36 534 (R2193) Goedkeuring van de op 28 mei 2022 te Genève aangenomen wijzigingen van de op 23 mei 2005 te Genève tot stand gekomen Internationale Gezondheidsregeling (2005) (Trb. 2022, 135)

Nr. 6 VERSLAG VAN DE STATEN VAN CURAÇAO

Vastgesteld 17 oktober 2024

De in de Staten van Curaçao aanwezige fracties van de MFK, PNP, PAR, MAN, KEM, TPK, onafhankelijk lid mevrouw Z. Jesus-Leito en onafhankelijk lid mevrouw C. Djaoen-Genaro hebben kennisgenomen van het onderhavige voorstel van rijkswet en hebben de volgende op- en aanmerkingen.

Op 1 oktober 2024, tijdens een Centrale Commissievergadering, hebben de fracties in de Staten van Curaçao hun standpunten officieel kenbaar gemaakt over het voorstel van de rijkswet Internationale Gezondheidsregeling.

Hieronder volgt een uiteenzetting van die standpunten, met daarbij de gemaakte op- en aanmerkingen per fractie.

Op- en aanmerkingen vanuit de fracties

De PNP-fractie vindt dat het bij de behandeling van rijkswetten belangrijk is dat het parlement duidelijkheid geeft over dit proces. Het wetsvoorstel wordt in samenwerking met de Tweede en Eerste Kamer behandeld en doorloopt vervolgens een aantal stappen, waaronder een verslag met vragen, dat aan de Tweede Kamer wordt aangeboden. Dit proces wordt doorlopen totdat het wetsvoorstel wordt goedgekeurd.

Het onderhavige voorstel van rijkswet betreft de wijziging van de Internationale Gezondheidsregeling, de zogenaamde International Health Regulations van 2005 («IHR»). Het doel van de IHR is om de internationale verspreiding van ziekten te voorkomen, te beschermen tegen, en te beheersen, en om op een manier die in verhouding staat tot de risico’s voor de volksgezondheid in te spelen, zonder onnodige belemmeringen voor het internationale verkeer en de internationale handel. Deze wijziging heeft voornamelijk betrekking op pandemieën zoals het Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) en het coronavirus. De wijziging van de rijkswet is van groot belang vanwege de verhoogde kans op verspreiding van infectieziekten, iets wat gerelateerd is aan het internationale vervoer van mensen en goederen. Voor Curaçao, als een van de «Overseas Countries and Territories» (OCT), is het belangrijk extra voorzichtig te zijn, omdat het een kwetsbare economische structuur heeft die voornamelijk afhankelijk is van toerisme en import. Een belangrijke wijziging is de meldingsplicht voor lidstaten bij een uitbraak van lokale of internationale epidemieën. Deze wijziging is ingevoerd na de Covid-19-pandemie om lessen te trekken en beter voorbereid te zijn op toekomstige gezondheids- en andere crisissen.

Het voorstel is belangrijk voor Curaçao als OCT en vanwege het effect dat het zal hebben op Curaçao als Small Island Developing State (SIDS).

De fractie stelt de volgende vragen:

• Wat zijn de precieze implicaties van deze wijzigingen voor de autonomie van Curaçao in het nemen van gezondheidsmaatregelen?

• Wordt de autonomie van Curaçao om zelfstandig beslissingen te nemen over de volksgezondheid beperkt door deze wijzigingen?

• Zijn er voldoende waarborgen ingebouwd om te voorkomen dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) te veel macht krijgt over het nationale gezondheidsbeleid?

• Hoe wordt voorkomen dat de WHO beslissingen neemt die niet in het belang van Curaçao zijn?

• Hoe wordt de transparantie en verantwoording van de WHO gewaarborgd in het kader van deze wijzigingen?

• Hoe kan Curaçao invloed uitoefenen op de besluitvorming binnen de WHO?

• Welke invloed hebben deze wijzigingen op de financiële middelen die nodig zijn voor de volksgezondheid in Curaçao?

