Beleidsregel schuldhulpverlening Goeree-Overflakkee

Burgemeester en wethouders van Goeree-Overflakkee;

overwegende dat de gemeente verantwoordelijk is voor de schuldhulpverlening aan haar bewoners op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening;

gelet op de artikelen 2, 3, 6 en 7 van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening en artikel 4:81, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht;

besluiten de volgende beleidsregel vast te stellen: Beleidsregel schuldhulpverlening GoereeOverflakkee.

Artikel 1 Begripsbepalingen

• 1. In deze beleidsregel wordt verstaan onder:

• • aanmelding: de registratie van de hulpvraag van de verzoeker, houdende de informatie die noodzakelijk is voor intake/crisisinterventie;

  • aflossingscapaciteit: het bedrag dat de schuldenaar dient af te dragen voor aflossing van zijn schulden zoals berekend op grond van de Recofa-rekenmethode. Recofa is een landelijk overlegorgaan van de rechter-commissarissen in faillissementen en surseances van betaling;

  • bedreigende situaties: gedwongen woningontruiming of beëindiging van de levering van gas, elektriciteit of water, of opzegging dan wel ontbinding van de zorgverzekering;

  • beslagvrije voet: een deel van het inkomen waarop de deurwaarder geen beslag mag leggen;

  • budgetplan: een op maat gemaakt financieel maandoverzicht van o.a. inkomsten, uitgaven, verplichte aflossing schuld en reserveringen;

  • intake: toetsen van de zelfredzaamheid van de verzoeker en het vaststellen van het (onderliggende) probleem om een plan van aanpak te ontwikkelen;

  • NVVK: Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, statutair gevestigd te Amsterdam;

  • plan van aanpak: in tweevoud te ondertekenen vastgelegde persoons- en financiële gegevens verzoeker;

  • recidive: hernieuwde aanvraag van verzoeker die binnen een bepaalde periode nadat door burgemeester en wethouders schuldhulpverlening is verleend opnieuw een verzoek indient voor schuldhulpverlening;

  • wet: Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.

  • zelfstandige: persoon als bedoeld in artikel 1, aanhef en onder b, van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004.

• 2. Alle begrippen die in deze beleidsregel worden gebruikt en die niet nader omschreven zijn, hebben dezelfde betekenis als die in de wet, de Gedragscode Schuldhulpverlening NVVK en de Algemene wet bestuursrecht.

Artikel 2 Doelgroep schuldhulpverlening

Alle inwoners van de gemeente Goeree-Overflakkee van 18 jaar en ouder kunnen zich tot burgemeester en wethouders wenden voor schuldhulpverlening.

Artikel 3 Aanbod schuldhulpverlening

• 1. Burgemeester en wethouders verlenen aan de verzoeker toegang tot een schuldhulpverleningstraject. Verzoeker wordt hierover bij beschikking geïnformeerd.

• 2. In een plan van aanpak wordt het aanbod schuldhulpverlening vastgelegd in concrete stappen. De vorm van het aanbod schuldhulpverlening die burgemeester en wethouders verlenen, is maatwerk.

• 3. Maatwerk is gebaseerd op een analyse van de hulpvraag, de schulden, de onderliggende problematiek, gezinssamenstelling en is van meerdere factoren afhankelijk en kan per situatie verschillen. Factoren die een rol kunnen spelen zijn.

  • a. sprake van een dreigende situatie;

  • b. de aard, zwaarte of omvang van de schulden;

  • c. de psychosociale situatie;

  • d. de houding en het gedrag (motivatie) van verzoeker;

  • e. de financiële situatie;

  • f. geen sprake van problematische schuldsituatie, zoals omschreven in Gedragscode Schuldhulpverlening NVVK;

  • g. de (financiële) vaardigheden van de verzoeker en de mate van leerbaarheid;

  • h. eerder gebruik van schuldhulpverlening.

Artikel 4 Dienstverlening schuldhulpverlening

Voor wat betreft de dienstverlening binnen de schuldhulpverlening conformeren burgemeester en wethouders zich aan de Gedragscode en Modules van de NVVK. Waar nodig biedt beleid nadere invulling. De dienstverlening bestaat uit de volgende onderdelen:

• a. Preventie: Doel is het voorkomen dat er financiële problemenontstaan door van tevoren in actie te komen. Preventie kan ook worden ingezet om grotere financiële problemen of herhaling te voorkomen. Schuldpreventie is een mix van maatregelen, activiteiten en voorzieningen, vastgelegd in het uitvoeringsplan preventie en vroegsignalering integrale schuldhulpverlening 2019-2022 die erop gericht zijn dat mensen financieel vaardig worden en zich zo gedragen dat zij hun financiën op orde houden.

