In het beleidsplan Recreatie en Toerisme 2012-2016 is hiervoor de volgende actie opgenomen onder de kop Stimulering terrassen
'de horeca in onze gemeente kan een kwalitatieve en kwantitatieve impuls gebruiken. De komende jaren gaan we hier samen met ondernemers mee aan de slag. Daarbij denken we onder andere aan meer uitnodigende terrassen bij horecaondernemers'. Hieraan wordt uitvoering gegeven door het opstellen van deze Nadere regels.
Het toerisme biedt als een van de weinige sectoren in Nederland nog kansen tot economische groei. De gemeente Eemsmond ontwikkelt zich de laatste jaren steeds meer tot een aantrekkelijk recreatief - en toeristisch interessant gebied en wordt zo ook meer ontdekt door bezoekers. Er zijn de laatste jaren nieuwe fiets- en wandelroutes tot stand gekomen en de evenementen trekken veel publiek. De Waddenzee is op de lijst van Werelderfgoed gekomen. Verder kan onze gemeente profiteren van een nieuwe trend in toerisme. Volgens het NRIT 1), is het zo dat consumenten steeds vaker op zoek gaan naar individuele en authentieke reiservaringen. Hierbij moet aangemerkt worden dat deze wel digitaal goed vindbaar moeten zijn. Momenteel is de gemeente bezig met arrangementen en het digitaliseren en vermarkten van het recreatieve- en toeristische aanbod.
1) NRIT is een advies- en onderzoeksbureau met als specialisme toerisme, recreatie en vrijetijdsbesteding.
Hierop inspelend is het wenselijk dat er voldoende uitnodigende terrassen komen voor deze bezoekers, zodat de bezoekers langer in ons gebied blijven en de lokale bestedingen zullen toenemen. Eind 2013 zijn er zo'n 20 horecabedrijven met een terras in de gemeente. Doel van dit beleid is het aantal terrassen op strategische locaties te doen toenemen en/of bestaande terrassen een kwalitatief goede uitstraling te geven.
1.3 Huidig beleid omtrent terrassen
Er zijn geen gemeentelijke beleidsregels voor terrassen. De gemeentelijke kaders in Eemsmond voor vergunningverlening zijn vastgelegd in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Er is in het verleden gekozen voor een praktische oplossing, door in de vergunningverlening aanvullende voorwaarden per terras te regelen. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen terrassen op eigen - of op openbaar terrein. Bij de evaluatie van ondermeer dit punt wordt hier nader op ingegaan.
1.4 Participatie en interactie
Er is vastgelegd in het beleidsplan toerisme dat dit beleid samen met ondernemers wordt opgesteld. Hiervoor waren ambtelijk extra uren in de planning van werkzaamheden opgenomen.
In de
zomer van 2013 heeft de gemeente een telefonische enquête gehouden onder de ondernemers die een terrasvergunning hadden aangevraagd bij de gemeente. Er is hen ondermeer gevraagd wat ze van de gemeente verwachten op het gebied van terrassenbeleid. De uitkomsten hiervan zijn verwerk en de gemeente komt met deze Nadere regels geheel tegemoet aan de wensen van deze ondernemers.
Tijdens het toeristisch ondernemerscafé in
december 2013 zijn de ondernemers gevraagd naar wensen voor een op te stellen terrassenbeleid. Er werd gewenst om de Blink te Uithuizen te voorzien van een groot gezamenlijk terras voor lokale ondernemers.
Op 16
juni 2014 is er een bijeenkomst gehouden met de toeristische ondernemers waarbij een conceptplan is besproken. Hiervoor waren ondermeer toeristische ondernemers en horecaondernemers uitgenodigd. Als bijlage bij de uitnodiging was het conceptbeleidsplan toegestuurd. De kwantitatieve opkomst bij de bijeenkomst was laag, maar kwalitatief zijn er goede inhoudelijke opmerkingen en knelpunten aan de orde geweest. Deze zijn weer verwerkt en meegenomen in deze Nadere beleidsregels.
Binnen de gemeente intern is dit beleid integraal opgesteld. Dat wil zeggen; er is intern overleg gevoerd tussen de verschillende beleidsterreinen (juridische zaken, ruimtelijke ordening, economische zaken, vergunningverlening en handhaving). Dit om vanuit alle gezichtspunten een helder en eenduidig beleidskader te scheppen en voldoende draagvlak te krijgen voor uitvoering. Ook is er intern veel aandacht besteed aan de juridische koppelingen met bestaande regelgeving. Bij het opstellen van deze nadere regels is verder naar andere gemeenten gekeken, die eenzelfde soort invulling voor terrassen hadden ingevoerd. Voor de handhaving is het concept doorgestuurd aan de DEAL uitvoeringsorganisatie. Deze had geen opmerkingen.
Richting inwoners en bezoekers zal het beleid op de website van de gemeente te vinden zijn, en zal er na vaststelling extra aandacht aan worden gegeven via communicatie, ondermeer in de pers en de sociale media.
