35 993 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2022 (Incidentele suppletoire begroting inzake het Steunpakket eerste kwartaal 2022)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaat die onderdeel is van de Rijksbegroting, wordt op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:

De departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid;

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Nieuw beleid wordt pas in uitvoering genomen nadat het parlement de Ontwerpbegrotingswet 2022 heeft geautoriseerd. De spoedeisende maatregelen in deze incidentele suppletoire begroting 2022 gaan in vanaf 1 januari 2022 en kunnen vanaf dat moment tot betalingen leiden. Indien de formele autorisatie van beide Kamers op dat moment niet is afgerond zal het kabinet de uitvoering van de voorgenomen maatregelen in belang van het Rijk conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016starten. Voor de indiening van deze Incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de brief Steunpakket 1e kwartaal 2022.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, A.D. Wiersma

B Artikelgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen

1. Leeswijzer

1.1 De departementale begroting

In deze Incidentele suppletoire begroting (ISB) van 2022 wordt de begroting voor het jaar 2022 van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) gecorrigeerd in verband met het Steunpakket 1e kwartaal 2022. Onderstaande bedragen hebben betrekking op 2022.

Uitgaven en verplichtingen

  • De uitgaven van beleidsartikel 1 Arbeidsmarkt worden in 2022 met € 1.737 miljoen verhoogd voor de programmakosten Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW)-6.

  • De uitgaven van beleidsartikel 2 Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet worden in 2022 verhoogd met € 15,7 miljoen voor de vereenvoudiging Bijstand voor zelfstandigen (Bbz) voor het 1e kwartaal in 2022.

  • De uitgaven van beleidsartikel 7 Kinderopvang worden in 2022 verhoogd met € 50,0 miljoen voor de herzieningsregeling Tijdelijke Tegemoetkoming Kinderopvang (TTKO).

  • De uitgaven van beleidsartikel 11 Uitvoering worden met € 5,0 miljoen verhoogd voor de uitvoeringskosten NOW-6 door het UWV.

  • Op artikel 96 apparaat kerndepartement worden de uitgaven met € 3,3 miljoen verhoogd voor de uitvoeringskosten NOW-6 door SZW.

  • Op artikel 99 Nog onverdeeld worden de uitgaven voor 2022 met € 200,0 miljoen verhoogd voor de compensatie energierekening via gemeenten.

1.2 Beleid

1.2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven mutaties.
Tabel 1 Overzicht belangrijkste uitgaven mutaties Incidentele suppletoire begroting Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) 2022 (bedragen x € 1.000)
 

uitgaven 2022

artikel nr

Stand begroting 2022 incl NvW en amendementen

49.977.659

alle

     

Belangrijkste suppletoire mutaties:

   

Programmakosten NOW 6.0

1.737.000

1

Vereenvoudiging Bbz

15.674

2

Herzieningsregeling TTKO

50.000

7

Uitvoeringskosten NOW UWV

5.000

11

Uitvoeringskosten NOW departement

3.300

96

Compensatie energierekening

200.000

99

     

Stand begroting 2022 na 1e ISB

51.988.633

 

2. Beleidsartikelen

2.1 Artikel 1 Arbeidsmarkt

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting SZW 2022 artikel 1 Arbeidsmarkt (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

 

2022 incl. NvW en amendementen

   

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen:

4.187.661

1.737.000

5.924.661

0

0

0

0

Uitgaven:

3.848.922

1.737.000

5.585.922

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht

93,70%

           
               

Inkomensoverdrachten

521.333

0

521.333

0

0

0

0

Lage-inkomensvoordeel

374.109

0

374.109

0

0

0

0

Minimumjeugdloonvoordeel

18.767

0

18.767

0

0

0

0

Loonkostenvoordelen

128.457

0

128.457

0

0

0

0

               

