Besluit van 6 september 2018 tot wijziging van het Aanbestedingsbesluit en het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied in verband met de implementatie van richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat van 16 juli 2018, nr. WJZ/ 18142918, gedaan in overeenstemming met Onze Minister van Defensie;

Gelet op Richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten (PbEU 2014, L 133), artikel 4.12, eerste lid, onderdeel b, van de Aanbestedingswet 2012 en artikel 3.1, eerste lid, onderdeel b, van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van 8 augustus 2018, nr. W18.18.0218/IV);

Gezien het nader rapport van de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat van 3 september 2018, nr. WJZ / 18216985, uitgebracht in overeenstemming met Onze Minister van Defensie;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Het Aanbestedingsbesluit wordt als volgt gewijzigd:

A

In artikel 1 worden in de alfabetische volgorde de volgende begripsbepalingen ingevoegd:

Europese lijst van syntaxen:

lijst van syntaxen waarvan het referentienummer op grond van artikel 3 van richtlijn 2014/55/EU bekend is gemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie;

Europese norm voor elektronische facturering:

Europese norm als bedoeld in artikel 2, eerste lid, onderdeel b, van verordening (EU) nr. 1025/2012 voor elektronische facturering waarvan het referentienummer op grond van artikel 3 van richtlijn 2014/55/EU bekend is gemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie;

syntax:

machineleesbare taal of taalvariant die wordt gebruikt om de in een elektronische factuur vervatte gegevenselementen weer te geven;

verordening (EU) nr. 1025/2012:

Verordening (EU) nr. 1025/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende Europese normalisatie, tot wijziging van de Richtlijnen 89/686/EEG en 93/15/EEG van de Raad alsmede de Richtlijnen 94/4/EG, 94/25/EG, 95/16/EG, 97/23/EG, 98/34/EG, 2004/22/EG, 2007/23/EG, 2009/23/EG en 2009/105/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Beschikking 87/95/EEG van de Raad en Besluit nr. 1673/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad (PbEU 2012, L 316);.

B

Aan hoofdstuk 3 wordt een artikel toegevoegd, luidende:

Artikel 6

• 1. Aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven ontvangen en verwerken elektronische facturen die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten waarop deel 2, deel 2a of deel 3 van de wet van toepassing is en die voldoen aan de Europese norm voor elektronische facturering en aan syntaxen die zijn opgenomen in de Europese lijst van syntaxen.

• 2. Een actualisatie of herziening van de Europese norm voor elektronische facturering of de Europese lijst van syntaxen als bedoeld in artikel 5 van richtlijn 2014/55/EU gaat voor de toepassing van dit artikel gelden met ingang van de dag waarop aan de betrokken actualisatie of herziening uitvoering moet zijn gegeven.

• 3. Onze Minister doet mededeling in de Staatscourant van een actualisatie of herziening als bedoeld in het tweede lid.

ARTIKEL II

Het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 1 wordt als volgt gewijzigd:

1. De begripsbepaling «wet» komt te luiden:

wet:

Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied.

2. In de alfabetische volgorde worden de volgende begripsbepalingen ingevoegd:

Europese lijst van syntaxen:

lijst van syntaxen waarvan het referentienummer op grond van artikel 3 van richtlijn 2014/55/EU bekend is gemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie;

Europese norm voor elektronische facturering:

Europese norm als bedoeld in artikel 2, eerste lid, onderdeel b, van verordening (EU) nr. 1025/2012 voor elektronische facturering waarvan het referentienummer op grond van artikel 3 van richtlijn 2014/55/EU bekend is gemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie;

syntax:

machineleesbare taal of taalvariant die wordt gebruikt om de in een elektronische factuur vervatte gegevenselementen weer te geven;

verordening (EU) nr. 1025/2012:

Verordening (EU) nr. 1025/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende Europese normalisatie, tot wijziging van de Richtlijnen 89/686/EEG en 93/15/EEG van de Raad alsmede de Richtlijnen 94/4/EG, 94/25/EG, 95/16/EG, 97/23/EG, 98/34/EG, 2004/22/EG, 2007/23/EG, 2009/23/EG en 2009/105/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Beschikking 87/95/EEG van de Raad en Besluit nr. 1673/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad (PbEU 2012, L 316);.

