Gemeenteblad van Heemstede
| Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
|---|---|---|---|
| Heemstede | Gemeenteblad 2016, 151870 | Beleidsregels |
Authentieke versie (PDF)
Informatie
Printen
Delen
Nota duurzaamheid 2016-2020 Gemeente Heemstede
Verankeren, Verbeteren, Vernieuwen, Vertrouwen
Verankeren, Verbeteren, Vernieuwen, Vertrouwen. Vanuit dit credo bouwt Heemstede voort op de ingeslagen route richting een duurzame gemeente. Er zijn de afgelopen jaren flinke stappen gezet, maar een kritische blik op de doelstellingen ten aanzien van duurzaamheid is noodzakelijk. We willen immers waar kunnen maken wat we onszelf tot doel stellen!
Gemeente Heemstede heeft een voorbeeldfunctie te vervullen als het duurzaamheid betreft en heeft daarom als ambitie geformuleerd in 2030 als gemeentelijke organisatie volledig klimaatneutraal te zijn! Gelukkig ziet gemeente Heemstede ook dat duurzaamheid steeds meer geïncorporeerd en verankerd raakt in het gewone doen en laten van mensen en bedrijven. Bij de inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties in gemeente Heemstede is een enorme energie en bereidheid aanwezig om op duurzaamheidsvlak de extra stap te zetten die nodig is om Heemstede verder te brengen op het gebied van duurzaamheid. Voor de totstandkoming van deze nota heeft een groot aantal bijeenkomsten en gesprekken plaatsgevonden met (vertegenwoordigers van) deze groepen. Duidelijk is dat er een hoop creatieve en innovatieve ideeën aanwezig zijn binnen Heemstede waarmee de verschillende groepen aan slag willen.
De rol die daarbij van de gemeente wordt verwacht, kan getypeerd worden als die van adviserende, initiërende en informerende facilitator. Door het leveren van informatie en verbinden van markt- en adviespartijen met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties kunnen vruchtbare samenwerkingsverbanden ontstaan. Onderwijs en natuur- en milieueducatie stimuleren daarbij op jonge leeftijd bewustwording van het belang van een duurzame leefomgeving.
Met de Nota duurzaamheid 2016-2020 legt gemeente Heemstede in een compact, concreet en dynamisch stuk de ambities op het duurzaamheidsvlak neer. Deze nota legt niet tot in detail vast welke route gevolgd wordt richting 2020, maar schetst een eindbeeld en de rollen van de gemeente, inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties daarbinnen en op weg daarnaartoe. Samen houden we Heemstede op de kaart als een duurzame gemeente.
In het eerste deel van deze nota geeft het toekomstbeeld richting 2020. In deel twee koppelen we hier concrete doelstellingen aan, in deel drie uitgewerkt naar doelgroep en in deel vier naar concrete projecten voor de komende twee jaar. Deel vijf ten slotte beschrijft de wettelijke taken van gemeente Heemstede.
In 2020 is Heemstede een aantrekkelijk dorp waar mensen graag wonen en werken. Heemstedenaren leven in een veilige en plezierige gemeente, en voelen zich betrokken en medeverantwoordelijk om hieraan ook een actieve bijdrage te leveren.
Via het spoor van ‘duurzame economische ontwikkeling’ heeft Heemstede een goede balans gevonden tussen bedrijvigheid en milieukwaliteit en leefbaarheid. Inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties zetten zich samen met de gemeente in voor innovatieve en duurzame oplossingen. Inwoners en bezoekers van Heemstede voelen zich veilig en leven in een gezonde omgeving waarin de luchtkwaliteit, externe veiligheid, bodemkwaliteit, geluid en geur ruim voldoen aan de daarvoor gestelde normen. Het vergunningen- en toezichtstelsel werkt adequaat.
Energie in en voor het dorp wordt duurzaam opgewekt. De gebouwde omgeving in Heemstede is duurzaam en heeft een goede energieprestatie. De wijken in Heemstede worden in samenwerking met de inwoners beheerd. De groenstructuur veraangenaamt het klimaat in warme zomers en beperkt de afvoer van regenwater naar de zuivering.
Wat betreft mobiliteit is Heemstede goed bereikbaar, aantrekkelijk, veilig en duurzaam. Binnen Heemstede en op korte afstanden in de regio wordt met name de fiets gepakt om van en naar bestemming te komen. Voor grotere afstanden wordt goed gebruik gemaakt van schone vervoersmiddelen.
Als het gaat om duurzaamheid geeft de gemeentelijke organisatie in Heemstede het goede voorbeeld. In 2030 is de gemeentelijke organisatie klimaatneutraal!
Gemeente Heemstede in 2030 klimaatneutraal! Dat is de expliciete ambitie die is uitgesproken door de gemeenteraad van Heemstede. Deze ambitie past in de lijn van gemeente Heemstede om waar mogelijk meer te doen dan de wettelijke norm vereist op duurzaamheidsgebied. Denken vanuit kansen en mogelijkheden in plaats van in kaders en minimumeisen. Een forse ambitie!
Bij het bepalen van de ambitie speelt het in 2013 landelijk gesloten Energie-akkoord een belangrijke rol. Ook dit akkoord is gesloten vanuit ambities en de wil een bijdrage te leveren aan een duurzame samenleving. Het akkoord bevat doelstellingen en afspraken ten aanzien van energiebesparing en verduurzaming die door gemeente Heemstede op lokaal niveau verder worden uitgewerkt.
Ook de Omgevingswet, die in de looptijd van deze nota in werking zou moeten treden (2018), biedt kansen. Kansen voor het integraal adresseren van duurzaamheid bij zowel planvorming als het faciliteren van initiatieven vanuit de samenleving. Een eenvoudiger en beter samenhangend omgevingsrecht moet eraan bijdragen actiever en efficiënter aan een dynamische en duurzame leefomgeving te kunnen werken.
De technologische ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid gaan zodanig snel dat het van groot belang is dat dit een dynamische beleidsnota is die (financiële) ruimte biedt voor nieuwe initiatieven die voortvloeien uit technologische ontwikkelingen die op dit moment nog niet zijn te overzien.
De vier V’s (Verankeren, Verbeteren, Vernieuwen, Vertrouwen) vormen het leidmotief aan de hand waarvan de duurzaamheidsdoelstellingen in deze nota samen met inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties zijn bepaald. De vier V’s staan voor:
- •
- •
- •
- •
Dit alles moet worden bezien vanuit het idee van een circulaire en inclusieve economie, waarin producten en materialen worden hergebruikt en grondstoffen hun waarde behouden. Dat schept kansen: meer ketensamenwerking en innovatie, minder grondstoffenverbruik en afval.
1.3 Participatie en communicatie
Een duurzame gemeente is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en de gemeente. We leven in een participatiemaatschappij. Daarbij passen een faciliterende en prikkelende rol van de overheid en de ontwikkeling van initiatieven vanuit inwoners, bedrijven maatschappelijke organisaties. Dat betekent dat de overheid steeds meer een ondersteunende rol vervult bij de ontwikkeling van duurzaamheid en aansluit bij de projecten die door inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties worden opgestart.
Deze nota is uitdrukkelijk vormgegeven aan de hand van de gesprekken en discussies die met de verschillende doelgroepen hebben plaatsgevonden en ook in de toekomst blijven plaatsvinden. Daarin zijn de ambities en wederzijdse verwachtingen uitgesproken en daarmee kunnen we richting de komende twee jaar een concrete doorkijk geven van de inspanningen die we op duurzaamheidsgebied verrichten. De lerende netwerken en kennisbijeenkomsten die vanuit de gemeente worden gefaciliteerd, moeten het platform gaan worden waar nieuwe ideeën vorm krijgen. In Bijlage 4 is opgenomen wat de resultaten zijn van de bijeenkomsten met de doelgroepen en of/in welke vorm de projecten die hieruit volgen plaatsvinden.
Uit de voorgaande beleidsperiode is gebleken dat communicatie en coördinatie met betrekking tot de duurzaamheidsinspanningen richting de doelgroepen een onmisbare factor is bij het bereiken van de gestelde doelen. Gemeente Heemstede blijft de rol van prikkelende overheid oppakken en versterkt deze door een communicatieplan waarin bijvoorbeeld wordt opgenomen om een pagina in de Heemsteder te wijden aan duurzaamheid en succesverhalen en voorlopers over het voetlicht te brengen.
Gemeente Heemstede beschouwt duurzaamheid als een onderwerp dat in elk ander beleidsterrein doorwerkt. Ook binnen de gemeente is duurzaamheid een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit uit zich in de verschillende beleidsplannen en –programma’s die er al liggen en waarvan duurzaamheid in meerdere of mindere mate onderdeel van uitmaakt. In Bijlage 1 is hiervan een kort overzicht opgenomen. Ambitie van de gemeente is dat, meer nog dan nu het geval, duurzaamheid als integraal onderdeel van te ontwikkelen nota’s en daarbij horende financiële kaders wordt beschouwd en meegenomen. Met de ondertekening van de zogenoemde Parijsverklaring en daarmee de ambitie de gemeentelijke organisatie in 2030 klimaatneutraal te laten zijn wordt hieraan een extra impuls gegeven.
