35 995 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2022 (Incidentele suppletoire begroting inzake het steunpakket in het eerste kwartaal van 2022 en regeling omzetderving waterschade Limburg)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel

Wetsartikelen 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de Kamerbrief Steunpakket in het eerste kwartaal van 2022 van 14 december 2021, de Kamerbrief Aanvullende steun voor evenementen van 14 juli 2021 (Kamerstuk 35 420, nr. 354), de Kamerbrief Steun- en herstelpakket van 28 augustus 2020 (Kamerstuk 35 420, nr. 105) en de Kamerbrief Brief over stand van zaken schadeafhandeling waterschade Limburgvan 17 december 2021.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, S.A. Blok

B Artikelgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen

1. Leeswijzer

Ondergrenzen toelichtingen

Voor wat betreft het toelichten van significanteverschillen in de uitgaven, ontvangsten en verplichtingen zijn de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1000

5

10

=> 1000

10

20

In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.

2. Beleidsartikelen

2.1 Beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid: innovatie en ondernemerschap voor duurzame welvaartsgroei

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2022 incl. NvW en amendementen

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Verplichtingen

4.960.189

3.681.000

8.641.189

0

0

0

0

               

Uitgaven

3.735.006

2.581.000

6.316.006

0

0

0

0

               

Subsidies (regelingen)

2.606.144

2.495.000

5.101.144

0

0

0

0

MKB-Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)

25.908

 

25.908

       

Eurostars

19.583

 

19.583

       

Bevorderen ondernemerschap

27.107

 

27.107

       

Biobased economy

0

 

0

       

Cofinanciering EFRO

38.335

 

38.335

       

Bijdrage aan ROM's

8.477

 

8.477

       

Verduurzaming industrie

23.936

 

23.936

       

Startup beleid

16.900

 

16.900

       

Urgendamaatregelen Industrie

35.300

 

35.300

       

Invest-Nl

10.802

 

10.802

       

Noodloket (TOGS)

0

 

0

       

Noodloket (TOGS) Caribisch Nederland

0

 

0

       

Qredits

0

 

0

       

Tegemoetkoming vaste lasten

2.080.000

1.888.000

3.968.000

       

Tegemoetkoming vaste lasten Caribisch Nederland

0

 

0

       

Europees Defensie Fonds cofinanciering

5.000

 

5.000

       

Omscholing naar tekortsectoren

40.000

 

40.000

       

Tegemoetkoming vaste lasten Startersregeling

0

 

0

       

Infrastructuur duurzame industrie (PIDI)

13.500

 

13.500

       

Herstructurering winkelgebieden

11.200

 

11.200

       

R&D mobiliteitssectoren

37.500

 

37.500

       

TRSEC

0

350.000

350.000

       

NGF – project AiNed

8.800

 

8.800

       

NGF – project Groenvermogen van de Nederlandse economie

21.530

 

21.530

       

NGF – project Health-RI

4.400

 

4.400

       

NGF – project RegMed XB

12.800

 

12.800

       

NGF – project kwantumDeltaNL

33.100

 

33.100

       

Indirecte Kosten Compensatie ETS

81.600

 

81.600

       

IPCEI CIS

10.000

 

10.000

       

IPCEI ME2

30.000

 

30.000

       

NGF – project Nationaal Onderwijslab

5.460

 

5.460

       

Aanvullende Tegemoetkoming Evenementen

0

245.000

245.000

       

Omzetderving Limburg

0

12.000

12.000

       

Overig

4.906

 

4.906

       
               

Leningen

80.000

27.000

107.000

0

0

0

0

Bedrijfssteun

0

4.000

4.000

0

0

0

0

Qredits

80.000

23.000

103.000

 

0

0

0

               

Garanties

157.541

0

157.541

0

0

0

0

BMKB

37.624

 

37.624

       

Klein Krediet Corona garantieregeling

0

 

0

       

Groeifaciliteit

8.172

 

8.172

       

Garantie Ondernemersfinanciering

11.745

 

11.745

       

Garantie Ondernemersfinanciering Corona

100.000

 

100.000

       
               

Opdrachten

11.939

0

11.939

0

0

0

0

Onderzoek en opdrachten

4.455

 

