36 127 Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende geharmoniseerde regels inzake eerlijke toegang tot en eerlijk gebruik van data

C BRIEF VAN VICEVOORZITTER ŠEFČOVIČ VAN DE EUROPESE COMMISSIE EN LID BRETON

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Brussel, 14 september 2022

De Commissie dankt de Eerste Kamer voor haar advies over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende geharmoniseerde regels inzake eerlijke toegang tot en eerlijk gebruik van data (dataverordening) {COM(2022) 68 final}.

De Commissie heeft de punten die de Eerste Kamer aan de orde stelt, zorgvuldig bestudeerd en wenst de volgende verduidelijkingen onder haar aandacht te brengen.

De voorgestelde dataverordening moet ervoor zorgen dat de gebruikers van producten en gerelateerde diensten toegang hebben tot de door hun gebruik van die producten of diensten gegenereerde data. Wanneer die data niet rechtstreeks toegankelijk zijn, moeten zij op eenvoudig verzoek door de gegevenshouder beschikbaar worden gesteld. Wanneer de fabrikant van het product de datahouder is, mag deze niet-persoonsgebonden gegevens die door het gebruik van het product of de gerelateerde dienst zijn gegenereerd, uitsluitend gebruiken op basis van een contractuele overeenkomst met de gebruiker. Daardoor heeft de gebruiker zowel ten aanzien van datahouders als ten aanzien van derden te allen tijde zeggenschap over persoonsgegevens en niet- persoonsgebonden gegevens die door verbonden producten worden gegenereerd. De voorgestelde verordening staat echter niet in de weg aan contractuele voorwaarden die leiden tot beperkingen of uitsluitingen met betrekking tot het gebruik van data door de datahouder. De voorgestelde dataverordening moet er ook voor zorgen dat bepaalde ondernemingen voldoende data hebben om op data gebaseerde innovatie te bevorderen – waarbij geen afbreuk mag worden gedaan aan de investeringsprikkels voor de datahouders (meestal fabrikanten van verbonden apparaten) – en om gemakkelijker toegang te krijgen tot de markt voor aftermarketdiensten. Hierdoor krijgt de consument een ruimere keuze en wordt de levensduur van verbonden producten verlengd, wat bijdraagt tot de doelstellingen van de Green Deal.

De voorgestelde dataverordening voorziet in een horizontaal kader voor de toegang tot en het gebruik van data in alle sectoren. Daarom zijn er geen specifieke categorieën data uitgesloten van het toepassingsgebied. Dit belet echter niet dat het kader dat door het voorstel zal worden gecreëerd, ook als basis kan dienen voor sectorale wetgeving.

Het recht van de Europese Unie inzake de bescherming van persoonsgegevens blijft, ook met de voorgestelde dataverordening, onverminderd van toepassing. De dataverordening bouwt voort op het hoge niveau van bescherming van persoonsgegevens in het kader van het acquis inzake gegevensbescherming en op de waarborgen in het kader van de algemene verordening gegevensbescherming.

De voorgestelde dataverordening creëert geen uitzonderingen op de regels van de algemene verordening gegevensbescherming en zal het daarin geboden beschermingsniveau niet verlagen. Dit geldt met name voor het recht op overdraagbaarheid van data, dat betrokkenen in staat stelt hun data te verplaatsen naar een verwerkingsverantwoordelijke die concurrerende diensten verleent – een van de punten waarover in het advies van het Europees Comité voor gegevensbescherming enige bezorgdheid wordt geuit.

In het kader van het delen van data tussen bedrijven en overheden moeten verzoeken om toegang tot data op grond van de voorgestelde dataverordening voor zover mogelijk betrekking hebben op niet-persoonsgebonden gegevens. In de uitzonderlijke gevallen waarin een verzoek betrekking heeft op persoonsgegevens, moet zowel de overheidsinstantie als de datahouder de persoonsgegevens behandelen overeenkomstig de algemene verordening gegevensbescherming.

Om ervoor te zorgen dat de verantwoordelijkheden van de gegevensbeschermingsautoriteiten in acht worden genomen, voorziet de voorgestelde dataverordening bovendien in een mechanisme voor consistente handhaving en samenwerking tussen gegevensbeschermingsautoriteiten en andere bevoegde autoriteiten.

Er vinden momenteel besprekingen over het voorstel plaats tussen de Commissie en de medewetgevers – het Europees Parlement en de Raad – en de Commissie vertrouwt erop dat een akkoord ophanden is.

De Commissie hoopt dat zij met de toelichting in dit antwoord voldoende is ingegaan op de door de Eerste Kamer aan de orde gestelde punten en zij kijkt ernaar uit de politieke dialoog in de toekomst voort te zetten.

Vicevoorzitter, Maroš Šefčovič

Lid van de Commissie, Thierry Breton