Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s, autobussen en taxi’s Amsterdam 2018

Burgemeester en wethouders van Amsterdam

Brengen ter algemene kennis dat zij in hun vergadering van 20 maart 2018  hebben besloten om:

• 1. Het “Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s Amsterdam”, vastgesteld op 22 juni 2016 en gepubliceerd op 22 november 2016 in het Gemeenteblad 162804, in te trekken;

• 2. Het nieuwe ‘Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s, autobussen, en taxi’s 2018’ vast te stellen en in werking te laten treden 1 dag na publicatie in het Gemeenteblad.

Op 22 juni 2016 is door de gemeenteraad van Amsterdam het maatregelpakket ‘Schone Lucht voor Amsterdam; op weg naar uitstootvrij 2025’ vastgesteld. Dit maatregelpakket is een concrete uitwerking van de milieuzones die in de Agenda Duurzaamheid worden aangekondigd. Dit betreft de milieuzone voor vrachtauto’s (per 9 oktober 2008), de milieuzone voor bestelauto’s (per 1 januari 2017), de milieuzone voor taxi’s, de milieuzone voor autobussen en de milieuzone voor brom- en snorfietsen (allen per 1 januari 2018).

Bij besluit van 17 oktober 2017 heeft het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam (hierna: het college van B&W) besloten dat de bestaande milieuzone voor dieselbestelauto’s en dieselvrachtauto’s met ingang van 1 januari 2018 wordt uitgebreid voor bepaalde dieseltaxi’s en dieselautobussen.

Per 1 januari 2018 zijn deze milieuzones dan ook niet meer toegankelijk voor:

• dieselvrachtauto’s met Euro O-III motoren;

• dieselbestelauto’s met een Datum Eerste Toelating (DET) van 1999 en ouder;

• dieselautobussen met een DET van 2004 en ouder, en

• dieseltaxi’s met een DET van 2008 en ouder.

Het gebied waar de milieuzone geldt, is weergegeven op de bij eerdergenoemd besluit gevoegde kaart. De milieuzone wordt aangeduid door de zoneborden C6z en C6ez als bedoeld in bijlage I van het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 (hierna: RVV) die ten behoeve van de milieuzone Amsterdam zijn geplaatst, met onderborden zoals aangeduid in het besluit. Het bord C6 houdt een zonale geslotenverklaring voor motorrijtuigen in, de onderborden specificeren de toelatingseisen per voertuigcategorie.

Op grond van artikel 87 juncto artikel 62 van het RVV 1990 is het college van B&W bevoegd ontheffing te verlenen van de geslotenverklaring van de milieuzone.

Het college van B&W heeft bij besluit van 22 juni 2016, gepubliceerd op 22 november 2016 in het Gemeenteblad 162804, het Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s Amsterdam vastgesteld.

Het college van B&W heeft aanleiding gezien het Gemeentelijk ontheffingenbeleid voor bestelauto’s in onderhavig nieuw beleid nader te verduidelijken en aan te vullen. Daarnaast heeft het college van B&W in dit nieuwe beleid duidelijk willen maken dat voertuigen met een schonere uitstoot dan op basis van DET zou kunnen worden verwacht tevens voor een ontheffing in aanmerking kunnen komen. Voorts geeft het college van B&W met dit beleid uitvoering aan een op 9 november 2017 door de gemeenteraad aangenomen motie, waarin is verzocht om alsnog een mogelijkheid tot ontheffing of vrijstelling te creëren voor Amsterdamse museumbussen en museale legervoertuigen die niet bedrijfsmatig worden geëxploiteerd en niet ingezet worden voor commercieel (personen)vervoer.

Tot slot heeft het college van B&W ten behoeve van alle voertuigcategorieën een hardheidsclausule opgenomen, voor uitzonderlijke situaties.

Dit nieuwe Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s, autobussen en taxi’s 2018 komt geheel in de plaats van het Gemeentelijk ontheffingenbeleid voor bestelauto’s Amsterdam . Door dit nieuwe beleid zal het Gemeentelijk Ontheffingenbeleid Milieuzone Vrachtauto’s niet wijzigen.

