Gemeenteblad van Heerenveen
| Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
|---|---|---|---|
| Heerenveen | Gemeenteblad 2015, 47131 | Beleidsregels |
Authentieke versie (PDF)
Informatie
Printen
Delen
- 1.
- 2.Het college kan bijzondere bijstand verstrekken met als te bereiken resultaat de bevordering of het (uiteindelijk) bereiken van zelfredzaamheid door de belanghebbende. Aan de toekenning van bijzondere bijstand in deze situatie kan de voorwaarde verbonden worden dat de belanghebbende meewerkt aan ondersteuning bij het bereiken, bevorderen, of behouden van zelfredzaamheid. Ook het in de toekomst voorkomen van de noodzaak van bijstandsverlening voor dezelfde of andere kosten, kan daarvan onderdeel uitmaken. De ondersteuning kan zowel door professionals als vrijwilligers zijn of een combinatie daarvan. De met toepassing van dit lid verstrekte bijzondere bijstand is in beginsel tijdelijk.
- 3.Het college verstrekt geen bijzondere bijstand op grond van lid 2 indien hierin kan worden voorzien met een wettelijke of andere voorliggende voorziening (waaronder ook algemene en collectieve voorzieningen), op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, met mantelzorg of met ondersteuning uit het eigen sociaal netwerk.
- 1.
- 2.
- 3.
- 4.Het college neemt als uitgangspunt voor het bepalen van de draagkracht in het inkomen: het netto inkomen inclusief vakantiegeld dat ten tijde van de aanvraag wordt ontvangen. Bij wisselende inkomsten wordt het inkomen gebaseerd op een periode van drie maanden. Indien dit geen redelijke draagkracht oplevert, wordt het inkomen over het gehele jaar genomen. Ook hier geldt dat het vakantiegeld deel uitmaakt van de draagkrachtberekening.
- 5.
- 6.
- 7.
- 8.
- 9.
- a.
- b.
- c.
- d.
- 1.Het college stelt het inkomen van de alleenstaande ouder voor het bepalen van de draagkracht in verband met bijzondere bijstand voor alleenstaande ouders in afwijking van artikel 9, lid 2, als volgt vast:
- a.het college stelt het inkomen van de alleenstaande ouder vast overeenkomstig § 3.4 van de wet, met uitzondering van artikel 31, lid 2 onder d, voor zover het het per 1 januari 2015 verhoogde deel van het verhoogde kindgebonden budget betreft (ook bekend als de alleenstaande ouder-kop, ook genoemd ALO-kop), dat de alleenstaande ouder ontvangt of waarop de alleenstaande ouder aanspraak kan maken;
- a.
- 2.
- 3.
- 4.
- 1.
- 2.Een eenmaal vastgestelde draagkracht is in beginsel definitief. Een wijziging in het inkomen of vermogen kan echter zodanige gevolgen hebben voor de draagkracht, dat er ongewenste effecten optreden. Dit geldt zowel voor de belanghebbende als voor de gemeente. Daarom kan de draagkracht tijdens het draagkrachtjaar worden aangepast indien het inkomen en/of het vermogen en daardoor de draagkracht meer dan 25% wijzigt. De aanpassing gebeurt zo nodig bij een vervolg aanvraag bijzondere bijstand tijdens het lopende draagkrachtjaar. Het betekent niet dat de draagkracht bij marginale wijzigingen aangepast dient te worden of dat de draagkracht bij iedere vervolg aanvraag opnieuw vastgesteld wordt.
- 1.Het college stelt zo mogelijk zelf de noodzaak voor het verlenen van bijzondere bijstand vast, en maakt daarbij gebruik van de reeds bij het college bekende informatie die van belang is voor de beoordeling van de aanvraag, mits en voor zover nodig de belanghebbende hier vooraf toestemming voor geeft.
- 2.
- 3.
- 1.
- 2.
- 3.Het college kan met toepassing van lid 2 bijzondere bijstand toekennen aan een belanghebbende van wie het gebit niet is onderhouden door bijzondere omstandigheden, voor het eerste consult en de noodzakelijke en niet uitstelbare behandeling(en), voor zover het de goedkoopste adequate behandeling betreft.
- 1.
- 2.
- 3.Het college verstrekt bijzondere bijstand voor de extra kosten van kledingslijtage indien deze veroorzaakt wordt door bijzondere omstandigheden, met uitzondering van extra kledingslijtage die wordt veroorzaakt door incontinentie omdat daarvoor gebruikt gemaakt kan worden incontinentiemateriaal dat wordt vergoed uit de basisverzekering op grond van de Zorgverzekering.
- 4.
- 1.
- 2.
- 3.
- 4.
- 5.
- a.
- b.
- c.
- 6.Per 4 weken komt het bedrag ter hoogte van de maximale eigen bijdrage zoals genoemd in artikel 3.8, eerste lid, onder a en b sec (zonder sub 1 en 2) Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 en dat van toepassing is op de gezinssituatie van de belanghebbende, niet voor vergoeding in aanmerking tenzij zich een of meer van de omstandigheden genoemd in artikel 3.8, vierde lid Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 voordoen.
- 7.
- 1.
- 2.Het college verstrekt geen bijzondere bijstand voor deze kosten met uitzondering van de verschuldigde eigen bijdrage na vergoeding van de reiskosten op grond van het Besluit Zorgverzekering. De Wlz of Zorgverzekeringswet zijn voorliggende voorzieningen voor reiskosten in verband met een medische behandeling.
- 1.
- 2.
- 3.Bij de beoordeling van de bijzondere bijstand wordt rekening gehouden met de eventuele draagkracht van de aanvrager. Voor bijzondere bijstand voor de beloning van een bewindvoerder, mentor of curator geldt een draagkracht van 100% voor het inkomen dat hoger is dan de toepasselijke bijstandsnorm (artikel 9 lid 9 onder d).
- 4.
- 1.De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is een voorliggende voorziening voor schuldhulpverlening. Het college voert de Wgs in eigen beheer uit. Het college verstrekt geen bijzondere bijstand voor de kosten van schuldhulpverlening door een andere partij dan het college zelf, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden.
- 2.
- 1.Het college verstrekt bijzondere bijstand voor de eigen bijdrage in de kosten van rechtshulp en de bijkomende griffierechten, indien na beoordeling door het Juridisch Loket op grond van een toevoeging door de Raad voor Rechtsbijstand rechtshulp is verleend. De noodzaak voor het verlenen van rechtshulp kan dan worden aangenomen. Of het een zaak tegen de gemeente betreft is niet van belang.
- 2.
- 3.
- 4.
- 1.
- 2.Het college kan in bijzondere omstandigheden en/of met toepassing van artikel 3 afwijken van het eerste lid. Daarbij kunnen de volgende aspecten een rol spelen:
- a.Ouders worden geacht rekening te houden met hun financiële mogelijkheden bij de schoolkeuze voor hun kinderen. Dit speelt vooral een rol bij de keuze voor een Mbo-opleiding omdat voor Mbo-ers jonger dan 18 jaar geen studentenreisprodukt (ov-jaarkaart) beschikbaar is vanuit de studiefinanciering. Ouders betalen de reiskosten wanneer het kind buiten de woonplaats naar Mbo gaat. Het is niet ongebruikelijk of bijzonder dat een Mbo-opleiding in bijvoorbeeld Leeuwarden, Drachten, Sneek, Steenwijk of Meppel gevolgd wordt. Reiskosten naar deze locaties zijn dan ook in beginsel geen bijzondere kosten. Wanneer de opleiding verder weg ligt dan de genoemde plaatsen, dan is het nodig te beoordelen of de bedoelde opleiding ook dichterbij gevolgd kan worden. Is dit het geval, dan is er in beginsel sprake van een eigen keuze, waarvan de gevolgen niet via bijzondere bijstand opgevangen worden. Ook hier geldt dat er bijzondere omstandigheden kunnen zijn.