B

Aan hoofdstuk 3 wordt een artikel toegevoegd, luidende:

Artikel 6

• 1. Aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven ontvangen en verwerken elektronische facturen die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten waarop de wet van toepassing is en die voldoen aan de Europese norm voor elektronische facturering en aan syntaxen die zijn opgenomen in de Europese lijst van syntaxen.

• 2. Het eerste lid is niet van toepassing op elektronische facturen die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten waarvan het plaatsen van de opdracht en het uitvoeren van de overeenkomst geheim zijn verklaard of overeenkomstig de geldende wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen met speciale veiligheidsmaatregelen gepaard moet gaan en mits de lidstaat heeft bepaald dat de betrokken wezenlijke belangen niet met minder ingrijpende maatregelen kunnen worden gewaarborgd.

• 3. Een actualisatie of herziening van de Europese norm voor elektronische facturering of de Europese lijst van syntaxen als bedoeld in artikel 5 van richtlijn 2014/55/EU gaat voor de toepassing van dit artikel gelden met ingang van de dag waarop aan de betrokken actualisatie of herziening uitvoering moet zijn gegeven.

• 4. Onze Minister doet mededeling in de Staatscourant van een actualisatie of herziening als bedoeld in het derde lid.

ARTIKEL III

Dit besluit treedt in werking met ingang van 18 april 2019.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.^histnoot

Wassenaar, 6 september 2018

Willem-Alexander

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

Uitgegeven de eenentwintigste september 2018

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

NOTA VAN TOELICHTING

I. Algemeen

1. Inleiding

Deze wijziging van het Aanbestedingsbesluit en het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied (hierna: de aanbestedingsbesluiten) strekt tot implementatie van Richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten (PbEU 2014, L 133, hierna: richtlijn 2014/55/EU). Met de Wet van 20 december 2017, houdende wijziging van de Aanbestedingswet 2012 en de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied in verband met de implementatie van richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten (Stb. 2018, 1) is in de Aanbestedingswet 2012 en de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied een delegatiegrondslag opgenomen waarmee de verplichting uit artikel 7 van richtlijn 2014/55/EU in de aanbestedingsbesluiten kan worden geïmplementeerd.

Na de inwerkingtreding van dit wijzigingsbesluit moeten aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven voor overeenkomsten waarop de aanbestedingsrichtlijnen 2014/24/EU, 2014/25/EU en 2009/81/EG of concessierichtlijn 2014/23/EU van toepassing zijn elektronische facturen (e-facturen) kunnen ontvangen en verwerken die aan de Europese norm en lijst met syntaxen voldoen. De verplichting heeft betrekking op de financiële afhandeling (facturatie) van overheidsopdrachten en concessieopdrachten die onder het toepassingsgebied van de aanbestedingsrichtlijnen en de concessierichtlijn vallen. Het betreft dus facturatie van overheidsopdrachten en concessieopdrachten boven de geldende Europese drempelbedragen. Aanbestedende diensten en bedrijven gaan hierdoor naar verwachting eerder profiteren van de vele voordelen die e-factureren biedt, doordat de belemmeringen voor het digitale verkeer tussen de lidstaten worden weggenomen. De voordelen zijn onder andere tijd- en kostenbesparingen, minder milieubelasting en een vermindering van administratieve lasten. Daarnaast maakt het ook innovatieve diensten zoals ketenfinanciering mogelijk en creëert het de mogelijkheid om facturen sneller te betalen (en betaaltermijnen te verkorten).