Artikel 1 - Definities

In dit beleid gelden de volgende omschrijvingen van de gebruikte begrippen:

Amsterdamse museumbus: autobus met een DET van vóór 1 januari 2005 die deel heeft uitgemaakt van het openbaar stads- of streekvervoer van, naar of in de stad Amsterdam en die thans alleen museaal en niet bedrijfsmatig wordt geëxploiteerd of ingezet voor commercieel personenvervoer

Autobus: voertuig dat is geclassificeerd als M2 of M3

Bestelauto: voertuig, aangedreven door een compressiemotor, niet ingericht voor het vervoer van personen, waarvan de toegestane maximum massa NIET meer bedraagt dan 3500 kilogram

Datum van eerste toelating (DET): de datum waarop het voertuig in gebruik is genomen, zoals voor in Nederland geregistreerde voertuigen is vastgelegd in het kentekenregister van de RDW

Eigenaar: de natuurlijke persoon of rechtspersoon op wiens naam het kenteken bij de RDW geregistreerd staat 

Gemeente: de gemeente Amsterdam

GPK: Gehandicaptenparkeerkaart van het type Bestuurder en/of Passagier, zoals bedoeld in de Wegenverkeerswet en daarop gebaseerde regelgeving

Lease: zowel operationele als financiële lease waaraan een rechtsgeldige leaseovereenkomst ten grondslag ligt

Lessee: de natuurlijke persoon of rechtspersoon die het gebruiksrecht heeft over een geleased voertuig

Mantelzorg: extra hulp ten behoeve van zelfredzaamheid, participatie, beschermd wonen, opvang, jeugdhulp, het opvoeden en opgroeien van jeugdigen en zorg en overige diensten als bedoeld in de Zorgverzekeringswet, die rechtstreeks voortvloeit uit een tussen personen bestaande sociale relatie die niet wordt verleend in het kader van een hulpverlenend beroep, zoals omschreven in artikel 1.1.1 van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.

Milieuzone: ruimtelijk begrensd gebied dat is gelegen binnen het binnenstedelijk gebied van de gemeente Amsterdam, waar om reden van leefbaarheid, in het bijzonder milieuhinder met betrekking tot lucht en geluid, een selectief toelatingsbeleid voor voertuigen wordt gehanteerd in relatie tot de door die voertuigen veroorzaakte milieuhinder

Museaal legervoertuig: voertuig van 30 jaar of ouder die voor het leger is geproduceerd of in het verleden door het leger is ingezet en thans alleen museaal en niet bedrijfsmatig wordt geëxploiteerd of ingezet voor commercieel personenvervoer

RDW: Dienst Wegverkeer

Taxi: voertuig met M1-voertuigcode en taxiregistratie bij de RDW

Artikel 2 - Ontheffing bestelauto’s medische gronden

• 1. Aan een eigenaar van een dieselbestelauto met een DET van 1999 of ouder, die voor 22 juni 2016 op zijn of haar naam is gesteld, kan het college van B&W in verband met medische redenen ontheffing verlenen.

• 2. Voor ontheffing komt in aanmerking de in lid 1 bedoelde eigenaar die woont, studeert, werkt in de milieuzone of op andere gronden met regelmaat in de milieuzone moet zijn, en

  • a. die beschikt over een GPK, óf

  • b. wiens bestelauto aantoonbaar is aangepast in verband met een medische aandoening voor een bedrag van minimaal € 500,00.

• 3. Voor ontheffing komt in aanmerking de in lid 1 bedoelde eigenaar die aantoonbaar mantelzorg verleent aan een persoon die in de milieuzone woont, werkt of studeert of op andere gronden met regelmaat in de milieuzone moet zijn. Ten behoeve van de persoon die mantelzorg ontvangt,

  • i. is een GPK verleend, óf

  • ii. is de bestelauto waarvoor de ontheffing wordt aangevraagd aantoonbaar aangepast in verband met een medische aandoening van de persoon die mantelzorg ontvangt voor een bedrag van minimaal € 500,00.