Duurzaamheid is voor gemeente Heemstede niet iets nieuws. Al sinds 2008 wordt dit actief en voortvarend opgepakt door zowel de eigen organisatie als daarbuiten door inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Onder het motto ‘Samen duurzaam Heemstede’ is vanaf 2012 gewerkt aan duurzaamheid in gemeente Heemstede vanuit de nota ‘Samenwerken en verbinden – Duurzaamheidsbeleid Heemstede 2012-2016’. Deze nota loopt eind 2015 af. In Bijlage 2 is een korte samenvatting gegeven van de behaalde resultaten onder de Nota duurzaamheid 2012-2016. In de jaarlijkse Duurzaamheidsjaarverslagen van gemeente Heemstede is in detail opgenomen welke resultaten met welke partijen zijn behaald.
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Maatschappelijke organisaties in Heemstede:
- •
- •
- •
- •
De wijkgerichte aanpak bij de uitvoering van het duurzaamheids-beleid wordt gecontinueerd en versterkt. In de wijk is de cohesie tussen de inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties het grootst. Niet alleen energiebesparing, maar ook afvalscheiding, mobiliteit en beheer van de openbare ruimte zijn onderwerpen die in deze aanpak meegenomen worden. Gezamenlijk optrekken heeft een versnelling van de verduurzaming tot gevolg.
Verankeren, verbeteren, vernieuwen en vertrouwen. Aan de hand van dit adagium zijn verschillende sessies gehouden met de verschillende doelgroepen die geraakt worden door deze nota en een rol hebben bij het invulling geven aan een duurzaam Heemstede. Aan de hand van vier doelgroepen geeft dit hoofdstuk weer wat de uitkomsten hiervan zijn, welke verwachtingen er zijn en wordt in hoofdstuk 5 een concrete doorkijk gegeven voor de projecten die de komende twee jaar worden opgepakt. Voor afval is in bijlage 3 een apart uitvoeringsprogramma opgenomen.
Inwoners (en woningcorporaties) hebben een belangrijke rol in de reductie van het energiegebruik en een goede luchtkwaliteit doordat zij direct invloed hebben op het energiegebruik van woningen.
Duurzaamheid is een “way of life”. Zuinig met energie omgaan en duurzame energie opwekken, met de fiets naar school, de keus voor gezonde voeding die zoveel mogelijk lokaal is geteeld, worden als vanzelfsprekend gezien in deze nieuwe manier van leven, zo volgt uit het participatietraject met inwoners. Deze cultuuromslag kan alleen als inwoners in hun dagelijkse leven consistent in aanraking komen met duurzaamheid.
De behoefte aan kennis en informatie over verduurzaming bij inwoners is groot. Gemeente Heemstede stimuleert een lerend netwerk wonen (bijvoorbeeld: de Opgewekte Woningclub) waarin inwoners ervaringen en ideeën over verduurzaming van hun omgeving kunnen delen. Ook de vorming van inwoners-/energiecoöperaties wordt ondersteund. Op de jaarmarkten in Heemstede wordt actief informatie verstrekt over energiebesparing, isolatiemaatregelen en subsidieprojecten.
Vaak is bij bestaande particuliere bouw met simpele ingrepen een aanzienlijke energiebesparing te realiseren. Gemeente Heemstede wil samen met inwoners en Duurzaam Bouwloket de energieprestatie van de woningen door middel van een wijkgerichte aanpak verbeteren. Inzicht in de waarde en kwaliteitsbehoud van woningen is van belang voor een toekomstbestendige woningvoorraad. Hiertoe zal onder andere de warmtecamera intensief ingezet worden. Duurzaam Bouwloket wordt meer dan nu naar voren geschoven als informatiepunt waar inwoners terecht kunnen met vragen aangaande verduurzaming van hun woning. De wijkbijeenkomsten over energiebesparing wordt gecontinueerd.
Middels het energieconvenant voor de corporatiesector werken de woningcorporaties aan energiebesparing met als doel om alle huurwoningen op minimaal energielabel B te krijgen. Duurzaamheid is prominent onderdeel van de prestatieafspraken tussen gemeente Heemstede en de corporaties. In 2016 worden de prestatieafspraken vernieuwd. Toekomstige nieuwbouwprojecten als de Slottuin en Spaarnelicht worden hierin meegenomen.
Zon op Heemstede is een coöperatie die inwoners vraagt deel te nemen in een coöperatie die duurzame zonne-energie opwekt. Een mooie samenwerking tussen inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers om meer duurzame energie op te wekken in Heemstede. Deze vorm van samenwerking met Zon op Heemstede en andere aanbieders wordt doorgezet.
Bedrijven hebben een grote invloed op het energiegebruik en de leefomgeving in Heemstede. Denk aan lucht- en bodemkwaliteit, geluid en water. Net als de gemeentelijke organisatie hebben bedrijven directe invloed op beperken van het energiegebruik van hun gebouwen en voertuigen. Samen met de gemeente zoeken bedrijven naar een goede balans tussen economische ontwikkeling en het voldoen aan de geldende milieunormen van wet- en regelgeving.
De Heemsteedse ondernemers zien Heemstede in 2030 als duurzaamste gemeente op het gebied van ondernemen. De wil en bereidheid om te verduurzamen zijn groot, net als de behoefte aan goede en onafhankelijke informatie over de mogelijkheden hiertoe vanuit zowel gemeente als andere bedrijven. Kennisuitwisseling op themagerichte bijeenkomsten worden hiervoor ingezet.
- •
- •
- •
- •
- •
De ondernemers van Heemstede zien bij energiebesparing vier thema’s naar voren komen.
Visie op maatschappelijk verantwoord ondernemen
Er wordt samen met de gemeente een visie richting 2030 ontwikkeld op een maatschappelijk verantwoord ondernemend Heemstede. Heemstede in de top op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen is daarbij het doel.
Om de voortgang op de duurzaamheidsambities te kunnen meten en monitoren, moet eerst het energieverbruik inzichtelijk worden gemaakt. Daarna kan gestart worden met verduurzaming. Hulpmiddelen hierbij zijn bijvoorbeeld een energie-index met besparingsmaatregelen, een Energy Battle voor ondernemers en Co2ntdown van Urgenda (concrete maatregelen tot verlaging CO2-uitstoot).
Ondernemers worden middels twee sporen aangezet tot verduurzaming van hun bedrijfsvoering. Aan de ene kant stimulering door voorlichting, en het uitreiken van een duurzaamheidsprijs. MVO Heemstede zal samen met ondernemers een stimuleringsprogramma opstellen om ondernemers te begeleiden in de overgang naar maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Aan de andere kant de afdwinging van maatregelen die niet vrijwillig worden genomen, onder meer op grond van de Wet milieubeheer.
Een duurzaam Heemstede bereiken we samen. Coalities vanuit gedeelde belangen tussen bedrijven, huurders, eigenaren en de gemeente zijn daarin essentieel. Bedrijven maken samen afspraken over energiebesparing. Huurders en eigenaren zoeken naar manieren om hun panden te verduurzamen door slimme investeringsconstructies, zonnestroomcoöperaties en quickscans door Duurzaam Bouwloket.
Verduurzaming van bestaand bedrijventerrein naar voorbeeld van GreenBiz IJmond is één van de ambities van ondernemend Heemstede. Verschillende maatregelen op het gebied van mobiliteit, restwarmte, aanplant van groen en alternatieve energie dragen bij aan de realisatie hiervan. Vooraleerst is creatieve en duidelijke informatie nodig om zelf aan de slag te kunnen gaan. Ideeën die al zijn geponeerd betreffen de aanleg van laadpalen voor auto en fiets, aanbesteding in de regio stimuleren middels gebruik van de CO2-prestatieladder en vergroening van bedrijventerrein door extra aanplant en minder bestrating.
Bij bedrijven en winkels komen aanzienlijke hoeveelheden afval vrij. Voor de afvoer hiervan dienen contracten afgesloten te worden met erkende inzamelaars. Voor de Heemsteedse ondernemer is de uitdaging de afvalproductie allereerst zoveel mogelijk te reduceren. Daarnaast wordt onderzocht in hoeverre bedrijfsafval uit winkelstraten efficiënter kan worden ingezameld. Dit betekent een vermindering van vervoersbewegingen bij de inzameling van afval wat positief is voor het milieu en de beleving van de winkelstraat door de klant.
3.3 Maatschappelijke organisaties
Onder de doelgroep maatschappelijke organisaties vallen non-profit organisaties, zoals scholen, zorginstellingen en sportclubs. MVO Heemstede, de Adviesgroep duurzaamheid Heemstede en winkeliersverenigingen zijn belangrijke partners bij de uitvoering van het duurzaamheidsbeleid. Naast directe invloed via het verduurzamen van het maatschappelijk vastgoed en voorzieningen kunnen zij een belangrijke rol vervullen in de communicatie naar inwoners via hun leden, leerlingen en aangesloten bedrijven.
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Bij scholen en sportverenigingen bestaat een grote behoefte aan het delen en van vergaren van informatie inzake energiebesparing. Bij deze organisaties valt een hoop te winnen op energiegebied. Denk hierbij aan het vervangen van de verlichting door LED-verlichting, het juist inregelen van klimaatinstallaties, het optimaliseren van de netspanning, maar ook de afvalinzameling.