2. Verplichting

Op basis van artikel 7 van richtlijn 2014/55/EU worden aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven verplicht om e-facturen te ontvangen en te verwerken die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten die vallen binnen het toepassingsgebied van de aanbestedingsrichtlijnen of concessierichtlijn, wanneer deze e-facturen voldoen aan de Europese norm voor het semantisch gegevensmodel en lijst van syntaxen, waarvan het referentienummer is gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie. Andere semantische gegevensmodellen en syntaxen mogen ook ondersteund worden, maar aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven zijn daartoe niet verplicht. Het indienen van e-facturen kan door aanbestedende diensten of speciale-sectorbedrijven ook verplicht gesteld worden. Dit volgt echter niet uit dit besluit. Aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven die hiertoe over willen gaan moeten dit zelf regelen, bijvoorbeeld door deze eis specifiek op te nemen in te sluiten overeenkomsten met leveranciers.

De facto betekent de verplichting voor alle aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven dat zij hun digitale infrastructuur op het moment van inwerkingtreding van dit besluit gereed dienen te hebben voor de ontvangst en verwerking van e-facturen. Vanaf de inwerkingtredingsdatum mogen zij namelijk geen e-facturen meer weigeren die zijn opgesteld voor de uitvoering van overeenkomsten die onder het toepassingsgebied vallen en die voldoen aan de Europese norm voor het semantische gegevensmodel en lijst van syntaxen. Dit geldt voor e-facturen met betrekking tot zowel nieuwe als bestaande overeenkomsten boven de drempelwaarden.

De verplichting om e-facturen te kunnen ontvangen en verwerken is op grond van artikel 1 van richtlijn 2014/55/EU van toepassing voor alle overheidsopdrachten die vallen onder de reikwijdte van de aanbestedingsrichtlijnen en de concessierichtlijn. De drempelwaarden voor de toepassing van de richtlijnen worden elke twee jaar bij gedelegeerde verordening opnieuw vastgesteld. Deze besluiten worden gepubliceerd in het Europees publicatieblad. Van wijziging wordt overeenkomstig de artikelen 2.7, tweede lid, 2a.2, derde lid, en 3.9b, tweede lid, van de Aanbestedingswet 2012 en artikel 2.4, tweede lid, van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied eveneens mededeling gedaan in de Staatscourant. Er geldt een uitzondering voor e-facturen die worden opgesteld voor geheim verklaarde of door speciale beveiligingsmaatregelen omgeven opdrachten die onder richtlijn 2009/81/EG vallen, de aanbestedingsrichtlijn op defensie- en veiligheidsgebied.

De Europese Commissie heeft overeenkomstig artikel 3, eerste lid, van richtlijn 2014/55/EU in 2014 de Europese normalisatie-instelling CEN (European Committee for Standardization) verzocht om de Europese norm op te stellen voor het semantische gegevensmodel voor de kernelementen van een e-factuur. De Europese norm geeft alleen de kernelementen weer die een e-factuur moet bevatten en die het mogelijk maken om die elektronisch te versturen en te ontvangen tussen systemen. De referentie van de Europese norm en de lijst van syntaxen zijn op 17 oktober 2017 gepubliceerd in het Europese Publicatieblad van de Europese Unie (PbEU 2017, L 266): namelijk de Europese norm EN 16931-1:2017, Elektronische facturering – Deel 1: Semantisch gegevensmodel voor de kernelementen van een elektronische factuur en de lijst van syntaxen CEN/TS 16931-2:2017, Elektronische facturering – Deel 2: Lijst van syntaxen die voldoen aan de eisen van EN 16931-1.

Naast het normdocument zijn er documenten die formeel gezien geen onderdeel zijn van de Europese norm, maar die wel belangrijk zijn om de EU norm te kunnen gebruiken in de praktijk.