In hoofdstuk twee worden de doelen beschreven. In hoofdstuk drie komen de beleidskaders aan de orde en wordt de link gelegd met het Woon en Leefbaarheidplan. Hoofdstuk vier beschrijft dan de nadere regels. Tenslotte wordt in hoofdstuk vijf de aanvullende informatie weergegeven.
2.1 Doelstellingen Nadere regels
Omdat de meeste terrassen in het openbare gebied worden geplaatst, wil de gemeente hiervoor Nadere regels opstellen zodat er geen conflicten over de invulling van het openbaar gebied ontstaan. Vanwege het openbare karakter gelden de regels ook voor terrassen op eigen terrein. Verder zullen de Nadere regels bijdragen aan een kwaliteitsverbetering.
Vanwege de groei van het aantal fietsroutes, wandelpaden en arrangementen in onze gemeente en vanwege de trend dat recreanten en toeristen vaker individueel voor rust en authenticiteit kiezen, verwachten we een toename van het aantal recreanten en toeristen in ons gebied. Het is van belang om deze bezoekers gastvrij te ontvangen en langer in het gebied vast te houden voor de economische spin-off. Dit kan ondermeer door middel van een goed en breed aanbod aan horecaterrassen. Het is gewenst dat ook de andere lokale bedrijven hiervan mee profiteren.
Een ander doel van deze Nadere regels is om uniforme regels voor alle terrassen helder te omschrijven zodat een ondernemer hiermee goed uit de voeten kan en de gemeente deze gemakkelijk zal kunnen laten handhaven. De regeldruk op ondernemers wordt hierbij zo laag mogelijk gehouden.
Hieronder wordt in grote lijnen het bestaande beleid van de overheden geschetst.
3.1 Europees - en rijksbeleid
Er is geen specifieke regelgeving vanuit Europa op terrassenbeleid. Koninklijke Horeca Nederland, de VNG en ook het ministerie van Economische Zaken pleiten voor afschaffing van de terrasvergunning. De voor- en nadelen van het afschaffen van de bestaande vergunning hiervoor komen verderop aan de orde.
3.2. het Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta
Samen met de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum is het Woon- en leefbaarheidbeleidsplan Eemsdelta opgesteld voor de jaren 2012-2021. Voor het nieuwe terrassenbeleid is ook dit beleidsdocument als kader gebruikt. Het Woon- en leefbaarheidbeleidsplan (UVP) Eemsdelta is opgesteld voor de jaren 2012-2021. Hierin wordt vooruitgeblikt naar ondermeer wonen en voorzieningen in de toekomst. Vanuit dit plan worden voor het terrassenbeleid drie kernen, vanwege hun functie, nader uitgewerkt. Dit betreft de kernen: Uithuizen, Uithuizermeeden en Warffum. Na Uithuizen komt Uithuizermeeden op de tweede plaats wanneer het om aantallen vergunningenverleningen gaat en als derde Warffum. Uit de huidige vergunningverlening blijkt dat verreweg de meeste terrasvergunningen aan ondernemers in Uithuizen zijn verleend.
In het UVP is
Uithuizen aangemerkt als regionaal centrum, waarbij wordt getracht de voorzieningenstructuur te verbeteren. Ook is in Uithuizen de Menkemaborg goed voor vele bezoekers per jaar. Deze bezoekers zouden mogelijk beter doorgeleid kunnen worden naar het centrum van Uithuizen. Hiervoor zijn aantrekkelijke winkels en terrassen een goede kans. Ook voor andere bezoekers aan Uithuizen werkt een centrale locatie met aanlokkelijke terrassen positief op de duur van het bezoek en de hoogte van bestedingen.
Vanuit een toeristisch café kwam een wens naar voren om van de Blink een groot terras te maken, waarbij de exploitatie vanuit verschillende ondernemers opgepakt zou kunnen worden. Hierover is verder met de toeristische ondernemers in de bijeenkomst over terrassenbeleid gesproken. Bij een deel van de aanwezige ondernemers leeft tevens de wens om verkeer terug op de Blink willen maar daarnaast ook terrassen. De gemeente gaat dit onderwerp en apart bespreken met de ondernemers aan de Blink.
Uithuizermeeden is aangemerkt als centrumdorp. Dit dorp heeft een steunfunctie voor de bestaande voorzieningen. Ook in dit dorp wil de gemeente terrassen op een centrale locatie stimuleren. In Uithuizermeeden zou het Johan van Veenplein een aantrekkelijker terrasfunctie kunnen krijgen. De gemeente zal dit standpunt in overleggen met ondernemers uitdragen.
