Verordening tot 1e wijziging van de Algemene Plaatselijke Verordening met toelichting,vastgesteld door de raad van de gemeente Gemert-Bakel bij besluit van 6 februari 2014

De raad van de gemeente Gemert-Bakel,

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 12 december 2013;

gelet op artikel 147 van de Gemeentewet en artikel 4, eerste lid, van de Drank- en Horecawet;

Besluit

1.vast te stellen de volgende

Verordening tot 1 ^e wijziging van de Algemene Plaatselijke Verordening met toelichting:

Artikel I

Na afdeling 8 van Hoofdstuk 2 van de Algemene Plaatselijke Verordening wordt een afdeling ingevoegd, die luidt als volgt:

Afdeling 8A Bijzondere bepalingen over horecabedrijven als bedoeld in de Drank- en Horecawet

Artikel 2:34a Indeling paracommerciële rechtspersonen

Paracommerciële rechtspersonen worden onderverdeeld naar aard, te weten;

• a. Paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sportieve of recreatieve aard;

• b. Paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sociaal-culturele aard;

• c. Paracommerciële rechtspersonen die fungeren als jeugdsociëteit

Artikel 2:34b Schenktijden paracommerciële rechtspersonen

Paracommerciële rechtspersonen als bedoeld in artikel 2:34a, aanhef en onder a, verstrekken uitsluitend alcoholhoudende drank op maandag tot en met zondag van 12.00 uur tot 24.00 uur en als bedoeld onder b, op maandag tot en met zondag van 12.00 uur tot 00.00 tijdens activiteiten of bijeenkomsten die passen binnen de statutaire doelstelling van de desbetreffende paracommerciële rechtspersoon en met inachtneming van het in de artikelen 2:34c tot en 2:34d gestelde van deze verordening. De paracommerciële rechtspersonen bedoeld onder c verstrekken uitsluitend alcoholhoudende drank op maandag tot en met zondag met inachtneming van het in deze verordening omtrent schenktijden gestelde vanwege de reguliere horeca.

Artikel 2:34c Bepalingen paracommerciële rechtspersonen van sportieve en recreatieve aard en jeugdsociëteiten

• 1. Het is paracommerciële rechtspersonen die zich hoofdzakelijk richten op activiteiten van sportieve of recreatieve aard of jeugdsociëteiten niet toegestaan alcoholhoudende drank te verstrekken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard of bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn.

• 2. Het is paracommerciële rechtspersonen, als bedoeld in het eerste lid, toegestaan alcoholhoudende drank te verstrekken tijdens bijeenkomsten voor leden of personen die rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn, die de in artikel 2:34b gestelde tijden overschrijden.

• 3. Een uitzondering wordt gemaakt voor paracommerciële rechtspersonen als bedoeld onder artikel 2:34a aanhef a, welke 1x per week een vaste clubavond organiseren voor eigen leden gedurende het lopende sportseizoen. Hiervoor geldt eindschenktijd 01.00 uur.

• 4. De in het tweede lid benoemde bijeenkomsten dienen uiterlijk drie weken voor aanvang bij de burgemeester te worden gemeld.

Artikel 2:34d Bepalingen paracommerciële rechtspersonen van sociaal-culturele aard

• 1. Het is paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sociaal-culturele aard niet toegestaan alcoholhoudende drank te verstrekken anders dan tijdens bijeenkomsten met een sociaal-cultureel karakter.

• 2. Het is paracommerciële rechtspersonen, zoals bedoeld in het eerste lid, toegestaan alcoholhoudende drank te verstrekken:

  • ba. buiten de in artikel 2:34b genoemde schenktijden en

  • bb. voor ten hoogste twaalf al dan niet aaneengesloten dagen per jaar buiten de in het eerste lid genoemde bijeenkomsten.

• 3. De in het tweede lid benoemde bijeenkomsten dienen uiterlijk drie weken voor aanvang bij de burgemeester te worden gemeld.

Artikel II Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op 1 maart 2014.