Subsidies

3.287.400

1.737.000

5.024.400

0

0

0

0

Overige subsidies algemeen

7.032

0

7.032

0

0

0

0

Duurzame inzetbaarheid en leven lang ontwikkelen

11.000

0

11.000

0

0

0

0

Stimuleringsregeling LLO in MKB

65.200

0

65.200

0

0

0

0

Stimulering Arbeidsmarkt Positie

180.321

0

180.321

0

0

0

0

Tijd. noodmaatregel overbrugging werkbehoud

2.839.514

1.737.000

4.576.514

0

0

0

0

Nederland leert door

61.402

0

61.402

0

0

0

0

Maatwerk Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden

122.931

0

122.931

0

0

0

0

               

Opdrachten

30.943

0

30.943

0

0

0

0

Opdrachten

30.943

0

30.943

0

0

0

0

               

Bekostiging

550

0

550

0

0

0

0

Bekostiging

550

0

550

0

0

0

0

               

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken

3.930

0

3.930

0

0

0

0

Ministerie van VWS

56

0

56

0

0

0

0

Ministerie van EZK

3.874

0

3.874

0

0

0

0

               

Bijdrage agentschappen

4.766

0

4.766

0

0

0

0

Agentschap RIVM

4.596

0

4.596

0

0

0

0

Agentschap CJIB

170

0

170

0

0

0

0

               

Ontvangsten

13.810

0

13.810

0

0

0

0

Algemeen

1.110

0

1.110

0

0

0

0

Boeten

12.700

0

12.700

0

0

0

0

Terug ontvangsten NOW

0

0

0

0

0

0

0

Toelichting

Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW)

Het kabinet heeft besloten om een nieuwe NOW-tranche open te stellen in het eerste kwartaal van 2022. Het budgettair effect van de NOW-6 (8e tranche) wordt ingeschat op € 1,75 miljard (inclusief uitvoeringskosten) voor 3 maanden. Het bedrag is een grove inschatting en is afhankelijk van de duur van de contactbeperkende maatregelen en de impact hiervan op bedrijven en werknemers. Ook dient het kabinet nog een besluit te nemen over de precieze en volledige voorwaarden die zullen gelden voor de NOW-6. In deze raming is rekening gehouden met dat de voorwaarden voor de NOW-6 zoveel mogelijk lijken op die van de NOW-5 (subsidieperiode november en december 2021). De regeling wordt voor 80% bevoorschot aan werkgevers en wordt op een later moment afgerekend bij de subsidievaststelling. Zowel de nabetalingen, terugvorderingen als de uitvoeringskosten zullen op een later moment in het juiste kasritme worden geplaatst.

2.2 Artikel 2 Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting SZW 2022 artikel 2 Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

 

2022 incl. NvW en amendementen

   

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen:

7.381.543

15.674

7.397.217

0

0

0

0

Uitgaven:

7.389.554

15.674

7.405.228

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht

99,50%

           
               

Inkomensoverdrachten

7.322.402

15.674

7.338.076

0

0

0

0

Macrobudget participatiewet uitkeringen

6.446.650

15.674

6.462.324

0

0

0

0

en intertemporele tegemoetkoming

             

Tozo en Bijstand zelfstandigen bedrijfskrediet (Bbz 2004)

15.016

0

15.016

0

0

0

0

AIO

380.514

0

380.514

0

0

0

0

Toeslagenwet

474.868

0

474.868

0

0

0

0

Bijstand overig

910

0

910

0

0

0

0

Onderstand (Caribisch Nederland)

4.444

0

4.444

0

0

0

0

               

Subsidies

27.722

0

27.722

0

0

0

0

SBCM

2.800

0

2.800

0

0

0

0

Nibud

314

0

314

0

0

0

0

Overige subsidies algemeen

10.340

0

10.340

0

0

0

0

Armoede en schulden

488

0

488

0

0

0

0

Alle kinderen doen mee

13.780

0

13.780

0

0

0

0

Waarborgfonds Saneringskredieten

0

0

0

0

0

0

0

               

Opdrachten

26.514

0

26.514

0

0

0

0

Opdrachten algemeen

26.514

0

26.514

0

0

0

0

             