De volgende documenten zijn door CEN vastgesteld:

(1) de Europese norm (het semantisch gegevensmodel van de kernelementen van een e-factuur),

(2) de lijst met verplichte syntaxen voor de weergave van de kernelementen,

(3) de methodologie voor het weergeven van het gegevensmodel in syntaxen,

(4) aanbevelingen om de bedrijfszekerheid (verzending/ontvangst), de authenticiteit (herkomst) en de integriteit (of de inhoud niet gewijzigd is) van de facturen vast te stellen,

(5) een instructie voor het gebruik van sector- of landextensies op de Europese norm (uitbreiding van het gegevensmodel met sector- en landspecifieke gegevenselementen),

(6) de resultaten van uitgevoerde testen met de Europese norm,

(7,8,9) de wijze waarop de kernelementen in de syntaxen worden weergegeven.

Het normdocument en de andere documenten zijn bij de Nederlandse Normalisatie-instituut (NEN) verkrijgbaar. Een eventuele herziening van de Europese norm wordt als referentie in het publicatieblad van de Europese Unie gepubliceerd. Zodra de Europese norm en/of syntax lijst wordt geactualiseerd of gewijzigd, dan zal daarvan eveneens melding worden gedaan in de Staatscourant.

De Europese norm (EN 16931-1:2017) voorziet in de mogelijkheid om het aantal gegevenselementen van de kernfactuur verder in te perken, via een zogenoemde Core Invoice Usage Specification (CIUS). Voor de Nederlandse markt van e-facturatieoplossingen en verzenders en ontvangers is er een CIUS in de Nederlandse taal opgesteld om de implementatie van de Europese norm in de Nederlandse markt te vergemakkelijken. De gegevensinperking is vastgelegd in het document «Elektronisch factureren – gebruiksinstructie voor de basisfactuur conform EN 16931-1» (NLCIUS). Dit document is vrij verkrijgbaar via het Standaardisatieplatform e-facturen (www.stpe.nl) en bij NEN. Met deze gebruiksinstructie kunnen alle Nederlandse belanghebbenden zoals verzenders, ontvangers en ontwikkelaars van e-factuuroplossingen (serviceproviders en ontwikkelaars van administratieve softwarepakketten) de Europese norm op een eenduidige wijze implementeren en weten zij zeker dat de factuur voldoet aan Nederlandse wet- en regelgeving en gebruikt kan worden binnen het PEPPOL e-Delivery netwerk (Peppol.eu). PEPPOL staat voor «Pan-European Public Procurement On-line» en is een netwerk waarmee op veilige wijze nationaal en internationaal e-facturen uitgewisseld kunnen worden. De gebruiksinstructie is in samenwerking tussen overheden en bedrijfsleven opgesteld en daarna openbaar geconsulteerd en vastgesteld door het Standaardisatieplatform e-factureren. Hierna is de gebruiksinstructie, na een tweede consultatieronde, en met instemming van het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO), opgenomen op de lijst met verplichte standaarden van het Forum Standaardisatie (de «pas-toe-of-leg-uit» lijst). Op grond van artikel 3, tweede lid, van bijlage I bij de Instructie rijksdienst inzake aangeschafte ICT-producten, zijn rijkdiensten in beginsel verplicht om de open standaarden op de «pas-toe-of-leg-uit» lijst te gebruiken. In het OBDO is afgesproken dat deze «pas-toe-of-leg-uit» verplichting een overheidsbrede werking heeft, en dus ook geldt voor provincies, gemeentes, waterschappen en ZBO’s. Met het plaatsen van de gebruiksinstructie op de «pas-toe-of-leg-uit» lijst is het gebruik van de gebruiksinstructie NLCIUS dus verplicht voor alle overheidsorganisaties.

