3.2 Vergunninggericht toezicht
Toezicht op de activiteit bouwen
Uit de evaluatie/monitoring blijkt dat in 2014 het minimaal aantal toezichtmomenten gehaald wordt, met uitzondering van de projecten met een bouwsom van € 100.000,00 en hoger. Hierbij is de conclusie getrokken dat het feit dat het aantal toezichtmomenten bij de bouwprojecten van € 100.000,00 en hoger geen nadelige consequenties heeft. Voor 2015 zullen er daarom geen acties worden ondernomen om het aantal toezichtmomenten te vergoten.
De grootste verandering op het gebied van het vergunninggericht toezicht op het bouwen zal het effectueren van het privatiseren van het bouwtoezicht zijn (zie 3.6 Nieuwe ontwikkelingen, privatisering bouwtoezicht).
Afhankelijk van het tijdstip waarop de private kwaliteitsborging (waarschijnlijk) in 2015 zijn intrede gaat doen, betekent dat bij circa 80% van alle verleende vergunningen, die worden uitgevoerd door een gecertificeerd bedrijf, er geen controles meer door het bouwtoezicht worden uitgevoerd. Dit zal in 2015 waarschijnlijk nog niet direct waarneembaar zijn, maar zeker in de jaren daarna.
Toezicht op de activiteit slopen
Hierbij valt te denken aan het slopen van een monument (Monumentenwet) of als dit bepaald is in een bestemmingsplan (Wet op de Ruimtelijke Ordening). Het vergunninggericht toezicht zal zich dan ook beperken tot bovengenoemde vergunningplichtige onderdelen. De verwachting is dat voor 2015 slechts een object zal worden gesloopt waarop wij een controle moeten uitoefenen, namelijk het pand Glipperweg 70.
Toezicht op de activiteit monument
Zie de toelichting op de activiteit bouwen.
3.4 Gebiedsgericht toezicht
De acties ter verwijdering van fietswrakken in de gemeente blijven nodig, omdat fietswrakken de druk op de beschikbare stallingcapaciteit verhogen. Bovendien leidt de aanwezigheid van fietswrakken tot ongewenste verloedering en onveilige situaties (fietsen in looproutes) van de openbare ruimte. In de afgelopen jaren zien we een constant aantal van verwijderde fietsen De prioriteit en het aantal acties blijven dus in 2015 gehandhaafd.
Na merken van de fietsen worden deze na een bepaalde periode weggehaald en opgeslagen. Indien de fietsen niet worden afgehaald binnen de vastgestelde termijn, worden de restantfietsen overgedragen aan derden. Juridisch is het nu mogelijk onderscheid te maken in de bewaartermijn van de verwijderde fietsen. Doordat deze nu in sommige gevallen verkort kan worden, kan het aantal acties worden uitgebreid van 4 naar 6. Komend jaar zal gekeken worden hoe de bestaande procedures kunnen worden aangepast om het aantal acties uit te breiden.
Het aantal locaties met extreem overhangend groen beperkt zich met name tot gebieden waar ook de trottoirs smal zijn. Dit onderwerp gaan we koppelen aan de wijkschouwrondes. Indien overhangend groen in een geschouwde wijk een specifiek probleem is, wordt dit door handhaving als specifiek project opgepakt. Daarnaast blijft dit onderwerp tijdens de gewone wijkgerichte rondes een van de structurele aandachtspunten, waarbij het accent bij grootschalige ingrepen (drastisch terugsnoeien) wordt gekoppeld aan het soort beplanting. Dit betekent dat het accent in de herfstperiode (start snoeiperiode) groter is. Het streven bij handhaving op overhangend groen is het oplossen van de overlast. In overleg met de eigenaar wordt de oplossing en de afhandeltermijn besproken. Na een eerste waarschuwing volgt eventueel een vervolgactie (bijvoorbeeld een schriftelijk verzoek of desnoods een beschikking).
In 2014 zijn de controles op vergunningvrij uitgevoerde werkzaamheden geïntensiveerd en deze lijn zal in 2015 worden voortgezet. Zeker als de private kwaliteitsborging een feit is, kan hiervoor meer tijd worden ingezet.
Handhaving openbare ruimte
De integrale aanpak van de openbare ruimte op het gebied van illegaal gebruik van gemeentegrond voor (bouw)containers e.d. wordt voortgezet. In 2013 werd dit signaaltoezicht ingevuld op basis van constatering tijdens een ronde of naar aanleiding van meldingen van burgers, maar ook tijdens de wijkgerichte rondes. Voorheen was Heemstede voor de wijkgerichte rondes verdeeld in vier wijken. Om aansluiting te vinden bij de wijkverdeling van de wijkagenten, is in 2014 de verdeling aangepast naar drie handhavingsgebieden.