• 4. In beginsel wordt een op basis van dit artikel verleende ontheffing verleend voor de duur van 1 jaar gerekend vanaf de dag dat de beschikking in werking is getreden, tenzij naar het oordeel van het college van B&W sprake is van bijzondere omstandigheden die een langere duur rechtvaardigen.

Artikel 3 - Ontheffing schone motor

• 1. Voor een dieseltaxi met een DET van 2008 of ouder kan het college van B&W voor onbepaalde tijd ontheffing verlenen, indien door eigenaar of lessee wordt aangetoond dat dit voertuig tenminste net zo schoon is als de uitstoot van een voertuig met een Euroklasse 5 motor

• 2. Voor een dieselautobus met een DET van 2004 of ouder kan het college van B&W voor onbepaalde tijd ontheffing verlenen, indien door de eigenaar of lessee wordt aangetoond dat dit voertuig tenminste net zo schoon is als de uitstoot van een voertuig met een Euroklasse IV motor.

• 3. Voor een dieselbestelauto met een DET van 1999 of ouder kan het college van B&W voor onbepaalde tijd ontheffing verlenen, indien door de eigenaar of lessee wordt aangetoond dat dit voertuig tenminste net zo schoon is als de uitstoot van een voertuig met een Euroklasse 3 motor.

Artikel 4 - Ontheffing Amsterdamse museumbus

• 1. Voor een Amsterdamse museumbus kan maximaal 12 maal per kalenderjaar een ontheffing worden aangevraagd.

• 2. Een ontheffing wordt verleend voor één kalenderdag, die begint om 00.00 uur en eindigt om 06.00 uur de volgende dag (maximaal 30 uur).

Artikel 5 - Ontheffing museaal legervoertuig

• 1. Voor een museaal legervoertuig kan ontheffing worden aangevraagd ten behoeve van de aanwezigheid bij een evenement in de milieuzone

• 2. Een ontheffing wordt incidenteel verleend voor één kalenderdag, die begint om 00:00 uur en eindigt om 06:00 uur de volgende dag (maximaal 30 uur).

• 3. Ontheffing wordt alleen verleend als sprake is van een zekere relatie tussen het legervoertuig en de aard van het evenement.

Artikel 6 - Hardheidsclausule

Het college van B&W kan in bijzondere gevallen die bij het opstellen van dit beleid niet zijn voorzien ten gunste van de aanvrager van een ontheffing afwijken van de bepalingen van dit beleid, als toepassing ervan gevolgen heeft voor de aanvrager die onevenredig zijn in verhouding tot de met het beleid te dienen doelen.

Artikel 7 - Overige bepalingen

• 1. Voor aanvragen van gemeentelijke ontheffingen zijn leges verschuldigd conform de legesverordening van de gemeente Amsterdam.

• 2. Het college kan de ontheffing intrekken indien ter verkrijging daarvan onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt, of indien sprake is van gewijzigd beleid.

• 3. Bij verkoop of overdracht van het kenteken naar een andere kentekenhouder is de ontheffingshouder verplicht dit te melden aan de gemeente. Indien blijkt dat het voertuig op een andere naam staat dan die van de aanvrager van de ontheffing, wordt de ontheffing per direct ingetrokken.

• 4. Een ontheffing dient te worden aangevraagd op de wijze zoals die op de website van de gemeente is gepubliceerd.

• 5. Het college van B&W behoudt zich het recht voor het onderhavige ontheffingenbeleid op de daartoe voorgeschreven wijze te wijzigen en/of in te trekken.

Artikel 8 - Intrekking

Het Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s Amsterdam, vastgesteld op 22 juni 2016 gepubliceerd op 22 november 2016 in het Gemeenteblad 162804, wordt ingetrokken.

Artikel 9 - Inwerkingtreding

Dit beleid treedt in werking 1 dag na publicatie in het Gemeenteblad.