Alle aanbestedende diensten worden geadviseerd om aan hun leveranciers duidelijk kenbaar te maken dat zij gereed zijn om e-facturen die voldoen aan de EU-norm te ontvangen en op welke wijze zij deze graag willen ontvangen. Dit kunnen aanbestedende diensten eenvoudig realiseren door bijvoorbeeld een instructie hiervoor in hun inkoopovereenkomsten op te nemen of door zich in het adresboek van het PEPPOL e-Delivery netwerk te (laten) registreren als een ontvanger. Via de registratie in het adresboek is een aanbestedende dienst voor alle bij het PEPPOL e-delivery netwerk aangesloten verzenders makkelijk vindbaar. In Nederland is de stichting Simplerinvoicing de nationale PEPPOL-autoriteit. Simplerinvoicing is een open samenwerkingsverband van softwarepakketten en serviceproviders (Simplerinvoicing.org).

3. Bedrijfseffecten en regeldruk

Deze wijziging heeft gevolgen voor bedrijven. De gevolgen van dit besluit zijn reeds beschreven in de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel tot wijziging van de Aanbestedingswet 2012 en de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied in verband met de implementatie van richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten (Kamerstukken II 2016/17, 34 780, nr. 3).

4. Consultatie

Belanghebbenden hebben door middel van internetconsulatie van 17 mei 2017 tot en met 14 juni 2017 de mogelijkheid gekregen om te reageren op het voorstel. In de internetconsultatie is naast een algemene reactie ook een reactie gevraagd op het hanteren van één implementatiedatum voor alle aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven. Er is één reactie ontvangen. Dit betrof een reactie van de Unie van Waterschappen waarin de Unie aangeeft geen opmerkingen te hebben op het voorstel.

II. Artikelen

Artikel I, onderdeel A, en artikel II, onderdeel A

Met deze onderdelen is een aantal begripsbepalingen aan artikel 1 van het Aanbestedingsbesluit en het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied toegevoegd die nodig zijn ter implementatie van richtlijn 2014/55/EU.

De Europese norm voor elektronische facturering is de door de Europese normalisatie-instelling CEN (European Committee for Standardization) opgestelde norm voor elektronische facturen. In deze norm zijn de kernelementen van de basisfactuur opgenomen, op basis waarvan e-facturen tussen uiteenlopende systemen kunnen worden uitgewisseld en verwerkt. Het referentienummer van de norm is overeenkomstig artikel 3, tweede lid, van richtlijn 2014/55/EU op 17 oktober 2017 bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie (PbEU 2017, L 266).

De Europese lijst van syntaxen is tegelijk met de Europese norm bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie, en bevat de syntaxen die voldoen aan de Europese norm voor elektronische facturering. Een syntax is de taal die wordt gebruikt om de in een elektronische factuur vervatte gegevens weer te geven.

Indien de Europese norm of de Europese lijst met syntaxen gewijzigd wordt, wordt een dergelijke wijziging eveneens bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Per abuis was middels het Besluit vertrouwensdiensten in de begripsbepalingen van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied een verwijzing naar de Aanbestedingswet 2012 opgenomen in plaats van naar de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied. Met onderhavig besluit wordt deze foutieve verwijzing gecorrigeerd.

Artikel I, onderdeel B, en artikel II, onderdeel B

Met deze onderdelen is in artikel 6 van het Aanbestedingsbesluit en artikel 6 van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied de verplichting uit artikel 7 van richtlijn 2014/55/EU opgenomen. Op basis van deze verplichting moeten aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven elektronische facturen kunnen ontvangen en verwerken die aan de Europese norm en lijst met syntaxen voldoen. De verplichting geldt overeenkomstig artikel 1 van richtlijn 2014/55/EU voor alle e-facturen die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten waarop de aanbestedingsrichtlijnen of de concessierichtlijn van toepassing is.

In de delen 2, 2a en 3 van de Aanbestedingswet 2012 zijn de regels opgenomen met betrekking tot overeenkomsten waarop respectievelijk richtlijn 2014/24/EU, richtlijn 2014/23/EU, en richtlijn 2014/25/EU van toepassing zijn. Daarom is in artikel 6 van het Aanbestedingsbesluit opgenomen dat de verplichting geldt voor aanbestedende diensten voor e- facturen die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten waarop de delen 2, 2a en 3 van de Aanbestedingswet 2012 van toepassing zijn.

