Besluit van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van 3 juni 2015, nr. MINBUZA-2015.284092, tot vaststelling van de beleidsregels voor sluiten van schenkingsarrangementen met het oog op de ontwikkeling en aanbesteding van ontwikkelingsrelevante infrastructurele projecten (Develop2Build)

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking;

Gelet op artikel 32 van de Comptabiliteitswet 2001;

Besluit:

Artikel 1

Voor het doen van schenkingen aan overheidsorganen in ontwikkelingslanden met het oog op het ontwikkelen en aanbesteden van infrastructurele projecten gelden de als bijlage bij dit besluit gevoegde beleidsregels.

Artikel 2

Voor de toepassing van dit besluit is vanaf het tijdstip van inwerkingtreding tot en met 31 december 2016 een budget van EUR 10 miljoen beschikbaar.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt met ingang van 15 juni 2020.

Dit besluit zal met de bijlage in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.M.J. Ploumen

BIJLAGE

Paragraaf 1 – Definities

• 1. In deze beleidsregels wordt een onderscheid gemaakt tussen Project en Infrastructureel Project. Het Project is voorwerp van ondersteuning in het kader van deze beleidsregels. Daarbij wordt verstaan onder:

  a. Project:

  het ontwikkelen en aanbesteden van een Infrastructureel Project.

  b. Infrastructureel Project:

  de investering in en aanleg van ontwikkelingsrelevante publieke infrastructuur.

• 2. Voorts wordt in deze beleidsregels verstaan onder:

  a. Ontvangende Overheid:

  De centrale of een decentrale overheid in het land waar een Infrastructureel Project wordt ontwikkeld en waarmee de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland namens de Staat der Nederlanden een Schenkingsarrangement afsluit voor de bekostiging en uitvoering van een Project.

  b. Ontwikkelingsplan:

  Een plan waarin het Infrastructurele Project staat beschreven en waarin de activiteiten en de bijbehorende kosten voor de ontwikkeling van het Infrastructurele Project worden geduid. De inhoud van het Ontwikkelingsplan vormt o.a. de basis voor de Terms of Reference voor aanbesteding en uitvoering van (delen van) een Infrastructureel Project.

  c. Schenking:

  Een schenking in de vorm van geldelijke ondersteuning of in natura aan de Ontvangende Overheid ten behoeve van een Project.

  d. Schenkingsarrangement:

  Een arrangement tussen de Staat der Nederlanden en de Ontvangende Overheid waarin de voorwaarden voor en de afspraken met betrekking tot de op grond van deze beleidsregels verstrekte Schenking zijn vastgesteld.

Paragraaf 2 – Doel

• 1. Develop2Build heeft ten doel activiteiten te ondersteunen die passen binnen het beleid voor privatesectorontwikkeling van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Doel van privatesectorontwikkeling is het bevorderen van duurzame en inclusieve groei in lage- en middeninkomenslanden door een verbetering van het ondernemingsklimaat. Toegankelijke en goed functionerende infrastructuur is een essentiële voorwaarde voor het ontwikkelen van een private sector, die effectief ondernemerschap en buitenlandse handel en investeringen mogelijk maakt en die mensen in lage- en middeninkomenslanden in staat stelt te voorzien in hun eigen levensonderhoud door groei van werkgelegenheid en productiviteit.

• 2. Develop2Build draagt hier aan bij door Ontvangende Overheden te ondersteunen bij het ontwikkelen en aanbesteden van Infrastructurele Projecten zodat die technisch, sociaal-maatschappelijk en financieel-economisch rijp zijn om geïmplementeerd te worden. Hierbij is oog voor de impact op mens, milieu en maatschappij. Develop2Build spitst zich daarbij toe op infrastructuur die ondersteunend is aan het Nederlandse speerpuntenbeleid op het gebied van water, voedselzekerheid en seksuele en reproductieve gezondheidszorg en rechten (SRGR), alsmede het doel om klimaatrelevante investeringen te bevorderen.

• 3. Develop2Build richt zich hoofdzakelijk op de allerarmste landen waar het vaak ontbreekt aan de financiële middelen, administratieve capaciteit en technische expertise om ontwikkelingsrelevante en kwalitatief hoogstaande Infrastructurele Projecten te ontwikkelen en aan te besteden.

Paragraaf 3 – Identificatie en formulering Project

• 1. Ter uitvoering van deze beleidsregels identificeert, formuleert en ondersteunt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland namens de Staat der Nederlanden Projecten die aantoonbaar bijdragen aan het doel en die voldoen aan de vereisten van deze beleidsregels. Deze Projecten kunnen ook betrekking hebben op een al deels ontwikkeld Infrastructureel Project.

