Nadere regels tijdelijke reclame-uitingen in de openbare ruimte gemeente Westerwolde

1. Inleiding

Reclame-uitingen worden vaak gebruikt om een evenement publiekelijk aan te kondigen. Soms worden ze ook gebruikt door commerciële bureaus voor het plaatsen van handelsreclame. Hierbij kan gedacht worden aan shows, tentfeesten, straatmarkten en circussen.

Een probleem dat speelt is de wildgroei en stedelijke en landschappelijke vervuiling van en door deze vorm van reclame. Dit vormt een gevaar voor het verkeer en de kwaliteit van de bermen. Ook kunnen lantaarnpalen of andere gemeentelijke eigendommen beschadigd raken door (metalen) driehoeksborden. Daarom heeft de gemeenteraad in artikel 2:10 van de Algemene Plaatselijke Verordening Westerwolde 2018 (verder: Apv) globale algemene regels gesteld voor het plaatsen van tijdelijke reclame-uitingen.

2. Bevoegdheid college

Op grond van artikel 2:10 derde lid van de Algemene Plaatselijke Verordening Westerwolde 2018 (verder: Apv), kan het college onder meer nadere regels stellen voor tijdelijke reclame-uitingen. Met dit document geeft het college specifiekere algemene regels ten aanzien van tijdelijke reclame-uitingen, ter invulling van de regels die de gemeenteraad heeft gesteld.

Het doel van deze nadere regels is om enerzijds de voorwaarden voor het gebruik van tijdelijke reclame-uitingen nader vast te stellen, maar anderzijds wel door een meldingsplicht als gemeente goed toezicht te kunnen blijven houden. Dit zorgt voor administratieve lastenverlichting voor alle betrokkenen en past in de dereguleringstrend.

3. Harmonisatie van regelgeving

Voor de voormalige gebieden van de gemeentes Vlagtwedde en Bellingwedde geldt momenteel nog verschillend beleid op dit gebied. Voorliggend beleid tracht beide voormalige beleidsregels samen te brengen tot duidelijke spelregels voor het wel of niet mogen plaatsen van tijdelijke reclame-uitingen in de gehele gemeente Westerwolde.

In de voormalige gemeente Bellingwedde moest een ontheffing worden aangevraagd. Er werd geen onderscheid gemaakt tussen commerciële of non-commerciële reclame. Verzoekers werden een maximum aantal (vijftien) aanduidingen en een maximaal aantal aanduidingen per dorpskern (vier) opgelegd en er werden voorwaarden gesteld aan de maximale afmetingen van de reclameborden.

In de voormalige gemeente Vlagtwedde kon worden volstaan met een melding indien er werd voldaan aan een aantal criteria. Ook was er een maximum aan het aantal te plaatsen borden (twaalf). Commerciële uitingen waren niet toegestaan.

Voorliggend beleid borduurt voornamelijk voort op het beleid van de voormalige gemeente Vlagtwedde.

4. Commercieel versus non-commercieel

Het is geen taak van de gemeente om commerciële bedrijven de gelegenheid te bieden om op een zeer goedkope manier handelsreclame te maken. Daarvoor zijn voldoende andere media beschikbaar. Dit ligt anders bij niet-commerciële organisaties en plaatselijke evenementen/activiteiten.

Bij non-commerciële organisaties en activiteiten is het winststreven niet het eerste doel. Het doel van deze organisaties en de activiteit dient te worden gezocht in het nut of welzijn van (een bepaald deel van) de bevolking.

Bovenstaande definiëring is op diverse manieren te interpreteren. Gevolg is dat het stellen van een grens om te bepalen of reclame binnen de criteria valt niet eenvoudig is. Daarom is hieronder een overzicht van diverse soorten non-commerciële reclame met een aantal praktijkvoorbeelden genoemd.

Ideële reclame

Ideële reclame wordt vaak uitgezonden door de overheid. Het heeft als doel bepaald gedrag te beïnvloeden. Voorbeelden hiervan zijn de BOB reclame campagnes, de “wij gaan weer naar school” campagne of een fietsverlichting reclamecampagne in de donkere maanden van het jaar.

Onbaatzuchtige reclame

Onbaatzuchtige reclame is ongeveer hetzelfde als ideële reclame. Deze reclames streven niet naar het verkopen van een product (dus naar het streven naar winst), maar naar inzameling van geld voor maatschappelijke of liefdadigheidsinstellingen. Een aantal voorbeelden hiervan zijn de reclames van de KWF Kankerbestrijding, het Wereld Natuur Fonds, de Nierstichting, de Hartstichting en Vluchtelingenhulp.

Aankondigingen van evenementen of activiteiten door overheidsinstellingen of plaatselijke/regionale verenigingen of stichtingen (restcategorie)

Deze vorm van reclame is niet onder één bepaalde categorie te brengen en is meer als restcategorie te beschouwen. Voorbeelden van aankondigingen van evenementen of activiteiten door overheidsinstellingen zijn onder andere aankondigingen door de plaatselijke (openbare) bibliotheek of een aankondiging van een startersdag van de Kamer van Koophandel.

