36 435 XIII Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2023 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2023 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat;

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

Mede namens de Minister voor Klimaat en Energie,

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

Ondergrenzen toelichtingen

Voor het toelichten van de begrotingsmutaties zijn in deze eerste suppletoire begroting de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.

Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 en < 1.000

5

10

=> 1.000

10

20

In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.

2 Beleidsartikelen

2.1 Beleidsartikel 1 Goed functionerende economie en markten

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

376.572

– 1.440

375.132

       

Uitgaven

328.784

– 2.465

326.319

       

Subsidies (regelingen)

50.032

– 17.860

32.172

Cyber security

534

17

551

Subsidiemaatregel telecom Caribisch Nederland

3.500

499

3.999

EU-cofinanciering Digital Europe

25.027

– 19.228

5.799

Beter aanbesteden

306

 

306

NGF – project AiNed

15.027

 

15.027

NGF – project Nationaal Onderwijslab

5.638

852

6.490

       

Opdrachten

26.801

3.811

30.612

Onderzoek&opdrachten

3.099

3.878

6.977

Beleidsvoorbereiding en evaluaties Veiligheid en Frequenties

3.660

152

3.812

Digital trust centre

3.800

– 2.375

1.425

Cyber security

7.603

219

7.822

ICT beleid

5.564

374

5.938

CSIRT – DSP

1.040

1.093

2.133

Nationaal Groeifonds

2.007

104

2.111

Vervolgprogramma beter aanbesteden

28

366

394

       

Bijdrage aan agentschappen

62.079

179

62.258

Bijdrage RVO.nl

20.677

179

20.856

Bijdrage RDI

41.402

 

41.402

       

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

185.248

11.046

196.294

Bijdrage Metrologie

11.565

765

12.330

Raad voor de Accreditatie

1.390

71

1.461

Bijdrage ACM

802

46

848

Bijdrage aan het CBS

171.491

10.164

181.655

       

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

4.624

359

4.983

Bijdrage Nederlands Normalisatie Instituut

1.239

166

1.405

Bijdrage aan internationale organisaties

3.385

193

3.578

       

Ontvangsten

41.934

135.979

177.913

Ontvangsten ACM

162

 

162

Ontvangsten High Trust

40.200

 

40.200

Diverse ontvangsten

1.572

135.979

137.551

Tabel 3 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

376.572

– 1.440

375.132

waarvan garantieverplichtingen

     

waarvan overige verplichtingen

376.572

– 1.440

375.132

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbedrag in 2023 is verlaagd met € 1,4 mln. Dit is het saldo van onder meer de volgende mutaties:

  • Een verlaging van € 19,5 mln voor Digital Europe. Dit betreft een schuif naar de jaren 2025 tot en met 2028 op basis van de verwachte projecten uit de werkprogramma's van de Europese Commissie.

  • Een verhoging van € 10,2 mln van het budget voor het CBS. Dit betreft loon- en prijsbijstelling.

Uitgaven

Subsidies

EU-cofinanciering Digital Europe

Dit betreft een schuif van verplichtingen- en kasbudget naar de jaren 2025 tot en met 2028 op basis van de verwachte projecten uit de werkprogramma's van de Europese Commissie.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

Bijdrage aan het CBS

Dit betreft de uitkering van de loon- en prijsbijstelling.

Ontvangsten

Diverse Ontvangsten

Dit betreft de ontvangsten van de landelijke veiling FM-frequenties die in de zomer van 2023 heeft plaatsgevonden. Hiermee is in totaal € 152,8 mln opgehaald. Hiervan wordt € 120,2 mln in 2023 uitbetaald aan EZK. Daarnaast heeft EZK € 15,8 mln ontvangen voor de verlening van vergunningen voor de FM-frequenties over de periode 2022–2023.

2.2 Beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid: innovatie en ondernemerschap voor duurzame welvaartsgroei

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

5.664.517

– 284.290

5.380.227

       

Uitgaven

3.349.275

– 163.668

3.185.607

       

Subsidies (regelingen)

1.972.263

– 189.992

1.782.271

MKB-Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)

4.969

606

5.575

Eurostars

21.252

579

21.831

Bevorderen ondernemerschap

14.946

6.615

21.561

Cofinanciering EFRO

26.477

5.001

31.478

Bijdrage aan ROM's

9.870

1.483

11.353

Verduurzaming industrie

58.905

2.905

61.810

Startup beleid

12.580

– 1.514

11.066

Urgendamaatregelen Industrie

5.200

593

5.793

Invest-Nl

11.090

 

11.090

Tegemoetkoming vaste lasten

291.120

 

291.120

Europees Defensie Fonds cofinanciering

10.275

221

10.496

Tegemoetkoming vaste lasten Startersregeling

4.000

 

4.000

Infrastructuur duurzame industrie (PIDI)

1.200

 

1.200

Herstructurering winkelgebieden

16.038

585

16.623

R&D mobiliteitssectoren

33.848

 

33.848

SEG

9.592

 

9.592

NGF – project Groenvermogen van de Nederlandse economie

316.393

– 1.517

314.876

NGF – project Health-RI

12.000

 

12.000

NGF – project RegMed XB

7.111

 

7.111

NGF – project kwantumDeltaNL

105.507

– 23.000

82.507

NGF – project Oncode-PACT

65.926

 

65.926

NGF – project Circulaire Plastics

79.290

– 1.750

77.540

NGF – project NXTGEN HIGH TECH

142.548

– 1.100

141.448

NGF – project PhotonDelta

75.119

 

75.119

NGF – project Opschaling PPS beroepsonderwijs

41.500

– 250

41.250

IPCEI Cloudinfrastructuur en services

10.383

1.275

11.658

IPCEI Micro elektronica

2.999

5.203

8.202

Aanvullende tegemoetkoming evenementen

1.454

 

1.454

Investeringen Verduurzaming Industrie – Klimaatfonds

40.066

– 14.095

25.971

EuroHPC

5.000

136

5.136

EuroQCI

5.000

– 2.164

2.836

Tegemoetkoming Energiekosten

500.000

– 170.000

330.000

Brexit Adjustment Reserve

19.789

– 524

19.265

Overig

10.816

720

11.536

       

Leningen

160.000

– 30.000

130.000

Qredits

100.000

– 30.000

70.000

NGF project PhotonDelta leningen

60.000

 

60.000

       

Garanties

112.195

0

112.195

BMKB

40.328

 

40.328

BMKB groen

1.900

 

1.900

Groeifaciliteit

8.222

 

8.222

Garantie Ondernemersfinanciering

11.745

 

11.745

Garantie Ondernemersfinanciering Corona

50.000

 

50.000

       

