeve van (inter)nationale lanceringen van nieuwe producten waaronder boeken, games en elektronica.

• 3. De ontheffing wordt geweigerd als de woon- en leefsituatie en/of de openbare orde of in het eerste lid genoemde activiteiten op ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed.

Artikel 8. Beslistermijn

• 1. Burgemeester en wethouders beslissen op een aanvraag om ontheffing binnen acht weken na de dag waarop de aanvraag is ontvangen.

• 2. Zij kunnen deze termijn voor ten hoogste acht weken verdagen.

Artikel 9. Intrekken of wijzigen ontheffing

Burgemeester en wethouders kunnen een ontheffing intrekken of wijzigen als:

• a. ter verkrijging daarvan onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt;

• b. verandering van omstandigheden of inzichten dit naar hun oordeel noodzakelijk maken in het belang van de belangen ter bescherming waarvan de ontheffing is vereist;

• c. de exploitatie van de winkel op basis van de ontheffing gevaar oplevert voor de openbare orde, de veiligheid of het woon- en leefklimaat ter plaatse;

• d. aan de ontheffing verbonden voorschriften en beperkingen niet zijn of worden nagekomen;

• e. van de ontheffing geen gebruik wordt gemaakt binnen een daarbij gestelde termijn; of

• f. de houder dit verzoekt.

Artikel 10. Toezicht

Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn belast de door burgemeester en wethouders aangewezen toezichthouders.

Artikel 11. Overgangsrecht

• 1. De Verordening winkeltijden Ede 2015 wordt ingetrokken.

• 2. Een krachtens de Verordening winkeltijden Ede 2015 verleende ontheffing die geldt op de dag van inwerkingtreding van deze verordening geldt als verleend krachtens deze verordening.

• 3. Aanvragen om ontheffing die zijn ingediend onder de Verordening winkeltijden Ede 2015, maar waarop nog niet is beslist bij het in werking treden van deze verordening, worden afgehandeld overeenkomstig deze verordening.

Artikel 12. Slotbepalingen

• 1. Deze verordening treedt in werking met ingang van de dag na die van bekendmaking.

• 2. Deze verordening wordt aangehaald als: Verordening winkeltijden Ede 2020.

Vastgesteld in de openbare vergadering 24 september 2020, zaaknummer 164808,

De raad voornoemd,

dr. G.H. Hagelstein

de griffier,

mr. L.J. Verhulst

de voorzitter.