Artikel 10 - Citeertitel

Dit beleid kan worden aangehaald als: Gemeentelijk ontheffingenbeleid milieuzone bestelauto’s, autobussen en taxi’s Amsterdam 2018.

Burgemeester en wethouders voornoemd,

J.J. van Aartsen, waarnemend burgemeester

A.H.P. Van Gils, gemeentesecretaris

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 - Definities

Voertuigdefinities zijn in beginsel ontleend aan landelijke regelgeving zoals de Wegenverkeerswet, de Regeling voertuigen, of aan de wijze van registratie bij de RDW.

Voor het begrip Amsterdamse museumbus is in samenspraak met de behoudsorganisaties de definitie uit de raadsmotie van 9 november 2017 overgenomen.

Het begrip mantelzorg staat beschreven in artikel 1.1.1 van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.

Gehandicaptenparkeerkaarten, de voorwaarden waaronder deze worden afgegeven en de verschillende types staan beschreven in de Wegenverkeerswet, het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer en de Regeling gehandicaptenparkeerkaart.

Artikel 2 – ontheffing bestelauto’s medische gronden

Indien sprake is van een medische situatie kan in geval van dieselbestelauto’s een ontheffing worden aangevraagd. Uitsluitend de eigenaar van het voertuig kan een ontheffing aanvragen, en alleen als deze eigenaar het voertuig voor 22 juni 2016 (de datum dat de voorgenomen instelling van de milieuzone voor bestelauto’s bekend werd) op zijn of haar naam heeft gesteld.  

Alleen bij band met milieuzone

Voor een ontheffing is vereist dat degene met de medische aandoening aantoonbaar in de milieuzone werkt, woont of studeert, of anderszins met regelmaat in de milieuzone moet zijn. Zonder deze band met de milieuzone is een ontheffing niet mogelijk.

Wat “anderszins met regelmaat in de milieuzone moet zijn” is, is niet in een getal te vangen. Een eenmalig bezoek in de milieuzone aan een evenement is in ieder geval niet “met regelmaat”. Meerdere keren per jaar op controle moeten in een ziekenhuis gelegen in de milieuzone is in beginsel wel “met regelmaat”.

Twee soorten ontheffingen

Er zijn twee soorten ontheffingsmogelijkheden. De eigenaar heeft zelf een medische aandoening (lid 2) en heeft in dat verband zijn bestelauto nodig, of de eigenaar verleent mantelzorg ten behoeve van een persoon met een medische aandoening (lid 3), en heeft daarvoor zijn bestelauto nodig.

I. Eigenaar met medische aandoening (lid 2)

Als de eigenaar met een medische aandoening - naast de band met de milieuzone - over een GPK beschikt of kan aantonen dat zijn voertuig voor meer dan € 500,00 is aangepast in verband met zijn medische aandoening, kan in principe ontheffing worden verleend. In dit geval dienen bij de aanvraag de volgende soort stukken te worden overgelegd:

• Bewijs van de band met de milieuzone, bijvoorbeeld

  • een bewijs van inschrijving aan een opleiding gelegen in de milieuzone, of

  • een kopie van een contract met een werkgever in de milieuzone, of

  • een kopie inschrijving Basisregistratie personen, of

  • een overzicht van afspraken met een (zorg)instelling gelegen in de milieuzone.

• Kopie GPK, of

• Bon garage aanpassing aan medische omstandigheid, foto’s van auto met daarop zichtbaar de aanpassing en het kenteken.

II. Eigenaar als mantelzorger (lid 3)

Als de persoon met een medische aandoening - naast de band met de milieuzone - over een GPK beschikt of als de eigenaar van het voertuig kan aantonen dat het voertuig voor tenminste € 500,00 is aangepast ten behoeve van degene die mantelzorg ontvangt, kan het college van B&W in beginsel aan de eigenaar ontheffing verlenen. In dit geval dienen bij de aanvraag de volgende soort stukken te worden overgelegd:

• Bewijs bestaan mantelzorgrelatie

• Bewijs van de band die de zorgbehoevende heeft met de milieuzone, bijvoorbeeld

  • een bewijs van inschrijving aan een opleiding gelegen in de milieuzone, of

  • een kopie van een contract met werkgever in de milieuzone, of

  • een kopie inschrijving Basisregistratie personen, of

  • een overzicht van afspraken met een (zorg)instelling gelegen in de milieuzone.