• b. Intake: Doel is het toetsen van de zelfredzaamheid van de klant en het vaststellen van het probleem van de klant om een plan van aanpak te ontwikkelen. De intake bestaat uit een inventarisatie, analyse en advies. Het advies beschrijft de instrumenten die ingezet worden om een duurzame oplossing of stabilisatie van schulden te bereiken.

• c. Crisisinterventie: Doel is het afwenden van een crisis, als er sprake is van een bedreigende situatie en daarmee de mogelijkheid creëren om de schuldenaar te helpen via de reguliere schuldhulpverlening. Indien er sprake is van een bedreigende situatie vindt er binnen drie werkdagen na de aanmelding het eerste gesprek plaats waarin de hulpvraag wordt vastgesteld.

• d. Informatie en advies: Doel is het geven van informatie en advies over het zelfstandig kunnen bereiken van financieel evenwicht. Het beoogt de zelfstandigheid van de klant te bevorderen en te benutten. Er wordt hierbij aangesloten op de vraagstelling, behoeften en mogelijkheden van de verzoeker.

• e. Stabilisatie: Doel is het in evenwicht brengen en houden van inkomsten en uitgaven van de schuldenaar. Tevens heeft stabilisatie tot doel om rust te creëren voor de schuldenaar, zodat ingezet kan worden op gedragsverandering. Het stabilisatietraject leidt altijd tot het inzetten van een van de vormen van schuldregeling (zie hieronder bij h. en i., te weten saneringskrediet of schuldbemiddeling). Van belang is dat de inkomsten worden gemaximaliseerd, de uitgaven tot het minimum worden beperkt, er geen bedreigende situatie is en de beslagvrije voet wordt gegarandeerd. Het stabilisatietraject kent een maximale tijdsduur van vier maanden.

• f. Duurzame Financiële dienstverlening (DFD): Doel is het in evenwicht brengen en houden van inkomsten en uitgaven van de schuldenaar, waarbij is vastgesteld dat het bestaande schuldprobleem door diverse omstandigheden nog niet duurzaam opgelost kan worden. Het product DFD onderscheidt zich met het product stabilisatie omdat stabilisatie wel expliciet leidt tot een van de producten schuldregeling en daardoor een ander doel heeft dan DFD.

• g. Betalingsregeling: Doel is het volledig (100%) betalen van de vordering in een aantal termijnen.

• h. Saneringskrediet: Doel is om de totale schuldenlast ineens tegen finale kwijting af te kopen op basis van betaling van een percentage van de totale schuldenlast. Dit gebeurt door het afsluiten van een kredietovereenkomst.

• i. Schuldbemiddeling: Bij schuldbemiddeling wordt een overeenkomst gesloten tussen de schuldenaar en de schuldeiser(s) en wordt afgesproken dat de totale schuldenlast gedeeltelijk wordt terugbetaald in termijnen naar draagkracht tegen finale kwijting en/of ontslag uit hoofdelijke aansprakelijkheid.

• j. Budgetbeheer: Doel is de inkomsten en uitgaven van een klant te beheren en in evenwicht te houden, het garanderen dat betalingen tijdig gedaan worden en dat er geen (nieuwe) schulden of betalingsachterstanden ontstaan, conform het overeengekomen budgetplan en plan van aanpak. Dit heeft minimaal betrekking op huur/hypotheek, nutsvoorzieningen en wettelijk verplichte verzekeringen. Voor deze vorm van dienstverlening wordt doorverwezen naar een externe partij.

• k. Budgetcoaching : Doel is dat de klant zelfstandig in staat is om zijn financiële huishouden te kunnen voeren. Hierbij wordt de klant aan de hand van een budgetcoachingsplan ondersteund bij het opdoen van kennis en vaardigheden waardoor hij op een verantwoorde manier met zijn geld leert om te gaan. Voor deze vorm van dienstverlening wordt doorverwezen naar een externe partij.

• l. Beschermingsbewind: Doel is het behouden van of komen tot een financieel stabiele situatie van een schuldenaar, waarbij de goederen onder bewind zijn gesteld. De bewindvoerder beschermt de financiële belangen van diegene, beheert de goederen en het inkomen en streeft ernaar het ontstaan van nieuwe schulden of achterstanden te voorkomen. Voor deze vorm van dienstverlening wordt doorverwezen naar een externe partij.