Een energiescan of nulmeting vormt hiervoor het startpunt. Gemeente Heemstede wil hiervoor een lokale green deal sluiten met de scholen in Heemstede. Hiertoe treden de gemeente en schoolbesturen in overleg. De green deal zou kunnen inhouden dat de gemeente een bijdrage levert aan de energiescans en de scholen binnen twee jaar de energiebesparende maatregelen nemen die binnen vijf jaar terug te verdienen zijn. Scholen van Stichting de La Salle, Stopoz, stichting Salomo hebben in het kader van de verbetering van het binnenklimaat al in 2011 energieonderzoek uitgevoerd en energiebesparende maatregelen genomen, voornamelijk dakisolatie en het plaatsen van Hr-ketels.
Dit geldt ook voor de sportclubs, voor zover deze scan niet vanuit de subsidieregeling Energiebesparing en verduurzaming sportaccommodaties betaald kan worden.
Gemeente Heemstede, Servicepunt Duurzame Energie en Duurzaam Bouwloket faciliteren daarnaast scholen en sportverenigingen door op regelmatige basis kennisbijeenkomsten te organiseren. Hier worden de daartoe aan te stellen energiecoördinatoren van de verschillende organisaties in contact gebracht met elkaar en met marktpartijen die de benodigde kennis in huis hebben op het gebied van energiebesparing en gezamenlijk inkopen.
Bestaande bouw en monumentale panden vormen een focuspunt, aangezien veel van de Heemsteedse scholen in dergelijke panden gevestigd zijn. Inzetten op het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed biedt niet alleen goede kansen vanuit de direct te realiseren energiebesparing, maar ook vanwege de voorbeeldfunctie richting de gebruikers van deze gebouwen. Het verduurzamen van schoolgebouwen en de schoolpleinen is een taak van de schoolbesturen en andere gebruikspartners zoals naschoolse opvangorganisaties. Daarbij moet bedacht worden dat onderhoudsbudgetten voor scholen en schoolpleinen bij de schoolbesturen zijn onder gebracht. De gemeente wil hierin een stimulerende, adviserende en verbindende rol spelen voor alle betrokken partijen. Immers een groen en gezond schoolplein bevordert kinderen om te bewegen en levert een bijdrage aan een duurzame leefbaarheid van de school en schoolomgeving.
Waar financiering van maatregelen een probleem vormt en geen subsidies of eigen middelen beschikbaar zijn, onderzoeken scholen en sportverenigingen of marktpartijen een deel van de investering op zich kunnen nemen, zogenoemde ESCo’s (Energy Service Companies).
Scholen besteden in hun lesprogramma in samenwerking met Meerlanden en andere instellingen actief aandacht aan duurzaamheid, energiebesparing en afvalscheiding. Duurzaam gedrag en bewustwording worden zo van jongs af aan gestimuleerd.
Zorginstellingen behoren tot de grootverbruikers op het gebied van energie. Wanneer ook zorginstellingen inzichtelijk maken wat het energieverbruik hier is, kan gestart worden met de uitrol van maatregelen gericht op besparing. Vanuit de Wet milieubeheer zijn erkende maatregelen voor zorginstellingen neergelegd die die zich binnen vijf jaar terugverdienen. Deze dienen verplicht uitgevoerd te worden door de zorginstellingen.
Op 27 oktober 2015 is de Green Deal “Nederland op weg naar zorg gesloten”. De Green deal is ondertekend door de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Economische zaken en Infrastructuur & Milieu, omgevingsdiensten waaronder Omgevingsdienst IJmond, gemeenten waaronder Haarlem en besturen van zorginstellingen. De Green Deal gaat onder andere over afval, mobiliteit en energiebesparing bij zorginstellingen, en vormt een goed aanknopingspunt om verduurzaming in de zorgsector te ondersteunen. De zorginstellingen zijn inmiddels geïnventariseerd en er is samenwerking met het Milieu Platform Zorgsector. Ook de zorginstellingen in gemeente Heemstede worden actief benaderd om aan te sluiten bij de Green Deal.
MVO Heemstede , Adviesgroep D uurzaamheid , Winkeliersvereniging Centrum
De Adviesgroep Duurzaamheid Heemstede heeft een adviesfunctie richting de gemeente. MVO Heemstede en de Winkeliersvereniging Centrum Heemstede stimuleren bedrijven en organisaties in gemeente Heemstede actief tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. Uitgangspunt daarbij is dat toekomstbestendig ook economisch bestendig moet zijn.
Gemeente Heemstede is ambitieus op het gebied van duurzaamheid. De gemeente heeft immers een belangrijke voorbeeldfunctie als het gaat om het verduurzamen van de eigen bedrijfsvoering. De gemeente heeft de Parijsverklaring van Klimaatverbond Nederland ondertekend. Hiermee verklaart de gemeente dat het zich in zal zetten om de uitstoot van broeikasgassen door de gemeentelijke organisatie uiterlijk in 2030 tot nul gereduceerd te hebben (klimaatneutraal).
Hiertoe zijn de volgende doelstellingen uitgewerkt:
- •
- •
- •
- •
- •
Vervoer: in 2020 rijden gemeentelijke auto’s elektrisch of op groengas. Alle boa’s en parkeercontroleurs gebruiken de fiets. Voor het woon-werkverkeer worden medewerkers verregaand gestimuleerd om zoveel mogelijk met de fiets of het openbaar vervoer naar het werk te gaan. In 2030 is al het vervoer energieneutraal;
- •
Uitgangspunt bij bovenstaande doelstellingen is dat alleen de directe emissies meetellen vanwege de grote mate van invloed hierop. De aanpak voor de realisatie van deze doelstellingen is gebaseerd op de Trias Energetica: Het energieverbruik wordt zoveel mogelijk beperkt en het restant verbruik wordt duurzaam opgewekt. In Bijlage 5: Aanpak gemeentelijke organisatie klimaatneutraal is de aanpak verder uitgewerkt. Hierbij is ook de nul situatie van het energieverbruik van de gemeentelijke organisatie opgenomen gevolgd door een stappenplan waarmee de gemeentelijke organisatie klimaatneutraal zal worden. Indirecte emissies worden via duurzaam inkopen zoveel mogelijk beperkt. Bovenop de doelstelling ten aanzien van energieneutraliteit voor de gemeentelijke organisatie wordt in het gemeentehuis overgestapt op grijs water (hemelwater) voor het doorspoelen van de toiletten.
Naast de pijler klimaatneutraliteit bij het opstellen van een nieuw gemeentelijke inkoopbeleid, worden ook meegenomen de CO2-prestatie van inschrijvers, de reisafstand, gebruik van cradle to cradle materialen en sociale duurzaamheid door inzet van onder andere Paswerk). De gehele gemeentelijke organisatie wordt in dit inkoopbeleid onderwezen.
De rol van gemeente Heemstede bij de uitvoering van het duurzaamheidsbeleid is die van facilitator om een ‘energieke samenleving’ te bereiken: mondige, autonome inwoners en vernieuwende bedrijven en organisaties op handelen gericht. De gemeente zorgt voor verbindingen tussen inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven. Duurzaamheidsinitiatieven worden toegejuicht en waar mogelijk ondersteund.
Als beheerder van de openbare ruimte kan de gemeente een forse bijdrage leveren aan de leefkwaliteit via het groen- en waterbeheer. Streven naar behoud en waar mogelijk uitbreiding van groen draagt bij aan de doelstelling om in 2030 een klimaatneutrale organisatie te zijn. Groen neemt CO2 op en heeft een dempende werking op het lokale klimaat. Energiebesparing in de openbare ruimte blijft een speerpunt. Heemstede heeft al redelijk energiezuinige openbare verlichting en verkeersregelinstallaties. Met nieuwe technieken kan het echter nog veel zuiniger. Nieuwe armaturen en verkeersregelinstallaties zijn voorzien van LED-verlichting en stappen worden gezet in slim energiemanagement (dimmen, verkeerregelinstallaties op rustige momenten uit).
Ecologisch beheer van het openbaar groen wordt gestimuleerd op locaties die hiervoor geschikt zijn. Het gebruik van het middel Ultima bij onkruidbestrijding is per direct verboden. Er worden nu alleen mechanische hulpmiddelen ingezet. Ten aanzien van Ultima wordt opgemerkt dat de wetgeving er op aanstuurt dat overheden helemaal geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gaan gebruiken. Dit zal kostenverhogend zijn voor het groenonderhoud. Tezamen met de vervanging van vervoersmiddelen door auto’s op aardgas of elektriciteit is groenonderhoud door de gemeente geheel duurzaam.
Daarnaast zet Heemstede samen met waterpartners in op een klimaatbestendige openbare ruimte door bijvoorbeeld de aanleg van waterleidingen in de schaduw van bomenrijen, zodat het water niet te warm wordt bij de stijgende temperaturen.
Inmiddels is een flink aantal zonnepanelen geplaatst op gemeentelijk vastgoed. Voor lokale energiecoöperaties worden de daken van gemeentelijke gebouwen beschikbaar gesteld en worden bedrijven actief benaderd of zij hun daken hiervoor ter beschikking willen stellen. De bibliotheek van Heemstede wordt gerenoveerd, waarbij verduurzaming een belangrijk aspect vormt.
Per 1 juli 2015 dienen utiliteitsgebouwen (kantoren, scholen, fabrieken, kazernes, ziekenhuizen e.d.) vanaf 250 m2 over een Energie Prestatie Advies (EPA)-label te beschikken. Waar de gemeente eigenaar is van dergelijke gebouwen verzorgt zij dit label, waar scholen of andere organisaties dat zijn, kan de gemeente hierin adviseren. Bij de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed wordt in beginsel aangesloten bij natuurlijke vervangings-/onderhoudsmomenten.