• Zijn er extra kosten verbonden aan de implementatie van deze wijzigingen? Zo ja, hoe worden deze gedekt?

• Is er voldoende rekening gehouden met de specifieke context en behoeften van Curaçao bij het opstellen van deze wijzigingen?

• Zijn er bijvoorbeeld specifieke bepalingen die problematisch kunnen zijn voor kleine eilandstaten?

• De wijzigingen verkorten de termijn voor het maken van voorbehouden. Is deze verkorting wel wenselijk?

• Geeft dit Curaçao voldoende tijd om de wijzigingen grondig te beoordelen en eventuele voorbehouden te formuleren?

• Wat zijn de gevolgen van de verkorting van de termijn voor de inwerkingtreding van de wijzigingen?

• Kan Curaçao zich voldoende voorbereiden op de implementatie van de wijzigingen binnen deze kortere termijn?

• Welke specifieke maatregelen worden er genomen om de bescherming van persoonsgegevens te waarborgen in het kader van de informatie-uitwisseling onder de IHR?

• Hoe wordt voorkomen dat gevoelige medische informatie in verkeerde handen valt?

• Hoe gaat Curaçao de implementatie van deze wijzigingen in de nationale wetgeving waarborgen?

• Welke concrete stappen worden er ondernomen?

• Welke instanties zijn verantwoordelijk voor de implementatie en handhaving van de IHR in Curaçao?

• Hoe wordt de coördinatie tussen verschillende instanties gewaarborgd?

• Hoe wordt de bevolking van Curaçao geïnformeerd over deze wijzigingen en de mogelijke gevolgen ervan?

De MAN-fractie benadrukt dat deze wijziging van de rijkswet belangrijk is voor Curaçao, zeker na de Covid-19-pandemie, die wereldwijd impact heeft gehad. Als lid van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is het Koninkrijk, waaronder Curaçao, verplicht rekening te houden met de Internationale Gezondheidsregeling. De SARS-pandemie en zeker de Covid-19-pandemie hebben wereldwijd ernstige gevolgen gehad. Internationaal moesten er voorzorgsmaatregelen worden genomen om verdere verspreiding van deze virussen te voorkomen. De aanleiding voor de vernieuwing van de regeling was de vergrote kans op verspreiding van (nieuwe) gevaarlijke infectieziekten door onder andere de toename van internationaal reizigers- en vrachtverkeer. De kans op een nieuwe pandemie is groot. De WHO-lidstaten hebben onderhandelingen gevoerd over de Internationale Gezondheidsregeling (IHR) om zo snel mogelijk tegen virussen op te treden en de effecten te beperken.

De fractie wijst erop dat een van de wijzigingen van deze regeling de mogelijkheid is voor een lidstaat om de regeling binnen de genoemde termijn te verwerpen of een voorbehoud bij te maken. De termijn van achttien (18) maanden wordt teruggebracht naar twaalf (12) maanden.

De fractie stelt de volgende vragen:

• Hoe ziet de regering de ontwikkelingen bij de implementatie van deze regeling met betrekking tot de termijnverkorting en de mogelijkheid van verwerping of voorbehoud?

• Wat zal dit betekenen voor het Land Curaçao?

De fractie citeert een vraag van een Tweede Kamerlid van D66: «In welke mate zou het niet aannemen van dit voorstel de pandemische paraatheid beïnvloeden?» Ook vernemen wij graag van de regering wat de gevolgen zouden zijn voor de pandemische paraatheid van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten. Deze vragen zijn veelzeggend. Curaçao heeft, anders dan Nederland, onvoldoende capaciteit en expertise op het gebied van internationale regelingen om hierop adequaat te reageren, met de mogelijkheid om de regeling te verwerpen of een voorbehoud bij te maken.

Dit verslag geldt als een Eindverslag.

Aldus vastgesteld in de vergadering van de Centrale Commissie van de 1^ste oktober 2024.

De Rapporteur, Ch.M. America-Francisca