Ook
Warffum wordt als centrumdorp gezien in het UVP. Waarbij voor Warffum wordt voorspeld dat de detailhandel in de toekomst mogelijk langzaam gaat verdwijnen. Warffum heeft echter wel een recreatieve functie vanwege veel toeristische voorzieningen en het Openluchtmuseum. Denk ook aan campings, een groepsaccommodatie en logies en ontbijt voorzieningen. Verder heeft de haven van Noordpolderzijl een aantrekkende werking op recreanten en toeristen. De koppeling tussen Noordpolderzijl en Warffum is dan ook van belang. De gemeente denkt dat er een kans ligt voor Warffum om het terras op het terrein van het Openluchtmuseum meer zichtbaar te maken voor bezoekers aan het dorp. Dit punt zal door de gemeente worden ingebracht in de uitwerkingen van het Waddenfondsplan Wierden en terpen voor 2015 over Warffum als waddenparel.
Om terrassen te stimuleren in deze drie centrumkernen, stelt de gemeente budget beschikbaar uit de regeling Buurtbudgetten voor ondernemers die
gezamenlijk een terraseiland willen exploiteren of
gezamenlijk een kwaliteitsslag willen maken. Hiervoor kunnen de gezamenlijke ondernemers bij de gemeente dan ook een bijdrage uit de Buurtbudgetten voor 2015 en 2016 krijgen. Dit alles om het aspect leefbaarheid in de gemeente te stimuleren middels het aantrekkelijk maken van het openbaar gebied voor zowel inwoners als bezoekers.
Op dit moment kan de burgemeester een vergunning verlenen voor terrassen als wordt voldaan aan de voorwaarden in de Algemene Plaatselijke Verordening, het geldende bestemmingsplan en andere regelgeving. Deze APV wordt in 2014 geactualiseerd. De aanpassingen die uit deze nadere regels voortkomen zijn hierin meegenomen.
3.4 Terugblik op het gemeentelijk beleid en vergunningverlening
Eind 2013 is er, als voorbereiding op dit beleidsdocument, door de gemeente een telefonische enquête gehouden onder vergunninghouders. Er zijn in totaal 18 vergunninghouders (van totaal ca. 20 horecabedrijven) gesproken. De gemeente scoort erg goed op de snelheid van de vergunningverlening. Wel gaven alle ondervraagden aan dat men graag af wil van het jaarlijks aanvragen van een vergunning. Vier personen gaven aan meer flexibiliteit te willen voor bijvoorbeeld het groter maken van de windschermen of het bevestigingen van windschermen aan muren. Nog eens vijf vergunninghouders begrepen niet waarom er jaarlijkse leges moeten worden betaald of een vergunning nodig is voor terras op hun eigen terrein.
Vanuit omwonenden zijn er over het algemeen de laatste jaren zeer weinig klachten bij de gemeente binnengekomen. De klachten die er waren, kwamen voornamelijk binnen over enkele horecabedrijven en gingen voornamelijk over geluidsoverlast voor omwonenden. Hiervoor werd de vergunning per bedrijf op maat aangepast. De inschatting is dat het lage klachtenpercentage te danken is aan de zorgvuldige vergunningverlening (op maat). De inkomsten voor de gemeente middels de leges zijn laag en dekken de kosten voor de administratieve werkzaamheden niet.
Binnen de gemeentelijke organisatie rekent men jaarlijks met uren voor de vergunningverlening, klachtenbehandeling en handhaving. Het niet meer jaarlijks hoeven uitvoeren van vergunningen en het gemakkelijk maken van de handhaving, levert de gemeente een tijdsbesparing op. De tijdsbesparing op de vergunningverlening zal mogelijk met name het eerste jaar na de invoering van deze nadere regels nog niet goed zichtbaar zijn. Hierover verderop meer.
3.5 Afwegingen voor het afschaffen van terrasvergunningen
Op dit moment geldt in de gemeente een jaarlijkse vergunningplicht voor terrassen. Er is een afweging gemaakt voor het afschaffen hiervan en hieronder worden voor- en nadelen opgesomd.
Mogelijke nadelen van het afschaffen van een jaarlijkse terrasvergunning zijn:
-
1.
er weinig klachten waren dankzij maatwerk in de vergunningverlening
-
2.
de opbrengst voor leges vervalt
-
3.
een omschakeling in het begin meer administratief werk oplevert.
Als mogelijke voordelen kunnen worden aangemerkt:
-
1.
een kans tot groei van het aantal terrassen en economische spin-off
-
2.
er wordt tegemoet gekomen aan de wens van rijk en van de ondernemers: deregulering en verkleining van de administratieve lastendruk voor ondernemers
-
3.
het beleid wordt transparanter
-
4.
uniforme regels voor de hele gemeente
-
5.
de handhaving wordt uniformer en gemakkelijker
-
6.
op termijn zijn er minder administratieve handelingen nodig; dit levert de gemeente een kostenbesparing op.
Op basis van bovenstaande voor- en nadelenoverzicht kan de conclusie worden getrokken dat er meer voor- dan nadelen kleven aan de afschaffing van de jaarlijkse vergunningverlening voor horecaterrassen. Wel is het van belang een meldingsplicht met een koppeling naar een situatieschets, deze in aanvang goed uit te voeren en te handhaven.