- b.
- a.
- 1.
- 2.
- 3.Het college beschouwt de kosten van gezinshereniging indien de belanghebbende een als vluchteling toegelaten vreemdeling is, als bijzondere, noodzakelijke kosten van het bestaan. Tot de kosten van gezinshereniging behoren, reiskosten, legeskosten, vertaalkosten. Het college verstrekt bijzondere bijstand voor deze kosten.
- 1.Het college kan bijzondere bijstand verstrekken voor de overbrugging van een liquiditeitsprobleem, bijvoorbeeld indien de tijd tussen het eerste betaalmoment van de bijstandsuitkering en het laatste betaalmoment van de voorgaande inkomensbron langer is dan een maand, en de belanghebbende heeft geen middelen om deze tijd te overbruggen. Ook in andere situaties kan zich een liquiditeitsprobleem voordoen.
- 2.
- 3.
- 4.
- 1.
- 2.
- 3.Het college beschouwt het niet kunnen reserveren vanwege het hebben van schulden in beginsel niet als een bijzondere omstandigheid. Het college kan hiervan afwijken indien de belanghebbende deelneemt aan een minnelijke schuldregeling of indien op belanghebbende de WSNP van toepassing is verklaard en daardoor reservering vooraf of achteraf niet mogelijk is.
- 4.
- 5.
- 6.Het college verstrekt de bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen en inrichtingskosten volgens de goedkoopst adequate oplossing en pas in laatste instantie voor een nieuw artikel. De belanghebbende dient zoveel mogelijk gebruik te maken van giften van familieleden of anderen en tweedehands artikelen, en nieuwe artikelen zo goedkoop mogelijk aan te schaffen. Dit geldt ook voor huishoudelijke apparaten, voor zover deze adequaat zijn.
- 7.
- a.
- b.
- 8.
Burgemeester en wethouders van Heerenveen.
De gemeentesecretaris,
F.H. Perdok
De burgemeester,
T.J. van der Zwan
We willen dat de inwoners van Heerenveen zelfredzaam zijn, actief zijn en om ander denken. We zetten daarom in op het versterken van eigen regie en burgerschap. Als het inwoners ondanks hulp niet lukt om zelfredzaam te zijn, bieden we voor hen een vangnet. We willen dit bereiken binnen de beschikbare middelen.
De inwoners staan centraal. We hebben vertrouwen in de kracht en talenten van inwoners, verenigingen en particulier initiatief. Mensen zijn primair zelf verantwoordelijk voor het oplossen van hun eigen problemen. Als ze daar hulp bij nodig is, is de volgorde als volgt:
- –
- –
- –
- –
Op grond van artikel 35 Participatiewet heeft het college een wettelijke taak om bijzondere bijstand te verstrekken aan inwoners die geconfronteerd worden met noodzakelijke kosten die veroorzaakt worden door bijzondere omstandigheden en die de inwoner niet uit zijn normale inkomen of vermogen kan betalen.
Daarnaast kan het college ook zelf beleid voeren. In het verleden is van deze mogelijkheid vooral gebruik gemaakt om buitenwettelijk begunstigend beleid te voeren voor (para)medische kosten. Dit beleid had een generiek karakter. Voldeed de belanghebbende aan bepaalde voorwaarden en had hij bepaalde kosten, dan kreeg hij daarvoor bijzondere bijstand.
Ook gaf het college tot en met 2013 invulling aan artikel 35, lid 3, 4 en 6 door middel van categoriale bijzondere bijstand voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen, een witgoedregeling en een collectieve zorgverzekering voor minima, de AV-Frieso.
Het beëindigen van deze categoriale regelingen, de visie op het sociaal beleid en het door de gemeenteraad aangenomen armoedebeleid waarin de nadruk wordt gelegd op maatwerk, leidt tot de noodzaak van nieuwe beleidsregels.
In november 2014 heeft de gemeenteraad de kadernota Werk, inkomen en participatie vastgesteld. Hierin is de keuze voor het maatwerkbeginsel in de bijzondere bijstand vastgelegd. Eerder had de raad al in het integrale keuzedocument gekozen voor ‘Participatiewet rechtmatige stijl’, met daarin het maatwerkbeginsel bijzondere bijstand.
Door de inzet van meitinkers wil het college de eigen kracht van de inwoners en hun omgeving zo veel mogelijk aanspreken, voordat er een beroep gedaan wordt op de bijzondere bijstand of een andere gemeentelijke voorziening. De meitinker is het eerste aanspreekpunt voor de inwoner die een probleem heeft om bepaalde kosten te betalen. De meitinker bekijkt samen met de inwoner hoe het probleem opgelost kan worden. Zijn er eenvoudige oplossingen in de eigen omgeving mogelijk dan hoeft er geen aanvraag voor bijzondere bijstand (met instemming van de inwoner) ingediend te worden. Wanneer er geen andere mogelijkheden zijn, kan de bijzondere bijstand in beeld komen.
Het college is verplicht om bijzondere bijstand te verstrekken op grond van artikel 35 van de Participatiewet. Een inwoner kan hierop een beroep doen wanneer hij niet beschikt over de middelen om te voorzien in de uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan en deze kosten naar het oordeel van het college niet kunnen worden voldaan uit de bijstandsnorm, de individuele inkomenstoeslag, de individuele studietoeslag, het vermogen en het inkomen voorzover dit meer bedraagt dan de bijstandsnorm(artikel 35, lid 1 Participatiewet).
De volgorde waarop een aanvraag voor bijzondere bijstand wordt beoordeeld, is als volgt en altijd individueel:
- 1.
- 2.
- 3.
- 4.
Is het antwoord op de vragen 1 t/m 3 ja en op vraag 4 nee, dan is het college verplicht om bijzondere bijstand te verstrekken. Is het antwoord op een van de vragen afwijkend dan is er geen recht op bijzondere bijstand.
In de loop der jaren is duidelijk geworden waar de grens voor recht of geen recht ligt. Zo is het bijvoorbeeld duidelijk geworden dat voor medische kosten de zorgverzekering voldoende wordt geacht om in deze kosten te voorzien. Ook al worden sommige kosten niet vergoed terwijl dat misschien wel wenselijk zou zijn. Gemeenten hoeven dus in principe geen bijzondere bijstand voor medische kosten te verstrekken. Gemeenten kunnen echter een eigen beleid voeren dat verder gaat dan de wettelijke plicht. Dit wordt buitenwettelijk begunstigend beleid genoemd. Gemeente Heerenveen hanteert begunstigend beleid voor (para)medische kosten.
Het uitvoeren van de wettelijke taken op grond van artikel 35 Participatiewet wordt in een deel van deze beleidsregels gereguleerd.
De wetgever heeft de mogelijkheden voor categoriale bijzondere bijstand beperkt, met de bedoeling dat gemeenten meer maatwerk gaan leveren, dat is afgestemd op de individuele situatie van de inwoner. Om die reden is de categoriale bijzondere bijstand voor chronisch zieken en ouderen vervallen. In Heerenveen is de categoriale regeling al eerder vervallen. Hoe het maatwerk in de praktijk ingevuld moet worden is aan de gemeenten zelf.