4.455

       

Caribisch Nederland

1.083

 

1.083

       

ICT beleid

0

 

0

       

Regeldruk

2.336

 

2.336

       

Regiekosten regionale functie

665

 

665

       

Invest-NL

0

 

0

       

Small Business Innovation Research

3.400

 

3.400

       
               

Bijdrage aan agentschappen

92.678

59.000

151.678

0

0

0

0

Bijdrage RVO.nl

92.135

59.000

151.135

       

Bijdrage Agentschap Telecom

543

 

543

       

Invest-NL

0

 

0

       
               

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

340.286

0

340.286

0

0

0

0

Bijdrage aan TNO

178.863

 

178.863

       

Kamer van Koophandel

135.958

 

135.958

       

Bijdrage aan NWO-TTW

25.465

 

25.465

       
               

Bijdrage aan medeoverheden

13.998

0

13.998

0

0

0

0

MKB Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)

13.998

 

13.998

 

0

0

0

               

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

432.420

0

432.420

0

0

0

0

Internationaal Innoveren

52.766

 

52.766

       

PPS toeslag

199.068

 

199.068

       

TO2 (excl. TNO)

55.880

 

55.880

       

Topsectoren overig

10.749

 

10.749

       

Ruimtevaart (ESA)

72.726

 

72.726

       

Bijdrage NBTC

9.425

 

9.425

       

Overige bijdragen aan organisaties

5.806

 

5.806

       

Economische ontwikkeling en technologie

10.000

 

10.000

       

EU-cofinanciering JTF

16.000

 

16.000

       
               

Storting begrotingsreserve

0

0

0

0

0

0

0

Storting reserve BMKB

0

 

0

       

Storting reserve Klein Krediet Corona

0

 

0

       

Storting reserve Groeifaciliteit

0

 

0

       

Storting reserve GO

0

 

0

       

Storting reserve MKB financiering

0

 

0

       
               

Ontvangsten

672.151

0

672.151

0

0

0

0

Luchtvaartkredietfaciliteit

1.712

 

1.712

       

Rijksoctrooiwet

47.041

 

47.041

       

Eurostars

4.250

 

4.250

       

F-35

9.000

 

9.000

       

Diverse ontvangsten

1.648

 

1.648

       

Bedrijfssteun

89.500

 

89.500

       

Noodloket (TOGS)

0

 

0

       

Tegemoetkoming vast lasten

465.000

 

465.000

       

BMKB

33.000

 

33.000

       

Onttrekking reserve BMKB

0

 

0

       

Onttrekking reserve Klein Krediet Corona

0

 

0

       

Klein Krediet Corona

0

 

0

       

Groeifaciliteit

8.000

 

8.000

       

Onttrekking reserve Groeifaciliteit

0

 

0

       

Garantie Ondernemingsfinanciering

13.000

 

13.000

       

Onttrekking reserve GO

0

 

0

       

MKB financiering

0

 

0

       
Tabel 2 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2022 incl. NvW en amendementen

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Verplichtingen

4.960.189

3.681.000

8.641.189

0

0

0

0

waarvan garantieverplichtingen

1.250.000

0

1.250.000

       

waarvan overige verplichtingen

3.710.189

3.681.000

7.391.189

       

Budgetflexibiliteit

Het juridisch verplichte deel van het uitgavenbudget is 45%. Van de 55% budgetflexibele ruimte heeft circa 35 procentpunt betrekking op de TVL waarvoor nog verplichtingen zullen worden aangegaan in 2022.

Toelichting

In deze incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven voor de TVL, de Tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19, de Aanvullende tegemoetkoming evenementen en Qredits, zoals voorgesteld in de Kamerbrief Steunpakket in het eerste kwartaal van 2022 van 14 december 2021. Daarnaast worden in deze begroting opgenomen een budget voor de Leningsfaciliteit garantiefondsen reissector, de kosten van RVO voor uitvoering van de coronasteunmaatregelen in 2022 en de regeling omzetderving waterschade Limburg.