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Gemert-Bakel d.d. 6 februari 2014.

de raad voornoemd,

de griffier, de voorzitter,

P.G.J.M. van Boxtel drs. J. van Zomeren

Toelichting

Inleiding

In navolging van het advies van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is de verplichte verordening paracommercie vormgegeven als een verordening tot wijziging van de Algemene Plaatselijke Verordening (hierna: APV), waarmee een nieuwe afdeling 8A in de APV wordt ingevoegd. De APV bestaat voor het overgrote deel uit zogenaamde autonome bepalingen (bepalingen waarvan de raad vond, dat die moesten worden ingevoerd). De grondslag daarvoor is artikel 147 van de Gemeentewet, waarin is bepaald, dat de gemeenteraad de verordeningen maakt, die hij nodig oordeelt. De verordening paracommercie is een verordening die de Drank- en Horecawet (hierna: DHW) voorschrijft en kan worden aangeduid als een zogenaamde medebewindsverordening. De grondslag daarvoor is niet te vinden in de Gemeentewet, maar in de bijzondere wetgeving. In dit geval dus de DHW. Dit betreffen medebewindbepalingen, gericht op bescherming van de volksgezondheid en verantwoorde alcoholverstrekking. Daarbij is het toezicht en het sanctieregime geregeld in de DHW. Dit pleit voor opname in een afzonderlijke verordening. Er is toch voor gekozen deze medebewindsbepalingen op te nemen in de APV, omdat dit het meest praktisch is. In de APV staan al bepalingen over horeca, zoals de sluitingstijden. Op deze manier staan alle in de gemeente geldende bepalingen voor de horeca in één verordening. Mocht de nieuwe vorm van samenwerking waarbij nieuwe inzichten misschien vragen om aanpassing en verfijning van dit instrument of mocht blijken dat de raad in de toekomst gebruik wenst te maken van de andere verordenende bevoegdheden, die de DHW biedt, kan overwogen worden de bepalingen met betrekking tot de paracommercie over te hevelen naar een alsdan vast te stellen aparte Drank- en Horecaverordening.

In deze verordening zijn regels opgenomen met betrekking tot de paracommerciële horecabedrijven, zoals sportkantines en gemeenschapshuizen en dienen ter voorkoming van oneerlijke mededinging. In de memorie van toelichting bij de DHW (Kamerstukken II 2008/09, nr. 3, p. 10) staat dat de regering er van uitgaat dat de gemeenten de belangrijke maatschappelijke functie van de verschillende paracommerciële instellingen in acht zullen nemen en geen onnodige beperkingen zullen opleggen daar waar de mededinging niet in het geding is en er geen sprake is van onverantwoorde verstrekking van alcohol, met name aan jongeren. Bij de vaststelling van de verordening is het in dat verband van belang dat er alleen regels worden gesteld als er in de lokale situatie inderdaad sprake is van oneerlijke mededinging. Het is niet mogelijk om beperkingen op te leggen die iedere mededinging met de reguliere horeca tegengaan; dan zou de gemeenteraad buiten de bevoegdheidsgrondslag van de DHW treden.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 2:34a Indeling paracommerciële rechtspersonen

Een paracommerciële rechtspersoon is volgens artikel 1 van de DHW een rechtspersoon niet zijnde een naamloze vennootschap of besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, die zich naast activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard richt op de exploitatie in eigen beheer van een horecabedrijf. De paracommerciële instellingen hebben vaak een gedifferentieerd karakter. Veel functies komen daar samen. Gelet op die functies en de aanwezigheid in de gemeente daarvan is, met het oog op mogelijke ontplooiing van activiteiten die oneerlijke concurrentie kunnen opleveren, is het zinvol de paracommerciële rechtspersonen in twee categorieën te onderscheiden, namelijk de recreatieve en sportieve instellingen enerzijds en de sociaal-culturele instellingen anderzijds en voor deze instellingen beperkende bepalingen op te nemen. Daarnaast worden de jeugdsociëteiten apart genoemd.