Bijlage I. Bijzondere vrijstellingen behorend bij artikel 4

Categorie	Omschrijving activiteiten	Vrijstelling	Beperkingen
Kunst en cultuur	Verkoop in musea, kunstgalerieën en –expositieruimten	Winkelverkoop Zon- en feestdagen
Levensmiddelen e.d.	Verkoop en te koop aanbieden van maaltijden, voor directe consumptie geschikte eetwaren, alcoholvrije dranken en door middel van een automaat, tabak en tabaksproducten, middelen ter voorkoming van zwangerschap en damesverband	Winkelverkoop Zon- en feestdagen
Straatverkoop levensmiddelen	Het te koop aanbieden en verkopen van voor directe consumptie geschikte eetwaren en alcoholvrije dranken.	Straatverkoop Zon- en feestdagen
Openstelling anders dan voor verkoop	Winkels waarin zich een restaurant of lunchroom bevindt voor zover het laten betreden van de winkel noodzakelijk is voor het bezoeken van het restaurant of de lunchroom	Winkelverkoop Zon- en feestdagen	De vrijstelling geldt niet voor het verkopen van goederen
	Winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk fietsen en bromfietsen plegen te worden verkocht voor zover het laten betreden van de winkel noodzakelijk is voor het huren van fietsen en bromfietsen.	Winkelverkoop Zon- en feestdagen	De vrijstelling geldt niet voor het verkopen van goederen
Begraafplaatsen	Het te koop aanbieden en verkopen van bloemen en planten op een begraafplaats dan wel op een afstand van ten hoogste 100 meter van de publieksingang daarvan	Winkelverkoop Straatverkoop Zon- en feestdagen	Vrijstelling voor winkelverkoop alleen voor winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk bloemen en planten worden verkocht
Culturele evenementen	Ter gelegenheid van voorstellingen, uitvoeringen of evenementen van culturele aard te koop aanbieden en verkopen van goederen, die rechtstreeks verband houden met die voorstellingen, uitvoeringen of evenementen	Winkelverkoop Straatverkoop Zon- en feestdagen	Vanaf een uur voor de aanvang van de voorstelling, de uitvoering of het evenement tot een uur na afloop daarvan
Sportcomplexen	In of op het terrein van sportcomplexen te koop aanbieden en verkopen van goederen, die rechtstreeks verband houden met de aldaar beoefende sporten	Winkelverkoop Straatverkoop Zon- en feestdagen	Gedurende de openstellingsuren van het sportcomplex
Bejaardenoorden	In of op het terrein van bejaardenoorden te koop aanbieden en verkopen van eet- en drinkwaren, prentbriefkaarten, nieuwsbladen en tijdschriften alsmede bloemen en planten	Winkelverkoop Straatverkoop Zon- en feestdagen
Eerste Heilige Communie	Winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk fotoartikelen plegen te worden verkocht, voor zover het betreden van die winkel noodzakelijk is voor het vervaardigen van portretfoto's ter gelegenheid van de Eerste Heilige Communie	Winkelverkoop Zon- en feestdagen	De vrijstelling geldt niet voor het verkopen van goederen
Allerheiligen en Allerzielen	Het te koop aanbieden en verkopen van bloemen en planten	Winkelverkoop Straatverkoop Zondagen	1. Op de dagen waarop Allerheiligen en Allerzielen worden gevierd 2. Vrijstelling voor winkelverkoop alleen voor winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk bloemen en planten worden verkocht
Ramadan	het te koop aanbieden en verkopen van brood en gebak dat in het bijzonder is bestemd voor hen die zich aan de Ramadan houden	Winkelverkoop Straatverkoop Zon- en feestdagen	1. Vanaf twee uur voor zonsondergang tot zonsondergang 2. Vrijstelling voor winkelverkoop alleen voor winkels waar ook buiten de periode van de Ramadan brood en gebak wordt verkocht voor hen die zich in het bijzonder aan de Ramadan houden
Bedevaartsplaatsen	In de directe omgeving van een bedevaartplaats te koop aanbieden en verkopen van: voor directe consumptie geschikte eetwaren en alcoholvrije dranken; religieuze artikelen en souvenirs; bloemen en planten	Winkelverkoop Straatverkoop Zon- en feestdagen	1. Gedurende de tijd dat de bedevaarts-plaats als zodanig wordt bezocht 2. Vrijstelling voor winkelverkoop alleen indien in de tijd dat de bedevaartsplaats als zodanig wordt bezocht geen andere goederen worden verkocht dan onder ‘omschrijving activiteiten’ voor Bedevaartplaatsen vermeld.
Carnaval	Het te koop aanbieden en verkopen van feestartikelen	Winkelverkoop Straatverkoop Zondagen	1. Op de zondag vanaf 12 uur waarop carnaval wordt gevierd 2. Vrijstelling voor winkelverkoop alleen voor winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk feestartikelen plegen te worden verkocht
Kermis	Het te koop aanbieden en verkopen van feestartikelen en speelgoed op de dagen dat er kermis is in de gemeente	Straatverkoop Zon- en feestdagen	1. Gedurende de openingstijden van de kermis 2. Vrijstelling voor straatverkoop alleen voor het terrein waar een kermis wordt gehouden

Toelichting

Algemeen

In het kader van de invoering van de Omgevingswet zijn bestaande regelingen op het gebied van de fysieke leefomgeving tegen het licht gehouden. Geconstateerd is dat de winkeltijdenverordening op het punt van leesbaarheid voor verbetering vatbaar was. Dit is de aanleiding geweest voor deze algehele herziening. Hierbij worden tevens enkele kleine inhoudelijke wijzigingen doorgevoerd die aansluiten bij de bestaande praktijk. Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de winkeltijdenverordening niet zal opgaan in het omgevingsplan. De reden hiervoor is dat een andere wettelijke regeling (de Winkeltijdenwet) op dit punt in combinatie met de winkeltijdenverordening uitputtend bedoeld is.

Bij het opstellen van de nieuwe verordening zijn de door de raad in het verleden gemaakte keuzes tot uitgangspunt genomen. Hierbij is tevens rekening gehouden met de in december 2019 door de raad bevestigde lijn: op 1e Kerstdag mogen winkels niet geopend zijn en op 4 mei, kerstavond en goede vrijdag worden geen verruimde openingstijden gehanteerd ten opzichte van het stelsel uit de Winkeltijdenwet.

De verordening wordt vastgesteld door de gemeenteraad en is juridisch bindend. De toelichting wordt niet vastgesteld en is niet juridisch bindend. Wel kan deze dienen ter verduidelijking als interpretatiehulp voor de verordening.

Artikel 2. Vrijstelling zondag en Artikel 3 Vrijstelling feestdagen

Artikel 2 bevat een vrijstelling voor het gebied Ede-stad om op zondag geopend te zijn.

Artikel 3 bevat een vrijstelling van het verbod om op feestdagen geopend te zijn. Voor vrijgestelde feestdagen die op zondag vallen geldt alleen in Ede-stad een vrijstelling van 12.00 tot 17.00 uur. Dit betreft Nieuwjaarsdag en Tweede Kerstdag voor zover zij op zondag vallen. Voor het begrip feestdagen wordt aangesloten bij het gebruik in de Winkeltijdenwet. Voor andere feestdagen c.q. tijden bevat de Edese verordening geen verruiming ten opzichte van de Winkeltijdenwet. In combinatie met het wettelijk stelsel gelden daarom de openingstijden die in onderstaande informatieve tabel zijn opgenomen.