Opdrachten

16.147

– 2.002

14.145

Onderzoek en opdrachten

5.936

738

6.674

Caribisch Nederland

809

– 73

736

Regeldruk

4.136

– 1.138

2.998

Budget Samenwerking regio

890

– 29

861

Small Business Innovation Research

1.345

31

1.376

Stikstofaanpask piekbelasters industrie

3.031

– 1.531

1.500

       

Bijdrage aan agentschappen

175.218

7.474

182.692

Bijdrage RVO.nl

174.513

7.434

181.947

Bijdrage RDI

705

40

745

       

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

397.809

27.317

425.126

Bijdrage aan TNO

221.913

17.244

239.157

Kamer van Koophandel

149.495

13.045

162.540

Bijdrage aan NWO-TTW

26.401

– 2.972

23.429

       

Bijdrage aan medeoverheden

37.346

1.321

38.667

MKB Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)

37.346

1.321

38.667

       

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

478.297

22.214

500.511

Internationaal Innoveren

60.357

– 1.111

59.246

PPS toeslag

216.705

3.603

220.308

TO2 (excl. TNO)

57.964

5.038

63.002

Topsectoren overig

13.863

3.983

17.846

Ruimtevaart (ESA)

78.922

6.759

85.681

Bijdrage NBTC

9.795

644

10.439

Overige bijdragen aan organisaties

5.338

846

6.184

Economische ontwikkeling en technologie

1.951

321

2.272

EU-cofinanciering JTF

19.000

1.106

20.106

Faciliteiten toegepast onderziek TO2 en RKI

7.000

1.025

8.025

NGF – project NXTGEN Ruimtevaart

7.402

 

7.402

       

Ontvangsten

361.949

514

362.463

Luchtvaartkredietfaciliteit

1.809

 

1.809

Rijksoctrooiwet

47.041

 

47.041

Eurostars

4.250

 

4.250

F-35

10.576

 

10.576

Diverse ontvangsten

1.240

514

1.754

Bedrijfssteun

43.033

 

43.033

Tegemoetkoming vaste lasten

200.000

 

200.000

Ontvangsten verduurzaming industrie

0

 

0

BMKB

28.000

 

28.000

BMKB groen

5.000

 

5.000

Groeifaciliteit

8.000

 

8.000

Garantie Ondernemingsfinanciering

13.000

 

13.000

Tegemoetkoming Energiekosten

0

 

0

Brexit Adjustment Reserve

0

 

0

Tabel 5 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

5.664.517

– 284.290

5.380.227

waarvan garantieverplichtingen

1.250.000

0

1.250.000

waarvan overige verplichtingen

4.414.517

– 284.290

4.130.227

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbedrag in 2023 is verlaagd met € 284,3 mln. Dit is het saldo van met name de volgende mutaties:

  • Er wordt € 242,1 mln aan verplichtingenbudget van de NIKI-regeling verschoven van 2023 naar 2024 ten gevolge van latere publicatie en openstelling van deze regeling in verband met vertraging in de uitwerking hiervan.

  • Het verplichtingenbudget voor de Tegemoetkoming energiekosten mkb (TEK) wordt met € 170 mln verlaagd.

  • Het verplichtingenbudget voor TNO wordt verhoogd met € 16,3 mln in verband met additionele voor de rijksoverheid uit te voeren projecten.

  • Het verplichtingenbudget voor de Kamer van Koophandel wordt verhoogd met € 12,9 mln, voornamelijk i.v.m. loon- en prijsbijstelling. Daarnaast worden er incidenteel middelen beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van het UBO-register.

  • Het verplichtingenbudget voor ESA wordt in 2023 met € 55,8 mln verhoogd in verband met inschrijving op ESA-programma's naar aanleiding van de Ministeriele conferentie van de ESA in november 2022.

Uitgaven

Subsidies

Tegemoetkoming energiekosten mkb

Op basis van het gebruik van de subsidieregeling Tegemoetkoming energiekosten mkb (TEK) in de afgelopen maanden wordt de raming van de TEK neerwaarts bijgesteld. De verwachting is dat in totaal € 230 mln voor de TEK benodigd zal zijn, waarvoor € 330 mln in 2023 zal worden bevoorschot.

NGF-project kwantumDeltaNL

Deze mutatie betreft een actualisatie van het uitgavenbudget op basis van de uitbetalingen voor dit project.

Investeringen Verduurzaming Industrie Klimaatfonds

Dit betreft een kasschuif van € 14,1 mln van 2023 naar 2024 voor de NIKI-regeling ten gevolge van latere publicatie en openstelling van deze regeling in verband met vertraging in de uitwerking hiervan.

Leningen

Qredits

Dit betreft een kasschuif die betrekken heeft op de time-out-arrangement (TOA). Het TOA-krediet is voor mkb-bedrijven die hard getroffen zijn door de coronacrisis en willen herstructureren. De TOA-regeling loopt tot 31 mei 2024, maar het budget van in totaal € 200 mln stond in 2022 en 2023. Daarom wordt € 30 mln verschoven van 2023 naar 2024.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

Bijdrage aan TNO

Het budget voor TNO wordt verhoogd met € 17,2 mln in verband met additionele voor de rijksoverheid uit te voeren projecten. Het gaat hierbij om zowel EZK als andere departementen. Waar het om andere departementen gaat, wordt het budget overgeboekt naar EZK, aangezien EZK penvoerend departement is in de relatie met TNO.

Kamer van Koophandel

Deze post betreft de Rijksbijdrage aan de Kamer van Koophandel. De mutatie bevat voornamelijk meerjarige loon- en prijsbijstelling. Daarnaast worden er incidenteel middelen beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van het UBO-register.