Aanbestedingen waarop richtlijn 2009/81/EG van toepassing is, zijn geregeld in de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied. In artikel 6 van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied is opgenomen dat aanbestedende diensten en speciale sector-bedrijven e-facturen dienen te ontvangen en verwerken die worden opgesteld ter uitvoering van overeenkomsten waarop de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied van toepassing is.

In artikel 6, tweede lid, van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied is bepaald dat de verplichting niet geldt voor elektronische facturen die worden opgesteld voor uitvoering van geheim verklaarde of door speciale beveiligingsmaatregelen omgeven overeenkomsten, mits het niet mogelijk is de betrokken belangen door middel van minder ingrijpende maatregelen te waarborgen. Dergelijke overeenkomsten vallen al buiten het toepassingsgebied van richtlijn 2014/23/EU, richtlijn 2014/24/EU en richtlijn 2014/25/EU, doordat dergelijke overeenkomsten uitgezonderd zijn in respectievelijk artikel 10, zesde lid, artikel 15, derde lid, en artikel 24, derde lid, van deze richtlijnen. In richtlijn 2009/81/EG (de aanbestedingsrichtlijn op defensie- en veiligheidsgebied) is een dergelijke uitzondering niet opgenomen, en derhalve zouden e-facturen die voor de uitvoering van dergelijke overeenkomsten onder richtlijn 2009/81/EG opgesteld worden, wel onder de reikwijdte van richtlijn 2014/55/EU vallen. Daarom is in artikel 1 van richtlijn 2014/55/EU een specifieke uitzondering gemaakt voor elektronische facturen die worden opgesteld ter uitvoering van dergelijke geheim verklaarde of door speciale beveiligingsmaatregelen omgeven overeenkomsten die vallen onder het toepassingsbereik van richtlijn 2009/81/EG.

Conform aanwijzing 3.47 van de Aanwijzingen voor de regelgeving is gekozen voor een dynamische verwijzing naar de Europese norm voor elektronische facturering en de Europese lijst van syntaxen (artikel 6, tweede lid, van het Aanbestedingsbesluit en artikel 6, derde lid, van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied). De Europese Commissie kan op grond van artikel 5 van richtlijn 2014/55/EU de Europese norm voor elektronische facturering en de Europese lijst van syntaxen actualiseren of herzien. Indien rechtstreeks naar (het referentienummer van) de Europese norm en de Europese lijst met syntaxen verwezen zou worden, zouden de Aanbestedingsbesluiten na ieder besluit van de Europese Commissie hierover aangepast moeten worden. Door het opnemen van een dynamische verwijzing geldt de actualisatie of herziening van de Europese norm of lijst met syntaxen vanaf het tijdstip waarop hieraan uitvoering moet zijn gegeven. Met oog op kenbaarheid doet de Minister van Economische Zaken en Klimaat mededeling in de Staatscourant van een dergelijke herziening of actualisatie (artikel 6, derde lid, Aanbestedingsbesluit en artikel 6, vierde lid, Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied).

