Gemeenteblad van Papendrecht
| Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
|---|---|---|---|
| Papendrecht | Gemeenteblad 2014, 79824 | Beleidsregels |
Authentieke versie (PDF)
Informatie
Printen
Delen
Wetenschappelijke studies laten zien dat een integrale benadering van de problematiek rondom alcohol een cruciaal kenmerk is van effectief alcoholbeleid (Reynolds, 2003). Recent onderzoek van het RIVM Centrum voor Gezond Leven, het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP en het Trimbos-instituut bevestigt dat beleid op het gebied van alcoholmatiging het meest effectief is als het integraal wordt aangepakt (Mulder, Bovens, Franken & Sannen, 2013).
De belangrijkste pijlers waarop alcoholbeleid dient te zijn gebaseerd, zijn regelgeving (grenzen stellen), handhaving (grenzen bewaken) en publiek draagvlak (grenzen overdragen) (Figuur 1).
Het creëren van bewustwording bij alcoholverstrekkers en ouders is een noodzakelijke voorwaarde voor gedragsverandering, die ingegeven wordt door een helder beleid over alcoholpreventie bij jongeren. Door het versterken van de handhaving via de mogelijkheden in de Drank- en Horecawet kunnen er aanvullende effecten bereikt worden op het terugdringen van de beschikbaarheid van alcohol voor jongeren.
Dit is ook het uitgangspunt van het landelijke alcoholpreventiebeleid. Naast het voorkomen van schadelijk alcoholgebruik vanuit het perspectief van de volksgezondheid en het jeugdbeleid, is het landelijke beleid ook gericht op het terugdringen van criminaliteit en verstoringen van de openbare orde.
Alcoholgebruik is niet alleen een persoonlijke en bewuste keuze. Drinkgedrag wordt voor een groot deel ook bepaald door de omgeving, zoals de ouders, de prijs van alcohol, het productaanbod, verkoopregels, normen, tradities en het sociale netwerk. De WHO laat in een overzichtstudie naar alcoholbeleid zien dat maatregelen die de beschikbaarheid van alcohol beperken het meest effectief zijn in het terugdringen van alcoholgebruik (Babor e.a., 2010).
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
Tabel 1 geeft een overzicht van beleidsmaatregelen en hun effectiviteit zoals aangetoond in wetenschappelijk onderzoek (Babor e.a., 2010).
Tabel 1. Beleidsmaatregelen en hun effectiviteit zoals aangetoond in wetenschappelijk onderzoek (Babor e.a., 2010).
Een eenzijdige aanpak gericht op slechts één of twee van dergelijke factoren is gedoemd te mislukken. Preventiestrategieën die gebaseerd zijn op handhaving van wet- en regelgeving, training van alcoholverstrekkers, instellen van alcoholvrije zones en intensieve media-aandacht zijn potentieel succesvol (Holder e.a., 1999).
Gezondheidsbeleid, gezamenlijk het voorkomen van het gebruik van alcohol en middelen door jongeren vastgesteld als prioriteit voor gezondheidsbevordering. Deze ambitie wordt vormgegeven door het preventieprogramma Verzuip jij je Toekomst?! (VjjT).
In VjjT werken zestien gemeenten in Zuid-Holland Zuid samen met de politie, het Openbaar Ministerie en de Dienst Gezondheid & Jeugd om het alcoholgebruik en genotmiddelengebruik onder jongeren terug te dringen. Het programma is in 2009 gestart vanuit een samenwerking tussen het Regionaal College (portefeuillehouders Openbare Orde en Veiligheid) en de Gemeenschappelijke Regeling Zuid-Holland Zuid (portefeuillehouders Volksgezondheid). In het programma zijn de pijlers beleid, handhaving en bewustwording verankerd. In de aanpak wordt zoveel mogelijk een integrale benadering gehanteerd, gericht op de beleidsterreinen Volksgezondheid, Jeugd, Onderwijs en Openbare Orde & Veiligheid.
Na een looptijd van vier jaar is VjjT in 2012 geëvalueerd. De evaluatie liet zien dat de inspanningen van het programma de gewenste uitwerking leken te hebben op de beschikbaarheid van alcohol voor jongeren en het drinkgedrag van jongeren:
- -
- -De veranderende attitude van ouders beperkt de beschikbaarheid van alcohol voor jongeren. Dit is terug te zien in het drinkgedrag van jongeren, zoals de startleeftijd waarop jongeren in de regio ZHZ beginnen met het drinken van alcohol. Deze is tussen 2006 en 2011 niet verder gedaald, waarmee een negatieve trend doorbroken is;
- -
Slechts op het gebied van het intensiveren van handhaving, waarbij VjjT sterk afhankelijk was van de nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit, bleken de ambities niet waargemaakt te kunnen worden. De handhaving ontwikkelde zich hierdoor tot de achilleshiel van het programma. De Drank- en Horecawet en daarbinnen het preventie- en handhavingplan alcohol bieden kansen om de handhaving van de leeftijdsgrenzen te verbeteren. De gemeenten hebben vanaf 1 januari 2013 zelf de bevoegdheid om toezicht te houden op de naleving van de Drank- en Horecawet.