2.3 Beleidsartikel 3 Toekomstfonds

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

294.068

130.458

424.526

       

Uitgaven

484.825

111.480

596.305

       

Subsidies (regelingen)

8.339

– 3.502

4.837

Smart Industry (subsidie)

678

– 245

433

Thematisch Technology Transfer

7.661

– 3.257

4.404

       

Leningen

457.350

114.447

571.797

Startups / MKB financiering

     

Volledig revolverend

     

Fund to Fund

78.763

 

78.763

ROM's

28.465

 

28.465

Dutch Future Fund

10.917

 

10.917

Deep Tech Fund

60.000

 

60.000

Fonds Alternatieve Financiering

22.157

 

22.157

Economische Veiligheid Fonds

0

50.000

50.000

European Tech Champions Initiative (ETCI)

0

100.000

100.000

Deels revolverend

     

Innovatiekrediet

66.989

548

67.537

Risicokapitaal SEED

80.147

409

80.556

Vroege fase / informal investors

37.917

254

38.171

Start ups / MKB

0

 

0

Q4C

9.425

264

9.689

Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek

     

Met vermogensbehoud

     

Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek

0

 

0

Onco research

21.945

– 11.640

10.305

Smart Industry (leningen)

298

 

298

Thematische Technology Transfer

22.711

– 12.843

9.868

RegMed XB

12.545

– 12.545

0

       

Bijdrage aan agentschappen

19.136

535

19.671

Bijdrage RVO.nl

19.136

535

19.671

       

Ontvangsten

127.066

0

127.066

ROM's

27.166

 

27.166

Fund to Fund

65.550

 

65.550

DVI II

4.050

 

4.050

Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek

0

 

0

Thematische Technology Transfer

0

 

0

Innovatiekredieten

20.000

 

20.000

SEED

10.300

 

10.300

Ontvangsten VFF

0

   
Tabel 7 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

294.068

130.458

424.526

waarvan garantieverplichtingen

     

waarvan overige verplichtingen

294.068

130.458

424.526

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget in 2023 is verhoogd met € 130,5 mln. Dit is het saldo van met name de volgende mutaties:

  • Er is € 100 mln verplichtingenbudget toegevoegd ten behoeve van het Beschermingsfonds Economische veiligheid.

  • Er is € 100 mln verplichtingenbudget toegevoegd ten behoeve van het European Tech Champions Initiative.

  • Het verplichtingenbudget is met € 21,5 mln verlaagd als gevolg van een verplichtingenschuif op het onderzoeksdeel van het Toekomstfonds. Hiervan heeft € 16,5 mln betrekking op RegMed XB.

Uitgaven

Leningen

Beschermingsfonds Economische Veiligheid

In de 1e suppletoire begroting 2023 is op artikel 41 (Nog onverdeeld) van de EZK-begroting € 100 mln opgenomen voor een nieuw fonds ten behoeve van bescherming van strategische sectoren en technologieën. In deze suppletoire begroting Prinsjesdag wordt voor 2023 € 50 mln overgeheveld naar beleidsartikel 3. De Kamer wordt op korte termijn nader geinformeerd over de vormgeving van het fonds.

European Tech Champions Initiative (ETCI)

Er is voor de deelname van Nederland aan het European Tech Champions Initiative (ETCI) fonds € 100 mln beschikbaar gesteld. Dit bedrag wordt gedekt met generale middelen en heeft geen effect op het EMU-saldo.

Onco Research

De tweede fase van de lening aan Oncode wordt gefinancierd uit verschillende budgetten op het Toekomstfonds, waaronder het Toekomstfondskrediet OnderzoeksFaciliteiten (TOF). De middelen stonden grotendeels in het lopende begrotingsjaar, terwijl de uitbetaling aan Oncode verspreid over een aantal jaren plaatsvindt. Met deze kasschuif wordt het kasritme goed gezet.

Thematische Technology Transfer

De uitfinanciering van de verplichtingen die via de TTT-regeling zijn aangegaan is later gestart dan gepland bij de start van het Toekomstfonds in 2014, waardoor de raming al een paar jaar voorloopt op de daadwerkelijke uitbetalingen. Met deze kasschuif wordt het kasritme goed gezet.

RegMed XB

De subsidiemodule regeneratieve geneeskunde wordt naar verwachting eind 2023 opengesteld. Dit is een aantal jaar later dan gepland vanwege vertraging in de uitwerking van de regeling. Deze kasschuif zorgt voor een realistischere raming.

2.4 Beleidsartikel 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering

Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

26.236.083

308.547

26.544.630

       

Uitgaven

9.342.126

– 966.910

8.375.216

       

Subsidies (regelingen)

8.310.233

– 1.235.481

7.074.752

Missiegedraven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)

64.077

– 475

63.602

Hernieuwbare Energietransitie (HER+)

45.440

– 121

45.319

Energie-efficiency

2.368

256

2.624

Green Deals

500

– 38

462

Subsidieregeling Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+)

93.802

– 16.576

77.226

Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS)

2.724

700

3.424

Projecten Klimaat en Energieakkoord

16.236

– 10.434

5.802

SDE

226.000

– 226.000

0

SDE+

1.121.731

– 636.456

485.275

SDE++

114.975

717.400

832.375

Aardwarmte

17.500

12.500

30.000

ISDE-regeling

380.320

211.000

591.320

Carbon Capture Storage (CCS)

3.170

 

3.170

Hoge Flux Reactor

6.401

39

6.440

Caribisch Nederland

23.944

– 2.167

21.777

Overige subsidies

26.572

66.325

92.897

Opschalingsinstrument waterstof

21.100

– 20.100

1.000

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

2.000

– 2.000

0

Subsidieondersteuning verduurzaming MKB

15.800

– 10.311

5.489

IPCEI waterstof

224.038

– 48.314

175.724

Vulmaatregelen gasopslag

1.153.750

– 1.083.750

70.000

MIEK

7.973

– 2.065

5.908

Schadeafhandeling mijnbouw Limburg

3.337

 

3.337

Maatschappelijke Investeringssubsidie Warmtenetten (MIW)

130.000

 

130.000

NGF-project NieuweWarmteNu!

73.415

– 55.595

17.820

Tegemoetkoming energieprijzen 2022

0

9.345

9.345

Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023

3.629.760

168.070

3.797.830

Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten

0

20.000

20.000

Tegemoetkoming blokaansluitingen

861.300

– 347.965

513.335

Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten

0

26.551

26.551

Investeringen waterstofbackbone

42.000

– 5.300

36.700

       

Leningen

74.000

10.000

84.000

Lening EBN

9.000

10.000

19.000

Lening InvestNL

65.000

 

65.000

       

Garanties

175.600

0

175.600

Garantie CCS/Porthos

175.600

0

175.600

       

Opdrachten

85.331

11.464

96.795

Onderzoek mijnbouwbodembeweging

3.160

350

3.510

SodM onderzoek

1.917

– 3

1.914

Uitvoeringsagenda klimaat

473

– 320

153

Klimaat mondiaal

1.065

19

1.084

Onderzoek en opdrachten

46.325

18.918

65.243

Programma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER)

14.391

 

14.391

Energiehulp Oekraïne

18.000

– 7.500

10.500

       

Bijdrage aan agentschappen

142.445

3.868

146.313

Bijdrage RVO.nl

115.494

5.720

121.214

Bijdrage Agentschap Telecom

5.042

– 241

4.801

Bijdrage NEa

17.240

– 2.026

15.214

Bijdrage KNMI

1.545

289

1.834

Bijdrage NVWA

914

54

968

Bijdrage RIVM

7

– 7

0

Bijdrage RWS

2.203

79

2.282

       