Artikel 2:34b Schenktijden paracommerciële rechtspersonen

De wetgever verplicht de gemeente om beperkingen te stellen aan de schenktijden in paracommerciële inrichtingen. Hiermee bedoelt men alleen de tijden waarop alcoholhoudende drank wordt geschonken. De motieven voor deze beperking liggen hoofdzakelijk in het in artikel 4 van de DHW aangegeven voorkomen van oneerlijke concurrentie. Bij het vaststellen van de schenktijden voor paracommerciële instellingen van sportieve en recreatieve aard is gezocht naar een wenselijke balans tussen het beoogde doel, de verwachte effecten ten aanzien van dit doel en de bijkomende gevolgen van deze maatregel. De gekozen schenktijden vormen een proportionele beperking van de mogelijkheid om als inrichting concurrerend te zijn voor de reguliere horeca.

Hierbij is gekeken naar de tijden waarop bij de betrokken partijen de hoofdactiviteiten plaatsvinden en de hieraan gekoppelde functie van de kantine. Door de aanvang van de schenktijd vast te stellen op 12.00 uur is zoveel mogelijk rekening gehouden met de belangen van de paracommerciële rechtspersoon de volledige functie van de kantine te benutten. De beschikbaarheid van alcoholhoudende drank in de kantine is een bepalende factor in de aantrekkelijkheid van de inrichting voor de volwassenen. Vanuit het maatschappelijk belang van volwassenen die een goed voorbeeld geven, is een vroegere aanvang van de schenktijd niet wenselijk. Als volwassenen voor het begin van het middaguur in mogelijke aanwezigheid van de jeugd alcoholhoudende drank drinkt, dragen zij niet bij aan de doelstelling om het alcoholgebruik onder de jeugd terug te dringen. Het bestuur van de rechtspersoon kan haar verantwoordelijkheid met betrekking tot de aanwezigheid van jeugdigen in de kantine, bijvoorbeeld bij jeugdtoernooien, inhoud geven door in het op grond van de DHW verplicht vast te stellen bestuursreglement voor de openstelling van de bar in dergelijke gevallen afwijkende tijden vast te stellen.

De meeste recreatieve en sportieve verenigingen hebben de hoofdactiviteit meestal vóór 22.00 uur beëindigd. Door de schenktijd te stellen op 23.00 uur blijft er voor de laatste recreanten of sporters nog ruimte om een laatste drankje in de kantine te drinken. De reguliere horeca biedt voor deze functie geen reëel alternatief, waardoor er van oneerlijke concurrentie geen sprake is. Het einde van de schenktijd betekent tevens, dat de kantine of het dorps- of gemeenschapshuis op dat tijdstip ook gesloten dient te zijn.

Er bestaat de mogelijkheid om de schenktijden direct te koppelen aan de hoofdactiviteit, waarbij de tijden lopen van een uur voor tot een uur na deze hoofdactiviteit. Deze veelvoorkomende bepaling, die tot nog toe ook aan de vergunning voor paracommerciële rechtspersonen in de gemeente Gemert-Bakel was verbonden, geeft echter aanleiding tot allerlei creatieve constructies om de schenktijden op te rekken en is daarom niet te handhaven. Naast het feit dat het ondoenlijk is om in de handhaving rekening te houden met alle verschillende trainings- en wedstrijdschema’s, zullen de ‘last minute’ verschuivingen of onaangekondigde activiteiten/trainingen/wedstrijdenhandhaving nog eens extra bemoeilijken. Wat te doen als de vereniging bij een controle aangeeft dat de wedstrijd/training is uitgelopen?

Er is binnen de schenktijden wel ruimte gelaten voor paracommerciële rechtspersonen om aanvullende doelstellingen te ontplooien. Deze dienen dan wel opgenomen te zijn in de statutaire doelstellingen van de vereniging of stichting. Hiermee is het voor sportverenigingen bijvoorbeeld mogelijk om de binding met de wijk of met hun vrijwilligers te versterken door middel van sociaal-culturele activiteiten.