0

Bekostiging

1.297

0

1.297

0

0

0

0

ZonMw

1.297

0

1.297

0

0

0

0

               

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

175

0

175

0

0

0

0

ZonMw

175

0

175

0

0

0

0

               

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken

1.100

0

1.100

0

0

0

0

Financiën

1.100

0

1.100

0

0

0

0

               

Bijdrage aan sociale fondsen

10.000

0

10.000

0

0

0

0

Pensioenfonds Wsw

10.000

0

10.000

0

0

0

0

               

Bijdrage agentschappen

335

0

335

0

0

0

0

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

335

0

335

0

0

0

0

               

Bijdrage aan internationale organisaties

9

0

9

0

0

0

0

Contributie CASS

9

0

9

0

0

0

0

               

Ontvangsten

18.215

0

18.215

0

0

0

0

Algemeen

18.215

0

18.215

0

0

0

0

TOZO retour kapitaal verstrekkingen

0

0

0

0

0

0

0

Toelichting

Vereenvoudiging Bbz

Gemeenten worden gefinancierd voor de uitkeringslasten van het Bbz 2004 via het Macrobudget Participatiewetuitkeringen. Eerder is voor 2022 een effect op het deelbudget Bbz van het Macrobudget ingeboekt voor het verhoogde gebruik na het stopzetten van de Tozo. Door verlenging van de tijdelijke wijzigingen van het Bbz neemt het aantal zelfstandigen met recht op een Bbz-uitkering toe. De budgettaire gevolgen voor het eerste kwartaal van 2022 worden geraamd op € 16 miljoen. Dit is een voorlopige inschatting, de daadwerkelijke uitgaven zijn afhankelijk van de ontwikkelingen in de coronamaatregelen en het uiteindelijke beroep op het Bbz. Dit bedrag is exclusief de autonome ontwikkeling van het beroep op het Bbz. De raming kan in 2022 nog worden bijgesteld op basis van bovenstaande ontwikkelingen.

2.3 Artikel 7 Kinderopvang

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting SZW 2022 artikel 7 Kinderopvang (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

 

2022 incl. NvW en amendementen

   

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen:

3.857.977

50.000

3.907.977

0

0

0

0

Uitgaven:

3.857.977

50.000

3.907.977

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht

99,50%

           
               

Inkomensoverdrachten

3.827.732

50.000

3.877.732

0

0

0

0

Kinderopvangtoeslag

3.827.732

0

3.827.732

0

0

0

0

Tegemoetkomingsregeling Eigen Bijdrage

0

50.000

50.000

0

0

0

0

               

Subsidies

9.343

0

9.343

0

0

0

0

Kinderopvang

1.300

0

1.300

0

0

0

0

Subsidies Caribisch Nederland

8.043

0

8.043

0

0

0

0

               

Opdrachten

4.051

0

4.051

0

0

0

0

Overige opdrachten

3.003

0

3.003

0

0

0

0

Opdrachten Caribisch Nederland

1.048

0

1.048

0

0

0

0

               

Bekostiging

1.500

0

1.500

0

0

0

0

Projectbureau PGV

1.500

0

1.500

0

0

0

0

               

Bijdrage agentschappen

8.551

0

8.551

0

0

0

0

Agentschap DUO

8.551

0

8.551

0

0

0

0

               

Bijdrage aan medeoverheden

6.800

0

6.800

0

0

0

0

Versterking Kinderopvang Samenwerking BES(t) 4 kids CN

6.800

0

6.800

0

0

0

0

               

Ontvangsten

1.583.186

0

1.583.186

0

0

0

0

Algemeen

480

0

480

0

0

0

0

Boeten

255.169

0

255.169

0

0

0

0

Terug ontvangsten NOW

1.327.537

0

1.327.537

0

0

0

0

Toelichting

Herzieningsregeling Tijdelijke Tegemoetkoming Kinderopvang

Het kabinet heeft besloten tot een herzieningsregeling voor substantiële verschillen tussen de tegemoetkoming voor de periodes (voorjaar 2020 en winter 2020) dat de kinderopvang gesloten was vanwege het coronavirus en de betaalde eigen bijdrage voor de kinderopvang. Dit is reeds gemeld in de Kamerbrief van 29 november jl., kamerstukken II, 2020–2021 31 322, nr 438. Voor deze uitwerking wordt € 50 miljoen gereserveerd.