VjjT geeft invulling aan alcoholpreventie in de regio Zuid-Holland Zuid. Het programma kent de volgende doelstellingen voor de periode 2013 t/m 2015:
- 1.
- 2.
Omdat onderzoek heeft laten zien dat vooral de sociale omgeving van jongeren bepalend is voor hun alcoholgebruik, richten de activiteiten van het programma zich primair op de omgeving van jongeren. Hieronder verstaan we ouders/verzorgers en intermediairs vanuit scholen, horeca, paracommercie, zorgkaders, politie, etc.
Sinds 1 januari 2012 geeft het team Vergunningen, Toezicht en Handhaving van de afdeling Publiekszaken uitvoering aan de handhaving van de drank- en horecawet. De hieronder genoemde doelstellingen worden gehanteerd.
- •
- •
- •
De doelstellingen van VjjT zijn uitgewerkt in speerpunten en bijbehorende activiteiten voor de periode 2013-2015. Dit is een totaaloverzicht van de activiteiten van het programma, die ook voor de gemeente Papendrecht worden uitgevoerd. Niet iedere activiteit vindt jaarlijks in iedere gemeente plaats. In overleg met de gemeente worden de activiteiten en planning aan de lokale situatie aangepast.
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
•Stimuleren van verbetering van de leeftijdscontrole bij alcoholverkoop middels gesprekken met detaillisten en brancheorganisaties
•Stimuleren van structurele aandacht voor alcohol en andere middelen in beleid gericht op (jeugd)leden, ouders, barpersoneel en bestuur
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Hieronder wordt in schema aangegeven welke activiteiten op het gebied van handhaving zullen worden uitgevoerd en hoe vaak deze controles plaatsvinden. Het betreft hier controles op de volgende speerpunten:
- •
- •
- •
De intensiteit van de controles is gebaseerd op de beleidsregels handhaving horeca en alcohol. Waar sprake is van zogenoemde hotspots waar jongeren zich veelal ophouden, wordt overeenkomstig de beleidsregels gekozen voor het middenniveau van handhaving (1-3 controles per jaar). Wanneer daartoe aanleiding bestaat (vanwege incidenten of overtredingen) kan overgeschakeld worden toezicht op hoog aandachtsniveau (4-12 keer per jaar).
* uiterlijk het vierde kwartaal van 2014 wordt de inhaalslag van de rechtsgeldigheid van alle drank- en horecavergunning afgerond. 4 Uitvoering
Aangezien Papendrecht deelneemt aan het regionale preventieprogramma Verzuip jij je Toekomst?!, wordt voor de uitvoering van de acties gericht op alcoholpreventie wordt verwezen naar de strategie van Verzuip jij je Toekomst?! voor de periode 2013 t/m 2015.
De gemeente Papendrecht heeft zelf 6 buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s), waarvan er momenteel 3 – naast andere taken – ook voor de handhaving op het gebied van de Drank- en Horecawet worden ingezet. Zij verrichten deze taken overigens ook voor de buurgemeenten Alblasserdam, Sliedrecht, Molenwaard.
De twee hoofddoelstellingen van VjjT zijn vertaald in een aantal operationele doelstellingen (geldend voor de gehele ZHZ-regio), die laten zien welke resultaten er begin 2016 worden verwacht.
- 1.
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- 2.
- •
- •
- •
- •
- •
- •
In onderstaade tabel zijn een aantal gegevens over het alcoholgebruik van Papendrechtse jongeren in de leeftijd van 12 – 18 jaar opgenomen. Ter vergelijking zijn de cijfers van Drechtsteden en heel Zuid Holland-Zuid ook opgenomen.
Hieruit blijkt dat de Papendrechtse percentages over het algemeen niet erg afwijken van de regionale, zodat er geen aanleiding is van de regionale doelstellingen af te wijken.
De drie hoofddoelstellingen zijn vertaald in een aantal operationele doelstellingen, die laten zien welke resultaten er worden verwacht. Met de te behalen resultaten wordt het ambitieniveau vastgesteld. Dit ambitieniveau zal over een periode van vier jaar (2018) gerealiseerd moeten zijn. In de onderstaande tabellen worden de te behalen doelstellingen geformuleerd.