Tabel 2.3 Informatief overzicht openingstijden winkels

	Ede Stad		Overig gemeente Ede
	van	tot	van	tot
Maandag - Zaterdag	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
Zondag	12.00	17.00 uur	NOOIT (ook niet tijdens feestdagen !)
Nieuwjaarsdag 1 jan*	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
Goede Vrijdag	6.00	19.00 uur	6.00	19.00 uur
1e Paasdag (zondag)	12.00	17.00 uur	NIET
2e Paasdag	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
Koningsdag*	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
Dodenherdenking 4 mei*	6.00	19.00 uur	6.00	19.00 uur
Bevrijdingsdag 5 mei*	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
Moederdag zondag	12.00	17.00 uur	NIET
Hemelvaartsdag	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
1e Pinksterdag (zondag)	12.00	17.00 uur	NIET
2e Pinksterdag	6.00	22.00	6.00	22.00 uur
Vaderdag zondag	12.00	17.00 uur	NIET
Kerstavond 24 december*	6.00	19.00 uur	6.00	19.00 uur
1e Kerstdag	NIET		NIET
2e Kerstdag*	6.00	22.00 uur	6.00	22.00 uur
*Indien deze dag op zondag valt	12.00	17.00 uur	NIET

Artikel 5. Bijzondere vrijstellingen

Ten opzichte van de in de oude verordening opgenomen regeling zijn twee wijzigingen doorgevoerd:

• Videotheken

  In Ede zijn geen videotheken meer gevestigd. De vrijstelling van de Winkeltijdenwet voor deze categorie is om die reden geschrapt.

• Kermissen

  De vrijstelling van de Winkeltijdenwet voor verkoop tijdens kermissen is beperkt tot het terrein en de openingstijden van de kermis.

Artikel 6. Ontheffing zondagen voor nevengeschikte detailhandel

In het derde lid wordt gewijzigd dat burgemeester en wethouders de gevraagde ontheffing weigeren als deze de woon- of leefsituatie of de openbare orde in de omgeving van de winkel ontoelaatbaar nadelig wordt beïnvloed. In de huidige formulering wordt dit ter nadere afweging overgelaten aan burgemeester en wethouders. Echter als de overlast dermate groot is dat gesproken kan worden van een ontoelaatbaar nadelige beïnvloeding dan is een nadere belangenafweging niet noodzakelijk. In dat geval is het aangewezen om de ontheffing te weigeren. Burgemeester en wethouders hebben beoordelingsruimte bij het bepalen of deze conditie zich voordoet.

Overigens behouden burgemeester en wethouders beleidsvrijheid bij het bepalen of het gewenst is om een ontheffing te verlenen. Dit blijft ongewijzigd (zie eerste lid: “burgemeester en wethouders kunnen ontheffing verlenen”).

Artikel 7. Individuele ontheffingen

Op basis van dit artikel kunnen burgemeester en wethouders ontheffing verlenen van de in artikel 3.

In dit artikel zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd:

• (Inter)nationale lanceringen van nieuwe producten waaronder boeken, games en elektronica

  Er is behoefte om bij bepaalde producten tijdens een internationale lancering het betreffende product gelijk te kunnen kopen. Voorbeelden uit het verleden waren de lanceringen van nieuwe edities van populaire boeken of games. Met deze toevoeging wordt duidelijk gemaakt dat het mogelijk is hiervoor ontheffing te verlenen.

• Weigeringsgrond

  Net als bij artikel 6 is nu opgenomen dat als sprake is van een ontoelaatbaar nadelige beïnvloeding van de woon- of leefomgeving of openbare orde de ontheffing wordt geweigerd. Verwezen wordt naar de toelichting op dit artikel. Het artikel biedt daarnaast de mogelijkheid om de ontheffing te weigeren als de in het eerste lid genoemde activiteiten (bijvoorbeeld een tentoonstelling) ontoelaatbaar nadelig worden beïnvloed door de openstelling.

Verder stond in de voorheen geldende verordening dat de ontheffing ‘onder meer’ kon worden geweigerd in de in de verordening genoemde gevallen. Uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 24 juli 2019, ECLI:NL:RVS:2019:2569 (Appingedam) kan worden afgeleid dat de lokale winkeltijdenverordening valt onder de Europese Dienstenrichtlijn. Conform artikel 10 van deze richtlijn moeten voorwaarden voor verlening van vergunningen en ontheffingen duidelijk en ondubbelzinnig zijn en vooraf openbaar bekendgemaakt. Om deze reden is de open toevoeging ‘onder meer’ geschrapt. In de praktijk zal dit overigens weinig verschil maken. Er zijn geen gevallen bekend waarbij ontheffingen op andere gronden zijn geweigerd.