Artikel III

Dit besluit treedt in werking op 18 april 2019. Artikel 11, eerste lid, van richtlijn 2014/55/EU bepaalt dat de richtlijn uiterlijk 27 november 2018 geïmplementeerd dient te zijn. Dit is 18 maanden na de uiterste datum voor bekendmaking van het referentienummer van de norm in het Publicatieblad van de Europese Unie (27 mei 2017). Daarnaast is voorzien in een tweede implementatiebepaling voor het geval de norm later gepubliceerd wordt dan de uiterste publicatiedatum van 27 mei 2017. Ook in dat geval dienen aanbestedende diensten en speciale sector-bedrijven voldoende tijd te hebben om voorbereidingen te treffen om aan de verplichting te voldoen. Daarom is in het tweede lid van artikel 11 opgenomen dat, in afwijking van het eerste lid, de verplichting uit artikel 7 van de richtlijn voor aanbestedende diensten en speciale sectorbedrijven om e-facturen die voldoen aan de Europese norm te ontvangen en verwerken, uiterlijk 18 maanden na publicatie van de norm geïmplementeerd moet zijn. Artikel 7 bevat de kernbepaling van de richtlijn. Naast dit artikel dienen de lidstaten slechts enkele met artikel 7 samenhangende begripsbepalingen te implementeren. Implementatie hiervan op een eerder tijdstip, los van implementatie van de kernbepaling, is zinloos. Artikel 11, tweede lid, wordt derhalve zo geïnterpreteerd dat wanneer de norm na 27 mei 2017 gepubliceerd wordt, de gehele richtlijn (en niet alleen artikel 7) maximaal 18 maanden na publicatie van de norm geïmplementeerd dient te worden. Deze interpretatie is ook informeel door de Europese Commissie bevestigd.

Het referentienummer van de norm is na de uiterste publicatiedatum van 27 mei 2017 gepubliceerd, namelijk op 17 oktober 2017 in het Uitvoeringsbesluit (EU) 2017/1870 van de Commissie van 16 oktober 2017 betreffende de bekendmaking van de referentie van de Europese norm voor elektronische facturering en de lijst van syntaxen overeenkomstig Richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad (PbEU 2017, L 266). In artikel 2 van dit uitvoeringsbesluit is opgenomen dat daarmee 18 april 2019 de uiterste implementatiedatum is.

Artikel 11, tweede lid, van richtlijn 2014/55/EU geeft lidstaten daarnaast de mogelijkheid om de verplichting maximaal een jaar later te laten ingaan voor niet-centrale aanbestedende diensten, zoals gemeenten. Van deze mogelijkheid wordt, zoals reeds toegelicht in de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel tot wijziging van de Aanbestedingswet 2012 en de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied in verband met de implementatie van richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten (Kamerstukken II 2016/2017, 34 780, nr. 3), geen gebruik gemaakt.

Gelet op bovenstaande treedt dit besluit op 18 april 2019 in werking. Hiermee wordt afgeweken van het beleid inzake de vaste verandermomenten zoals opgenomen in aanwijzing 4.17, tweede lid, van de Aanwijzingen voor de regelgeving. Dit is te rechtvaardigen daar het implementatie van een Europese richtlijn betreft. Het bedrijfsleven zal hier verder geen negatieve gevolgen van ondervinden.