Gemeente Heemstede blijft het gebruik van de fiets voor korte en middellange afstanden stimuleren met een goed onderhouden fietsnetwerk en stallingsplaatsen bij onder meer OV-haltes. Bij OV-haltes aan de Heemsteedse Dreef worden Dynamische Route Informatie Panelen (DRIP’s) geplaatst waarop actuele vertrektijden van het OV worden weergegeven. De gemeente ondersteunt daarnaast initiatieven van derden om laadpalen te plaatsen.
Aandeelhouderschap duurzame bedrijven/instellingen
Ook op het vlak van sociale duurzaamheid is gemeente Heemstede actief. Gemeente Heemstede heeft aandelen in de Meerlanden en is mede-eigenaar van Paswerk. Paswerk biedt mensen die moeilijk bemiddelbaar zijn op de arbeidsmarkt, kansen om volwaardig aan het arbeidsproces deel te nemen en wordt door gemeente Heemstede waar mogelijk ingezet.
Sinds 2014 heeft de gemeente toegang tot Energie in Beeld. Deze monitoringstool van de energietransporterende bedrijven geeft (globaal) inzicht in het energieverbruik (gas en stroom) van huishoudens en bedrijven in de gemeente. Tevens wordt inzicht verkregen in de hoeveelheid opgewekte zonne-energie en hoe groot dit aandeel is ten aanzien van het landelijke gemiddelde in procenten. De doelstellingen die in deze nota zijn opgenomen worden aan de hand van Energie in Beeld gemonitord en vormen de basis voor de rapportages over de voortgang.
Op regionaal niveau vindt bestuurlijke afstemming met buurgemeenten plaats via het Portefeuillehouderoverleg Milieu, Natuur en Water Zuid Kennemerland. Door elkaar te informeren en samen te werken is een (financiële) efficiëntieslag te behalen. Ook opschaling van projecten kan zo makkelijker plaatsvinden. De komende tijd wordt onder meer onderzocht of gezamenlijke inkoop van LED-verlichting voor de openbare verlichting mogelijk is. Ook wordt gezocht naar een methodiek die regionaal kan worden gebruikt bij de inzameling en scheiding van afval (bijvoorbeeld DIFTAR: gedifferentieerde tarieven voor het aanbieden van restafval: betalen per keer of gewicht). Natuur- en Milieu Educatie is daarnaast een speerpunt van het portefeuillehoudersoverleg.
In het Regionaal Actieprogramma Wonen 2012 – 2016 hebben de gemeenten in Zuid-Kennemerland en IJmond afgesproken gestalte te geven aan ‘duurzaam wonen’. Daartoe is een milieuparagraaf in het RAP opgenomen met doelstellingen die binnen de looptijd moeten worden gerealiseerd. Op dit moment wordt aan een nieuw regionaal actieplan gewerkt waarin deze lijn wordt voortgezet. Gecombineerd met uitvoering van het Energieakkoord is samen met Omgevingsdienst IJmond, Servicepunt Duurzame Energie en vertegenwoordigers van de woningcorporaties een aantal projectvoorstellen uitgewerkt waaraan uitvoering gegeven wordt of gaat worden. Dit zijn:
- 1.
- 2.
- 3.
- 4.
De regionale samenwerking op het gebied van verduurzaming bestaande bouw sluit aan op de gemeentelijke inspanningen op dit vlak.
4. Uitvoeringsprogramma niet-wettelijke taken 2016-2017
In de financiële paragraaf van de ontwerp Nota duurzaamheid is aangegeven dat de kosten voor de uitvoering van de Nota in 2016 en 2017 volledig gedekt konden worden met het restant van het krediet voor de uitvoering van de Nota duurzaamheid 2012-2016. Ten tijde van het opstellen van de financiële paragraaf in november 2015 waren de kosten voor de proef met Ultima, zijnde € 28.000, nog niet afgeboekt van het bovengenoemde krediet. Nu de afboeking heeft plaats gevonden is er onvoldoende dekking voor de uitvoering van de nieuwe Nota. Verder zullen de wijkgerichte bijeenkomsten uit het voorgaande duurzaamheidsbeleid worden voortgezet waarvoor geen middelen meer aanwezig zijn. Het bovenstaande betekent dat een krediet benodigd is voor de uitvoering van de Nota in 2016 en 2017. De toepassing van het grijs water voor de toiletten in het gemeentehuis komen hier nog bovenop. De hiervoor benodigde middelen, zijnde € 20.000, worden aangevraagd.
De meeste projecten uit het uitvoeringsprogramma 2016-2017 vallen onder de reguliere taken met bijbehorende budgeten van de betrokken afdelingen. Voor de kosten van de volgende activiteiten is in 2016 en 2017 geen dekking:
- •
- •
- •
Gedurende de gehele uitvoeringsperiode van de Nota duurzaamheid zal samengewerkt worden met de adviesgroep Duurzaamheid en de vereniging MVO Heemstede. Op 25 november 2014 heeft het college besloten om de adviesgroep financieel te ondersteunen met een bedrag van maximaal € 500 per jaar voor de onkosten die de adviesgroep heeft. Voor 2016 en 2017 is € 1.000 benodigd om de adviesgroep te kunnen ondersteunen. Voor 2018 en 2019 zullen deze kosten worden opgevoerd bij het uitvoeringsprogramma 2018-2019 (zie hieronder).
De totale kosten voor de uitvoering in 2016 en 2017 bedragen € 43.000.
Van het aanwezige krediet voor de uitvoering van de Nota duurzaamheid 2012-2016 was in november 2015 € 80.000 over. Na november 2015 zijn de volgende kosten ten laste van dit krediet gebracht:
- •
- •
- •
Per 1 januari 2016 resteert dus ongeveer € 4.000. Hiermee kunnen de kosten voor de uitvoering in 2016 en 2017 niet worden gedekt. Voorgesteld wordt om een krediet van € 20.000 beschikbaar te stellen. De overige € 19.000 is reeds beschikbaar gesteld in de voorjaarsnota 2016.
In de uitvoeringsperiode 2016-2017 zal de doelstelling “energieneutraal in 2030” alleen een investering voor de renovatie van de bibliotheek vergen om minimaal een A-label voor het gebouw te realiseren. Hiervoor wordt een apart raadsvoorstel met een financieel voorstel aan de gemeenteraad worden voorgelegd.
Uitvoeringsprogramma 2018-2019
De Nota duurzaamheid loopt tot 2020. Op dit moment is niet te voorzien welke initiatieven en ontwikkelen zich zullen voordoen in de komende jaren. In 2017 zal een uitvoeringsprogramma 2018-2019 worden opgesteld. Voor de kosten die niet gedekt kunnen worden uit bestaande middelen, zal een kredietaanvraag worden bijgevoegd bij het voorstel tot vaststelling van het uitvoeringsprogramma 2018-2019.
Gemeentelijke organisatie energie neutraal in 2030
In de komende periode tot 2030, het jaar waarin de gemeentelijke organisatie energieneutraal zal zijn, zullen verdere investeringen benodigd zijn voor isolatie van gebouwen, toepassing van duurzame energie, het verduurzamen van de openbare verlichting, duurzaam vervoer en duurzame inkoop. De hoogte van deze investeringen zijn op dit moment niet te bepalen maar zullen gaandeweg in kaart gebracht worden.
Gemeente Heemstede is verantwoordelijk voor de uitvoering van een aantal wettelijke milieutaken. Deze wettelijke taken zijn gericht op het beschermen van de leefomgeving. Gemeente Heemstede blijft de ambitie houden verder te willen gaan dan de wettelijke normen eisen, bij het bereiken en in stand houden van een goede leefomgevingskwaliteit.
De uitvoering van (een deel van) de taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving, bodem, geluid, luchtkwaliteit, natuur en groen, externe veiligheid en geur zijn gemandateerd aan Omgevingsdienst IJmond. Gemeente Heemstede blijft verantwoordelijk voor het uiteindelijke resultaat.
Een goede ruimtelijke ordening streeft naar een goede balans tussen de inpassing van het ruimtelijke plan en de bescherming van de leefomgeving en dus indirect het welzijn van omwonenden. Om deze balans te borgen wordt op elk ruimtelijk plan integraal op alle genoemde milieuaspecten geadviseerd.
5.1 Vergunningverlening, toezicht en handhaving
De ambitie van de gemeente is om alle bedrijven in Heemstede duurzamer te laten ondernemen dan de wetgeving voorschrijft. Bedrijven zijn belangrijke partners bij het verduurzamen van de gemeente. Aan de andere kant dienen bedrijven die onder de Wet milieubeheer vallen aan milieunormen te voldoen. Bedrijven worden hiertoe regelmatig gecontroleerd. Voor het bepalen van het controleregime wordt periodiek een risicoanalyse en een prioritering opgesteld. Op basis hiervan wordt jaarlijks een uitvoeringsprogramma opgesteld. Naast periodieke controles zullen ook bedrijfsbezoeken worden verricht naar aanleiding van milieuklachten.