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

152.507

– 635

151.872

Doorsluis COVA-heffing

111.000

– 2.361

108.639

TNO kerndepartement

39.716

1.608

41.324

TNO SodM

1.791

118

1.909

       

Bijdrage aan medeoverheden

387.848

18.005

405.853

Uitkoopregeling

500

2.361

2.861

Regeling toezicht energiebesparingsplicht

12.848

920

13.768

Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

374.500

14.724

389.224

       

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

14.162

– 131

14.031

Nuclear Research Group (NRG)

7.770

612

8.382

Internationale contributies

2.229

– 21

2.208

PBL Rekenmeesterfunctie

2.156

285

2.441

ILT handhaving F-gassen

2.007

– 1.007

1.000

       

Storting begrotingsreserves

0

226.000

226.000

Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie

0

226.000

226.000

       

Ontvangsten

4.596.812

– 2.155.040

2.441.772

Ontvangsten COVA

111.000

 

111.000

Opbrengst heffing ODE (SDE++)

225.000

 

225.000

Ontvangsten zoutwinning

2.511

 

2.511

Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie

454.186

 

454.186

ETS-ontvangsten

1.400.000

– 50.000

1.350.000

Diverse ontvangsten

40.615

194.960

235.575

Ontvangsten WOZ

63.500

 

63.500

Heffing gasleveringszekerheid

0

 

0

Ontvangsten lening EBN Bergermeer

2.300.000

– 2.300.000

0

Tabel 9 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

26.236.083

308.547

26.544.630

waarvan garantieverplichtingen

197.200

0

197.200

waarvan overige verplichtingen

26.038.883

308.547

26.347.430

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt per saldo met € 308,5 mln verhoogd. Dit saldo is het resultaat van verschillende verhogingen en verlagingen van verplichtingenbudgetten.

Ophogingen (groter dan € 10 mln):

  • HER+ (€ 10,6 mln) omdat er meer verplichtingen worden verwacht dan aan budget beschikbaar is.

  • SDE+ (178,7 mln), vooral ter financiering van de extra locatieonderzoeken door RVO voor windparken op zee (€ 128,7 mln) en een verplichtingenschuif uit 2024 en 2025 naar 2023 (€ 50 mln).

  • Aardwarmte (€ 12,5 mln), dit betreft de financiering van de uitbreiding van het SCAN-programma van EBN.

  • ISDE (€ 279,3 mln), vooral door toevoeging uit het Klimaatfonds van middelen voor isolatiemaatregelen en hybride warmtepompen (€ 163 mln) en door overheveling van budget van het Ministerie van BZK voor isolatiemaatregelen (€ 48 mln). Daarnaast is € 68,3 mln vanuit het SDE++-budget toegevoegd (zie bij Verlagingen).

  • Overige subsidies (€ 71,3 mln) door toevoeging van middelen (€ 60 mln) uit het Klimaatfonds voor de Correctieregeling duurzame warmte (motie-Grinwis) en het toevoegen van middelen uit de Aanvullende Post bij Financiën voor het versnellen van CCS-onderzoek door EBN (€ 11,3 mln).

  • Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023 (€ 83,3 mln), omdat er op het prijsplafond 2023 sprake is van een tekort ten opzichte van het budget dat bij 1e suppletoire begroting naar beneden is bijgesteld op basis van ramingen.

  • Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten (€ 20 mln), zie ook bij Uitgaven.

  • Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten (€ 26,6 mln): zie bij Uitgaven.

  • Lening EBN (€ 32 mln) ter financiering van een lening aan EBN voor deelname aan de volgende fase van het CCS-project Aramis.

  • Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden (€ 689,7 mln): omdat RVO de verplichtingen voor de Specifieke Uitkeringen (SPUK's) aan de medeoverheden ter financiering van de uitvoering van hun klimaatbeleid in 2023 in één keer is aangegaan voor de periode 2023–2025, is een schuif van verplichtingenbudget van 2025 naar 2023 doorgevoerd. Daarnaast is € 16,1 mln aan loon- en prijsbijstelling aan het budget toegevoegd.

  • Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie (€ 226 mln): om overtollig SDE-budget in de reserve te kunnen storten (zie ook bij Uitgaven) is € 226 mln vanuit het SDE++-budget naar het budget voor de storting in de reserves geschoven.

Verlagingen (groter dan € 10 mln):

  • Projecten Klimaatakkoord (€ 10,4 mln), voornamelijk door overheveling van budget naar artikel 40 voor de Wetenschappelijke Klimaatraad en het CPB en voor klimaatcommunicatie en naar het Ministerie van IenW voor extra middelen voor het PBL.

  • SDE++ (€ 550,2 mln) ter financiering van het tekort op de locatieonderzoeken (€ 1.328,7 mln, zie boven bij verhogingen), de compensatie van aanbestedende diensten die hun contract met SEFE Energy in 2022 hadden beëindigd (€ 74 mln), het tekort op de ISDE (€ 68,3 mln) en de uitbreiding van het SCAN-programma (€ 12,5 mln). Daarnaast is € 226 mln overgeheveld naar het instrument storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie om de storting van overtollige SDE-budget (zie bij uitgaven) mogelijk te maken.

  • Opschalingsinstrument waterstof (€ 248,9 mln), dit budget was in 2022 als voorfinanciering gedekt uit het DEI+-budget en wordt nu, nadat er eerst een verplichtingenschuif naar 2024 en verder is doorgevoerd, weer teruggeheveld naar het DEI+-budget omdat voor opschaling waterstof vanaf 2024 middelen uit het Klimaatfonds beschikbaar komen.

  • IPCEI Waterstof (€ 199 mln) door een verplichtingenschuif van 2023 naar 2024.

  • Tegemoetkoming blokaansluitingen (€ 348 mln): zie bij Uitgaven.

Uitgaven

Subsidies

Demonstratieregeling Klimaat- en Energie-innovatie (DEI+)

Op de middelen voor de DEI+ vindt een kasschuif plaats van 2023 naar 2024 tot en met 2027. Daarnaast wordt uit de resterende loon- en prijsbijstelling op artikel 40 € 1,8 mln toegevoegd aan het DEI+-budget.

Projecten Klimaat en Energieakkoord

De verlaging van het budget betreft voornamelijk overhevelingen van budget naar artikel 40 voor de apparaatskosten van de Wetenschappelijke Klimaatraad en voor de extra kosten die het ministerie maakt voor de publiekscampagne (Zet Ook De Knop OM (ZODKO) en algemene klimaatcommunicatie. Ook wordt budget naar Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB) overgeheveld ter dekking van de extra kosten die door deze instellingen gemaakt worden voor aanvullend onderzoek en extra monitoring in het kader van het Klimaatakkoord.

