Gedragscode integriteit bestuurders en volksvertegenwoordigers 2017

De raad van de gemeente Dalfsen;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 14 februari 2017, nummer 569;

overwegende dat het wenselijk is om een gedragscode integriteit vast te stellen;

gelet op artikelen 15, 41c en 69 van de Gemeentewet;

besluit:

vast te stellen de ‘Gedragscode integriteit bestuurders en volksvertegenwoordigers 2017’

INTEGRITEIT, EEN GEZAMENLIJK BELANG

Integriteit als gezamenlijk belang

Inwoners moeten de overheid kunnen vertrouwen, omdat ze in veel opzichten afhankelijk van die overheid zijn. Overheidsbesluiten kunnen ingrijpen op het leven van burgers. Daarom moet de overheid integer zijn. Dat wil zeggen dat de overheid in haar functioneren eerlijk en betrouwbaar is, de burgers correct en met respect behandelt. Bovendien moeten we als gemeente het goede voorbeeld geven: als we willen dat inwoners zich fatsoenlijk gedragen, moeten we dat als gemeente ook. Dat bedoelen we met integer handelen.

Het handelen van mensen, of je nu volksvertegenwoordiger, bestuurder of ambtenaar bent, bepaalt het beeld van inwoners over onze gemeente. Bij het werken voor de gemeente hoort een voorbeeldfunctie. Integriteit is daarmee een belang dat we met elkaar delen. Deze gedachte van gezamenlijkheid is dan ook het uitgangspunt van onze gedragscode.

De gedragscode en het gesprek

We werken binnen de grenzen van de wet. Voor zaken als fraude, corruptie, het aannemen van steekpenningen en diefstal zijn de regels duidelijk. Die zijn wettelijk verboden. Bij integriteit gaat het niet alleen over zaken die duidelijk goed of fout zijn, er is ook een grijs gebied.

Integriteit krijgt pas betekenis en gaat pas leven, als het handelen wordt afgemeten aan de spiegel van zowel jezelf als de ander. Dat betekent dat integriteit bij uitstek een thema is dat praktisch benaderd moet worden. In Dalfsen kiezen we daarom nadrukkelijk voor het voeren van een goed gesprek, omdat we daarmee blijven werken aan ons bewustzijn. We staan daarbij open voor elkaars verschillen, gaan daar respectvol mee om en staan ervoor open om daarvan te leren. Gesprekken voeren we aan de voorkant, niet alleen als discussie ontstaat over handelingen die al geweest zijn.

Grondbeginselen voor integriteit

Als het gaat om integriteit kunnen we een hoop regels met elkaar afspreken. Sommige zijn ook nodig, maar we beseffen dat ze nooit een antwoord geven op alle vragen en twijfels. Gedeelde waarden en principes kunnen ons richting geven voor ons handelen en het gesprek. In Dalfsen werken we met drie grondbeginselen: Verantwoordelijkheid, Transparantie en Betrouwbaarheid.

Verantwoordelijkheid

Als politiek ambtsdrager en als ambtenaar nemen wij zelf onze verantwoordelijkheid voor integer handelen. Hierbij delen wij de overtuiging dat integer handelen meer is dan alleen het volgen van regels. Een gedragscode kan niet elke situatie beschrijven. We maken met de gedragscode als basis, voor onszelf de afweging hoe integer handelen eruit ziet. Het gesprek over integer handelen kan hierbij helpen.

Transparantie

Integriteit gaat over de wijze waarop wij met onze verantwoordelijkheden naar de burgers omgaan en waarop wij met elkaar omgaan. We bevragen elkaar en spreken elkaar aan. Wij zijn open in en over ons handelen. Wij maken de daarvoor relevante documenten en achtergronden openbaar.

Betrouwbaarheid

Wij houden ons aan onze afspraken. Als wij informatie krijgen omdat wij politiek ambtsdrager of ambtenaren zijn, zetten wij dat niet in voor een ander doel.

De uitwerking van deze beginselen bereiken we door met elkaar blijvend het gesprek aan te gaan over wat dit voor ons betekent. Deze beginselen vormen uitgangspunt voor de zorgvuldigheid waarmee we onze rollen invullen.