• 2. Bij de identificatie en formulering van Projecten werkt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland samen met de Ontvangende Overheid. Zij consulteren daarbij de belangrijkste stakeholders, zoals Nederlandse ambassades ter plaatse, andere (Nederlandse) uitvoerders, programma’s en faciliteiten, private initiatiefnemers, (lokale) maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen. Hierbij is aandacht voor de positie en belangen van vrouwen en jongeren.

• 3. Identificatie van projecten geschiedt in lijn met de nationale en/of regionale prioriteiten van de Ontvangende Overheid, bijvoorbeeld nationale actieplannen, investeringsplannen en ontwikkelingsplannen, alsmede de investeringsplannen van internationale financiële instellingen en multilaterale ontwikkelingsbanken voor de betreffende landen. Daarbij stuurt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland aan op een evenwichtige spreiding van Projecten over landen en sectoren, zoals verwoord in het jaarlijks vast te stellen en op www.rvo.nl te publiceren strategisch plan. In het strategisch plan wordt jaarlijks het minimaal aantal beoogde Schenkingsarrangementen vastgesteld.

Paragraaf 4 – Vereisten waaraan de te ontwikkelen Infrastructurele Projecten moeten voldoen

Projecten als bedoeld in deze beleidsregels dienen bij te dragen aan de ontwikkeling tot en met aanbesteding van Infrastructurele Projecten die uiteindelijk voldoen aan de volgende vereisten:

• a. Landenfocus: Het Infrastructurele Project wordt aangelegd in een van de landen op de lijst opgenomen in de bij deze beleidsregels behorende annex 1.

• b. Ontwikkelingsrelevantie: Ontwikkelingsrelevantie wordt in het kader van deze beleidsregels getoetst aan de volgende doelstellingen:

  • Het Infrastructurele Project levert een positieve bijdrage aan privatesectorontwikkeling, dat wil zeggen dat de publieke infrastructuur via het verbeteren van het ondernemingsklimaat bijdraagt aan inclusieve groei door lokaal ondernemerschap en toegenomen werkgelegenheid en productiviteit waardoor mensen kunnen voorzien in hun eigen levensbehoefte.

  • Het Infrastructurele Project past binnen de beleidsdoelstellingen van het land of de regio in kwestie en voorziet in dat opzicht in de behoeften van de beoogde eindgebruikers, zodat er sprake is van eigenaarschap en draagvlak.

  • De impact van de aanleg van het Infrastructurele Project weegt in kwalitatief en kwantitatief opzicht op tegen de kosten die hiervoor worden gemaakt. Daarbij staat value for money centraal.

  • het Infrastructurele Project is duurzaam in de breedste zin van het woord, dat wil zeggen dat het project technisch, institutioneel, financieel, juridisch, sociaal en ecologisch duurzaam is en bestand is tegen de effecten van klimaatverandering. Het project komt tot stand met de betrokkenheid van belanghebbenden en eindgebruikers. Daarbij is ook oog voor lokale context en duurzame overdracht van kennis en vaardigheden, waarbij er sprake moet zijn van voldoende commitment en capaciteit bij betrokken partijen, dan wel een plan van aanpak om de capaciteit op niveau te brengen. Het gebruik van fossiele brandstoffen in projecten op het vlak van energievoorziening is uitgesloten als in de lokale situatie ook minder vervuilende alternatieven beschikbaar zijn.

• c. Programmatische samenhang: Het Infrastructurele Project past in een programmatisch samenhangende aanpak door focus en synergie:

  • focus: de aan te leggen infrastructuur draagt niet alleen bij aan de ontwikkeling van de private sector, maar is ook ondersteunend aan een van de prioriteiten van het Nederlandse speerpuntenbeleid op het gebied van voedselzekerheid, water en seksuele en reproductieve gezondheidszorg en rechten, alsook aan de Nederlandse doelstelling ter bevordering van klimaatrelevante investeringen;

  • synergie: de aan te leggen infrastructuur is ondersteunend aan of bouwt voort op de Nederlandse agenda voor hulp, handel en investeringen, bijvoorbeeld door aan te sluiten bij reeds ontplooide initiatieven in het kader van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid.

• d. Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen: Het Infrastructurele Project wordt uitgevoerd met in achtneming van de IFC Environmental and Social Performance Standards en de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Bij de ontwikkeling van het Infrastructurele Project is rekening gehouden met de CFS Voluntary Guidelines on Responsible Goverance of Tenure of Land, Forests and Fisheries in the Context of National Food Security.

• e. Additionaliteit: Het Infrastructurele Project is additioneel aan de markt en dus commercieel niet haalbaar.