Artikel 2:34c Bepalingen paracommerciële rechtspersonen van sportieve en recreatieve aard

De bepalingen voor paracommerciële rechtspersonen van sportieve en recreatieve aard bieden een wenselijke balans tussen het beoogde doel, de verwachte effecten ten aanzien van dit doel en de bijkomende gevolgen van deze maatregel. Met bijeenkomsten van persoonlijke aard wordt gedoeld op bijeenkomsten, waarbij meestal alcoholhoudende drank wordt gedronken, die geen direct verband houden met de activiteiten van de desbetreffende paracommerciële instelling, zoals bruiloften, feesten, partijen, recepties, jubilea, verjaardagen, bedrijfsfeesten, koffietafels, condoleancebijeenkomsten en dergelijke. Dergelijke bijeenkomsten worden in deze bepaling uitgesloten. Voor zover die bijeenkomsten echter ook een zakelijk karakter hebben dat direct verband houdt met de activiteiten van de rechtspersoon, zoals het afscheid van de voorzitter van een vereniging, vallen deze niet onder het bereik van deze bepaling.

Het beperken van de toegestane bijeenkomsten tot ‘bijeenkomsten gericht op leden’ voorkomt de mogelijkheid dat er in dergelijke paracommerciële inrichtingen bijeenkomsten voor derden worden georganiseerd die dusdanig ver van de hoofdactiviteit af staan dat er sprake is van een onwenselijke concurrentie met het reguliere horeca-aanbod. Hierdoor is het bijvoorbeeld niet mogelijk de kantine of een andere ruimte aan derden te verhuren voor activiteiten die niets met de verenigingsdoelstelling heeft te maken.

Bijkomend zijn er beperkingen gesteld aan de bijeenkomsten voor leden die voorkomen dat dergelijke bijeenkomsten eveneens een in dit kader onwenselijk karakter krijgen. Tijdens verenigingsactiviteiten mag buiten de vastgestelde schenktijden de bar geopend zijn, maar dit moet wel tijdig aan de burgemeester worden gemeld. Bij deze verenigingsactiviteiten gaat het om een jubileumfeest, een feest ter gelegenheid van het behalen van een kampioenschap, een feestavond voor vrijwilligers of sponsoren, een nieuwjaarsborrel of een afscheid of jubileum van een bestuurslid. Dit zijn slechts enkele voorbeelden, maar andere zijn denkbaar. Bijeenkomsten van persoonlijke aard zoals bruiloften of een verjaardag van leden vallen hier niet onder. Belangrijk is dat de in het kader van de vereniging te houden bijeenkomsten een nadrukkelijke relatie met de statutaire doelstelling van de vereniging of stichting moeten hebben.

Artikel 2:34d Bepalingen paracommerciële rechtspersonen van sociaal-culturele aard

Het gaat bij dit soort paracommerciële instelling voornamelijk over dorps- en gemeenschapshuizen, maar ook jongerencentra en de multi functionele centra vallen daaronder. De hoofdfunctie van dit type paracommercie vraagt om een andere beperking van bijeenkomsten, omdat bij dit soort instellingen namelijk geen sprake is van ‘leden’. Bij hen is het faciliteren van de sociale interactie tussen de buurtbewoners en/of overige bezoekers een onmisbaar aspect van de wijze waarop de doelstelling wordt gerealiseerd; het vormt daardoor een belangrijk onderdeel van de activiteiten. Om die reden is bepaald, dat binnen de gestelde schenktijden het in deze inrichtingen alleen toegestaan is bijeenkomsten te houden gericht op de gestelde sociaal-culturele functie. Bijeenkomsten mogen echter de schenktijden overschrijden mits voor aanvang van de betreffende bijeenkomst dit tijdig bij de burgemeester is gemeld. Bijeenkomsten die niet volledig aansluiten bij de sociaal-culturele functie, bijvoorbeeld een verjaardag of receptie, zijn maximaal twaalf keer per jaar toegestaan, mits ook die tijdig bij de burgemeester zijn gemeld. Op deze manier is rekening gehouden met de groeiende maatschappelijke functie van dergelijke inrichtingen, waarbij de beperkte schenktijden de concurrentie met reguliere horeca beperken.