5. Plaatselijk versus niet-plaatselijk

Regelmatig bereiken de gemeente verzoeken tot het plaatsen van reclame-uitingen voor regionale en landelijke evenementen of activiteiten van algemene aard. Dit soort evenementen of activiteiten staan in geen enkele of zeer beperkte relatie tot de gemeente en haar inwoners. Het is daarom wenselijk om de mogelijkheid tot het voeren van evenementenreclame op reclameobjecten te beperken tot plaatselijke of regionale evenementen of activiteiten.

Bovengenoemde criteria kunnen op diverse manieren worden geïnterpreteerd. Daarom zijn een aantal praktijkvoorbeelden opgesomd, die in ieder geval in aanmerking komen voor het plaatsen van tijdelijke reclame-uitingen:

• Plaatselijke evenementen/activiteiten voor een breed publiek: het circus, de kermis, kerstmarkten, Oval Racing, Speedway, lichtweek, carnaval of een plaatselijke voetbalclub die een wedstrijd speelt tegen een Eredivisie club.

• Regionale evenementen/ activiteiten voor kinderen of ouderen, zoals een cultuurvoorstelling in theater Geert Teis (Stadskanaal) of in de Klinker (Winschoten).

• Culturele activiteiten van tijdelijke aard: open dagen van onderwijsinstellingen, aankondiging kunsttentoonstelling of een open monumentendag door overheid, vereniging of stichting.

Om een illustratie te geven van verzoeken met betrekking tot reclame op reclame-uitingen die niet worden gehonoreerd, is hieronder een lijst met een aantal praktijkvoorbeelden:

• Bioscoopvoorstellingen in Emmen;

• Handelsreclame van ondernemingen;

• Occasionshow in Zuidbroek.

6. Meldingsplicht

Het gebruik van reclame-uitingen zal enigszins gereguleerd moeten worden om de verkeersveiligheid, de kwaliteit van de bermen en een goede woon- en leefomgeving te waarborgen. De gebruiker zal aan de gemeente kenbaar moeten maken waar en hoeveel borden worden geplaatst en of deze voldoen aan de vastgestelde criteria. Concreet betekent dit een meldingsplicht.

Door middel van een zogeheten meldingsformulier meldt de gebruiker aan de gemeente dat zij/hij reclame-uitingen zal plaatsen. Op dit meldingsformulier, dat digitaal beschikbaar zal zijn, wordt tevens verwezen naar de geldende regels en criteria die vermeld zijn op onze gemeentelijke website. Op onze website kan de melder een model met de toetsingscriteria doorlopen om te zien of hij aan de geldende criteria voldoet. De gebruiker kan zijn of haar vorm van reclame zo vooraf toetsen en is op de hoogte van de gevolgen, indien niet wordt voldaan aan de regels en criteria.

De gebruiker dient ten minste twee weken voor het plaatsen van tijdelijke reclame-uitingen het college van burgemeester en wethouders in kennis te stellen van de plaatsing van de plaatsing van reclame-uitingen via het daartoe vastgestelde meldingsformulier.

7. Nadere regels

De criteria waaraan het gebruik van tijdelijke reclame-uitingen dient te voldoen, luiden als volgt:

Woon- en leefomgeving

• er mogen maximaal vijf verschillende aanbieders tegelijkertijd tijdelijke reclameobjecten plaatsen in de gemeente;

• er mogen niet meer dan dertig reclame-uitingen per evenement of activiteit worden geplaatst, waarvan vijftien in Westerwolde-Noord en vijftien in Westerwolde-Zuid¹;

• er geldt een maximum van vier reclame-uitingen per dorpskern²;

• de reclame-uitingen zijn niet toegestaan in beschermde dorpsgezichten³;

• reclame-uitingen mogen alleen plaatsvinden middels het plaatsen van zogenoemde sandwich- of driehoeksborden of in de vorm van een spandoek;

• de tijdelijke reclame-uitingen mogen maximaal twee weken voor de aanvang van het evenement of de activiteit worden geplaatst;

• de reclame-uitingen dienen binnen twee werkdagen, nadat het evenement of de activiteit heeft plaatsgevonden, te worden verwijderd.

• De aankondiging dient betrekking te hebben op een evenement of activiteit in de gemeente Westerwolde of aangrenzende regio (gemeenten Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Emmen of Borger-Odoorn).

• Het evenement of de activiteit dient een tijdelijk karakter te hebben.

• Het evenement of de activiteit dient voor een breed publiek toegankelijk te zijn.

• De hoofdaankondiging op het reclameobject moet betrekking hebben op het evenement of de activiteit.