Bij de uitvoering van het Energieakkoord worden bedrijven in eerste instantie geadviseerd over het nemen van energiebesparende maatregelen. Daar waar maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder niet vrijwillig uitgevoerd worden zullen de maatregelen uiteindelijk worden afgedwongen middels handhaving. Inzet vindt in eerste instantie plaats bij de bedrijven waar de meeste energiewinst te behalen valt.
|
Wet bodembescherming, Besluit bodemkwaliteit, Wet milieubeheer |
|
|
Het duurzaam en integraal beheren van de kwaliteit en functionaliteit van de bodem |
Bescherming van de bodem is geregeld in de Wet bodembescherming. De aanpak van bodemproblematiek (zgn. spoedlocaties ten gevolge van risico’s) is geregeld in het landelijke Bodemconvenant 2016-2020. In dit convenant zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop de bodem en ondergrond worden gebruikt en beheerd en verontreiniging gesaneerd. Het rijk heeft een structuurvisie ondergrond (STRONG) opgesteld, als afwegingskader om partijen te helpen bij de keuzes rond allerlei activiteiten in de ondergrond.
In brede zin is de bodem behalve als drager van gebouwen en constructies van cruciaal belang bij de voedsel- en drinkwatervoorziening. De bodem is onlosmakelijk verbonden met het functioneren van het watersysteem en speelt een grote en vaak nog onderschatte rol in de CO2-huishouding en daarmee in de klimaatdiscussie. Via onze bodem kan aardwarmte voorzien in een aanzienlijk deel van onze energiebehoefte (bijvoorbeeld middels warmte-koudeopslag) en de ondergrond biedt oplossingen in gebieden met een grote ruimtedruk. Bodem en degenen die met de bodem bezig zijn richten zich daarmee bewust of onbewust ook op duurzaamheid. Heemstede onderkent deze mogelijkheden en heeft hiertoe de Bodemagenda 2012-2016 vastgesteld. In 2016 wordt deze agenda geëvalueerd en bepaald of het noodzakelijk is een nieuwe agenda vast te stellen.
Omgevingsdienst IJmond adviseert Heemstede over benodigd onderzoek in het kader van het Besluit bodemkwaliteit (voor grondafvoer en –verzet) en geeft uitvoering aan de begeleiding van bodemsaneringsprojecten. Voor gemeente Heemstede wordt begin 2016 een nieuwe bodemkwaliteitskaart met bodembeheernota ter vaststelling voorgelegd. Hiermee worden de mogelijkheden voor grondverzet geoptimaliseerd, waarbij de bodemkwaliteitskaart –onder voorwaarden– de verplichte partijkeuringen vervangt. Uitgangspunt van de bodemkwaliteitskaart en het bijbehorend grondverzetsbeleid is balans tussen behoud van huidige kwaliteit en optimale mogelijkheden voor grondverzet.
In Heemstede bevinden zich nog twee spoedlocaties. Sanering hiervan ligt bij private partijen/provincie Noord-Holland. Ter plaatse van het centrum is sprake van een omvangrijke grondwaterverontreiniging veroorzaakt door meerdere chemische wasserijen die in het verleden in het centrum gevestigd waren. Provincie Noord-Holland is reeds gestart met de sanering van een deel van de verontreiniging. Bij ruimtelijke ontwikkelingen en civiele werken in het centrum wordt rekening gehouden met de aanwezigheid van deze grondwaterverontreiniging. Naast Omgevingsdienst IJmond en de provincie is ook de GGD betrokken bij de uitvoering van de bodemtaken.
In de omgeving Blekersvaart komt arseen in grond en grondwater structureel verhoogd voor. Indien er aanvragen zijn, adviseren wij altijd door bodemonderzoek te toetsen of een beoogde locatie geschikt is. Een adviesaanvraag bij de GGD maakt hiervan onderdeel uit. Met het project Academische werkplaats ‘Arseen in bodem, wat zijn de risico’s bij een moestuin en hoe communiceren we daarover?’ wordt in kaart gebracht of er handvatten zijn voor een adequate advisering. Bij bodemonderzoek wordt standaard rekening gehouden met de aanwezigheid van specifieke stoffen in bepaalde gebieden.
Bij activiteiten in de bodem dient daarnaast rekening te worden gehouden met de eventuele archeologische waarde daarvan. Uit te voeren bodemonderzoeken worden, waar noodzakelijk, (mede) vanuit de Nota Archeologie gecombineerd met archeologisch onderzoek.
|
Het aantal geluidgehinderden te beperken door het verkeerslawaai zo ver mogelijk onder de wettelijke normen te brengen. |
De Wet geluidhinder vormt het juridisch kader voor het geluidbeleid. De Wet bevat bepalingen ter voorkoming en bestrijding van geluidhinder door onder meer industrie, wegverkeer en spoorwegverkeer. De Wet richt zich vooral op de bescherming van de burger in zijn woonomgeving en bevat normen voor de maximale geluidbelasting op woningen en gevoelige objecten. In het Actieplan Geluid staat het (regionale) geluidbeleid voor de periode 2013-2018 en maatregelen (zoals sanerende maatregelen aan de woning, stil asfalt) om blootstelling aan geluidbelasting te beperken. In 2017 zal de Omgevingsdienst IJmond nieuwe geluidbelastingkaarten voor gemeente Heemstede laten opstellen. In 2018 zal het Actieplan Geluid voor de periode 2019 -2024 worden opgesteld. In de periode 2016-2018 worden delen van de Johan Wagenaarlaan en Cruquiusweg voorzien van geluidreducerend asfalt.
Een interessante link tussen het thema geluid en het thema energie kan gelegd worden door het combineren van maatregelen gericht op geluidsanering van woningen met maatregelen gericht op woningisolatie. Zo wordt met één ingreep op meerdere beleidsterreinen resultaat behaald. Indien subsidie voor geluidsanering door gevelisolatie voorhanden is, zullen de woningeigenaren gestimuleerd worden om de woning ook energetisch te isoleren. De kosten van de energetische isolatie komen voor eigen rekening voor zover de isolerende maatregelen geen bijdrage leveren aan de geluidsisolatie.
Een andere vorm van geluidbelasting is luchtvaartlawaai. In 2013 heeft Schiphol een geluidmeetpunt geplaatst op het zwembad in park Groenendaal. Het meetpunt is louter en alleen bedoeld om inzicht te krijgen in de geluidwaarden. Omgevingsraad Schiphol is het platform waar alle vraagstukken, belangen en partijen rond de ontwikkeling van Schiphol en omgeving bij elkaar komen. Betrokken partijen zijn overheden, inwoners, de luchtvaartsector en brancheorganisaties.
|
Preventie van ontstaan van afval, verbetering van afvalscheiding, aandacht voor alle afvalstromen en maximale recycling. |
Heemstede doet het al relatief goed op afvalgebied met een afvalscheidingspercentage van 62%. Het landelijke scheidingspercentage ligt nog op ca. 50%. De mate van afvalscheiding wordt bepaald door het afvalscheidingsgedrag van de inwoners. Meer kennis over het nut van scheiden kan aanzetten tot gewenst gedrag.
Ook de kleinere afvalstromen verdienen aandacht, vooral vanwege milieuaspecten. De focus dient te liggen op de stromen waar het meeste resultaat is te boeken. Hoge(re) service op waardevolle stromen verdient zichzelf sneller terug. Gemeente Heemstede volgt daarnaast op de voet de ervaringen van andere gemeentes met betrekking tot alternatieve manieren van afvalinzameling, zoals Diftar (gedifferentieerde tarieven voor het aanbieden van restafval: betalen per keer of gewicht) en Omgekeerd inzamelen (grondstoffen aan huis ophalen en restafval wegbrengen naar een verzamelcontainer).
Het oude systeem van de rechte lijn van grondstoffen winnen, produceren, consumeren en afdanken - de lineaire economie - is eindig. We willen een circulaire economie, waarin afgedankte materialen en producten als grondstoffen in de kringloop blijven.
Schone lucht is goed voor de gezondheid. De luchtkwaliteit in Heemstede voldoet aan de normen uit de Wet Luchtkwaliteit. Dit wordt jaarlijks gemonitord door het Ministerie van I&M. Alleen voldoen aan de wettelijke grenswaarden betekent echter nog niet dat dit gezond is. De wettelijke norm is nog steeds twee keer zo hoog als de norm van de World Health Organisation (WHO). De doelstelling en ambitie van Heemstede blijven onverminderd de luchtkwaliteit verder dan de norm te verbeteren.
Bij luchtkwaliteit zijn naast het Ministerie van I&M, de GGD en provincie Noord-Holland betrokken. De GGD is als medisch adviseur betrokken. De provincie stimuleert gemeenten en bedrijven om maatregelen te nemen die de luchtkwaliteit verbeteren.
De kwaliteit van de lucht wordt beïnvloed door gemotoriseerd vervoer, bedrijven en grootschalige woningbouwplannen (>1500 woningen) zowel binnen de gemeentegrenzen als ver daarbuiten. In Heemstede is geen sprake van sterk luchtverontreinigende bedrijven en grootschalige woningbouw. Wij richten ons daarom op het verduurzamen van het vervoer door bijvoorbeeld het stimuleren van het rijden op aardgas en elektra, het verbeteren van de verkeersdoorstroming en het weren van luchtverontreinigende bedrijven. De gemeente heeft de verbetering van de luchtkwaliteit al enige jaren geleden ingezet.
|
De kwaliteit en de kwantiteit van het oppervlaktewater en het grondwater te beschermen en te beheren. |
De aanwezigheid van schoon water is een belangrijke waarde in Heemstede. Op gebied van water zijn de taken gericht om het oppervlaktewater en het grondwater te beschermen en te beheren. Heemstede heeft specifiek de ambitie alleen bouwmaterialen toe te staan die niet uitlogen. Verder vormt ook klimaatadaptie aanleiding om maatregelen te nemen om de toenemende neerslag goed te kunnen verwerken. Dit alles gebeurt door het hanteren van de trits vasthouden-bergen-afvoeren voor de waterkwantiteit en de trits schoonhouden-scheiden-schoonmaken voor de waterkwaliteit. Bij de uitvoering van de watertaken in gemeente Heemstede is de ketengedachte belangrijk en worden ook het Hoogheemraadschap Rijnland en Omgevingsdienst IJmond betrokken.