• m. Flankerende hulp: Doel is dat de schuldenaar zodanig ondersteund wordt dat het mogelijk is om te komen tot een duurzame oplossing of beheersing van de financiële problemen. Indien de schuldhulpverlener constateert dat er sprake is van achterliggende problematiek, dan moet de schuldhulpverlener de schuldenaar verwijzen naar een professional die in staat moet worden geacht om de schuldenaar te ondersteunen bij de aanpak van de achterliggende problematiek.

• n. Toeleiding naar WSNP: Doel is het komen tot een wettelijke overeenkomst op grond van de WSNP tussen schuldenaar en zijn schuldeisers ter (gedeeltelijke) afkoop van de schulden. Dit product kan worden ingezet als een minnelijke overeenkomst is beëindigd.

• o. Nazorg: Doel is het voorkomen van recidive. Binnen drie maanden in het eerste jaar nadat een traject succesvol is afgerond, nemen burgemeester en wethouders het initiatief tot een of meer contactmomenten met de klant. Hierin wordt geïnformeerd of er sprake is van een situatie waarin inkomsten en uitgaven (nog steeds) in evenwicht zijn en zo nodig krijgt de klant een aanbod voor extra ondersteuning.

Artikel 5 Inlichtingen- en medewerkingsplicht

• 1. In de wet is bepaald dat verzoeker aan burgemeester en wethouders desgevraagd of uit eigen beweging, mededeling doet van alle feiten en omstandigheden waarvan redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat deze van invloed kunnen zijn op de schuldhulpverlening. Hieronder wordt in elk geval verstaan: wijzigingen in gezinssamenstelling, woonsituatie, inkomsten, uitgaven, bezittingen en schulden.

• 2. Voorts is in de wet bepaald dat verzoeker verplicht is aan burgemeester en wethouders de medewerking te verlenen die redelijkerwijs nodig is voor de uitvoering van schuldhulpverlening. Hieronder wordt in ieder geval verstaan:

• • a. het nakomen van gemaakte afspraken in het kader van schuldhulpverlening;

  • b. het tijdig verschijnen op afspraken;

  • c. het tijdig inleveren van noodzakelijke bewijsstukken voor de schuldhulpverlening;

  • d. geen nieuwe schulden aangaan;

  • e. het tijdig betalen van de vaste lasten;

  • f. het zich houden aan de bepalingen en voorwaarden zoals genoemd in het plan van aanpak en de overeenkomsten schuldregeling en/of budgetbeheer;

  • g. zoveel mogelijk aflossingscapaciteit creëren door het verruimen van inkomen, inzetten van beschikbaar vermogen en minimaliseren van uitgaven en deze aflossingscapaciteit gebruiken ter afbetaling van schulden;

  • h. inkomen verwerven naar volledige arbeidscapaciteit, passende arbeid aanvaarden of passende arbeid proberen te verkrijgen in de mate die redelijkerwijs van verzoeker gevraagd kan worden en aantoonbaar te maken.

Artikel 6 Weigeren of beëindigen – hersteltermijn

• 1. Burgemeester en wethouders kunnen besluiten tot het weigeren – met uitzondering van het product informatie en advies – of beëindigen van de schuldhulpverlening indien:

• • a. verzoeker niet of in onvoldoende mate zijn verplichtingen nakomt zoals opgenomen in artikel 6, eerste en tweede lid;

  • b. burgemeester en wethouders het besluit hebben genomen op basis van onjuiste gegevens;

  • c. verzoeker zich ernstig misdraagt tegenover burgemeester en wethouders of zijn ambtenaren en medewerkers;

  • d. verzoeker geen of niet langer inwoner is van de gemeente Goeree-Overflakkee, tenzij er sprake is van een lopende schuldregeling;

  • e. verzoeker niet of niet langer tot de doelgroep behoort;

  • f. verzoeker in staat is zelf zijn schulden te regelen;

  • g. verzoeker hier zelf om vraagt;

  • h. het traject schuldhulpverlening succesvol is afgerond;

  • i. de schuldregeling niet is geslaagd door gebrek aan medewerking van een of meerdere schuldeisers;

  • j. een verklaring als bedoeld in artikel 285, eerste lid, onderdeel f, van de Faillissementswet is afgegeven (WSNP);

  • k. verzoeker is overleden.

• 2. Voordat besloten wordt tot weigering dan wel beëindiging, wordt verzoeker eenmaal een redelijke hersteltermijn geboden.

Artikel 7 Recidive – weigering

Burgemeester en wethouders kunnen besluiten tot het tijdelijk weigeren van schuldhulpverlening en kunnen aanvullende voorwaarden stellen bij een herhaald verzoek tot schuldhulpverlening.