Met deze beleidsregels heeft het college het kader dat door de raad is vastgesteld, uitgewerkt in regels voor de uitvoering waarmee het bijzondere bijstandsbeleid vorm kan krijgen. Het college wil bijzondere bijstand vooral inzetten met als doel (uiteindelijk) de zelfredzaamheid van de inwoner te bevorderen, in stand te houden of te realiseren. Dit betekent dat ook voor kosten die niet onder de wettelijke taak vallen, bijzondere bijstand mogelijk is om het in artikel 3 genoemde doel te bereiken en te voorkomen dat de betreffende inwoner opnieuw een beroep op gemeentelijke middelen doet. Deze vorm van bijstandsverlening is niet vrijblijvend en er kunnen voorwaarden aan gesteld worden.
In de hoofdstukken 1 tot en met 4 zijn onderwerpen opgenomen die betrekking hebben op de bijzondere bijstand als geheel. Daarna is per onderwerp een hoofdstuk benoemd.
Voor sommige benoemde kostensoorten geldt dat deze in beginsel behoren tot de normale kosten van het bestaan. Dit wordt expliciet benoemd waar dit het geval is. Voor andere kosten geldt dat het geen normale kosten van het bestaan zijn, maar deze in beginsel voldoende worden vergoed door een voorliggende voorziening. Wanneer dit het geval is, is opgenomen dat voor deze kosten geen bijzondere bijstand wordt verstrekt. Dit is dan ook voor de mensen die de beleidsregels moeten uitvoeren duidelijk.
Alleen in bijzondere omstandigheden of met toepassing van artikel 3 van deze beleidsregels kan het college voor de bovengenoemde kosten bijzondere bijstand verstrekken. Dit is een algemene regel die daarom niet in alle artikelen is opgenomen.
Voor andere kosten geldt dat dit in beginsel geen normale kosten van het bestaan zijn, maar bijzondere kosten waarvoor in principe bijzondere bijstand mogelijk is.
Voor sommige kosten geldt dat er zowel sprake kan zijn van bijzondere omstandigheden die noodzaken tot bijzondere bijstand, of dat er met toepassing van artikel 3 van deze beleidsregels de noodzaak is tot het toepassen van maatwerk.
Voor de vergoeding van (para)medische kosten maakt het college een uitzondering op het bovenstaande. Hoewel de ziektekostenverzekering in beginsel een passende en toereikende voorliggende voorziening is, kiest het college voor begunstigend beleid op dit gebied.
In dit artikel is onder andere een begripsomschrijving van zelfredzaamheid opgenomen. Het begrip zelfredzaamheid is bekend van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Onder de Wmo wordt onder zelfredzaamheid verstaan: in staat zijn tot het uitvoeren van de noodzakelijke algemene dagelijkse levensverrichtingen en het voeren van een gestructureerd huishouden.
Bijzondere bijstand wordt verleend op grond van artikel 35 Participatiewet, als de aanvrager niet beschikt over de middelen om te voorzien in de uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan. Dit is de wettelijke grondslag en de plicht van het college. Het college heeft beleidsvrijheid om buitenwettelijk begunstigend beleid te voeren. Om de doelen van het sociaal beleid te kunnen bereiken, is in lid 2 nadrukkelijk zelfredzaamheid als te bereiken resultaat opgenomen. Het ontbreken van zelfredzaamheid kan dan als een bijzondere omstandigheid worden gezien.
Voorheen was het mogelijk om op grond van gemeentelijk beleid bijzondere bijstand een jaar achteraf aan te vragen.
Dit was om praktische redenen. Handhaven hiervan betekent echter dat het doel van te bereiken zelfredzaamheid moeilijker is. Na een jaar zijn de noodzaak en bijzondere omstandigheden vaak ook moeilijk vast te stellen. Ook de mogelijkheid van zoeken naar een snelle en simpele oplossing in de eigen omgeving is achteraf onmogelijk. Een rigide toepassing van vooraf aanvragen is echter ook niet gewenst. Het college kiest daarom in het algemeen voor vooraf indienen, met de mogelijkheid om achteraf een aanvraag in te dienen indien de noodzaak en bijzondere omstandigheden achteraf nog kunnen worden vastgesteld.
De gedachte achter het drempelbedrag is het voorkomen van relatief grote administratieve inspanningen voor kleine bedragen. Aanvragen kunnen ook wel worden ingediend maar moeten dan worden afgewezen. Het administratieve voordeel is dan zeer beperkt. Dat geldt ook als de gemeente voor belanghebbende een administratie gaat bijhouden van de op te sparen bedragen/aanvragen. Hanteren van een drempel kan ook het verlenen van maatwerk doorkruisen en kan zorgen voor liquiditeitsproblemen. Het college kiest er daarom voor geen drempelbedrag te hanteren.
Het college kan zelf bepalen welke middelen de aanvrager in kan zetten voor de kosten die voortvloeien uit bijzondere omstandigheden, dit wordt de draagkracht genoemd. Dit geldt voor het inkomen, het vermogen en de individuele inkomenstoeslag. Ook de aard van de kosten kan van invloed zijn op de invulling van de draagkracht.
De leden 1 tot en met 4 hebben betrekking op de bepaling van het begrip inkomen, dat grotendeels overeenkomstig de algemene bijstand is, met enkele uitzonderingen.
In lid 5 kiest het college er voor om de individuele inkomenstoeslag niet als inkomen te zien met betrekking tot de draagkracht, tenzij er sprake is van bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen. De individuele inkomenstoeslag is namelijk bedoeld als compensatie voor het hebben van een langdurig laag inkomen en daardoor minder in staat zijn te reserveren voor de aanschaf of vervanging van duurzame gebruiksgoederen.
In dit artikel is eveneens expliciet opgenomen dat een aanvrager die op wie de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) van toepassing is verklaard, niet geacht wordt draagkracht in het inkomen te hebben. Deze zienswijze wordt bevestigd door jurisprudentie. Hetzelfde geldt voor personen voor wie een minnelijke schuldregeling is getroffen en personen bij wie beslag op het inkomen is gelegd.
De regels voor de berekening van de draagkracht in het inkomen zijn aangepast. Voorheen waren deze regels gebaseerd op de in het toenmalige armoedebeleid gehanteerde inkomensgrens van 120% van de bijstandsnorm. De nu gehanteerde methode gaat uit van het ontbreken van draagkracht bij een inkomen tot of gelijk aan de bijstandsnorm. Bij een hoger inkomen (tot 150% van de bijstandsnorm) geldt een percentage van het meerinkomen als draagkracht. Bij een inkomen hoger dan 150% van de bijstandsnorm geldt het inkomen boven 150% in zijn geheel als draagkracht.
Het college kiest voor alleenstaande ouders een andere manier om het inkomen in verband met de draagkracht te bepalen dan voor gehuwden en alleenstaanden. De reden hiervoor is dat de normering voor alleenstaande ouders in de Participatiewet is gewijzigd. Er is geen aparte norm meer, de norm voor alleenstaande ouders is gelijk aan die van de alleenstaande. Het verlies aan inkomen wordt opgevangen door de verhoging van het kindgebonden budget, met name de alleenstaande ouder-kop, ook wel ALO-kop genoemd.