De gemeente continueert een veilige afhandeling van incidenteel vervoer en opslag van gevaarlijke stoffen zoals vuurwerk. In de gemeente is ook een LPG-tankstation aanwezig. Dit tankstation wordt periodiek gecontroleerd op veiligheid.
In het kader van de subsidieregeling programmafinanciering Externe Veiligheid voor overheden voert Omgevingsdienst IJmond een aantal taken uit voor gemeente Heemstede. Met de programmafinanciering wordt vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) voor gemeente Heemstede kwalitatief versterkt door het actualiseren en het optimaliseren van VTH op basis van landelijke ontwikkelingen zoals die rondom LPG en LNG en actualisatie van de vergunningen in relatie tot de PGS-richtlijnen. De verkregen inzichten worden verwerkt in het RRGS (register risicoregistratie).
Omgevingsdienst IJmond voert voor gemeente Heemstede tevens risico-inventarisaties en risico-analyses ten behoeve van de ruimtelijke ordening/bestemmingsplannen uit. In 2015/2016 wordt een structuurvisie Omgevingsveiligheid opgesteld.
|
Het versterken van de natuur- en groen functie, versterken van ecologische waarden, stimulering ecologisch beheer openbare ruimte en instandhouding natuur- en groenareaal. |
Heemstede is een groen dorp. Het bevat veel waardevolle natuur- en groene gebieden zoals het park Groenendaal, de buitenplaatsen en Park Meermond. Naast de intrinsieke waarde is ook de beleving van natuur en groen goed voor het welzijn van de mens. In 2016 treedt de Wet natuurbescherming in werking, en vervangt daarmee de Natuurbeschermingswet 1998 (inclusief de aanpak van de stikstofproblematiek), de Flora- en faunawet en de Boswet. De gemeente blijft daarin de spin het web voor vergunningen op grond van de Wabo die in de toekomst opgaat in de Omgevingswet.
De natuurwaarden binnen gemeente Heemstede zijn vastgelegd in een natuurkansenkaart. De gemeente streeft bescherming en het behoud van het natuur- en groenareaal na. Bij activiteiten in of nabij beschermde gebieden wordt invulling gegeven aan de zorgplicht door zo zorgvuldig mogelijk handelen met betrekking tot beschermde flora en fauna.
Bijlage 1 Vigerende plannen en programma's
In het in april 2014 vastgestelde Collegeakkoord 2014-2018 stelt het college onder meer dat voor de eigen organisatie uitbreiding van de mogelijkheden voor zonne-energie op gemeentelijke gebouwen wordt onderzocht en een duurzaam inkoopbeleid wordt nagestreefd. Ook geeft het aan zichzelf energiebesparingsdoelstellingen te willen opleggen, hetgeen aansluit bij het Energie-akkoord. Inwoners van Heemstede worden actief betrokken bij bestuurlijke besluitvorming, onder andere via klankbordgroepen en burgerpanels. Tot slot benadrukt het college de adviserende, informerende en stimulerende rol die zij voor zichzelf ziet weggelegd richting inwoners, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties ten aanzien van duurzaamheid en het milieu.
In het coalitieakkoord streeft de nieuwe coalitie naar een duurzaam, innovatief en groen Heemstede. De coalitiepartners vinden het vormen van kringlopen met daarin hergebruik van stoffen en materialen essentieel. De gemeente faciliteert dit en zorgt, met inzet van haar partners zoals bijvoorbeeld De Meerlanden en Paswerk, voor optimale afvalscheiding en hergebruikwaar mogelijk.
De gemeente heeft een voorbeeldfunctieop het gebied van duurzaamheid en wijst haar inwoners ook op het belang van het gebruik van duurzame energie. Beleidsmaatregelen worden zoveel mogelijk op duurzaamheid getoetst, zoals bijvoorbeeld bij de inkoop van plantmateriaal door de gemeente. Budgetten voor duurzaamheid worden gekoppeld aan doelstellingen.
Vooruitlopend op het halen van de doelstellingen van het Parijse klimaatakkoordonderzoeken de coalitiepartners hoe we de gemeente duurzamer kunnen maken viamaatregelen waarin innovatie, duurzaamheid en kostenefficiency samenkomen. Te denkenvalt hierbij aan het ondertekenen van het Bijenconvenant, energieneutrale schoolgebouwen en energieneutrale nieuwbouw.
Beleidsplan Openbare Verlichting 2013-2017
Voor de openbare verlichting staat de volgende duurzaamheidsgedachte centraal: er wordt alleen verlicht waar en wanneer het nodig is. Daarnaast is het van belang om het energieverbruik van de huidige installatie te verminderen. Daarom wil de gemeente in 2017 een energiebesparing realiseren van 5% ten opzichte van het energieverbruik van de openbare verlichtings(OVL)-installatie in 2012. Verder worden de ruimere dimmogelijkheden van de OVL-richtlijn benut, waardoor tevens lichtvervuiling verder wordt beperkt. Andere concrete duurzaamheidsambities zijn: het toepassen van de criteria voor duurzaam inkopen, de toepassing van energiezuinige verlichtingsarmaturen en het beperken van het aantal onderhoudsritten door toepassing van groepsremplace.
Voor de periode 2011-2015 hebben de gemeente Heemstede en het hoogheemraadschap van Rijnland samen een verbreed gemeentelijk rioleringsplan (VGRP+) laten opstellen. Voor 2016 en verder zal een nieuw plan worden opgesteld. De gemeente draagt zorg voor een duurzaam stelsel van afvoer van water en verbetering van de waterkwaliteit van het openbaar water: een water- en rioolstelsel dat is ingericht voor toekomstige klimaatontwikkelingen en dat voldoet aan de milieueisen. Door een efficiënte inzet van middelen in samenwerking met omliggende gemeenten en Hoogheemraadschap Rijnland. In principe is uitgesproken dat voorlopig geen experimenten met nieuwe en kostbare vormen van hemelwaterafvoer plaatsvinden.
De gemeente stelt zich ten doel een goed onderhoudsniveau te waarborgen van het openbare groen. Een van de ambities daarbij is de afstemming van bruikbaarheid, duurzaamheid en aantrekkelijkheid op elkaar, zodat je kunt spreken van hoogwaardig groen. Adoptie van groenonderhoud door buurtinwoners wordt gestimuleerd en gefaciliteerd. Verdere ambities zijn:
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
Nota afvalinzameling en afvalscheiding – op weg naar 65%
In deze afvalnota is per afvalsoort onderzocht hoe de afvalscheiding kan worden verbeterd en wat dit (procentueel) voor gevolgen heeft voor de totale afvalscheiding in Heemstede. Daarnaast zijn de kosten van de verschillende verbetervoorstellen inzichtelijk gemaakt. Op basis hiervan zijn keuzes gemaakt en is een actieprogramma voor 2014 en 2015 opgesteld.
Bijlage 2 Terugblik voorgaande beleidsperiode
Gemeentelijke organisatie en voorzieningen
In de vorige beleidsperiode is een forse stap gemaakt om de gemeentelijke organisatie te verduurzamen. Het gemeentehuis, de gemeentewerf en cultureel centrum De Luifel zijn voorzien van zonnepanelen. Het stroomverbruik van het gemeentehuis is met 25% gedaald door energiebesparende maatregelen aan de installaties. Het verduurzamen van de openbare verlichting is ingezet met energiezuinige armaturen en toepassing van LED verlichting.
Een groot deel van het gemeentelijk wagenpark rijdt op groen gas en aan de Cruquiusweg is een aardgastankstation gerealiseerd. De fiets is een veelgebruikt vervoersmiddel voor het gemeentelijk personeel, zowel voor het woon-werkverkeer als werk-werkverkeer.
Het beheer van de openbare ruimte wordt steeds milieuvriendelijker door het gebruik van alternatieven voor giftige bestrijdingsmiddelen en hergebruik van zout water van de vergistingsinstallatie van de afvalinzamelaar Meerlanden voor de gladheidsbestrijding.
Bij al deze taken wordt duurzaam ingekocht en wordt personeel van Paswerk ingezet.
In de voorgaande beleidsperiode heeft een aantal vooruitstrevende bedrijven de vereniging MVO Heemstede (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Heemstede) opgericht. De vereniging heeft tot doelstelling om met elkaar ondernemingen in Heemstede te verduurzamen. Ieder jaar zijn diverse bedrijfsbezoeken georganiseerd met interessante sprekers over het verduurzamen van ondernemingen. Door deze bijeenkomsten ontstaan er diverse nieuwe samenwerkingen tussen bedrijven, maatschappelijke organisaties, inwoners en de gemeente. En ontstaan er nieuwe initiatieven bij de ondernemingen. De gemeente ondersteunt het initiatief van MVO Heemstede met financiële middelen en kennis. Naast MVO Heemstede is ook een ondernemersvereniging opgericht aan de Nijverheidsweg om het bedrijventerrein te verbeteren en waar mogelijk ook te verduurzamen.