Als jongeren aan drank willen komen is dat relatief gemakkelijk in Nederland. Meer dan de helft van de verkooppunten (53%) leefde de oude leeftijdsgrens van 16 jaar niet na in 2013. Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor alcohol verhoogd van 16 naar 18 jaar. De verhoging van de leeftijdsgrens is eveneens een factor die meespeelt in het bepalen van de doelstellingen die in 2018 behaald moeten worden.
In 2011 is onder verantwoordelijkheid van VjjT onderzoek gedaan naar de verkoop van alcohol aan jongeren onder de 16 jaar. De regionale nalevingscijfers van de verkooppunten waren als volgt: supermarkten 25%, slijterijen 39%, horeca 18% en (sport)kantines 22%. In dit onderzoek zijn ook verkooppunten in Papendrecht gecontroleerd. Daarbij zijn alle supermarkten en slijterijen onderworpen geweest aan een controle. Voor wat betreft de horeca en de (sport)kantines zijn telkenmale slechts twee bedrijven aan een controle onderworpen geweest. De nalevingspercentages voor Papendrecht waren als volgt: supermarkten 50%, slijterijen 0%, horeca 0% en sportkantines 0%.
Op basis van bovenstaande informatie is het ambitieniveau geformuleerd. Hieronder zijn de te behalen resultaten opgenomen die na vier jaar (2018) gehaald moeten worden.
In 2010 is onder verantwoordelijkheid van VjjT regionaal onderzoek gedaan naar doortappen. De naleving op de Drank- en Horecawet bij doortappen bedraagt in de regio 17%. In dit onderzoek is in Papendrecht 1 gelegenheid bezocht en was het nalevingspercentage 0%. Er zijn geen landelijke cijfers beschikbaar over doortappen.
Op basis van bovenstaande informatie is het ambitieniveau geformuleerd. Hieronder zijn de te behalen resultaten opgenomen die na vier jaar (2018) gehaald moeten worden.
Tot 1 januari 2013 was de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. Per 1 januari 2013 zijn nagenoeg alle bevoegdheden op dit gebied overgegaan naar de gemeente (bevoegd bestuursorgaan de burgemeester). Na een voor onderzoek van de Drank- en Horecavergunningen wordt er verwacht dat circa 25% van de in Papendrecht gevestigde gelegenheden waaraan een Drank- en Horecavergunning is verstrekt niet voldoet aan de Drank- en Horecawet. Dit heeft betrekking op uiteenlopende kwesties. Het gaat dan bijvoorbeeld om een leidinggevende die niet meer werkzaam is in de inrichting, een wijziging van de rechtsvorm die is doorgevoerd, een wijziging in de inrichting of een ambtshalve wijziging die moet worden doorgevoerd. In een paar gevallen gaat het om een nieuwe exploitatie.
In het preventie- en handhavingsplan zijn diverse resultaten opgenomen die moeten worden behaald. Met de gestelde resultaten wordt het ambitieniveau vastgesteld. Voor het onderdeel preventie zijn regionale afspraken gemaakt en moeten de gestelde resultaten eind 2015 worden behaald. Voor handhaving geldt een periode van vier jaren en moeten de resultaten in 2018 worden behaald. Voor het onderdeel handhaving zijn nog niet op een eerder moment resultaten in een beleid vastgelegd, het betreft hier een nieuwe taak op grond van de gewijzigde drank- en horecawet.
Het is belangrijk of de resultaten die in het preventie- en handhavingsplan worden vastgelegd ook worden gehaald. Heeft de inzet van preventie en handhaving ook het beoogde effect en wordt een afname van de problematiek bewerkstelligd doordat er bijvoorbeeld een betere naleving is van de Drank- en Horecawet? Gaan ouders bewuster om met het onderwerp alcohol in relatie tot hun kroost? Er moet worden nagegaan of de ambities in het preventie en handhavingsbeleid worden waargemaakt. Dit maakt onderdeel uit van de verantwoordingsplicht van het college aan de gemeenteraad.
Bij het onderdeel preventie is al voorzien in het meetbaar maken van beleid bij de planvorming van VjjT. Voor het onderdeel handhaving moeten de resultaten nog meetbaar worden gemaakt. Het meetbaar maken hiervan vindt plaats middels een onderzoek op de volgende onderwerpen:
- -
- -
- -
Een dergelijk onderzoek brengt geen verdere extra kosten met zich mee doordat het Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD) het kan uitvoeren. Een eerste meetmoment is eind 2015. Dan wordt bepaald of eventueel bijsturing noodzakelijk is. Het tweede meetmoment vindt begin 2018 plaats op welk moment verantwoord wordt of de gestelde resultaten zijn behaald.
Babor, T., e.a. (2010). Alcohol: no ordinary commodity. Research and public policy. Second Edition. Oxford: Oxford University Press.
Holder, H.D. (1999). Alcohol and the community. A systems approach to prevention. Cambridge: Cambridge University Press.
Permanente link
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2014-79824.html