Wanneer slechts de toepasselijke bijstandsnorm wordt gehanteerd voor het bepalen van de draagkracht, is dit voor alleenstaande ouders ongunstig ten opzichte van de situatie voor 2015. De inkomenssituatie van alleenstaande ouders is feitelijk echter ten opzichte van vorige jaren grotendeels gelijk gebleven. Daarom stelt het college het inkomen van de alleenstaande ouder vast inclusief de ALO-kop. Omdat het begrip toepasselijke bijstandsnorm dan niet meer opgaat, stelt het college de toepasselijke bijstandsnorm voor alleenstaande ouders op 90% c.q. 80% van de bijstandsnorm voor gehuwden. Hiermee wordt ook voorkomen dat toepassing van sec de kostendelersnorm grote financiële gevolgen heeft voor alleenstaande ouders die bijzondere bijstand nodig hebben.
In beginsel verstrekt het college geen bijzondere bijstand voor (para)medische kosten. De basisziektekostenverzekering is hiervoor een passende en toereikende voorliggende voorziening. In de voorliggende voorziening zijn bewuste keuzes gemaakt over het wel of niet vergoeden van kosten. Voor de kosten die buiten het basispakket vallen, kan men zich aanvullend verzekeren. Het is niet verplicht om een aanvullende verzekering te nemen en het college kan dit ook niet opleggen aan inwoners.
In de situatie dat iemand niet aanvullend verzekerd is, is er vaak een eigen bijdrage verschuldigd na vergoeding uit de basisverzekering. Bijvoorbeeld is dit het geval bij een volledige gebitsprothese. Voor deze kosten is het college verplicht om bijzondere bijstand te verstrekken indien de betrokkene alleen basis verzekerd is.
Het college kan bijzondere bijstand verstrekken voor noodzakelijke (para)medische kosten. Deze noodzaak zal soms met een extern (medisch) advies vastgesteld moeten worden.
Indien het college bijzondere bijstand verstrekt dan is dat voor de goedkoopste adequate behandeling of voorziening. Daarom wordt van de aanvrager verwacht dat hij eerst kijkt waar hij voor het minste geld terecht kan. Dit kan door de gewijzigde aanvraagprocedure ook van te voren aan de aanvrager meegedeeld worden. Zo nodig kan het college ook zelf onderzoeken wat de goedkoopst adequate behandeling of voorziening kost en aan de hand daarvan de hoogte van de bijzondere bijstand vaststellen.
In beginsel gaat het college uit van de gegevens die over de belanghebbende reeds bekend zijn bij het college. Deze gegevens kunnen ook vanuit bijvoorbeeld de Wmo komen. Dit gebeurt met uitdrukkelijke toestemming van de belanghebbende vooraf. Indien deze informatie niet voldoende is om de noodzaak van de bijzondere bijstand te kunnen vaststellen, vraagt het college een medisch oordeel van een arts.
De kosten van het verplicht eigen risico ingevolge de Zvw komen niet voor bijzondere bijstand in aanmerking omdat deze kosten behoren tot de incidenteel voorkomende algemene noodzakelijke kosten van het bestaan, die een belanghebbende in beginsel uit de bijstandsnorm moet voldoen, hetzij door middel van reservering, hetzij door middel van gespreide betaling achteraf. Alleen om zeer dringende redenen kan hiervan afgeweken worden. De meeste zorgverzekeraars bieden de mogelijkheid om het eigen risico gespreid te betalen.
Een belanghebbende die vrijwillig en bewust kiest voor een hoger eigen risico en daar financieel nadeel van ondervindt, kan hiervoor niet de gemeente aanspreken. Tegenover de keuze van een vrijwillig eigen risico staat een premiekorting. Met de lusten van de premiekorting, kiest men ook voor de lasten.
De normale bril en/of contactlenzen zijn niet opgenomen in het basispakket van de zorgverzekering. Daarmee worden ze in feite door de wetgever als niet noodzakelijk beschouwd, waarmee de noodzaak om bijstand te verlenen strikt gezien niet aanwezig is.
Voor de kosten van een bril kan men zich aanvullend verzekeren, of reserveren. Bij sommige opticiens kunnen klanten in 3 jaar een nieuwe bril bij elkaar sparen. Sommige opticiens bieden een complete bril aan voor minder dan € 50. Contactlenzen en brillen zijn ook bij warenhuizen, drogisten of online verkrijgbaar voor lage prijzen. Er zijn in principe voldoende mogelijkheden om ook met een laag inkomen een bril aan te kunnen schaffen.
Toch wil het college in voorkomende gevallen bijzondere bijstand verstrekken voor een bril of contactlenzen. De bijzondere bijstand wordt dan verstrekt voor de goedkoopst mogelijke oplossing van het probleem tot maximaal € 150 eens per 3 jaar.
Sommige medische indicaties voor visuele hulpmiddelen zijn wel in de basisverzekering opgenomen op grond van de Regeling hulpmiddelen. Het gaat om ‘uitwendige hulpmiddelen gerelateerd aan stoornissen in de visuele functie’. Voor de eigen bijdrage na vergoeding van deze hulpmiddelen kan bijzondere bijstand verstrekt worden (zie artikel 10).
Voor de extra kosten van een noodzakelijk dieet, is bijzondere bijstand mogelijk. Het gaat hier niet om de kosten van dieetpreparaten, zoals drinkvoedingen, sondevoeding, etc. omdat deze worden vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Niet alle diëten brengen extra kosten mee. Het NIBUD heeft in samenspraak met Voedingscentrum een lijst opgesteld van de diëten waarbij sprake is van meerkosten en tevens de meerkosten per dieet berekend. Deze lijst hanteert het college om vast te stellen of een belanghebbende bij een bepaald dieet meerkosten heeft. Het college stelt aan de hand van deze lijst eveneens de hoogte van de bijzondere bijstand vast.
Het college maakt voor tandheelkundige kosten een uitzondering op de algemene regel benoemd in artikel 11.
Het is de eigen verantwoordelijkheid van een belanghebbende om te zorgen voor onderhoud van zijn gebit. Een slecht, niet onderhouden gebit kan echter een grote invloed hebben op de mogelijkheden voor participatie in de maatschappij van een belanghebbende. En kan daarmee in de weg staan van het te bereiken doel van zelfredzaamheid.
Daarom geeft het college in deze beleidsregel toch expliciet een mogelijkheid om in bepaalde omstandigheden bijzondere bijstand te verstrekken in geval van een acute noodsituatie, en in geval van een niet onderhouden gebit voor het eerste consult en niet uitstelbare behandelingen. Er moeten wel bijzondere omstandigheden aanwezig zijn voor het niet onderhouden van het gebit.
Fysiotherapie en oefentherapie worden op grond van de basisverzekering vergoed voor bepaalde aandoeningen zoals opgenomen in het Besluit zorgverzekering. De eerste 20 behandelingen worden in ieder geval niet vergoed (2015). Voor fysiotherapie en oefentherapie en de vergoeding van de eerste twintig behandelingen kan een aanvullende verzekering worden afgesloten. Het college kan voor deze kosten bijzondere bijstand verstrekken indien de behandeling noodzakelijk is. De hoogte wordt vastgesteld op de goedkoopst adequate behandeling. Omdat de aanvraagprocedure is gewijzigd naar aanvragen vooraf, kan de aanvrager van deze regel op de hoogte gesteld worden en mag van hem verwacht worden dat hij vooraf informeert waar hij het goedkoopst behandeld kan worden. Het is overigens niet de bedoeling dat de aanvrager de goedkoopste behandeling ver buiten de woonplaats zoekt, tenzij dit geen extra (reis) kosten met zich meebrengt. Het college kan ook zelf onderzoek doen naar de goedkoopste behandeling.