Enkele bedrijven zijn overgegaan op het nauwkeurig scheiden van afval of hebben een energiescan laten uitvoeren om energieverbruik inzichtelijk te maken. Ook weten ondernemers de weg naar de gemeente inmiddels aardig te vinden bij het zoeken van werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. En wordt er door enkele ondernemers ook gebruik gemaakt van Paswerk.
In de afgelopen jaren hebben de basisscholen in Heemstede op diverse manieren aandacht geschonken aan verduurzamen van scholen. Drie scholen zijn overgegaan op het volledig scheiden van afval. Daarnaast zijn er twee scholen die zijn overgegaan op zonne-energie en groene schoolpleinen hebben waarbij meer aandacht wordt gegeven aan de natuur. Van twee schoolgebouwen zijn thermografische foto’s gemaakt. In 2014/2015 hebben twee scholen meegedaan aan de landelijke Energy Battle waarbij het energieverbruik van de scholen door aanpassen van het gedrag naar beneden is gebracht.
De stichting Kom in mijn Tuin heeft een groei doorgemaakt en steeds meer kinderen krijgen ook interesse in de moestuin.
Sportverenigingen zijn in de afgelopen jaren ook begonnen met het in kaart brengen van het energieverbruik en hebben hierdoor een nulmeting. Kleine maatregelen zijn al genomen en er worden nu plannen gemaakt om grotere maatregelen ook uit te voeren. Daarnaast zijn sportverenigingen zich ook bewust van het belang van scheiden van afval en zullen ze op korte termijn hiermee aan de slag gaan. Ook de mogelijkheden voor zonne-energie op daken van sportverenigingen worden onderzocht.
De gemeente heeft telkens de aanjagende en coördinerende rol op zich genomen bij deze initiatieven.
In de afgelopen periode heeft de gemeente Heemstede op diverse momenten inwoners geïnformeerd over de mogelijkheden te verduurzamen. Door energiecafés, bijeenkomsten van het Duurzaam Bouwloket, de duurzaamheidsmarkt in Heemstede en deelname aan de Energy Battle. Maar ook de uitgave van de Groene Heemsteder en het laten maken van de thermografische foto heeft geleid tot een grotere bewustwording van de inwoners. In het afgelopen jaar is ook een duidelijke wisselwerking ontstaan door de grotere betrokkenheid bij scholen en sportverenigingen waardoor je als inwoners steeds meer wordt geconfronteerd met een duurzame samenleving. Ook is in de afgelopen jaren zoveel mogelijk gestimuleerd dat inwoners nog actiever afval gaan scheiden waarbij de nadruk is gelegd op GFT. Maar ook het scheiden van plastic wordt door de inwoners van Heemstede in groten getale gedaan.
Sinds 2014 heeft de gemeente toegang tot Energie in Beeld. Deze monitoringstool van de energie transporterende bedrijven geeft (globaal) inzicht in het energieverbruik (gas en stroom) van huishoudens en bedrijven in de gemeente. Tevens wordt inzicht verkregen in de hoeveelheid opgewekte zonne-energie en hoe groot dit aandeel is ten aanzien van het landelijke gemiddelde in procenten. De hierboven genoemde gegevens zijn in onderstaande staafdiagrammen weergegeven vanaf het jaar 2008 tot en met 2014.
Bijlage 3 Onderzoek verbetering afvalscheiding
Het gemeentelijke afvalbeleid is beschreven in de Nota afvalinzameling en afvalscheiding -op weg naar 65%-. De nadruk voor 2014 en 2015 ligt op communicatie en het verbeteren van de voorzieningen. Het college wil de inwoners blijvend stimuleren afval gescheiden aan te bieden. Op 6 februari 2014 heeft de commissie Ruimte ingestemd met de nota voor dit moment en vraagt uit te zien naar een volgende fase waarbij gekeken wordt naar de verdiensten, waarbij de afvalstoffen worden gezien als grondstoffen, in plaats van naar de kosten.
Het gemeentelijke afvalbeleid kan goed worden samengevat met behulp van de zogenaamde afvaldriehoek. Deze driehoek geeft het verband aan tussen drie aspecten van de afvalinzameling: milieu, service en kosten. Het streven is een zo hoog mogelijk serviceniveau en milieuresultaat te realiseren tegen zo laag mogelijke kosten.
Dit model en afvalbeleid is vooral gefocust op afval en niet op grondstoffen. Er wordt gewerkt aan het principe van het verdienmodel, waarbij de afvalstoffen worden gezien als waardevolle grondstof.
De Nederlandse overheid en bedrijfsleven spannen zich in om minder afval te produceren en het afval dat ontstaat zoveel mogelijk te recyclen. Dit wordt gerealiseerd door de focus te leggen op de voorkant van de keten met preventie, ecodesign en meer afvalscheiding gevolgd door maximale recycling. Meer gescheiden inzameling van het huishoudelijk afval is nodig om de recyclingdoelen te halen.
In het landelijke programma VANG (Van Afval Naar Grondstof) is de ambitie opgenomen dat de hoeveelheid restafval in 2020 is gehalveerd. Dit komt neer op een gemiddelde hoeveelheid restafval van 100 kg/inwoner en een afvalscheiding van 75%. Heemstede onderschrijft deze ambitie en werkt toe naar 100% afvalscheiding in 2030 en nihil restafval uitgaande van de verdere ontwikkeling van innovatieve scheidingstechnieken in de komende jaren.
De richtlijn van maximaal 100 kg per inwoner is gedifferentieerd op basis van percentage hoogbouw. Op basis hiervan is de ambitie voor Heemstede om in 2020 maximaal 105 kg restafval per inwoner over te hebben.
Heemstede doet het al relatief goed. Het landelijke scheidingspercentage ligt nog op ca. 50%
De mate van afvalscheiding wordt bepaald door het afvalscheidingsgedrag van de inwoners. Kennis is hierbij essentieel. We zetten diverse communicatiemiddelen in om inwoners blijvend te adviseren, informeren en stimuleren. Meer kennis over het nut van scheiden kan aanzetten tot gewenst gedrag. Daarnaast zullen nieuwe inzamelmethoden en de wijzigingen worden ondersteund met een voorlichtingscampagne. Per actie worden de meest geschikte communicatiemiddelen toegepast gericht op de doelgroep.
Aandacht voor alle afvalstromen
Ook de kleinere afvalstromen verdienen aandacht, vooral vanwege milieuaspecten. Hierbij wordt onder andere gekeken naar: klein chemisch afval (kca) en batterijen, frituurvet, elektrische apparaten en spaarlampen.
Duurzamer, maar niet (altijd) duurder
Het uitgangspunt dat de afvalstoffenheffing niet mag stijgen. Extra inzet door de gemeente moet zoveel mogelijk kostenneutraal (compenseren met verwerkingskosten /-opbrengst). Er wordt gekeken naar particuliere initiatieven en inzamelacties die kosteloos zijn voor de gemeente en dus geen gevolgen hebben voor de afvalstoffenheffing.
Focus op de stromen waar het meeste resultaat is te boeken
Het huishoudelijk restafval bestaat voor het grootste gedeelte uit gft-afval en plastic.
Het merendeel van het restafval ontstaat in de keuken. Denk aan verpakkingen (glas, kunststof, blik, karton) en groente en fruitafval, maar ook aan elektrische (keuken)apparaten en textiel (thee-, handdoek, tafellaken etc.). Vaak wordt de eerste scheidingshandeling (of juist niet!) in de keuken verricht.
Hoge(re) service op waardevolle stromen
De verwerking van papier en textiel levert geld op. Investeringen in deze afvalstromen kunnen zichzelf terugverdienen.
Gescheiden inzameling van drankenkartons en blik
Het toevoegen van drankenkartons en metalen verpakkingen (blik) aan de inzameling van plastic verpakkingen is nu al mogelijk. Dit leidt tot een verbetering afvalscheiding van maximaal 2-3%. De vergoeding en opbrengst van deze stromen wegen waarschijnlijk op tegen de extra inzamelkosten. Wel zal het nodig zijn op enkele locaties een extra (ondergrondse) (pers)container te plaatsen, omdat de huidige capaciteit net voldoende is.
Volgen van nieuwe ontwikkelingen
Mogelijk dat in de toekomst ook andere afvalstoffen gescheiden ingezameld gaan worden. De mogelijkheden voor luiers worden landelijk onderzocht. Daarnaast worden de ervaringen van andere gemeentes over alternatieve manieren van afvalinzameling, zoals Diftar, en Omgekeerd inzamelen gevolgd. Diftar staat voor gedifferentieerde tarieven waarbij per huishouden geregistreerd wordt hoeveel restafval aangeboden wordt. Hoe meer restafval men aanbiedt hoe hoger de afvalstoffenheffing zal zijn. Heemstede heeft nu een beperkte vorm van diftar, namelijk op basis van volume (er zijn twee verschillende maten rolemmers in omloop). Meer vergaande vormen van diftar zijn op basis van frequentie (er wordt bijgehouden hoe vaak de rolemmer geleegd wordt) en/of gewicht (per lediging wordt bijgehouden hoe zwaar de rolemmer is).