Doordat de wijken voor de inzet van de BOA’s is afgestemd op de wijken van de wijkagenten, is een structurele gezamenlijke inzet mogelijk geworden. Dat gebeurt nu één dag per week. In die rondes kunnen zaken worden opgepakt of besproken die vanuit beide partijen (politie en BOA’s) aandacht nodig hebben. Hieronder valt bijvoorbeeld de extra aandacht voor de stationsomgeving en het fout parkeren en laden/lossen buiten de toegestane uren op de Binnenweg.
Iedere twee weken wordt een specifiek gebied door de BOA’s bekeken en op alle handhavingsaspecten. Waar nodig wordt daarbij contact gezocht met de andere handhavingsdisciplines binnen de gemeente of externe partijen zoals de wijkagenten of de wijkcoördinator van Elan Wonen.
Meldingen die binnen komen via het meldpunt overlast worden, indien dit mogelijk is, in de betreffende wijkronde meegenomen. Wanneer echter een hogere prioriteit nodig is, wordt er uiteraard direct actie ondernomen.
Door de wijk gerichte aanpak krijgen een aantal onderwerpen uit de actielijst regelmatiger aandacht. Op zich loopt de wijkgerichte aanpak prima. Komend jaar zal verder worden gekeken naar de onderwerpen die worden meegenomen in de rondes. Daardoor wordt ook de continuïteit van de handhaving op deze onderwerpen verbeterd.
Doordat er veel aandacht aan gegeven is, lijkt het probleem na het afgelopen jaar minder te zijn worden. Om te voorkomen dat dit zou ‘verwateren’, is de inzet hierop vorig jaar verhoogd. Dit wordt zelfs versterkt door de wijkgerichte handhaving, waardoor de BOA’s regelmatig in alle wijken aanwezig zijn. Het aantal uren voor dit specifieke aspect blijft daarom gehandhaafd.
Parkeeroverlast en -excessen
De parkeeroverlast, die voornamelijk in de avonduren aanwezig is, wordt in samenwerking met de lokale politie aangepakt. Het aantal gezamenlijke rondes met de wijkagenten is inmiddels verhoogd naar ca. 1 per week. Het doel is om ook de avonddiensten samen op te pakken. Dan kunnen de locaties waar parkeeroverlast of parkeerexcessen plaatsvinden nog beter worden aangepakt. Omdat ook de brandweer bij calamiteiten problemen heeft met foutgeparkeerde auto’s, wordt ook met deze hulpdienst samengewerkt. De aanpak vindt bovendien ook in de wijkgerichte handhaving plaats, waardoor de bekende locaties ook in de avonduren en weekenden (sportpark) meegenomen worden.
Illegaal gebruik gemeentegrond
Tijdens de wijkgerichte rondes wordt ook het illegaal gebruik van gemeentegrond meegenomen. Doordat het wijkgericht handhaven structureel plaatsvindt, kunnen geconstateerde locaties beter gemonitord worden. Afhankelijk van de situatie worden vervolgstappen genomen. Dit kan variëren van het maken van concrete afspraken (zoals plantsoenadoptie) tot aanschrijving.
veiligheid op de weg -> rond scholen
Gebleken is dat dit een belangrijk onderwerp is. Met name na de zomervakantie blijkt hiervoor extra aandacht nodig. De aanpak van de veiligheid rond scholen is daarom nog steeds onderdeel van het handhavingsprogramma. Ook in 2015 wordt direct na de zomer in samenwerking met de politie een aparte actie ingepland. Gedurende het jaar is continuïteit in de handhaving van groot belang om de aandacht op de veiligheid rond scholen actueel te houden. De scholen zijn daarom ook een specifiek aandachtspunt tijdens de wijkgerichte handhaving. Op die manier kan worden bereikt dat de ouders ook gedurende het jaar zich aan de regels blijven houden en niet alleen rond de aangekondigde acties.
veiligheid op de weg -> fietsers op trottoirs
Regelmatig komen er klachten binnen over fietsen in gebieden waar dit verboden is. Dit betreft een paar kleine doorsteken (Binnendoor, onderdoorgang Drenthelaan – Raadhuisstraat) en de weekmarkt. Door deze locaties structureel mee te nemen in de wijkgerichte rondes, ontstaat continuïteit in de handhaving en is het niet meer nodig eerst een periode van waarschuwen te hanteren voordat tot boetes kan worden overgegaan.
Verhoging van de inzet op dit onderdeel heeft een verlaging van het aantal boetes opgeleverd. Het aantal uren is daarom nog iets verhoogd van 25 naar 40 uur per jaar.