Dit artikel heeft betrekking op thuiszorg en andere hulp. Er zijn verschillende vormen van hulp en zorg vanuit de Wmo 2015, de Wlz en de Jeugdwet. Voor de meeste vormen van hulp of zorg geldt een eigen bijdrage of ouderbijdrage. Het maakt daarbij niet uit of er hulp in natura of via een persoonsgebonden budget wordt ontvangen.
Wanneer zorg of hulp op grond van de Wlz, Wmo of Jeugdwet is toegekend, staat daarmee de noodzaak vast. Voor de kosten van de zorg of hulp zelf, zijn de genoemde wetten een toereikende en passende voorliggende voorziening.
De eigen bijdrage/ouderbijdrage wordt opgelegd naar draagkracht. In deze wetten is bewust de mogelijkheid opgenomen een bijdrage te vragen van belanghebbenden of ouders. De hoogte wordt naar draagkracht vastgesteld en stapeling van eigen bijdrages wordt voorkomen doordat de vaststelling en inning van de bijdrage wordt gedaan door het Centraal Administratiekantoor (CAK). Het is een bewuste keuze om de eigen bijdrage ook op te leggen aan mensen met een laag inkomen.
Wanneer een belanghebbende niet in staat is zelf warme maaltijden te bereiden en er is binnen het gezin niemand anders die dit kan doen, kan maaltijdvoorziening een passende oplossing zijn waarmee de belanghebbende toch in staat blijft zelfstandig te wonen. Maaltijdvoorziening is daarbij ook een goedkopere oplossing dan thuiszorg. Maaltijdvoorziening kost meer dan het zelf bereiden van maaltijden Wanneer de noodzaak van bijzondere bijstand vast staat kan het college voor de meerkosten bijzondere bijstand verstrekken. Om de meerkosten vast te stellen maakt het college gebruik van de NIBUD-prijzengids.
Stookkosten horen tot de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan. In bijzondere omstandigheden kan het nodig zijn dat een woning extra wordt verwarmd. De omstandigheden zijn meestal van medische aard. Indien het college niet zelf de (medische) noodzaak kan vaststellen, kan hiervoor een medisch advies gevraagd worden.
De vergoeding voor de extra kosten wordt gebaseerd op de gemiddelde kosten van energiegebruik per soort woning zoals deze door het NIBUD worden gehanteerd. Per graad extra verwarming stijgen de kosten volgens het NIBUD met 7%. Dit is ook de vergoeding uit de bijzondere bijstand.
De kosten van bewassing en kledingslijtage behoren tot de algemene kosten van het bestaan. Wanneer er door bijzondere omstandigheden sprake is van meerkosten van bewassing en kosten veroorzaakt door extra slijtage, kan hiervoor bijzondere bijstand verstrekt worden. De bijzondere omstandigheden zullen meestal een medische oorzaak hebben. Hierover kan het college een medisch advies vragen. Extra bewassingskosten als gevolg van incontinentie komen in beginsel niet voor bijzondere bijstand in aanmerking omdat deze voorkomen kunnen worden door gebruik te maken van incontinentiemateriaal.
Voor personen die de door hen bewoonde woning door lichamelijke beperkingen niet meer (geheel) schoon kunnen houden, is de hulp bij het huishouden 1 (HH1) op grond van de Wmo 2015 in beginsel geen voorliggende voorziening meer. Er is een algemene voorziening in de zin van de Wmo 2015 aanwezig in de vorm van schoonmaakhulp door een thuiszorgorganisatie of door een particulier die door de belanghebbende zelf kan worden ingekocht. Voor de belanghebbende die wel eenvoudige schoonmaakhulp nodig heeft in verband met lichamelijke beperkingen maar de hulp niet kan betalen, is er de mogelijkheid bijzondere bijstand te verstrekken.
Wanneer er op grond van de Wmo 2015 wel aanspraak is op vergoeding van de hulp dan geldt dit als voorliggende voorziening. Dit geldt ook voor eventuele andere vergoedingen waarop men aanspraak kan maken, zoals bijvoorbeeld de ‘himmelsjek’.
Er is aansluiting gezocht bij de Wmo 2015, de Wmo-verordening 2015 en de beleidsregels Wmo 2015. Dit geldt voor de bepaling van de omvang van de hulp en het begrip gebruikelijke zorg. Voor de maximaal te vergoeden kosten is aangesloten bij de gemeentelijke regels rond het persoonsgebonden budget (pgb) onder de Wmo 2015.
Een belanghebbende kan de hulp inkopen bij een thuiszorgorganisatie of zelf een particuliere hulp inschakelen.
Wanneer de hulp ingekocht wordt, is het maximale te vergoeden bedrag per uur is gebaseerd op het bedrag waarvoor bij een thuiszorgorganisatie particuliere hulp kan worden ingekocht (in 2015 € 14,75 per uur).
Voor de vergoeding van hulp die een belanghebbende niet inkoopt bij de thuiszorg, is aangesloten bij de regels voor het persoonsgebonden budget (pgb) zoals die gelden onder de Wmo-verordening en -beleidsregels. Voor een hulp die door de belanghebbende rechtstreeks wordt ingehuurd, hanteren wij een percentage van het uurtarief waarvoor wij spoedhulp bij het huishouden inkopen in 2015 (€ 18 per uur). Voor hulp door een particuliere hulp vergoeden wij maximaal 50% van het genoemde uurtarief (= € 9 in 2015). Indien de hulp wordt verleend door iemand uit het sociale netwerk, wordt maximaal 25% van het genoemde uurtarief vergoed (= € 4,50 in 2015). In de beleidsregel is vastgelegd dat in ieder geval bloedverwanten in de eerste en tweede graad tot het sociale netwerk behoren.
De persoon die voorheen op grond van de Wmo de voorziening HH1 ontving, diende hiervoor een eigen bijdrage te betalen. Het is redelijk dat dit ook geldt voor de schoonmaakhulp die vanuit de bijzondere bijstand vergoed wordt, hiermee wordt aangesloten op de Wmo-praktijk. Daarom is in de beleidsregel opgenomen dat een bedrag voor eigen rekening blijft. Voor de hoogte van het bedrag is aangesloten bij het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015. In artikel 3.8 van dit besluit is de maximale hoogte van de eigen bijdrage opgenomen. De raad heeft in de Wmo-verordening vastgelegd dat de eigen bijdrage maximaal wordt opgelegd, ook aan inwoners met een minimuminkomen.
Het college houdt alleen rekening met de bedragen genoemd in het eerste lid onder a en b van artikel 3.8 Uitvoeringsbesluit. Er wordt geen toepassing gegeven aan de subs 1 en 2 waarin een percentage van het inkomen boven een bepaalde grens als eigen bijdrage wordt berekend. De reden hiervoor is dat al bij de bepaling van de draagkracht rekening gehouden wordt met het inkomen boven de bijstandsnorm en het vermogen. Het bedrag dat voor eigen rekening blijft, wordt namelijk afgetrokken van het bedrag aan bijzondere bijstand waarop de draagkrachtberekening reeds is toegepast.
Reiskosten behoren tot de algemene kosten van het bestaan. Incidenteel (zieken)bezoek of het bezoeken van een uitvaart vallen ook onder dit begrip. Wanneer de reiskosten meer zijn dan de normale kosten, bijvoorbeeld wanneer een familie- of gezinslid langdurig verpleegd wordt buiten de woonplaats, kan hiervoor bijzondere bijstand verstrekt worden. Dit geldt ook voor het bezoeken van een uit huis geplaatst kind.
Ook meer dan incidenteel bezoek aan een gedetineerd familie- of gezinslid valt onder het begrip bijzondere kosten van het bestaan.