Tijdelijke weigering van schuldhulpverlening kan gedurende:

• a. een jaar als de schuldhulpverlening is beëindigd tijdens de opstartfase;

• b. twee jaar als de schuldregeling is beëindigd tijdens de looptijd;

• c. drie jaar als de schuldhulpverlening is afgerond – minnelijk/wettelijk – of middels een saneringskrediet is verstrekt en afbetaald.

Artikel 8 Intrekking oude beleidsregel

De Beleidsregels Schuldhulpverlening 2013-2014 worden ingetrokken.

Artikel 9 Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking op de eerste dag na bekendmaking.

Artikel 10 Citeertitel

Deze beleidsregel wordt aangehaald als: Beleidsregel schuldhulpverlening Goeree-Overflakkee.

Aldus vastgesteld op door

burgemeester en wethouders van Goeree-Overflakkee,

secretaris, burgemeester,

W.M. van Esch mr. A. Grootenboer-Dubbelman

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 2 Doelgroep

Schuldhulpverlening staat open voor alle inwoners van Goeree-Overflakkee van 18 jaar en ouder. Minderjarige inwoners kunnen zich met hun wettelijke vertegenwoordiger laten voorzien van informatie en advies, maar kunnen geen schuldhulpverleningstraject krijgen.

Artikel 3 Aanbod

Dit artikel toont de kern van het nieuwe Beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening 2019-2022:

Preventief, laagdrempelig, maatwerk en integraal. De schuldhulpverlening legt de nadruk op preventieve activiteiten vooral gericht op risicogroepen: jongeren, laaggeletterden, statushouders, uitkeringsgerechtigden, mensen met een licht verstandelijke beperking, cliënten in de maatschappelijke opvang en zelfstandigen. Het aanbod van schuldhulpverlening is maatwerk, laagdrempelig en heeft een outreachende benadering aan inwoners die zichzelf niet melden voor hulp (pilot vroegsignalering/huisbezoeken), biedt online-dienstverlening door aansluiting bij Startpunt Geldzaken, de mogelijkheid tot digitale aanmelding, biedt een netwerk van hulpverlenende organisaties en vrijwilligers die elkaar en de integrale hulp aan de inwoner versterken en richt zich op minder recidive door betere nazorg.

Artikel 5 Inlichtingen - en medewerkingsplicht

Het behoort tot de verantwoordelijkheid van de verzoeker om tijdig de benodigde informatie te geven, lid 1 en medewerking, lid 2, te verlenen. Dit zowel in de fase van aanvraag als gedurende de looptijd van de schuldhulpverlening.

Artikel 6 Weigeren of beëindigen – hersteltermijn

In dit artikel wordt beschreven wanneer schuldhulpverlening kan worden geweigerd of beëindigd. Indien er sprake is van het eerste lid, moeten burgemeester en wethouders aan verzoeker éénmaal een hersteltermijn bieden om alsnog de gevraagde medewerking te verlenen of informatie te verstrekken. De termijn die aan verzoeker wordt gesteld is in dit artikel bewust niet genoemd. De termijn dient redelijk te zijn. Wat redelijk is hangt samen met het type verplichting. Hier is sprake van maatwerk en dit dient de medewerker schuldhulpverlening goed te motiveren in de rapportage en beschikking. Dit artikel is geformuleerd als een zogenaamde “kan” bepaling. Burgemeester en wethouders hebben de bevoegdheid tot weigering of beëindiging, maar niet de verplichting. Dit geeft burgemeester en wethouders ruimte om van een weigering of beëindiging af te zien, indien elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt.

Artikel 7 Recidive – weigering

In dit artikel wordt beschreven hoe wordt omgegaan met een herhaald verzoek schuldhulpverlening en de bevoegdheid van burgemeester en wethouders tot tijdelijke weigering van het product schuldregeling en kunnen er aanvullende voorwaarden worden gesteld bij een herhaald verzoek tot schuldhulpverlening.

Afhankelijk van de reden van uitval en de fase waarin de uitval plaatsvond, kan de cliënt één tot drie jaar worden uitgesloten van schuldhulpverlening. Deze beleidsregel geldt als richtlijn en nadrukkelijk als stok achter de deur. In alle gevallen kan de schuldhulpverlener hiervan op individuele omstandigheden afwijken.

Schuldhulpverleners worden aangemoedigd om in geval van recidive altijd de reden van (her)aanmelding te achterhalen en opnieuw in te schatten of schuldhulpverlening succesvol kan zijn.