SDE

Omdat door de hoge energieprijzen op de SDE-regeling in 2023 in het geheel geen uitgaven verwacht worden, wordt het gehele beschikbare kasbudget (€ 226 mln) in de reserve duurzame energie en klimaattransitie gestort.

SDE+

Voornamelijk ter financiering van de nadeelcompensatie voor de productiebeperking van kolencentrales wordt € 730 mln vanuit het SDE+-budget overgeheveld naar het SDE++-budget waar deze nadeelcompensatie uit gefinancierd wordt. Bovendien wordt vanuit het SDE+-budget € 74 mln vrijgemaakt om de aanbestedende diensten die in 2022 financieel nadeel hebben ondervonden doordat zij hun energiecontracten met SEFE Energy hebben opgezegd, financieel te compenseren. Ook vinden diverse overhevelingen naar andere departementen (LNV, IenW, J&V) plaats ter financiering van de inpassingskosten die deze departementen moeten maken als gevolg van de aanleg van windparken op zee. Ook wordt € 12,5 mln vanuit het SDE+-budget overgeheveld ter financiering van de voortzetting van het SCAN-programma van EBN.

Tegenover deze verlagingen van het budget staan ook enkele verhogingen. Zo worden ontvangsten van RVO op basis van terugbetaalde SDE(+/++)-subsidievoorschotten ingezet ter dekking van de hogere uitgaven van RVO op de financiering van locatieonderzoeken voor windparken op zee en voor de hogere voorschotbetaling in 2023 aan TenneT voor de aanleg van het net op zee.

SDE++

De hogere uitgaven op het SDE++-budget hebben voor het grootste deel betrekking op de financiering van de nadeelcompensatie voor de productiebeperking van kolencentrales. Zie ook bij SDE+.

Aardwarmte

Voor het SCAN-programma worden extra middelen gereserveerd om de kennis van de ondergrond verder uit te breiden. In 2023 bedraagt dit € 12,5 mln. Dekking vindt plaats uit het SDE+-budget.

ISDE-regeling

Vanuit het Klimaatfonds is € 140 mln toegevoegd aan het ISDE-budget als onderdeel van het Nationaal Isolatie Programma (NIP). Het doel van het NIP is het isoleren van 2,5 miljoen woningen in 2030 met de nadruk op de 1,5 miljoen slechtgeïsoleerde woningen. Naast deze Klimaatfondsmiddelen stelt het Ministerie van BZK € 48 mln beschikbaar voor isolatiemaatregelen. Tenslotte wordt vanuit het Klimaatfonds ook € 23 mln beschikbaar gesteld ter stimulering van de aanschaf van hybride warmtepompen.

Overige subsidies

Ter uitvoering van de motie Grinwis-Erkens wordt € 60 mln gereserveerd voor de nader uit te werken correctieregeling duurzame warmte. Daarnaast wordt vanuit het Klimaatfonds in 2023 € 11,25 mln beschikbaar gesteld voor het versnellen van CCS-onderzoek door EBN. Tenslotte vindt een kasschuif van € 4,9 mln van 2023 naar 2027 plaats op het voor het WarmtelinQ-project beschikbare budget.

Opschalingsinstrument waterstof

In 2021 is het voor het opschalingsinstrument waterstof benodigde budget voorgefinancierd uit het DEI+-budget. Nu er middelen vanuit het Klimaatfonds beschikbaar komen voor waterstofprojecten kan het bedrag van de voorfinanciering weer toegevoegd worden aan het DEI+-budget. Daartoe wordt eerst het voor 2023 beschikbare kasbudget verschoven naar de jaren 2025 en 2026 en wordt het dan beschikbare kasbudget naar het DEI+-budget geschoven. Hier staat tegenover dat vanuit het Klimaatfonds € 1 mln aan het budget 2023 wordt toegevoegd voor het kennisplatform offshore elektrolyse en ketenbrede consortia.

Subsidie verduurzaming MKB (SVM)

Omdat de nieuwe openstelling van de SVM in 2023 vertraagd is, zal een groot deel van de betalingen hierop pas in 2024 plaatsvinden. Daarom wordt een groot deel van het voor 2023 beschikbare kasbudget met een kasschuif van € 9 mln naar 2024 geschoven. Ook wordt € 1,3 mln toegevoegd aan het uitvoeringsbudget van RVO ter financiering van de uitvoeringskosten van de regeling.

IPCEI waterstof

De verlaging van het budget voor IPCEI Waterstof wordt vooral veroorzaakt doordat Klimaatfondsmiddelen van de regeling IPCEI Waterstof golf 3 met een kasschuif van 2023 naar 2026 en 2027 worden geschoven.

Vulmaatregelen gasopslag

Op het budget 2023 voor de vulmaatregelen gasopslag Bergermeer is sprake van een meevaller van bijna € 730 mln. Omdat deze middelen generaal gedekt zijn, worden deze nu weer ingeleverd naar de algemene middelen. Op de resterende midelen vindt een kasschuif plaats van € 354 mln van 2023 naar 2024 en 2025.

NGF-project NieuweWarmteNu!

Om de kasbudgetten van het instrument NGF-project NieuweWarmteNu! in lijn te brengen met de verwachte uitfinanciering op de in 2023 aan te gane verplichtingen, wordt een kasschuif van 2023, 2024 en 2025 naar latere jaren doorgevoerd.

Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023

De totale geraamde uitgaven aan het prijsplafond bedragen € 4,3 mld. Ondanks de gedaalde energieprijzen betekent dit een tegenvaller van € 0,3 mld ten opzichte van de raming die dit voorjaar is gemaakt door EZK. In het voorjaar is geraamd op basis van een verwacht prijs- en verbruiksverloop, waarbij foutief is gecorrigeerd voor de energiebelasting die geen deel uitmaakt van de plafondtarieven. Hierdoor is de toenmalige raming lager uitgevallen. De subsidie die RVO heeft uitgekeerd aan energieleveranciers tot en met augustus is inmiddels bekend. Op basis van deze realisatiecijfers kan een beter beeld worden geschetst van de kosten van het prijsplafond. De extrapolatie van de realisatiecijfers naar het restant van 2023 laat een tegenvaller zien ten opzichte van de raming van dit voorjaar. Aangezien de dekking van de uitgaven aan het energiepakket in het voorjaar zijn vastgezet leidt dit niet tot een additionele dekkingsopgave. Daarnaast vinden in 2024 bijstellingen en afrekeningen plaats die mogelijk leiden tot additionele uitgaven, waarvoor middelen benodigd zijn. Een deel van de middelen is derhalve geschoven naar 2024.