III. Transponeringstabel

Bepaling van Richtlijn 2014/55/EU van het Europees parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten (PbEU 2014, L 133)	Bepaling in implementatieregeling of bestaande regeling: toelichting indien niet geïmplementeerd of naar zijn aard geen implementatie behoeft	Omschrijving beleidsruimte	Toelichting op de keuze(n) bij de invulling van beleidsruimte
Artikel 1	Artikel 6, eerste lid van het Aanbestedingsbesluit en artikel 6, eerste en tweede lid, van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, eerste lid	Artikel 1.1 van de Aanbestedingswet 2012 en artikel 1.1 van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, tweede lid	Behoeft geen implementatie. De begripsbepaling is van belang voor de artikelen 3 en 6 van de richtlijn, die betrekking hebben op de opdracht van de Europese Commissie aan het CEN over de vast te stellen norm.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, derde lid	Behoeft geen implementatie. De begripsbepaling is van belang voor artikel 3 van de richtlijn, dat betrekking heeft op de opdracht van de Europese Commissie aan het CEN over de vast te stellen norm.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, vierde lid	Artikel 1 van het Aanbestedingsbesluit en artikel 1 van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, vijfde lid	Behoeft geen implementatie. De begripsbepaling is van belang voor artikel 3 van de richtlijn, dat betrekking heeft op de opdracht van de Europese Commissie aan het CEN over de vast te stellen norm.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, zesde lid	Reeds geïmplementeerd in artikel 1.1 van de Aanbestedingswet 2012 en artikel 1.1 van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, zevende lid	Behoeft geen implementatie. Deze begripsbepaling is van belang voor artikel 3 van de richtlijn, dat betrekking heeft op de opdracht van de Europese Commissie aan het CEN over de vast te stellen norm. Daarnaast is de begripsbepaling van belang voor artikel 11 (inwerkingtreding), maar omdat geen gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid voor een andere implementatietermijn voor niet-centrale aanbestedende diensten, is implementatie niet nodig.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, achtste lid	Reeds geïmplementeerd in artikel 1.1 van de Aanbestedingswet 2012 en artikel 1.1 van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, negende lid	Reeds geïmplementeerd in artikel 1.1. van de Aanbestedingswet 2012 en artikel 1.1 van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, tiende lid	Behoeft geen implementatie. De begripsbepaling is van belang voor artikel 3 van de richtlijn, dat betrekking heeft op de opdracht van de Europese Commissie aan het CEN over de vast te stellen norm.	Geen	n.v.t.
Artikel 2, elfde lid	Artikel 1 van het Aanbestedingsbesluit en artikel 1 van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 3	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. Betreft de opdracht aan de Europese Commissie om het CEN te verzoeken de Europese norm vast te stellen. Tevens gaat dit artikel in op de eisen waaraan de norm moet voldoen en de uiterlijke publicatiedatum daarvan.	Geen	n.v.t.
Artikel 4	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. In dit artikel is de mogelijkheid voor lidstaten en het Europees Parlement opgenomen om formeel bezwaar te maken tegen de Europese norm en de lijst met syntaxen.	Geen	n.v.t.
Artikel 5	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. Dit artikel geeft de Commissie de bevoegdheid om de Europese norm en de lijst met syntaxen te herzien of actualiseren.	Geen	n.v.t.
Artikel 6	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. De in dit artikel opgesomde kernelementen van de factuur zijn nodig voor het opstellen van de Europese norm door CEN.	Geen	n.v.t.
Artikel 7	Artikel 6, eerste lid, van het Aanbestedingsbesluit 2012 en artikel 6, eerste lid, van het Aanbestedingsbesluit op defensie- en veiligheidsgebied.	Geen	n.v.t.
Artikel 8	Behoeft geen implementatie. Geldt al op grond van de Algemene verordening gegevensbescherming.	Geen	n.v.t.
Artikel 9	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. In dit artikel is opgenomen dat de richtlijn de bepalingen van de BTW-richtlijn onverlet laat.	Geen	n.v.t.
Artikel 10	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. Dit artikel betreft de comitéprocedure voor de Europese Commissie.	Geen	n.v.t.
Artikel 11	Artikel III van dit wijzigingsbesluit	Lidstaten kunnen ervoor kiezen om de verplichting voor decentrale aanbestedende diensten later te laten ingaan, nl. uiterlijk 30 maanden na bekendmaking van de Europese norm.	Gekozen is geen gebruik te maken van deze mogelijkheid, en de verplichting voor alle aanbestedende diensten 18 maanden na publicatie van de Europese norm te laten gelden, om zo een lastenluwe implementatie van de richtlijn te realiseren. Een implementatie-termijn van 18 maanden is voldoende voor aanbestedende diensten en speciale sectorbedrijven om de benodigde voorbereidingen te treffen.
Artikel 12	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. Geeft de Europese Commissie de opdracht om onderzoek te doen naar de gevolgen van deze richtlijn.	Geen	n.v.t.
Artikel 13	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. Betreft de inwerkingtreding van de richtlijn.	Geen	n.v.t.
Artikel 14	Behoeft naar zijn aard geen implementatie. Artikel bepaalt dat lidstaten de adressanten zijn van de richtlijn.	Geen	n.v.t.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

---

histnoot Het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State wordt niet openbaar gemaakt op grond van artikel 26, zesde lid jo vijfde lid, van de Wet op de Raad van State, omdat het zonder meer instemmend luidt.