• f. Aanbesteding: Het Infrastructurele Project wordt aanbesteed met oog op de economisch meest voordelige inschrijving. Dat wil zeggen dat gunning niet plaatsvindt op basis van de laagste prijs, maar op grond van de beste prijs-kwaliteitverhouding, zoals value for money en life cycle cost. Daarbij behoren aanbestedingen op basis van concept design in plaats van detailed design nadrukkelijk tot de mogelijkheden, met design and build, design, build and maintenance of design, build, finance and maintenance contracten tot gevolg.

Paragraaf 5 – Schenkingsarrangement, Schenking en Projectkosten

• 1. De ondersteuning en uitvoering van een Project vindt plaats door middel van een Schenking aan de Ontvangende Overheid. Daartoe sluit de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland namens de Staat der Nederlanden een Schenkingsarrangement met de Ontvangende Overheid.

• 2. Het Project komt pas in aanmerking voor een Schenking onder een Schenkingsarrangement als er tussen de partijen overeenstemming is over een Ontwikkelingsplan dat voldoende zekerheid biedt dat het Project voldoet aan deze beleidsregels. Het Ontwikkelingsplan wordt als bijlage bij het Schenkingsarrangement opgenomen en vastgesteld en bestaat uit:

  • a. een beschrijving van het Infrastructurele Project met daarin een onderbouwing dat het Infrastructurele Project voldoet aan deze beleidsregels;

  • b. de Terms of Referencevoor de ontwikkeling van het Infrastructurele Project met daarin onder andere activiteiten en producten als een haalbaarheidsstudie, technische studies en technisch ontwerp, een aanbestedingsplan, economische- en financiële studies, studies met betrekking tot sociale impact en milieu risico’s en effecten;

  • c. een onderbouwde begroting voor de bekostiging van de uitvoering van het Project op basis van de Terms of Reference als bedoeld in Paragraaf 5, tweede lid, punt b. Op basis van deze begroting wordt de hoogte van de schenking vastgesteld.

• 3. Het budget voor Develop2Build wordt jaarlijks door de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking vastgesteld. Schenkingsarrangementen kunnen worden afgesloten totdat het budget is uitgeput. De Staat der Nederlanden neemt onder een Schenkingsarrangement de volledige kosten als bedoeld in Paragraaf 5, vierde lid voor zijn rekening, doch tot niet meer dan het bedrag van de vastgestelde schenking.

• 4. Alleen rechtstreeks op het Project betrekking hebbende kosten vermeld in annex 2 bij deze beleidsregels en bijbehorende belastingen en heffingen, waaronder marges voor onvoorziene omstandigheden, risico’s en winst, komen voor een schenking in aanmerking. Deze zogenaamde toelaatbare projectkosten worden door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland getoetst op marktconformiteit. De aan de projectkosten ten grondslag liggende activiteiten en inkoop van diensten worden getoetst op nut en noodzaak in relatie tot het Project.

• 5. Een Schenking wordt verstrekt in euro’s of de tegenwaarde in euro’s op het moment dat sprake is van een schenking in natura. Indien voor een contract of contracten voor de inkoop van diensten bekostigd met de Schenking een andere munteenheid is gekozen, zal voor het vaststellen van de maximale Schenking de wisselkoers worden aangehouden op de dag dat het op het betreffende contract of betreffende contracten van toepassing zijnde Schenkingsarrangement door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is ondertekend. Tekorten door wisselkoersfluctuaties boven de in het Schenkingsarrangement afgesproken marges worden gedragen door de Ontvangende Overheid. Eventuele overschotten als gevolg van wisselkoersfluctuaties kunnen worden aangewend voor het dekken van eerder ontstane tekorten of in goed onderling overleg worden aangewend voor aanvullende activiteiten mits het gaat om toelaatbare projectkosten als bedoeld in Paragraaf 5, vierde lid en annex 2.

• 6. Een Schenking kan worden ingetrokken, stopgezet of teruggevorderd in de gevallen die zijn aangegeven in de betreffende Schenkingsarrangement en in ieder geval indien sprake blijkt te zijn van i) betrokkenheid van de gegadigde, die wordt voorgedragen voor de (gedeeltelijke) uitvoering van het Project, bij corrupte of frauduleuze praktijken, bedreiging of verboden prijsafspraken, kinderarbeid of dwangarbeid en/of ii) betrokkenheid van een vertegenwoordiger van de Ontvangende Overheid in corrupte of frauduleuze praktijken, bedreiging of verboden prijsafspraken, kinderarbeid of dwangarbeid in relatie tot de inkoop van diensten voor de (gedeeltelijke) uitvoering van het Project zonder dat de Ontvangende Overheid naar het oordeel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland tijdig en adequaat heeft ingegrepen om de situatie op te lossen.