Compensatie aanbestedende diensten SEFE-contracten

Voor de SEFE-regeling (compensatie van aanbestedende diensten die in 2022 financieel nadeel hebben ondervonden doordat zij in navolging van de sancties tegen Rusland hun energiecontracten met SEFE Energy hebben opgezegd) die tot maart 2025 loopt, worden ook uitgaven verwacht in 2023 (€ 20 mln). Dit betreft een gedeelte van de € 74 mln die voor de regeling vanuit de SDE+ beschikbaar is gesteld (zie ook bij SDE+).

Tegemoetkoming blokaansluitingen

Omdat de uitgaven voor de regeling tegemoetkoming blokaansluitingen naar verwachting zullen meevallen, wordt het hiervoor in 2023 beschikbare budget met € 338 mln naar beneden bijgesteld. Ook wordt € 10 mln overgeheveld naar het Ministerie van Financiën voor de uitvoeringskosten van de Belastingdienst voor het jaar 2023 van de regeling.

Uitbreiding ontwikkelfonds energiecoöperaties warmteprojecten

In 2023 wordt € 26,6 mln beschikbaar gesteld voor de pilot uitbreiding van het Ontwikkelfonds Energiecoöperaties voor warmteprojecten.

Leningen

Lening EBN

In 2023 zal een lening aan EBN worden verstrekt voor deelname in de FEED-fase van het Aramis-project, specifiek voor de ontwikkeling van de opslaglocaties. Het door EBN verkregen rendement op dit CCS-project zal worden gebruikt om deze lening af te lossen.

Opdrachten

Onderzoek en opdrachten

Aan het budget voor onderzoek en opdrachten worden Klimaatfondsmiddelen toegevoegd voor het onderzoek naar de nieuwbouw van kerncentrales, uitvoeringslasten en de ondersteuning van de ontwikkeling van Small Nuclear Reactors (SMR’s). Daarnaast worden met een kasschuif middelen verschoven van 2023 naar 2024 en verder.

Energiehulp Oekraïne

Voor het herstel van de energie-infrastructuur in Oekraïne is € 18 mln gereserveerd. Hiervan wordt met een kasschuif € 7,5 mln naar 2024 geschoven, omdat de contracten van grote trajecten pas in het najaar van 2023 gesloten zullen worden en de daarmee samenhangende kasuitgaven daarom pas in 2024 zullen plaatsvinden.

Bijdrage aan medeoverheden

Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

Door alle nieuwe klimaatambities kent de overheid verhoogde uitvoeringslasten. Daarom zijn Klimaatfondsmiddelen beschikbaar gesteld voor het versterken van de capaciteit bij provincies en regiogemeenten om het voorbereidingstraject van netverzwaringen en -uitbreidingen te versnellen. Aan deze middelen wordt nu de loon- en prijsbijstelling 2023 toegevoegd. Daarnaast worden er Klimaatfondsmiddelen toegevoegd voor de verhoogde uitvoeringslasten van medeoverheden op het gebied van kernenergie.

Storting begrotingsreserves

Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie

Omdat op de SDE-regeling in 2023 geen betalingen worden verwacht als gevolg van de gestegen energieprijzen (en het wegvallen van de onrendabele top), wordt het gehele in 2023 voor de SDE beschikbare kasbudget (€ 226 mln) in de reserve duurzame energie en klimaattransitie gestort.

Ontvangsten

ETS-ontvangsten

Op basis van de jaarlijkse actualisatie van de ETS-prijzen wordt de raming van de ETS-ontvangsten met € 50 mln naar beneden bijgesteld.

Diverse ontvangsten

RVO verwacht in 2023 circa € 192 mln meer te ontvangen aan terugbetaalde subsidievoorschotten op basis van de SDE, de SDE+ en de SDE++. Deze ontvangsten worden ingezet ter dekking van de hogere uitgaven van RVO op de uitfinanciering van locatieonderzoeken voor windparken op zee en voor de (veel) hogere voorschotbetaling in 2023 aan TenneT voor de aanleg van het net op zee. Daarnaast wordt de raming met bijna € 3 mln verhoogd door hogere ontvangsten op basis van doorberekening van planschadeuitkeringen aan initiatiefnemers van energieprojecten en door terugbetaling van in 2023 te veel verstrekt voorschot door de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI).

Ontvangsten lening EBN Bergermeer

Op de begroting van artikel 4 stond nog een geraamde ontvangst in 2023 van € 2,3 mld als aflossing van de lening die in 2022 aan EBN is verstrekt voor het vullen van de gasopslag in Bergermeer. Maar omdat het in 2022 verstrekte voorschot op deze lening al eind 2022 (met rente) is terugbetaald komt de gehele ontvangstenraming voor 2023 te vervallen.

2.5 Beleidsartikel 5 Een veilig Groningen met perspectief

Tabel 10 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

3.876.572

– 309.065

3.567.507

       

Uitgaven

3.898.355

– 309.065

3.589.290

       

Subsidies (regelingen)

572.441

55.139

627.580

Waardevermeerderingsregeling

105.984

 

105.984

Geestelijke bijstand

1.060

 

1.060

Duurzaam herstel

130.000

– 102.000

28.000

Woonbedrijf

3.507

139

3.646

Diverse subsidies versterken

119.677

 

119.677

Subsidieregelingen bestuurlijke afspraken

206.933

7.000

213.933

Huurderscompensatie

350

 

350

Nieuwbouwregeling

4.930

 

4.930

Uitbreiding bereik woningverbeteringssubsidie

0

150.000

150.000

       

(Schade)vergoeding

535.951

13.316

549.267

Vergoeding fysieke schade

329.946

 

329.946

Vergoeding waardedaling

67.500

 

67.500

Vergoeding immateriële schade

70.000

 

70.000

Commissie Bijzondere Situaties

5.040

– 581

4.459

Herbeoordeling waardedaling

17.500

– 469

17.031

Vastgelopen dossiers

28.351

– 5.682

22.669

Vergoeding zelf aangebrachte voorzieningen

6.814

48

6.862

Vergoeding schade door versterkingsmaatregelen

10.000

 

10.000

Knelpunten (bestuurlijke afspraken)

0

10.000

10.000

Versterken industrie

800

 

800

Knelpunten IMG

0

10.000

10.000

       

Opdrachten

2.178.776

– 389.853

1.788.923

Werkbudgetten

30.182

9.795

39.977

Versterkingsoperatie

831.525

16.852

848.377

Knelpunten (bestuurlijke afspraken)

40.157

– 16.000

24.157

Versterken industrie

241

 