Onder de Zorgverzekeringswet als voorliggende voorziening worden reiskosten onder bepaalde voorwaarden vergoed. Reiskosten die niet vergoed worden, kunnen voor de bijzondere bijstand als normale kosten van het bestaan worden gezien. Een uitzondering is de eigen bijdrage die na vergoeding door de Zvw voor eigen rekening blijft. Daarvoor is bijzondere bijstand mogelijk.
Wanneer de kantonrechter een belanghebbende onder beschermingsbewind of curatele heeft geplaatst, of een mentor heeft benoemd, kan de noodzaak daarvan worden aangenomen. Nader onderzoek is niet nodig. Soms neemt een familielid het bewindvoerders- of mentorschap op zich. Vaak is er een professionele bewindvoerder.
De kantonrechter kan tevens bepalen dat een bewindvoerder, mentor of curator een bepaalde beloning in rekening mag brengen. De maximale hoogte van de beloning is sinds 1 januari 2015 vastgelegd in de Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren. Voor deze beloning kan het college bijzondere bijstand verstrekken. Daarvoor gold de LOVCK-regeling, waarvoor overgangsrecht is getroffen.
Het college kan de aanvraag afwijzen indien de bewindvoerder de opgedragen werkzaamheden niet uitgevoerd heeft of de kosten niet gemaakt heeft. De bepaling hieromtrent is in de beleidsregels opgenomen om te voorkomen dat bijzondere bijstand ten goede komt aan malafide bewindvoerders en vloeit voort uit jurisprudentie (CRvB 09-11-2010, nr. 08/6936 WWB en CRvB 02-08-2011, nr. 09/4327 WWB).
De vergoeding van de kosten van bewindvoering is de grootste kostenpost binnen de bijzondere bijstand. Sinds 2010 is er een enorme stijging in de vergoeding van deze kosten via de bijzondere bijstand. Wij hebben weinig invloed op het aantal onderbewindstellingen. De procedure gaat geheel via de kantonrechter.
De keuze van de gemeenteraad en de taakstelling op het budget voor bijzondere bijstand laten ons geen andere keus dan door middel van de draagkrachtbepaling deze kosten te beperken. Gezien het stijgende aantal onderbewindgestelden en het beslag dat dit legt op de kosten voor bijzondere bijstand, stelt het college de draagkracht in het inkomen boven de bijstandsnorm op 100% van dit meerdere inkomen (artikel 9). Dit betekent dat belanghebbenden met een inkomen boven de bijstandsnorm een nadeel gaan ondervinden, omdat het gehele inkomen boven de bijstandsnorm aangewend dient te worden voor deze kosten. Dit kan oplopen tot maximaal € 119 per maand (2015), afhankelijk van het inkomen.
Het college biedt schuldhulpverlening aan de inwoners van de gemeente. De verantwoordelijkheid van het college hiervoor komt voort uit de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Dit aanbod is in beginsel voldoende, waardoor er geen noodzaak is om bijzondere bijstand te verstrekken aan een belanghebbende die elders schuldhulpverlening ontvangt en daarvoor kosten maakt. In bijzondere omstandigheden kan hiervoor een uitzondering gemaakt worden.
De gemeente vergoedt niet de kosten voor vrijwillig budgetbeheer. Vanwege het vrijwillige karakter zijn deze kosten in beginsel niet noodzakelijk. Voor tijdelijke hulp bij het beheren van de inkomsten en uitgaven zijn vrijwilligers beschikbaar. De gemeente Heerenveen werkt op dit gebied samen met het Vrijwilligers Service Punt (VSP). Samen met welzijnsorganisatie Caleidoscoop en VSP is het project Budgetmaatjes opgezet. In eerste instantie als ondersteuning bij schuldhulpverlening. Budgetmaatjes kunnen ook tijdelijk helpen bij het op orde krijgen van ‘het huishoudboekje’ van een belanghebbende. Zij doen dit met het doel dat de belanghebbende uiteindelijk zijn eigen budget kan beheren. Dit geldt ook voor vrijwilligers van Humanitas Thuisadministratie. Een budgetmaatje kan in overleg met de klantmanager schuldhulpverlening worden ingezet. Is er professionele en blijvende hulp bij budgetbeheer nodig, dan kan deze niet geleverd worden door budgetmaatjes en is beschermingsbewind mogelijk een betere oplossing.
Het Juridisch Loket geeft gratis antwoord op juridische vragen. Er zijn 30 vestigingen met in totaal 300 juristen beschikbaar klaar om mensen met een juridische vraag via de website, de telefoon of balie gratis informatie en praktische tips te geven. De juristen geven een persoonlijk advies. Zo nodig verwijst het Juridisch Loket door naar een instantie, zoals een bemiddelaar, maatschappelijk werk of een advocaat. Er wordt dan ook meteen informatie over de kosten gegeven. Stuurt het Juridisch Loket iemand door naar een advocaat en krijgt men hiervoor subsidie, dan krijgt men een korting van € 53 (2015). Voor wie zelf naar een advocaat gaat, geldt deze korting niet. Het Juridisch Loket is een initiatief van de overheid en wordt betaald door het Ministerie van Veiligheid en Justitie.
Jongeren in de leeftijd van 18 tot en met 20 jaar kunnen recht hebben op algemene bijstand voor levensonderhoud. De norm voor deze leeftijdsgroep is afgeleid van de niveaus van kinderbijslag waarbij er van uitgegaan wordt dat deze groep bij de ouders woont. De ouders hebben een onderhoudsplicht voor deze leeftijdsgroep. Het college kan aan jongeren die niet meer thuis kunnen wonen, aanvullende bijzondere bijstand verstrekken voor de kosten van levensonderhoud.
De hoogte van deze bijzondere bijstand was voorheen gerelateerd aan de bijstandsnorm voor een 21-jarige waarop een korting werd toegepast op grond van artikel 29 WWB en de gemeentelijke toeslagen- en verlagingenverordening. Deze mogelijkheid tot verlagen is met invoering van de Participatiewet verdwenen, dit betekent een inkomensvooruitgang voor deze categorie van enkele honderden euro’s. Er zijn aanwijzingen dat dit onbedoeld is geweest en dat er reparatiewetgeving zal komen. Zeker is dat op het moment van schrijven van deze beleidsregels niet. Continuering van de bestaande beleidsregel betekent dat ook de aanvullende bijzondere bijstand voor levensonderhoud aan 18 tot 21-jarigen fors hoger wordt. Dit is om diverse redenen een ongewenste situatie:
- •
- •
- •
Daarom is de beleidsregel gewijzigd zodat de bijzondere bijstand gerelateerd wordt aan 50% van de gehuwdennorm. De totale uitkering aan deze jongeren wordt dan ongeveer het bedrag dat voor 2015 betaald werd. Overigens is altijd na een individuele beoordeling een bijstelling naar boven of naar beneden mogelijk.
Een jongere in de leeftijd van 18 tot en met 20 jaar die in een inrichting verblijft, heeft in het geheel geen recht op algemene bijstand. Ouders hebben een onderhoudsplicht voor deze leeftijdsgroep. Bij verblijf in een inrichting wordt in beginsel voorzien in de algemene kosten van het bestaan. Indien nodig worden ouders dan ook geacht te zorgen voor zak- en kleedgeld. Alleen in bijzondere omstandigheden versteekt het college voor deze kosten bijzondere bijstand.
Het college maakt gebruik van de mogelijkheid om verstrekte bijstand voor levensonderhoud aan jongeren van 18 tot 21 jaar te verhalen op de onderhoudsplichtige ouder(s). Dit gebeurt op grond van artikel 62 onderdeel c Participatiewet.