Verplichtingen en uitgaven

Subsidies

Tegemoetkoming Vaste Lasten mkb (TVL)

Het budget voor de TVL in het jaar 2022 wordt verhoogd met € 1,9 mld in verband met openstelling van de TVL in het eerste kwartaal van 2022. Bij deze openstelling wordt aangesloten bij de TVL zoals deze gold in het vierde kwartaal van 2021. Om in aanmerking te komen voor de TVL moet dus het omzetverlies in het eerste kwartaal van 2022 ten minste 30% zijn. Het subsidiepercentage blijft gelijk aan 100%. De maximale subsidiebedragen blijven € 550.000 voor mkb-ondernemingen en € 600.000 voor niet-mkb-ondernemingen. Daarnaast blijft binnen de TVL de ophoging van de staatssteungrens in lijn met de verruimde Tijdelijke Kaderregeling COVID-19 van € 1,8 mln naar € 2,3 mln gelden.

Het verplichtingenbudget voor de TVL in 2022 wordt verhoogd met € 3,0 mld. Dit is € 1,1 mld hoger dan het kasbudget, omdat bij het vastleggen van verplichtingen rekening wordt gehouden met de eventuele maximale subsidieverlening bij 100% omzetverlies.

Tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19 (TRSEC)

Het budget voor de TRSEC in het jaar 2022 wordt verhoogd met € 350 mln in verband met verlenging van deze regeling tot en met het derde kwartaal van 2022.

Aanvullende Tegemoetkoming Evenementen (ATE)

Het budget voor de ATE wordt verhoogd met € 245 mln. Hiervan heeft € 120 mln betrekking op de periode van 10 juli tot en met 31 december 2021. Dit budget was naar aanleiding van de Kamerbrief Aanvullende steun voor evenementen van 14 juli 2021 opgenomen op de Aanvullende Post bij het Ministerie van Financiën, van waar het in deze begroting wordt overgeboekt naar de begroting van EZK. Daarnaast heeft € 125 mln betrekking op verlenging van de ATE van het eerste tot en met het derde kwartaal van 2022, zoals aangekondigd in de Kamerbrief Steunpakket in het eerste kwartaal van 2022 van 14 december 2021.

Leningsfaciliteit garantiefondsen reissector

In de Kamerbrief Steun- en herstelpakket van 28 augustus 2020 (Kamerstuk 35 420, nr. 105) is een leningruimte van € 150 mln beschikbaar gesteld aan Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) en van € 10 mln aan kleine garantiefondsen. Door de leningen kunnen deze fondsen consumenten schadeloos blijven stellen bij faillissement van aangesloten reisorganisaties. Van de € 10 mln voor kleine fonsen zal in 2022 naar verwachting voor maximaal € 4 mln aan uitgaven plaatsvinden. Het budget in 2022 wordt dan ook met dit bedrag verhoogd.

Qredits

Het budget voor Qredits in 2022 wordt verhoogd met € 23 mln. Dit is bestemd voor overbruggingskredieten voor zowel reguliere als startende ondernemers.

Tegemoetkoming omzetderving Limburg

In de Kamerbrief «Brief over stand van zaken schadeafhandeling waterschade Limburg» van 17 december 2021 is aangekondigd begin 2022 een eenmalige omzetdervingsregeling die ziet op omzetderving in het vierde kwartaal van 2021 open te stellen in verband met de waterramp in Limburg in juli 2021. Het kabinet heeft hiertoe besloten vanwege de opeenstapeling van de coronacrisis en de waterramp. De regeling voorziet erin dat ondernemingen die in aanmerking komen gecompenseerd zullen worden voor 10% van de genoemde omzetderving. De kosten van deze regeling worden gebudgetteerd op € 12 mln. Hiervoor is ruimte binnen het huidige budget voor de TVL.

Bijdrage aan agentschappen

Het budget voor de uitvoeringskosten van de coronasteunmaatregelen door RVO wordt voor 2022 geraamd op € 59 mln.

Het kabinet monitort voortdurend hoe het pakket van generieke crisismaatregelen voor diverse economische actoren uitwerkt en of het pakket nog adequaat is. Als de uitgaven hoger uitvallen dan de huidige ramingen dan zal dit generaal worden gecompenseerd. Bij onderuitputting na definitieve beëindiging van de crisismaatregelen vloeien de middelen terug naar het algemene beeld.

Naar boven