• Kopie GPK ontvanger mantelzorg, of

• Bon garage aanpassing aan medische omstandigheid, foto’s van auto met daarop zichtbaar de aanpassing en het kenteken.

Artikel 3 – Schone motor

Indien men kan aantonen dat het voertuig over een motor beschikt die wat uitstoot betreft tenminste net zo schoon is als de in dit artikel per voertuigcategorie genoemde Euroklasse motor, komt men voor ontheffing in aanmerking.

Een nieuw geplaatste motor Euroklasse 3 voor bestelauto’s, Euroklasse IV voor autobussen of Euroklasse 5 voor taxi , met nabehandeling met roetfilter en katalysator, is net zo schoon. Als een aanvrager kan aantonen dat er een Euroklasse 3, IV of 5 motor met de bijbehorende nabehandeling in het voertuig is geplaatst, bijvoorbeeld door plaatsingsbewijzen van de dealer of een keuringsbewijs van de RDW, kan het college van B&W ontheffing verlenen op basis van dit artikel.

Een aanvrager kan ook bewijzen dat de motor in het voertuig tenminste net zo schoon is met een (type)keuringrapport van een bevoegde typekeuring instantie.

Artikel 4 – Amsterdamse museumbus

Amsterdamse museumbussen behoren tot het mobiele erfgoed van Amsterdam en dat maakt specifiek deze groep voertuigen beschermingswaardig. Met de behoudsorganisatie voor Amsterdamse museumbussen is een lijst opgesteld met kentekens van voertuigen die aan de definitie van Amsterdamse museumbus voldoen en in aanmerking komen voor een ontheffing. Deze kentekenlijst is zo zorgvuldig mogelijk opgesteld, maar mogelijk niet volledig. Een ieder die van mening is dat zijn of haar autobus ook onder de in dit beleid gehanteerde definitie valt, kan zich bij de gemeente melden. Er zal dan worden beoordeeld of inderdaad sprake is van een Amsterdamse museumbus en of het voertuig aan de lijst moet worden toegevoegd.

Bij iedere aanvraag dient te worden verklaard dat het voertuig alleen museaal en niet bedrijfsmatig of commercieel wordt ingezet. Mocht het vermoeden ontstaan dat het voertuig toch commercieel of bedrijfsmatig wordt ingezet, kan de ontheffing worden ingetrokken en kunnen toekomstige ontheffingsaanvragen worden geweigerd.

Artikel 5 – Museaal legervoertuig

Ontheffingen zullen uitsluitend op incidentele basis in het kader van een evenement in de milieuzone worden verstrekt, bijvoorbeeld Bevrijdingsdag. Op dagen als Bevrijdingsdag vloeit de aanwezigheid van legervoertuig in de milieuzone immers logisch voort uit de aard van het evenement. De relatie tussen het legervoertuig en de aard van het evenement dient altijd te worden aangetoond.

Ook bij deze ontheffing dient te worden verklaard dat het voertuig alleen museaal en niet bedrijfsmatig of commercieel wordt ingezet. Mocht het vermoeden ontstaan dat het voertuig toch commercieel of bedrijfsmatig wordt ingezet, kan de ontheffing worden ingetrokken en kunnen toekomstige ontheffingsaanvragen worden geweigerd.

Artikel 6 - Hardheidsclausule

Deze bepaling is bedoeld voor de zogenoemde schrijnende gevallen die niet onder een van de andere bepalingen vallen maar waarbij het onredelijk zou zijn als er toch geen ontheffing wordt verleend. Dit hangt af van de specifieke persoonlijke omstandigheden van het geval, die per aanvraag zullen worden beoordeeld.