In deze beleidsregels is een aantal kostensoorten specifiek benoemd. Daarmee is niet gezegd dat voor andere kosten geen bijzondere bijstand mogelijk is. De aard van de kosten is niet bepalend voor het recht op bijzondere bijstand. De basis van de beoordeling van het recht ligt in de vraag of de kosten noodzakelijk zijn, voorvloeien uit bijzondere omstandigheden en niet uit het normale inkomen betaald kunnen worden.
In beginsel is het kindgebonden budget en de tegemoetkoming voor ouders op grond van de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (Wtos) voldoende om in de schoolkosten van kinderen tot 18 jaar te voorzien. Het gaat hier niet om een kostendekkende voorziening. Met ingang van het schooljaar 2015-2016 wordt de tegemoetkoming voor ouders geïntegreerd in het kindgebonden budget.
In individuele gevallen kan er sprake zijn behoorlijke meerkosten. Dit is vooral het geval bij leerlingen van het MBO die nog geen recht hebben op studiefinanciering. Wanneer de Mbo-opleiding buiten de woonplaats gevolgd wordt, hetgeen niet ongebruikelijk is, moeten de ouders de reiskosten hiervoor betalen. De Mbo-leerling heeft geen recht op een studentenreisprodukt.
Door bijzondere omstandigheden kan het mogelijk zijn dat de ouders deze kosten niet (geheel) kunnen dragen. Het college vindt het belangrijk dat jongeren de mogelijkheid krijgen om een goede opleiding te volgen, zodat zij later in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Het uiteindelijke doel is zelfredzaamheid. Het is niet de intentie van deze beleidsregels dat ouders altijd een beroep kunnen doen op bijzondere bijstand voor deze kosten. Bij de schoolkeuze voor het kind moeten ouders tevoren rekening houden met hun financiële omstandigheden en mogelijkheden. Een herschikking van gezinsuitgaven kan soms nodig zijn om een kind in staat te stellen een bepaalde opleiding te volgen. Ook van het kind zelf mag verwacht worden dat hij of zij bijvoorbeeld probeert een bijbaan te vinden als dit mogelijk is. De ondersteuning kan ook tijdelijk zijn om de genoemde herschikking van gezinsuitgaven mogelijk te maken, zodat het gezin uiteindelijk zelf in staat is om de kosten van de opleiding te dragen, ook voor ‘volgende’ kinderen.
Het volgen van een Mbo-opleiding in de omgeving van Heerenveen (Sneek, Drachten, Leeuwarden, Steenwijk of Meppel) is in beginsel niet een bijzondere situatie. Het is gebruikelijk dat een plaats als Heerenveen niet een volledig aanbod van opleidingen kan bieden. De reiskosten naar deze plaatsen zijn daarom in beginsel geen bijzondere kosten. In individuele situaties kan er aanleiding zijn hier van af te wijken.
In beginsel zijn de kosten van een babyuitzet normale kosten van het bestaan die incidenteel voorkomen. Men kan ervoor reserveren of de benodigde spullen gespreid en/of tweedehands aanschaffen. Er kunnen zich omstandigheden voordoen waardoor dit niet mogelijk is. Het college kan in deze omstandigheden bijzondere bijstand verstrekken. Voor de hoogte van de bijzondere bijstand sluit het college aan bij de NIBUD-prijzengids.
Voorliggend om in de kosten van een uitvaart te voorzien zijn de nalatenschap van de overledene en uitvaartverzekering.
Indien er geen testament is, waarin de erfgenamen worden aangewezen, zijn de wettelijke erfgenamen aansprakelijk voor de kosten van de uitvaart. In eerste instantie zullen dit de achterblijvende echtgenoot of partner zijn en kinderen. De rangorde van erfgenamen is als volgt:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
De erfgenaam die (zijn of haar deel van) de kosten van de uitvaart niet kan betalen, kan hiervoor een beroep doen op de bijzondere bijstand. De normale regels voor draagkracht zijn van toepassing. De betaalde bijzondere bijstand kan verhaald worden op de nalatenschap voor zover aanwezig.
Indien de opdracht voor de uitvaart niet door (een van) de erfgenamen wordt gegeven, dan zijn de kosten van de uitvaart verhaalbaar op de erfgenamen indien hiervoor bijzondere bijstand wordt verstrekt.
Indien er niemand is die opdracht geeft voor de uitvaart, dan is de Wet op de Lijkbezorging van toepassing. De gemeente zorgt er dan voor dat de overledene begraven of gecremeerd wordt. De kosten hiervan vallen niet onder de bijzondere bijstand. In Heerenveen voert de afdeling Burgerzaken deze wet uit.
Het college betaalt daarvoor in aanmerking komende (verwervings)kosten uit de middelen voor re-integratie in het kader van de Participatiewet.
Voor de voor eigen rekening blijvende kosten voor kinderopvang verstrekt het college in beginsel geen bijzondere bijstand. De wetgever heeft bewust de kinderopvangtoeslag aangepast, ook voor mensen die een re-integratietraject volgen. Deze aanpassing kan niet met inzet van bijzondere bijstand worden gecompenseerd. In individuele bijzondere omstandigheden is hierop een uitzondering mogelijk.
De ouderbijdrage voor kinderen die naar de peuterspeelzaal of kinderdagverblijf gaan en behoren tot de doelgroep voor voor- en vroegschoolse educatie (VVE), valt onder het begrip 'bijzondere, noodzakelijke kosten die niet uit het normale inkomen kunnen worden bestreden'. Dat betekent dat het college bijzondere bijstand voor deze kosten kan verstrekken. De doelgroepbepaling voor VVE gebeurt door het consultatiebureau en de JGZ. Het gaat om kinderen voor wie een (taal)achterstand dreigt. Daardoor is het peuterspeelzaalbezoek niet meer een keuze van de ouders maar noodzakelijk voor het kind. De betreffende peuterspeelzalen en kinderdagverblijven moeten aan kwaliteitseisen voldoen. Een eventuele voorliggende voorziening is de Wet kinderopvang, maar dan moet er wel sprake zijn van werkende ouders of ouders die onder de gemeentelijke doelgroep voor de WK vallen. De ouderbijdrage voor kinderen die de peuterspeelzaal bezoeken maar niet onder de doelgroep VVE vallen, behoort tot de normale kosten het bestaan.
Het college verstrekt in beginsel geen bijzondere bijstand voor de kosten voor een eerste aanvraag voor een verblijfsvergunning. Het kan zijn dat een aanvraag wordt ingediend door een vreemdeling die niet voldoet aan artikel 11 lid 2 en 3 van de wet (met een Nederlander gelijkgesteld). Er is dan geen recht op algemene of bijzondere bijstand en het college hoeft geen individuele overweging te maken.
De legeskosten voor verlenging van een verblijfsvergunning behoren tot de algemene kosten van het bestaan en het college verstrekt hiervoor geen bijzondere bijstand.
Naturalisatie is niet noodzakelijk voor een rechtmatig verblijf in Nederland. Voor de kosten van naturalisatie verstrekt het college geen bijzondere bijstand.
Als vluchteling toegelaten vreemdelingen met een verblijfsvergunning Asiel kunnen gezinsleden naar Nederland halen. Deze kosten zijn aan te merken als noodzakelijke, bijzondere kosten van het bestaan. Het college kan bijzondere bijstand verstrekken voor deze kosten. Men kan hierbij denken aan legeskosten, vertaalkosten, reiskosten.