2.4 Artikel 11 Uitvoering

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting SZW 2022 artikel 11 Uitvoering (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

 

2022 incl. NvW en amendementen

   

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen:

664.321

5.000

669.321

0

0

0

0

Uitgaven:

665.821

5.000

670.821

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht

99,50%

           
               

Subsidies

1.500

0

1.500

0

0

0

0

Subsidies

1.500

0

1.500

0

0

0

0

               

Opdrachten

3.173

0

3.173

0

0

0

0

Handhaving smal

3.173

0

3.173

0

0

0

0

               

Bekostiging

7.067

0

7.067

0

0

0

0

Uitvoeringskosten CN

7.067

0

7.067

0

0

0

0

               

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

653.271

5.000

658.271

0

0

0

0

Uitvoeringskosten UWV

473.786

5.000

478.786

0

0

0

0

Uitvoeringskosten SVB

166.944

 

166.944

0

0

0

0

Uitvoeringskosten IB

12.541

0

12.541

0

0

0

0

               

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

810

0

810

0

0

0

0

Landelijke Cliëntenraad

810

0

810

0

0

0

0

               

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

Toelichting

Uitvoeringskosten NOW

Dit betreft de uitvoeringskosten UWV voor het uitvoeren van de NOW-6 regeling.

2.5 Artikel 96 Apparaat Kerndepartement

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting SZW 2022 artikel 96 Apparaat Kerndepartement (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

 

2022 incl. NvW en amendementen

   

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen:

471.965

3.300

475.265

0

0

0

0

Uitgaven:

476.979

3.300

480.279

0

0

0

0

               

Personele uitgaven

386.333

3.300

389.633

0

0

0

0

waarvan eigen personeel

377.763

3.300

381.063

0

0

0

0

waarvan externe inhuur

6.450

0

6.450

0

0

0

0

waarvan overige personele uitgaven

2.120

0

2.120

0

0

0

0

               

Materiële uitgaven

90.646

0

90.646

0

0

0

0

waarvan overige materiële uitgaven

17.588

0

17.588

0

0

0

0

waarvan ICT

22.793

0

22.793

0

0

0

0

waarvan bijdrage aan SSO's

50.265

0

50.265

0

0

0

0

               

Ontvangsten

79.893

0

79.893

0

0

0

0

Algemeen

79.893

0

79.893

0

0

0

0

Toelichting

Uitvoeringskosten NOW

Dit betreft de uitvoeringskosten SZW voor het uitvoeren van de NOW-6 regeling.

2.6 Artikel 99 Nog onverdeeld

Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting SZW 2022 artikel 99 Nog onverdeeld
 

Stand ontwerpbegroting

Mutaties ISB

Stand ISB

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

 

2022 incl. NvW en amendementen

   

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen:

141.522

200.000

341.522

0

0

0

0

Uitgaven:

141.443

200.000

341.443

0

0

0

0

               

Overige beleidsuitgaven

141.443

200.000

341.443

0

0

0

0

Onvoorzien

141.443

200.000

341.443

0

0

0

0

               

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

Toelichting

Energietoelage

Gemeenten zullen in 2022 via categoriale bijzondere bijstand een eenmalige tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toekennen aan huishoudens met een laag inkomen. Voor de uitvoering en uitgifte van de eenmalige aanvullende tegemoetkoming – voor huishoudens met een laag inkomen – heeft het kabinet een eenmalig budget van 200,0 miljoen euro beschikbaar gesteld. De middelen zullen via de algemene uitkering van het gemeentefonds aan gemeenten worden verstrekt. Komende Voorjaarsnota worden de middelen overgeboekt naar het Gemeentefonds, zodat het mee kan lopen in de meicirculaire.

Naar boven