241

Nieuwbouwregeling

0

 

0

Vergoeding Norg akkoord

1.276.671

– 420.000

856.671

Vastgelopen dossiers

0

4.500

4.500

Verduurzaming bij versterken

0

15.000

15.000

       

Vermogensverschaffing/-onttrekking

0

0

0

Kapitaalinjectie EBN

0

 

0

       

Bijdrage aan agentschappen

194.869

6.303

201.172

Bijdrage RVO.nl

192.787

5.815

198.602

Bijdrage aan bestuur Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG)

2.082

488

2.570

       

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

1.400

0

1.400

TNO publieke SDRA

1.400

 

1.400

       

Bijdrage aan medeoverheden

407.015

6.587

413.602

Mkb-programma (bestuurlijke afspraken

4.400

 

4.400

Nationaal Programma Groningen

135.249

2.846

138.095

Compensatie gemeenten en provincie (bestuurlijke afspraken)

14.969

681

15.650

Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken)

248.397

3.060

251.457

Sociaal-emotionele ondersteuning door gemeenten (bestuurlijke afspraken)

4.000

 

4.000

       

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

7.903

– 557

7.346

Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG)

3.098

 

3.098

Raad voor Rechtspraak

4.805

– 557

4.248

       

Ontvangsten

6.606.756

101.600

6.708.356

Ontvangsten Mijnbouwwet

3.163.000

20.000

3.183.000

Dividenduitkering EBN

2.300.000

81.600

2.381.600

Dividenduitkering GasTerra

3.600

 

3.600

Ontvangsten NAM fysieke schade

268.600

 

268.600

Ontvangsten NAM uitvoeringskosten schade

201.433

 

201.433

Ontvangsten NAM waardedaling

38.200

 

38.200

Ontvangsten NAM immateriële schade

55.700

 

55.700

Ontvangsten NAM publieke SDRA

2.827

 

2.827

Ontvangsten NAM versterken industrie

2.843

 

2.843

Ontvangsten NAM versterkingsoperatie

540.623

 

540.623

Nationaal Programma Groningen (bijdrage NAM)

25.000

 

25.000

Ontvangsten NAM Nieuwbouwregeling

4.930

 

4.930

Tabel 11 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

3.876.572

– 309.065

3.567.507

waarvan garantieverplichtingen

     

waarvan overige verplichtingen

3.876.572

– 309.065

3.567.507

Toelichting verplichtingen en uitgaven

Subsidies

Duurzaam Herstel

Duurzaam schadeherstel zal deel gaan uitmaken van de versterkings- en hersteloperatie (Kamerstuk 33 529, nr. 948). Vanwege de latere start van duurzaam herstel schuiven middelen voor duurzaam herstel door naar latere jaren.

Subsidieregelingen bestuurlijke afspraken

Er is € 7 mln toegevoegd aan de subsidieregelingen bestuurlijke afspraken. Hiervan is € 6 mln afkomstig van het instrument voor knelpunten in de categorie opdrachten en € 1 mln afkomstig van het instrument voor vastgelopen dossiers in de categorie (schade)vergoedingen.

Uitbreiding bereik woningverbeteringssubsidie

Zoals aangekondigd in Nij Begun wordt de bestaande subsidieregeling voor verduurzaming en verbetering (voor eigenaren van woningen die geen onderdeel zijn van het versterkingsprogramma van NCG) uitgebreid met 28 extra postcodegebieden aan de randen van het huidige toepassingsgebied (maatregel 30). Hiervoor is € 150 miljoen toegevoegd aan de EZK-begroting.

(Schade)vergoedingen

Vastgelopen dossiers

Voor de vastgelopen dossiers die NCG oppakt is € 4,5 mln overgeheveld naar het instrument hiervoor onder opdrachten en € 1 mln naar het instrument onder subsidies. Er is € 0,182 overgeheveld naar bijdrage RVO voor uitvoeringskosten van het IMG.

Knelpunten (bestuurlijke afspraken)

Er is € 10 mln toegevoegd aan het instrument onder schadevergoedingen, deze middelen zijn afkomstig van het instrument onder opdrachten.

Knelpunten IMG

In de kabinetsreactie op de parlementaire enquête is aangekondigd dat het IMG de bevoegdheid krijgt om individuele knelpunten in de schadeafhandeling voortvarender op te lossen (maatregel 4 uit Nij Begun). Hiervoor is meerjarig in totaal € 70 mln gereserveerd. Daarvan is € 10 mln voor 2023 naar de EZK-begroting overgeheveld vanaf de Aanvullende Post.

Opdrachten

Werkbudgetten

Aan de diverse werkbudgetten op artikel 5 is € 9,8 mln toegevoegd voor 2023. Er is onder andere € 3,6 mln toegevoegd vanuit de Aanvullende Post voor de uitvoering van diverse PEGA-maatregelen. Ook worden er middelen overgeheveld naar de begroting van de Nationale ombudsman voor de werkzaamheden in het aardbevingsgebied en wordt loon- en prijsbijstelling uitgekeerd over het werkbudget.

Versterkingsoperatie

Op artikel 5 staat de kosten voor de versterkingsoperatie (de uitvoeringskosten staan op artikel 40). Er wordt voor 2023 € 16,9 mln toegevoegd aan de middelen voor de versterkingsoperatie waarvan o.a. € 11 mln voor het aanbieden van maatwerk ten behoeve van sloop/nieuwbouw en € 5 mln voor het bieden van overig maatwerk in de versterkingsoperatie.

Knelpunten (bestuurlijke afspraken)

In het kader van de bestuurlijke afspraken uit 2020 is meerjarig € 100 mln gereserveerd voor het oplossen van knelpunten in de versterkingsoperatie. Er is € 16 mln afgeboekt van het instrument voor knelpunten in deze categorie. Daarvan is € 10 mln opgeboekt op het instrument voor knelpunten in de categorie (schade)vergoedingen en € 6 mln in de categorie subsidies, op het instrument subsidies bestuurlijke afspraken.

Vergoeding Norg akkoord

Vanwege de gedaalde gasprijs is de vergoeding op basis van het Norg akkoord met € 420 mln naar beneden bijgesteld.

Vastgelopen dossiers

Er is € 4,5 mln toegevoegd aan het instrument voor vastgelopen dossiers in deze categorie. Deze middelen zijn afkomsten van het instrument voor vastgelopen dossiers onder (schade)vergoedingen.

Verduurzaming bij versterken

Vanuit de PEGA-middelen op de Aanvullende Post is voor dit jaar € 15 mln toegevoegd aan de EZK-begroting voor het meenemen van verduurzamingsmaatregelen bij de uitvoering van de versterkingsoperatie.