Controle op sloop met asbest, Uitvoering asbesttaken door de Regionale Uitvoeringsdienst IJmond (Milieudienst)
De milieudienst IJmond legt jaarlijks verantwoording af aan de Raad middels een jaarverslag, de doelstellingen voor het jaar 2015 zijn om die reden niet opgenomen in de evaluatie van dit uitvoeringsprogramma.
Kwaliteitscriteria vergunningverlening handhaving en toezicht.
Een professionele kwaliteit van de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) is wat de samenleving van de overheid verwacht. De regelgeving in het Wabo-domein is complex. Eenduidige kwaliteitscriteria maken de uitvoering een stuk eenduidiger. Het doel is om de uitvoering transparanter en voorspelbare te maken en een meer gelijkmatige aanpak over het land te realiseren.
Kwaliteitscriteria maken inzichtelijk welke kwaliteit burgers, bedrijven en instellingen, maar ook overheden onderling en opdrachtgevers mogen verwachten bij de uitvoering of de invulling van de VTH-taken.
Het Rijk, IPO en VNG hebben daarom eind juni 2012 de set met VTH-kwaliteitscriteria 2.1 vastgesteld en een zelfevaluatietool ontwikkelt. De kwaliteitscriteria gelden zowel voor de taken die worden uitgevoerd door een RUD, als voor de taken die het bevoegd gezag in eigen beheer uitvoert.
De gemeente Heemstede heeft de zelfevaluatietool ingevuld en daarbij is geconcludeerd dat op onderdelen (zelfstandig) niet voldaan wordt de kwaliteitscriteria. In het verbeterplan dat is geschreven in samenwerking met de gemeente Bloemendaal (zie ook samenwerking Bloemendaal) is opgenomen hoe de gemeente Heemstede, samen met de gemeente Bloemendaal, aan de kwaliteitscriteria kan voldoen..
Opmerking: In de memorie van toelichting op de consultatiewet kwaliteitsverbetering bouw (Private Kwaliteitsborging) staat te lezen, dat voor de BWT-taken de kwaliteitscriteria uit de wet VTH niet gaan gelden, omdat hier de taken over een tijd toch naar de markt zullen gaan.
In het uitvoeringsprogramma van 2014 is aangegeven dat deze kwaliteitscriteria naar verwachting per 1 januari 2015 een wettelijk karakter zouden krijgen en dat dan alle organisaties die wettelijke taken uitvoeren in het Wabo-domein aan deze criteria moeten voldoen. Op 26 augustus 2014 heeft staatssecretaris Mansveld (I&M) echter een uitstelbrief gestuurd aan de Tweede Kamer over beantwoording van vragen van de Tweede Kamer over de beantwoording van de vragen en opmerkingen in het verslag van de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu over het wetsvoorstel 'Verbetering vergunningverlening, toezicht en handhaving. Volgens de vereniging BWT is het duidelijk dat de wet zeker niet per 1 januari 2015 in werking treedt. Dit houdt tevens in dat dat de behandeling mogelijk pas volgend jaar plaatsvindt.
Privatisering bouwtoezicht (private kwaliteitsborging)
De commissie Fundamentele Verkenning Bouw heeft, onder voorzitterschap van oud-minister Sybilla Dekker, onderzoek gedaan naar de rol van wet- en regelgeving in het bouwproces. De begrippen “vertrouwen” en “verantwoordelijkheid” staan centraal
in de analyse van de Commissie. Vanuit het principe “Publiek wat moet, privaat wat kan” heeft de Commissie een aantal aanbevelingen gedaan aan de overheid en het bouwbedrijfsleven.
Het ministerie van BZK werkt aan een nieuw stelsel waarbij het uitgangspunt is: de bouw doet er een stap bij, de overheid doet een stap terug.
In het uitvoeringsprogramma van 2014 was er nog sprake van een duaal stelsel waarbij de aanvrager twee mogelijkheden had om een aanvraag in te dienen, deze waren:
- •
een vergunning voor het bouwen aan te vragen bij de gemeente (de traditionele omgevingsvergunning), of
- •
zonder vergunning te bouwen indien de initiatiefnemer aantoonbaar gebruik maakt van een goede private kwaliteitsborging (werken met gecertificeerde bouwpartners).
Onder andere onder druk van de VNG, die in en brief heeft aangegeven heel veel haken en ogen te zien in de plannen en uitwerkingen zoals die er nu liggen, heeft minister Blok aangekondigd van het duale stelsel af te zien.
