36 493 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2024 (Incidentele suppletoire begroting inzake energiehulp Oekraïne)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2024 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Mede namens de Minister voor Klimaat en Energie,

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN

1. Leeswijzer

Ondergrenzen toelichtingen

Voor wat betreft het toelichten van significante verschillen in de uitgaven, ontvangsten en verplichtingen zijn de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1.000

5

10

=> 1.000

10

20

In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.

2. Beleidsartikelen

2.1 Beleidsartikel 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Stand ontwerpbegroting 2024 incl. NvW en amendementen

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Verplichtingen

11.957.256

20.000

11.977.256

0

0

0

0

               

Uitgaven

4.655.349

20.000

4.675.349

0

0

0

0

               

Subsidies (regelingen)

3.715.154

0

3.715.154

0

0

0

0

Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)

55.465

 

55.465

       

Hernieuwbare Energietransitie (HER+)

42.000

 

42.000

       

Energie-efficiency

2.368

 

2.368

       

Green Deals

500

 

500

       

Demonstratieregeling Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+)

90.251

 

90.251

       

Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS)

1.696

 

1.696

       

Projecten Klimaat en Energieakkoord

13.452

 

13.452

       

SDE

200.000

 

200.000

       

SDE+

307.428

 

307.428

       

SDE++

280.367

 

280.367

       

Aardwarmte

37.500

 

37.500

       

ISDE-regeling

706.290

 

706.290

       

Carbon Capture Storage (CCS)

4.664

 

4.664

       

Hoge Flux Reactor

6.925

 

6.925

       

Caribisch Nederland

13.344

 

13.344

       

Overige subsidies

62.391

 

62.391

       

Opschalingsinstrument waterstof

389.000

 

389.000

       

Subsidieondersteuning verduurzaming MKB

9.000

 

9.000

       

IPCEI waterstof

396.815

 

396.815

       

Vulmaatregelen gasopslag

340.400

 

340.400

       

MIEK

14.450

 

14.450

       

Schadeafhandeling mijnbouw Limburg

9.087

 

9.087

       

Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS)

110.000

 

110.000

       

NGF-project NieuweWarmteNu!

37.620

 

37.620

       

Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023

100.000

 

100.000

       

Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten

50.000

 

50.000

       

Tegemoetkoming blokaansluitingen

178.641

 

178.641

       

Investeringen waterstofbackbone

34.500

 

34.500

       

NGF – project Circulaire zonnepanelen

135.000

 

135.000

       

Geothermie (Klimaatfonds)

1.000

 

1.000

       

Ondersteuning energiehubs

55.000

 

55.000

       

Kwaliteitsbudget energieprojecten

25.000

 

25.000

       

Energiecoöperaties en burgerbetrokkenheid energietransitie (SE)

5.000

 

5.000

       
               

Leningen

24.000

0

24.000

0

0

0

0

Lening EBN

24.000

 

24.000

       
               

Opdrachten

78.733

20.000

98.733

0

0

0

0

Onderzoek mijnbouwbodembeweging

1.590

 

1.590

       

SodM onderzoek

2.188

 

2.188

       

Uitvoeringsagenda klimaat

473

 

473

       

Klimaat mondiaal

370

 

370

       

Onderzoek en opdrachten

54.807

 

54.807

       

Programma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER)

11.805

 

11.805

       

Energiehulp Oekraïne

7.500

20.000

27.500

       
               

Bijdrage aan agentschappen

131.906

0

131.906

0

0

0

0

Bijdrage RVO.nl

96.476

 

96.476

       

Bijdrage RDI

9.041

 

9.041

       

Bijdrage NEa

18.432

 

18.432

       

Bijdrage KNMI

2.313

 

2.313

       

Bijdrage NVWA

968

 

968

       

Bijdrage RIVM

2.763

 

2.763

       

Bijdrage RWS

1.913

 

1.913

       
               

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

150.657

0

150.657

0

0

0

0

Doorsluis COVA-heffing

111.000

 

111.000

       

TNO kerndepartement

37.580

 

37.580

       

TNO SodM

2.077

 

2.077

       
               

Bijdrage aan medeoverheden

543.993

0

543.993

0

0

0

0

Regeling toezicht energiebesparingsplicht

16.760

 

16.760

       

Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

527.233

 

527.233

       
               

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

10.906

0

10.906

0

0

0

0

Nuclear Research Group (NRG)

6.685

 

6.685

       

Internationale contributies

1.790

 

1.790

       

PBL Rekenmeesterfunctie

2.431

 

2.431

       
               

Ontvangsten

2.095.077

0

2.095.077

0

0

0

0

Ontvangsten COVA

111.000

 

111.000

       

Opbrengst heffing ODE (SDE++)

5.000

 

5.000

       

Ontvangsten zoutwinning

2.511

 

2.511

       

Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie

564.186

 

564.186

       

ETS-ontvangsten

1.400.000

 

1.400.000

       

Diverse ontvangsten

12.380

 

12.380

       
Tabel 2 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2024 incl. NvW en amendementen

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Verplichtingen

11.957.256

20.000

11.977.256

       

waarvan garantieverplichtingen

             

waarvan overige verplichtingen

11.957.256

20.000

11.977.256

       

Budgetflexibiliteit

De budgetflexibiliteit bij de ontwerpbegroting 2024 was 49%, ofwel 51% van het beschikbare kasbudget 2024 was al juridisch verplicht. Omdat het budget van de Ontwerpbegroting door aangenomen amendementen met € 112 mln is opgehoogd en met deze ISB het budget opnieuw met € 20 mln wordt opgehoogd, daalt het percentage juridisch verplicht op artikel 4 van de EZK-begroting naar 49,6%: deze ophogingen zijn immers nog niet juridisch verplicht.

Toelichting

In deze incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven voor energiehulp Oekraïne, zoals voorgesteld in de Kamerbrief Derde steunpakket Oekraïne 2023 van 6 oktober 2023 en de Kamerbrief Eerste steunpakket Oekraïne 2024 van 15 december 2023.

Verplichtingen en uitgaven

Opdrachten

Energiehulp Oekraïne

In verlengde van het eerste en tweede steunpakket aan Oekraïne in 2023 maakt het kabinet opnieuw € 20 mln vrij voor energiehulp aan Oekraïne voor de winter van 2024. Dit bedrag is opgebouwd uit € 10 mln uit het Derde Steunpakket 2023 en € 10 mln uit het Eerste Steunpakket 2024. De middelen uit het Derde Steunpakket 2023 vallen over de jaargrens heen en worden met deze ISB weer opgeboekt in 2024. De afboeking vindt plaats met Slotwet 2023. Deze steun betreft in-kind leveringen van noodzakelijke energie-infrastructuurcomponenten zoals generatoren, transformatoren, gaspijpen, -compressoren, -turbines, hoogspanningskabels, alsook voertuigen die bijdragen aan het herstel van de energie infrastructuur zoals graafmachines en bulldozers. Deze bijdragen voorzien op een directe manier aan de behoeftes van Oekraïne voor het herstel van de Oekraïense energie infrastructuur. Dit zorgt er dus voor dat een groter gedeelte van de Oekraïense bevolking toegang heeft tot elektriciteit, warmte en andere primaire levensbehoeften.

Naar boven