Paragraaf 6 – Inkoop van diensten en contract voor uitvoering Project

• 1. De Schenking kan al naar gelang de specifieke afspraken in het Ontwikkelingsplan worden verstrekt als geldelijke ondersteuning voor de lokale inkoop van diensten of door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland te verstrekken ondersteuning in natura. In het eerste geval worden de diensten ingekocht door de Ontvangende Overheid. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland geeft over de verschillende fases van het inkoopproces statements of no objection af. Bij ondersteuning in natura koopt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland op verzoek van en in overleg met de lokale overheid de betreffende diensten in of zet expertise van de Nederlandse (Rijks)overheid in.

• 2. Inkoop van diensten geschiedt conform de voor de inkopende dienst geldende wet- en regelgeving op basis van een op grond van het Ontwikkelingsplan geformuleerde opdracht. De gekozen opdrachtnemer dient te beschikken over de capaciteit, de kennis en de expertise, die nodig is voor de uitvoering van het Project. Het Project wordt waar van toepassing uitgevoerd met in achtneming van de IFC Environmental and Social Performance Standards en de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Biedingen worden beoordeeld op basis van de economisch meest voordelige aanbieding. De prijs wordt beoordeeld exclusief eventueel geldende belastingen en heffingen. De uiteindelijk contractueel vastgestelde opdrachtsom omvat ook eventueel te betalen belastingen en heffingen.

• 3. Contracten worden in overleg tussen de opdrachtgever, de opdrachtnemer en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland afgesloten. Een modelcontract is onderdeel van de aanbestedingsdocumenten, die door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland worden getoetst. Contracten voorzien in een aansprakelijkheid die in omvang in redelijke verhouding staat tot de aard en omvang van het contract. Contracten voorzien verder in een door beide partijen erkende (internationale) arbitrageregeling.

• 4. Betalingen uit de Schenking voor de geleverde diensten worden opeenvolgend ter beschikking gesteld. Betalingen vinden, na goedkeuring van de Ontvangende Overheid aan de leveranciers van diensten plaats. In het Schenkingsarrangement worden voorwaarden gesteld aan de betalingen.

Paragraaf 7 – Taal

De werktaal van Develop2Build is Engels. Het Schenkingsarrangement en de bijbehorende bijlagen, alsook alle in het kader van de uitvoering van het Project opgeleverde rapporten en documenten worden in het Engels opgesteld. De inkoop van diensten door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland kan in voorkomend geval in het Nederlands geschieden. In dat geval stelt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland desgevraagd een Engelse vertaling beschikbaar aan de Ontvangende Overheid.

Paragraaf 8 – Geschillen

Indien enig geschil ontstaat tussen enerzijds de Staat der Nederlanden en anderzijds de Ontvangende Overheid met betrekking tot de interpretatie, toepassing of implementatie van het Schenkingsarrangement dat niet in der minne kan worden opgelost, kan elk der partijen de wederpartij uitnodigen tot beslechting van het geschil onder de ‘Permanent Court of Arbitration Optional Conciliation Rules’, zoals die gelden ten tijde van de datum van het aangaan van het betreffende Schenkingsarrangement. Het aantal bemiddelaars wordt bepaald op drie.

Annex 1 – Landenlijst Develop2Build

Afghanistan

Angola

Bangladesh

Bhutan

Burkina Faso

Cambodja

Djibouti

Democratische Republiek Congo

Ethiopië

Ghana

Guinee

Indonesië

Kenia

Laos

Liberia

Madagaskar

Malawi

Mali

Mozambique

Myanmar

Nepal

Niger

Oeganda

Palestijnse Gebieden

Rwanda

Sao Tomé en Principe

Senegal

Sierra Leone

Somalië

Tanzania

Zambia

Annex 2 – In aanmerking komende kosten binnen Develop2Build

Kosten (inclusief lokaal geldende belastingen en heffingen) die in aanmerking komen voor een schenking vanuit Develop2Build:

• kosten voor de aanbesteding met het oog op de inkoop van diensten voor de (gedeeltelijke) uitvoering van het Project;

• kosten voor projectmanagement;

• kosten voor audits;

• marges voor onvoorziene omstandigheden, risico’s en winst;

• kosten voor monitoring testen en onderzoeken;

• kosten voor opstellen ontwerp en en/of hoeveelhedenstaat

• kosten voor haalbaarheidsstudie(s), impactstudie en onderzoek;

• kosten voor design;

• kosten voor juridische en administratieve diensten;

• kosten voor begeleiding bij het opstellen van de contract- en aanbestedingsdocumenten voor de gunning van het Infrastructurele Project;

• interne personeelskosten van de betrokken overheid uitsluitend in verband met specifiek op te leveren resultaten binnen de ontwikkeling van het infrastructurele project;

• vertaling van relevante documenten uit het Engels naar de taal van de betrokken overheid;

• vertaling van relevante documenten uit de taal van de betrokken overheid naar het Engels.