In het Algemeen Overleg Stelselwijziging Bouwregelgeving van 27 maart 2014 is kort samengevat het volgende geconcludeerd:
- •
Er komt geen duaal stelsel met keuzevrijheid voor de consument;
- •
De Kamer en de minister hebben nadrukkelijk afgesproken dat er geen sprake kan zijn van invoering voordat duidelijk is dat partijen er ook klaar voor zijn;
- •
Er wordt gestart met het door partijen zelf laten borgen van de kwaliteit van ‘eenvoudige’ bouwwerken. Nadere uitwerking van ‘eenvoudig’ moet nog plaatsvinden, maar denk hierbij aan bedrijfspanden en woningbouw tot maximaal 4 bouwlagen*;
- •
De gemeente controleert na oplevering of alle verplichte informatie ook door de private partijen wordt aangeleverd. Een volledigheidstoets, inclusief een controle op de juiste kwaliteitsborging en een verklaring van de bouwer / borger dan aan de regels is voldaan;
- •
Er komt geen verplichte garantie voor alle koopwoningen.
Aanvankelijk zou het private toetsingsstelsel ingaan op 1 januari 2015. De minister heeft inmiddels aangegeven dat dit tijdstip niet wordt gehaald. De minister koerst er nu op aan om het wetsvoorstel gedurende 2015 in de Tweede Kamer te behandelen.
*dit zal circa 80% van alle aanvragen zijn
In het voorjaar van 2013 zijn verkenningen gestart naar de mogelijkheden voor (verdergaande) samenwerking met Bloemendaal op het gebied van bedrijfsvoering (fase1). Oktober 2013 zijn de eindrapportages hiervan gepresenteerd. Begin 2014 is de samenwerking fase 2 gestart voor de uitvoerende onderdelen van beide gemeenten, in dit kader de afdelingen bouw- en woningtoezicht en handhaving Openbare ruimte..
Deze verkenningen zijn in november 2014 afgerond met een eindverslag, geschreven door de verkenners van Heemstede en Bloemendaal. De eindconclusie van de verkenning is dat zowel het samenvoegen van de afdelingen bouw- en woningtoezicht als de teams handhaving geen optie is, maar dat vergaande samenwerking zeker tot de mogelijkheden behoort. In het eindverslag zijn hiervoor een aantal adviezen opgenomen om dit te optimaliseren.
Primair heeft de samenwerking tot doel om voordelen te behalen op het gebied van kwaliteit professionaliteit, efficiëntie, effectiviteit en beperking van de kwetsbaarheid.
Het secundaire doel, voor de afdelingen bouw- en woningtoezicht, is dat door de samenwerking voldaan kan worden aan de kwaliteitscriteria uit de Wet VTH en dat daarmee voorkomen kan worden dat wij gedwongen worden taken onder te brengen bij de RUD IJmond.
Kortom, de bundeling van krachten zorgt voor een professioneel organisatie, die beter kan anticiperen op ontwikkeling die door het Rijk worden geïnitieerd.
Verruiming vergunningvrij bouwen
Per 1 november 2014 is de het nieuwe stelsel rondom vergunningvrij bouwen inwerking getreden. Hierdoor is het (in principe) mogelijk om meer werkzaamheden vergunningvrij uit te voeren. Zo is de zone voor aan- en of uitbouwen vergroot van 2,50 meter naar 4,00 meter en mag er op een berging (onder voorwaarden) een kap worden geplaatst met een nokhoogte van maximaal 5,00 meter. Deze verruiming is echter wel limitatief, omdat nu een maximum is vastgesteld aan het aantal vierkante meters dat met- of zonder vergunning kan worden gebouwd. Zeker voor de eigenaren/bewoners van kleinere percelen kan dit betekenen dat zij nu minder vierkante meters vergunningvrij mogen bouwen.
De grootste winst zit echter in het verkorten van allerlei vrijstellingsprocedures en het verruimen van de mogelijkheden om een tijdelijk bouwwerk te mogen plaatsen .
Veel uitgebreide procedures (doorlooptijd 6 maanden) zijn nu ondergebracht in de reguliere procedure (maximale doorlooptijd 14 weken, inclusief 6 weken verdagen). Hierdoor wordt het makkelijker om bijvoorbeeld kantoorgebouwen om te bouwen tot woonruimte.
De periode voor een tijdelijk bouwwerk is verlengd van 5 jaar naar 10 jaar en het is niet meer noodzakelijk om de tijdelijkheid aan te tonen.
Een groot aantal parkeerautomaten in met name de winkelgebieden is de afgelopen jaren vervangen. In de woonwijken rondom het station (m.u.v. Vogelpark) zijn de parkeerautomaten afgeschreven en aan vervanging toe. Vervanging kan achterwege blijven bij een aangepast parkeerbeleid. Dit kan een verschuiving betekenen tussen de benodigde capaciteit voor parkeercontrole en handhaving APV/parkeerovertredingen. Binnen de nieuwe contractvoorwaarden voor de inhuur van parkeercontrole, wat begin 2015 opnieuw zal worden aanbesteed, zijn mogelijkheden opgenomen om aanpassingen op te vangen.