Samenhang met kernwaarden Dalfsen

In Dalfsen werken we ook met kernwaarden voor ons handelen als ambtenaren. Deze zijn:

• Resultaatgerichtheid

• Zien van kansen en mogelijkheden

• Samenwerken aan het collectieve doel

Deze waarden vertellen hoe wij willen zijn en geven ons richting. Het is belangrijk om de samenhang van deze kernwaarden met die van integriteit te blijven zien. We zorgen er daarom voor dat we in onze organisatie in gesprek blijven, zodat we onze kernwaarden op een integere wijze kunnen uitdragen.

Leidende principes

Omdat we handelingsperspectief belangrijk vinden vatten we het gesprek samen in een vijftal leidende principes, die bestuurders en ambtenaren met elkaar delen. Samenwerken aan integer bestuur betekent in Dalfsen dat we uitgaan van deze leidende principes:

• 1. Integriteit behandelen vanuit het gezamenlijk belang

• 2. Respectvolle omgang met elkaar

• 3. Eerst begrijpen, dan (be)oordelen en leren

• 4. Reflecteren en discussiëren

• 5. Zuivere en zorgvuldige besluitvorming

GEDRAGSCODE BESTUURDERS EN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS

Over de gedragscodes integriteit in Dalfsen

We volgen wet- en regelgeving door gedragscodes integriteit vast te stellen voor iedereen die werkzaam is in of voor het openbaar bestuur in onze gemeente. In Dalfsen is er één gezamenlijke gedragscode voor de burgemeester, wethouders en raadsleden. Deze gedragscode verklaren we ook van toepassing op leden van raadscommissies. Dit benadrukt de eenheid in onze samenwerking. In de dagelijkse praktijk bestaan weliswaar verschillen, maar het is goed om van elkaar te zien waar dat tot verschil leidt in de gedragscode.

De ambtelijke organisatie heeft een eigen gedragscode, maar gaat uit van dezelfde grondbeginselen en principes, zodat we elkaar op het onderwerp kunnen verstaan. Onze gedragscodes zijn openbaar beschikbaar en zijn terug te vinden op internet.

Uitvoering van de gedragscode

Het gesprek staat centraal. We zorgen ervoor dat we regelmatig over het onderwerp integriteit in het algemeen en de gedragscode in het bijzonder spreken.

Wij vinden het belangrijk dat we allemaal begrijpen wat er in onze gedragscode staat en die op dezelfde wijze interpreteren. Als blijkt dat iets in de gedragscode niet voldoende is beschreven of onduidelijk is, bespreken wij dit met de fractievoorzitters en verzoeken zo nodig de burgemeester met voorstellen te komen. De gemeentesecretaris en de griffier staan hem en ons daarin bij.

Burgemeester en griffier zijn voor volksvertegenwoordigers het eerste aanspreekpunt voor vragen en twijfels met betrekking tot integriteit. Burgemeester en gemeentesecretaris zijn dit voor wethouders.

Verboden handelingen

Het belang van Dalfsen is altijd ons eerste belang. Tegelijkertijd staan wij midden in de maatschappij en hebben we privé ook belangen. Of het nu om financiële belangen of grondbezit, persoonlijke betrekkingen of andere belangen gaat: wij maken onze belangen transparant en zijn ons bewust van de schijn die we kunnen oproepen.

Wij weten welke handelingen op grond van de wet verboden zijn voor een politiek ambtsdrager en zullen daarnaar handelen. Bij twijfelen voeren we hierover overleg en halen we advies op bij burgemeester en griffier of gemeentesecretaris.

Wij maken voorafgaand aan de beraadslagingen in commissie, raad of college bekend dat wij familie- vrienden- of andere persoonlijke betrekkingen of belangen hebben ten aanzien van een door de gemeente te nemen besluit. We vermelden daarbij het advies dat is ingewonnen.

Wij zullen op geen enkele wijze de besluitvorming beïnvloeden als wij persoonlijke betrekkingen of belangen hebben, anders dan dat wij deelnemen aan de stemming over dit besluit tenzij ook onthouding van stemming wettelijk is voorgeschreven

Nevenfuncties

Wij weten welke functies niet verenigbaar zijn met ons ambt, omdat de wet dit voorschrijft. Naast het feit dat wij deze functies aanleveren zodat deze getoetst kunnen worden bij ons aantreden, blijven wij zelf toetsen of nieuwe functies hiermee in strijd zijn.