• Het evenement of de activiteit dient in geen geval betrekking te hebben op een bepaald commercieel merk of product en op commerciële acties (op producten of een deel van het assortiment).

• Het evenement of de activiteit dient niet gericht te zijn op bedrijven (handelsreclame).

Veiligheidsregels voor plaatsing van sandwich- of driehoeksborden

• Aanbrengen en verwijderen van de reclameborden gebeurt t.b.v.de verkeersveiligheid onder voering van oranje knipperlicht (oranje zwaailamp aanbevolen) en het dragen van een reflecterend veiligheidshesje;

• in geen geval mogen sandwich- of driehoeksborden rond lichtmasten en/of bomen worden geplaatst;

• er mag slechts één sandwich- of driehoeksbord per object worden geplaatst;

• de sandwich- of driehoeksborden moeten zijn vervaardigd van water- en weersbestendig materiaal en mogen geen schade toebrengen aan gemeentelijke eigendommen;

• de sandwich- of driehoeksborden dienen op zodanige wijze te worden aangebracht dat geen gevaar met betrekking tot de verkeersveiligheid kan ontstaan, zowel door het belemmeren van het uitzicht op kruispunten en rotondes, als door afleiding en de wijze van constructie;

• De afstand tot de rijbaan is minimaal 60 cm (binnen bebouwde kom) of minimaal 180 cm (buiten bebouwde kom);

• de sandwich- of driehoeksborden mogen niet groter zijn dan 1 m² (A0 formaat);

• de sandwich- of driehoeksborden mogen niet direct of indirect kunstmatig verlicht worden en ook niet van fluorescerend of reflecterend materiaal voorzien zijn.

Veiligheidsregels voor ophangen van spandoeken

• alleen ideële reclame-uitingen zijn toegestaan op een spandoek;

• de maximale grootte van een spandoek bedraagt 5 m2;

• spandoeken mogen maximaal twee weken worden opgehangen;

• spandoeken mogen de vrijheid en veiligheid van het verkeer niet hinderen;

• een spandoek mag niet boven een rijbaan hangen;

• spandoeken moeten op tenminste 50 meter van de straathoeken en kruisingen worden geplaatst;

• spandoeken moeten tenminste 0.50 meter buiten de rijbaan van de weg worden geplaatst.

• er mogen geen spandoeken aan verkeersborden worden bevestigd of voor verkeersborden worden geplaatst;

• de constructie moet zodanig degelijk zijn dat deze tenminste windkracht 7 kan weerstaan, zonder dat delen los gaan of omwaaien.

8. Ontheffingsmogelijkheid

We verlenen in principe geen ontheffingen om van de algemene regels in de APV en deze nadere regels te mogen afwijken. Daarmee willen we verrommeling van de leefomgeving terugdringen. Alleen in gevallen waarin toepassing van de algemene regels tot onredelijkheid en onbillijkheid leidt, kan het college besluiten om afwijking van deze algemene regels toe te staan.

9. Handhaving

De handhaving van deze nadere regels kan op diverse manieren geschieden. Ten eerste kan preventief worden gehandhaafd, door de plaatselijke reclamebureaus op de hoogte te stellen van deze nadere regels. Daarnaast heeft het gemeentebestuur de bevoegdheid tot het doen wegnemen van niet toegestane reclame-uitingen (uitoefenen van bestuursdwang). De kosten die gemoeid zijn met deze bestuursdwang kunnen worden verhaald op de overtreder. Onze buitengewoon opsporingsambtenaren houden toezicht op eventueel illegaal gebruik van tijdelijke reclame-uitingen.

Teneinde snel en adequaat op te kunnen treden tegen verkeerd of illegaal geplaatste reclame-uitingen, wordt contact opgenomen met de overtreder met het dringende verzoek de onrechtmatige toestand zo snel mogelijk op te heffen. Indien de onrechtmatige toestand na dit verzoek nog steeds is geplaatst, wordt zo snel mogelijk overgegaan tot handhaving op de illegaal geplaatste tijdelijke reclame-uitingen. Indien de overtreder niet bekend is, worden de borden gelijk weggehaald.

10. Evaluatie van de nadere regels

Deze nadere regels zijn geen statisch gegeven. Als in de praktijk blijkt dat er onduidelijkheden ontstaan, kunnen de nadere regels worden bijgesteld.

11. Overgangsrecht

Aanvragen voor ontheffingen en meldingen die zijn ingediend voor de ingangsdatum van deze nadere regels worden nog getoetst aan de oude regels van de gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde die golden vóór 1 september 2019, mits de activiteit of het evenement nog in het jaar 2019 plaatsvindt.

12. Inwerkingtreding

Deze nadere regels treden in werking per 1 september 2019. Tegelijkertijd worden de beleidsregels ‘Reclameobjecten in de openbare ruimte en aan gemeentelijke eigendommen gemeente Vlagtwedde 2016’ ingetrokken.