Bijdrage aan agentschappen

Bijdrage RVO

RVO voert in opdracht van de IMG de schadeafhandeling uit. Er is voor dit jaar € 5,8 mln toegevoegd voor de uitvoeringskosten van commissie bijzondere situaties en de uitvoeringskosten voor herbeoordeling waardedaling, duurzaam herstel en vastgelopen dossiers (voor zover uitgevoerd door IMG).

Bijdrage aan bestuur Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG)

Het budget voor het IMG-bestuur is verhoogd met € 0,488 mln, omdat de door het IMG-bestuur begrote kosten het huidig beschikbare budget op de EZK-begroting overstijgen.

Bijdrage aan medeoverheden

Nationaal Programma Groningen

Er is voor dit jaar € 2,8 mln prijsbijstelling toegevoegd aan het budget voor het Nationaal Programma Groningen.

Compensatie gemeenten en provincie (bestuurlijke afspraken)

Er is voor dit jaar € 0,681 mln loonbijstelling toegevoegd aan het budget voor de compensatie van gemeenten en provincie.

Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken)

Er is voor dit jaar € 3,1 mln prijsbijstelling toegevoegd aan het budget voor clustering en het gebiedsfonds.

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Raad voor de Rechtspraak

Rechtbanken in Noord-Nederland doen uitspraak in beroepszaken naar aanleiding van beschikkingen van het IMG voor fysieke schade, waardedaling of immateriële schade. Er is € 0,557 mln overgeheveld naar de begroting van het Ministerie van Justitie en Veiligheid ter dekking van de kosten van aardbevingszaken in 2022.

Ontvangsten

Ontvangsten Mijnbouwwet

De ontvangsten Mijnbouwwet worden met € 20 mln naar boven bijgesteld op basis van realisatiecijfers van de Belastingdienst, die deze heffingen int.

Dividend EBN

Deze bijstelling van € 81,6 mln komt grotendeels door het extra dividend dat EBN uitkeert in het kader van de vulopdracht voor gasopslag Bergermeer. Over vulseizoen 2022–2023 heeft EBN winst gemaakt.

2.6 Beleidsartikel 6 Bijdrage Nationaal Groeifonds

Tabel 12 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties Suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

7.259.904

– 7.089.904

170.000

       

Uitgaven

1.025.768

– 1.015.768

10.000

       

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken

1.025.768

– 1.015.768

10.000

Bijdrage aan het Nationaal Groeifonds

1.025.768

– 1.015.768

10.000

       

Ontvangsten

0

0

0

Tabel 13 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

7.259.904

– 7.089.904

170.000

waarvan garantieverplichtingen

     

waarvan overige verplichtingen

7.259.904

– 7.089.904

170.000

Toelichting

Alle voor 2023 resterende middelen zijn doorgeschoven naar latere jaren op basis van de 100%-eindejaarsmarge, met twee uitzonderingen. Ten eerste is € 170 mln verplichtingenruimte overgebleven voor de twee projecten die een toekenning kregen via de subsidieregeling Nationaal Groeifonds in de derde ronde, te weten Charging Energy Hubs en Groeien met Groen Staal. Voor dat laatste project zijn ook kasmiddelen overgebleven. Deze toekenningen en de hoogte van de subsidie zijn nog onder voorbehoud van een detailcheck van RVO en het besluit van de Minister van EZK.

3 Niet-beleidsartikelen

3.1 Artikel 40 Apparaat

Tabel 14 Apparaatsuitgaven Kerndepartement (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (4) = (2) + (3)

Verplichtingen

749.603

69.985

819.588

       

Uitgaven

749.603

69.985

819.588

       

Personele uitgaven

419.695

38.451

458.146

eigen personeel

380.360

33.738

414.098

inhuur externen

16.721

5.438

22.159

overige personele uitgaven

22.614

– 725

21.889

       

Materiële uitgaven

164.954

15.767

180.721

ICT

27.683

– 16.770

10.913

bijdrage aan SSO's

13.382

0

13.382

DICTU

19.588

26

19.614

overige materiële uitgaven

104.301

32.511

136.812

       

Ontvangsten

151.181

0

151.181

ACM

18.149

 

18.149

SoDM

1.350

 

1.350

CPB

1.643

 

1.643

kerndepartement

19.685

 

19.685

NCG

110.354

 

110.354

Toelichting

Personele uitgaven

Er is € 33,7 mln toegevoegd aan de budgetten van het eigen personeel van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Deze toevoeging komt onder andere door de loonbijstelling (ca € 15 mln) en een toevoeging voor de Wetenschappelijke Klimaatraad (€ 1,7 mln). Ook is er € 2,9 mln beschikbaar voor de oprichting van de directie Verduurzaming Industrie.

Materiële uitgaven

Er is € 15,8 mln toegevoegd aan de materiële budgetten. Deze toevoeging van budgetten komt onder andere door de prijsbijstelling (circa € 4,8 mln). Ook is er ongeveer € 1,5 mln overgekomen van BZK naar EZK wegens het programma HRM in het inkoopdomein. Daarnaast is er € 7,5 mln beschikbaar aan materiële budgetten voor de publiekscampagne «Zet De Knop Om» (ZODKO). Het budget voor ICT is met € 16,8 mln afgenomen. Circa € 5,5 mln hiervan komt door een overboeking naar LNV ten behoeve van het programma TiI voor 2023 tot en met 2026. Daarnaast is € 11,3 mln aangewend van het ICT-ontwikkelbudget.

3.2 Artikel 41 Nog onverdeeld

Tabel 15 Nog onderdeeld (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1)

Mutaties suppletoire begroting Prinsjesdag (2)

Stand suppletoire begroting Prinsjesdag (3) = (1) + (2)

Verplichtingen

322.701

0

0

       

Uitgaven

322.701

0

0

       

Loonbijstelling

95.339

– 95.339

0

programma

95.339

– 95.339

0

apparaat

0

0

0

       

Prijsbijstelling

127.362

– 127.362

0

programma

127.362

– 127.362

0

apparaat

0

0

0

       

Beschermingsfonds economische veiligheid

100.000

– 100.000

0

       

Onvoorzien

 

0

0

       

Ontvangsten

0

0

0

Toelichting

Loon- en prijsbijstelling

Betreft de verdeling van de loon- en prijsbijstellingstranche 2023 over relevante artikelonderdelen

Beschermingsfonds economische veiligheid

De middelen voor het beschermingsfonds economische veiligheid die bij voorjaarsbesluitvorming zijn gereserveerd op artikel 41 worden in deze begroting overgeheveld naar artikel 3 Toekomstfonds.

Naar boven