Spraakmakend is het ‘omgekeerd inzamelen’ van huishoudelijke afvalstoffen, waarbij de focus ligt op het inzamelen van recyclebare materialen in plaats van op restafval. Omgekeerd inzamelen draait de situatie om. Herbruikbare stromen worden bij huishoudens opgehaald, terwijl mensen zelf de reststroom brengen naar containers in de buurt
Een ander voorbeeld is het gecombineerd inzamelen, waarbij inzamelaars meerdere droge fracties - zoals papier, textiel en kunststof - in één container aan huis ophalen. Deze stromen zijn daarna machinaal te sorteren.
Serviceverlaging voor restafval
Een effectieve manier om inwoners te stimuleren (dwingen) om afval te scheiden is de service op restafval te verlagen. Door dit bijvoorbeeld eens per 3 weken op te halen in plaats van eens per twee weken. Deze serviceverlaging kan gecompenseerd worden door meer service op waardevolle afvalstromen en bijvoorbeeld plastic, drankenkartons en blik wel aan huis op te halen middels een extra rolemmer. Om zo het gedrag van inwoners te stimuleren plastic te gaan scheiden.
Nascheiding van het restafval is een mogelijkheid om de afvalscheiding te verbeteren. De doelstelling van de afvalverwerker AEB is om medio 2017 een afvalscheidingsinstallatie operationeel te hebben. Hier wordt plastic en drankenkartons gescheiden. Aan de nascheiding wordt ook een pers voor de natte fractie (gft-fractie) toegevoegd. Deze wordt dan vergist.
Nieuwe technologieën – Circulaire economie
Het oude systeem van de rechte lijn van grondstoffen winnen, produceren, consumeren en afdanken - de lineaire economie - is eindig. We willen een circulaire economie, waarin afgedankte materialen en producten als grondstoffen in de kringloop blijven. Afvalbedrijven spelen een grote rol in de overgang naar een circulaire economie. Afvalbedrijven staan producenten bij om ketens te sluiten. Zo zullen in de toekomst vaker producten worden geleased. Dan blijven ze eigendom van de producent en worden ze zorgvuldig gerecycled en opnieuw gebruikt. De rol van de gemeente is beperkt. Informeren van inwoners over nieuwe technieken en producten.
Particuliere en bedrijfsmatige initiatieven worden ondersteund wanneer dit bijdraagt aan het milieurendement en niet in strijd is met de dienstverlening van Meerlanden. Een voorbeeld hiervan is het pilotproject van Particuliere en bedrijfsmatige initiatieven worden ondersteund wanneer dit bijdraagt aan het milieurendement en niet in strijd is met de dienstverlening van Meerlanden. Een voorbeeld hiervan is het pilotproject van The Vintage Store 'inzameling recyclebare huishoudelijke afvalstoffen' dat wordt ondersteund.
Ondersteuning voor scholen, bedrijven en (sport)verenigingen
Scholen en (sport)verenigingen die werk willen maken van afvalscheiding worden ondersteund door de gemeente en Meerlanden. Ook bedrijven kunnen een beroep doen op de kennis en ervaring van de gemeente en Meerlanden. Wij denken graag mee met ondernemers hoe de afvalscheiding verbeterd kan worden.
De gemeente heeft primair de taak het inzamelen en laten verwerken van huishoudelijk afval. Inwoners betalen hiervoor afvalstoffenheffing. Alle kosten van de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval worden betaald via de afvalstoffenheffing. Dit is een gesloten systeem. De afvalstoffenheffing in Heemstede zit onder het provinciaal en landelijk gemiddelde. Dit hebben we bereikt door een efficiënte afvalinzameling, maar vooral ook door de inzet van de inwoners van Heemstede.
Scholen, sportverenigingen en bedrijven maken voor de inzameling van hun afval geen gebruik van de diensten van de gemeente. Hun afval valt onder de noemer bedrijfsafval. Hiervoor sluiten ze individueel een contract af met een inzamelaar.
Doelstelling alle basisscholen scheiden hun afval
Het betrekken van de (basis)scholen is belangrijk. Deze hebben een belangrijke voorbeeldfunctie. In augustus 2014 zijn drie basisscholen gestart met het verbeteren van de afvalscheiding op school en is voorlichting gegeven via gastlessen. De gemeente krijgt jaarlijks een vergoeding voor de extra inzet voor preventie en aanpak van zwerfafval. Deze vergoeding vloeit voort uit de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013-2022. Deze vergoeding kan worden ingezet voor afvalvoorlichting op scholen.
Rol van de gemeente: afvalscheiding wordt uitgebreid op andere basisscholen. Ook worden basisscholen betrokken bij projecten om zwerfafval te voorkomen of het opruimen hiervan.
Doelstelling: alle sportverenigingen scheiden hun afval
Afvalscheiding heeft een financieel voordeel. papier, glas en plastic. Voor het ophalen van restafval moet worden betaald.
Rol van de gemeente: kennis en informatie verschaffen. Meedenken.
De gemeentelijke organisatie moet een voorbeeldfunctie gaan vervullen wat betreft afvalscheiding. Het afval van de gemeente kan nog beter worden gescheiden. Gft en papier worden wel gescheiden, maar plastic bijvoorbeeld nog niet. Gemeente Heemstede werkt toe naar een halvering van het restafval in 2020 en nihil restafval in 2030.
De VANG doelstellingen worden overgenomen. Met het optimaliseren van de huidige afvalinzameling worden de VANG-doelen niet behaald. De mate van afvalscheiding is afhankelijk van gedrag en gemak. De inwoners moeten het doen (gedrag) en door het hen makkelijk te maken gaan ze het afval beter scheiden (gemak). Meer service op waardestromen is nodig om een trendbreuk te bewerkstelligen en de afvalscheiding naar een hoger plan te tillen.
Bijlage 4 Resultaten participatietraject
Straatjutten (juni-september 2015)
- •
- •
- •
- •
Adviesgroep duurzaamheid (17 juni 2015)
Duurzaam bouwloket (4 september 2015)
Sportverenigingen (diverse data)
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Basisscholen (27 augustus 2015)
- •
- •
Bijlage 5 Aanpak Heemstede energieneutraal
Vanwege praktische overwegingen worden de te nemen klimaatmaatregelen weergegeven in energiemaatregelen (beter meetbaar). Hierbij is 1 kwh = 0,5 kg CO2 en 1 m3 aardgas is ongeveer 1,8 kg CO2 (CO2 is het broeikasgas die voornamelijk wordt uitgestoten door de gemeentelijke organisatie). Bij de monitoring en verslaglegging zullen de resultaten in energie- en in CO2 eenheden worden weergegeven. Hierna zijn het elektriciteits- en gasverbruik van gemeentelijke gebouwen over 2015 weergegeven.
Voor het bepalen van de aanpak om tot een klimaatneutrale organisatie te komen is eerst vastgesteld welke onderdelen van de organisatie energie verbruiken. Dit zijn:
- -
- -
- -
Bij de aanpak is inhoudelijk gezien de Trias energetica leidend. Het energieverbruik van de gemeentelijke organisatie wordt zoveel mogelijk beperkt. Het restant van het energieverbruik zal worden opgewekt met duurzame energiebronnen zoals zonne-energie, warmte koude opslag, windenergie (mits het provinciaal windmolenbeleid in de periode tot 2030 hierop wordt aangepast), groengas en gebruik van restwarmte (bv. Riothermie) .
- 1.
Nulsituatie energieverbruik van de gemeentelijke organisatie bepalen.
- -
- -
Het verbruik van de OVL (inclusief de Verkeerslichteninstallaties (VRI)) is al vastgelegd via de monitoringstool van Rijkswaterstaat. Het verbruik in 2014 bedroeg 929,365 kWh (= 3345714 Mega Joule). Voor de OVL wordt 20% in 2020 en 50% energiebesparing in 2030 het uitgangspunt in het op te stellen OVL beleidsplan in 2017. Hierbij wordt rekening gehouden met de te verwachten innoverende technieken;
- -
- -
- 2.
- 3.
- 4.
- 5.
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
Brandstofverbruik benzine- en dieselvoertuigen en machines 2015
|
Verbruik 2015 L * |
|||
NB. 1 liter benzine respectievelijk diesel komt overeen met 2,39 kg CO2 en 2,67 kg CO2
Aanpak verduurzamen gemeentelijk vastgoed
Hieronder is specifiek voor het verduurzamen van gemeentelijke gebouwen een mogelijke aanpak weergegeven. In de aanpak is Onderwijs nog als speler genoemd. Met ingang van 1 januari 2015 is de gemeentelijk zorgplicht voor onderhoud en aanpassing van schoolgebouwen vervallen. Vanaf deze datum ontvangen de schoolbesturen de hiervoor benodigde vergoeding rechtstreeks van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Hiermee zijn de schoolbesturen zelf verantwoordelijk voor het verduurzamen van hun schoolgebouwen.
De gemeente heeft in het kader van de optimalisatie van het gemeentelijk vastgoed een overzicht van gebouwen die verkocht, verhuurd of behouden blijven. De vertaling hiervan in de meerjarenbegroting is gerealiseerd. De fase van de ontwikkeling van de strategie kan als afgerond beschouwd worden. Hiermee is de fase van inventarisatie van het gemeentelijk vastgoed aangebroken waarin de benodigde duurzame investeringen in beeld worden gebracht voor huur/verkoop en voor investeringen bij behoud en beheer van gebouwen.
Permanente link
Kopieer de link naar uw clipboard
zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2016-151870.html