Bij de eerste uitbetaling van de bijstandsuitkering voor levensonderhoud kan voor de belanghebbende een liquiditeitsprobleem ontstaan. De oorzaak daarvan ligt meestal in betaalmomenten vanuit een andere inkomensvoorziening die niet aansluit op het betaalmoment van de bijstandsuitkering. Het college verstrekt bijzondere bijstand wanneer uit onderzoek blijkt dat de belanghebbende geen andere mogelijkheden heeft om het liquiditeitsprobleem op te lossen.
Ook in andere dan de bovengenoemde situatie kan zich een liquiditeitsprobleem voordoen. Deze situaties kunnen niet direct gedefinieerd worden. In deze beleidsregel wordt daar voor deze situaties geen regels opgenomen. In bijzondere individuele omstandigheden kan het college bijzondere bijstand verstrekken voor een liquiditeitsprobleem.
Voor huurders is de huurtoeslag een voorliggende voorziening voor de kosten van het huren van een woning. De huurtoeslag kan in bijzondere omstandigheden ontoereikend zijn. Het college kan tijdelijk een woonkostentoeslag verstrekken in afwachting van het vinden van goedkopere woonruimte.
De woonkostentoeslag voor eigenaren is tijdelijk en onder de voorwaarde dat de belanghebbende zo snel mogelijk probeert goedkopere woonruimte te vinden. De definitie van zo snel mogelijk is afhankelijk van de lokale woningmarkt, de snelheid van toewijzing van huurwoningen en de economische situatie. Van de belanghebbende wordt op dit gebied een maximale inspanning verwacht. Niet alleen door het zoeken naar goedkopere woonruimte, maar ook door zich in te spannen voor verbetering van de financiële situatie waardoor de woonkostentoeslag niet meer nodig is.
Het college vindt het belangrijk dat iemand die tijdelijk behandeld wordt in een inrichting na afloop terug kan keren naar zijn woning. Het inkomen van een belanghebbende in een inrichting kan door de eigen bijdrage Wlz zodanig worden dat de vaste lasten voor de woning niet uit het resterende inkomen betaald kunnen worden. Het inkomen uit zak- en kleedgeld is daar ook niet voor bedoeld.
De kosten van woninginrichting en de aanschaf of vervanging van duurzame gebruiksgoederen (wasmachine, koelkast, bed, zitmeubelen en dergelijke) behoren tot de normale kosten van het bestaan. Deze kosten zijn in de meeste gevallen noodzakelijk maar niet bijzonder. Men kan hiervoor reserveren, gespreid betalen of een lening afsluiten. Bij de aanwezigheid van een (lichamelijke) beperking kan de Wmo 2015 voorliggend zijn.
Ook met een inkomen op bijstandsniveau wordt men geacht te kunnen reserveren voor onverwachte uitgaven. In veel gevallen is er ook sprake van voorzienbaarheid. Bijvoorbeeld een wasmachine gaat in de regel een aantal jaren mee en voor vervanging kan men dus ook een aantal jaren sparen. In bijzondere omstandigheden waarin de genoemde mogelijkheden niet aangewend kunnen worden, kan het college bijzondere bijstand verstrekken. Dit kan het geval zijn wanneer de belanghebbende onverwacht moet verhuizen. Ook het ontbreken van de mogelijkheid tot reserveren kan een reden zijn voor het verstrekken van bijzondere bijstand. Hoewel het hebben van schulden in beginsel niet gezien wordt als een bijzondere omstandigheid, wil het college voor bepaalde belanghebbenden afwijken van deze regel. Het gaat om belanghebbenden die deelnemen aan een minnelijke schuldregeling of op wie de WSNP van toepassing is verklaard, die een noodzakelijke uitgave voor (de vervanging van) een duurzaam gebruiksgoed moeten doen. Er moet dan sprake zijn van een acute situatie waarin geen mogelijkheden voor reservering zijn geweest. Bij de overwegingen over de noodzaak en bijzondere omstandigheden wordt ook de aanwezigheid van minderjarige kinderen betrokken.
Vóór bijzondere bijstand wordt toegekend, onderzoekt het college of er ten behoeve van de belanghebbende naast de reservering voor de schuldeisers ook een reservering is opgebouwd voor onvoorziene uitgaven en of deze kan worden aangewend voor de bedoelde kosten.
Bij het onderzoek naar bijzondere omstandigheden kan het in stand houden van en bevorderen van de zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van de belanghebbende een overweging zijn, waardoor bijzondere omstandigheden zich voordoen. Indien deze overwegingen een rol spelen dan is aan de verstrekking van bijstand de voorwaarde verbonden dat de belanghebbende meewerkt aan verdere ondersteuning met uiteindelijke zelfredzaamheid als te bereiken resultaat.
Het college vindt het belangrijk om mensen te ondersteunen die actief bezig zijn om hun situatie te verbeteren.
In deze beleidsregel is eveneens opgenomen dat mensen die een woonkostentoeslag ontvangen met als voorwaarde dat men zo snel mogelijk naar een goedkopere woning verhuist, een beroep kunnen doen op bijzondere bijstand voor gedeeltelijke woninginrichting. Dit is afhankelijk van de individuele situatie.
De aanschaf van gebruiksgoederen is alleen voor de essentiële woonruimtes: de woonkamer, de slaapkamer, de keuken, de badkamer. De belanghebbende moet kunnen verblijven, slapen, eten koken en zichzelf schoonhouden. De inrichting van andere ruimtes is niet direct nodig en kan eventueel gefaseerd plaats vinden.
Voor wat betreft de hoogte van de te verstrekken bijzondere bijstand vindt het college dat van de belanghebbende mag worden verwacht dat hij tracht de kosten zo laag mogelijk te houden. Dit kan door bijvoorbeeld zaken tweedehands aan te schaffen. In Heerenveen is voldoende aanbod van kringloopwinkels en ook via websites als Marktplaats kunnen veel zaken tweedehands gekocht worden. Daarom is een grens gesteld aan het bedrag dat het college voor totale woninginrichting verstrekt, gebaseerd op de NIBUD-prijzengids. Het NIBUD gaat uit van nieuwprijzen en het maximum aan bijzondere bijstand is een percentage van dit bedrag. Voor individueel aan te schaffen gebruiksgoederen geldt de NIBUD-prijs als maximum, waarop het hiervoor genoemde over het zo laag mogelijk houden van kosten eveneens van toepassing is.
Verhuiskosten behoren tot de incidenteel voorkomende normale kosten van het bestaan, waarvoor men kan reserveren of een lening kan afsluiten. De Wmo 2015 kan in het geval van een in verband met beperkingen noodzakelijke verhuizing voorliggend zijn.
Bijstand in de vorm van een lening moet in beginsel volledig terugbetaald worden. In de in dit artikel opgenomen omstandigheden, beperkt het college de looptijd van de lening tot 3 jaar om mensen in staat te stellen na 3 jaar aflossing van de lening opnieuw te kunnen reserveren voor onvoorziene uitgaven.
De bepaling van de aflossing van bijstand in de vorm van een lening gebeurt op basis van het inkomen.
Wanneer iemand een inkomen ter hoogte van de toepasselijke bijstandsnorm ontvangt, dan is de aflossing 6% van die norm exclusief vakantietoeslag.
Bij een inkomen hoger dan de bijstandsnorm, geldt 6% van het inkomen tot de bijstandsnorm, verhoogd met 35 % van het inkomen dat hoger is dan de bijstandsnorm.
Permanente link
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2015-47131.html