We publiceren onze nevenfuncties. Wij geven voortdurend inzicht in onze nevenfuncties, door deze bij onze griffier of gemeentesecretaris aan te melden voor openbare publicatie. Per nevenfunctie wordt vermeld wat de functie is, voor welke organisatie die wordt uitgevoerd, of we dat uit hoofde van ons ambt doen en of we daarvoor een bezoldiging (vergoeding) ontvangen. Burgemeester en wethouders geven bij de gemeentesecretaris aan wat die inkomsten zijn.

Geschenken

In onze functie als politiek ambtsdrager kunnen wij geschenken en kortingen aangeboden krijgen. Ongeacht de bedoelding van de gever, wegen wij zelf af of het aanbod onze onafhankelijke positie kan beïnvloeden.

We maken onze geschenken daarom openbaar. De griffier en de gemeentesecretaris beheren daarvoor een openbaar geschenkenregister. In dit register is opgenomen wie gever en ontvanger zijn, wat het geschenk is en welke geschatte waarde het heeft.

Wij slaan geschenken af met een (geschatte) waarde van meer dan €50,- en sturen deze terug. Als dit niet mogelijk is, schenken wij het cadeau aan de gemeente Dalfsen. Geschenken met een (geschatte) waarde van minder dan € 50 mogen we houden. Wij nemen geschenken alleen aan tijdens de uitvoering van onze werkzaamheden als politiek ambtsdrager en nooit op ons huisadres.

Als burgemeester of wethouder accepteren we alleen lunches, diners, recepties en andere uitnodigingen die door anderen betaald of georganiseerd worden als dat behoort tot onze functie en onze aanwezigheid als functioneel beschouwd kan worden. Bij twijfel leggen we dit ter bespreking voor in de collegevergadering.

Niet-openbare informatie

Wij gaan zorgvuldig om met niet-openbare informatie waar wij beschikking over krijgen als politiek ambtsdrager. We weten of informatie wel of niet openbaar is, ongeacht de vorm waarin de informatie verstrekt is. Bij twijfel informeren we naar de status. Wij ondernemen stappen om deze informatie veilig te bewaren gedurende ons werk, thuis, op kantoor en op reis.

Wij benutten niet-openbare informatie waar wij beschikking over krijgen als politiek ambtsdrager, alleen voor het belang van de gemeente Dalfsen. Formele geheimhouding wordt altijd gerespecteerd.

Gebruik van voorzieningen

Wij gaan zorgvuldig om met de voorzieningen, financiële middelen en declaratiemogelijkheden die voor ons beschikbaar zijn. Wij zorgen dat het gebruik van de voorziening gebeurt volgens de wet- en regelgeving, de gedragscode integriteit en de regels van de betreffende voorziening.

We hebben heldere procedures over hoe en wat we kunnen declareren of rechtstreeks in rekening kunnen laten brengen bij de gemeente. We declareren geen kosten die op een andere wijze worden vergoed en we declareren alleen kosten die redelijk zijn ten opzichte van het doel. We leggen gevraagd en ongevraagd verantwoording af over ons handelen en leveren bewijzen aan.

We maken in principe geen gebruik van gemeentelijke voorzieningen voor privé doeleinden. Als het gemeentelijk belang en privé belang samenvallen gaan we daar zorgvuldig mee om en melden we dit. Als burgemeester of wethouder melden we voornemens tot buitenlandse dienstreizen in de vergadering van B&W en informeren de raad.

Gespreksvoering

Ondanks deze beloften en afspraken kan het voorkomen dat ons gedrag vragen oproept over integriteit. Wij zetten ons in om vragen op een eerlijke en transparante wijze op te lossen. Dat doen wij op een wijze die bij de situatie past.

We gaan uit van de eigen verantwoordelijkheid van politieke ambtsdragers. Bij twijfel is er eerst ruimte voor eigen afweging. Naarmate de twijfel blijft of de ernst toeneemt, betrekken we onze adviseurs en/of collega’s bij het gesprek. Komen we er niet uit en levert het gesprek geen gezamenlijk beeld en resultaat op, dan staan mogelijkheden voor formele interventies open.

Aldus besloten door de raad van de gemeente Dalfsen in zijn (openbare) vergadering van 27 maart 2017.

De raad voornoemd,

de voorzitter,

drs. H.C.P. Noten

de griffier,

drs. J. Leegwater