35 925 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2022

Nr. 100 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 augustus 2022

Hierbij zend ik u de tweede voortgangsrapportage van de Competitive Neutrality Officer (CNO) van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Naar aanleiding van de motie-Van Den Berg en Wiersma¹ heeft de toenmalig Minister van Economische Zaken en Klimaat uw Kamer toegezegd jaarlijks te rapporteren over het verslag van de CNO² en over andere zaken rondom de aanvullende werkzaamheden van het CBS³.

Tweede voortgangsrapportage

Op 1 juli 2020 zijn de Regeling werkzaamheden derden CBS (hierna: regeling) en de Beleidsregel taakuitoefening CBS (hierna: beleidsregel) in werking getreden, na onduidelijkheid over de rolverdeling tussen marktpartijen en het CBS. De beleidsregel legt vast binnen welke procedurele randvoorwaarden de in de CBS-wet omschreven taak van het CBS uitgevoerd moet worden. In de regeling worden nadere regels gesteld voor de incidentele werkzaamheden aan derden (private partijen). De CNO adviseert het CBS op onafhankelijke wijze over de toepassing van de beleidsregel en de regeling. In de tweede voortgangsrapportage doet de CNO verslag van de wijze waarop regelgeving in het CBS is ingebed, inclusief een cijfermatig overzicht van de aanvullende statistische dienstverlening. De voortgangsrapportage bevat daarnaast een weergave van de wijze waarop het CBS de actiepunten van de vorige voortgangsrapportage heeft geïmplementeerd. De CNO sluit zijn rapportage af met een aantal observaties.

Overige zaken

Naast het verslag van de CNO, heeft de toenmalig Minister van Economische Zaken en Klimaat uw Kamer toegezegd te informeren over overige zaken die spelen rondom de aanvullende werkzaamheden van het CBS.

Ten eerste heeft een branchevereniging voor private statistische dienstverleners in oktober 2020 het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) gedagvaard, omdat zij stellen dat de beleidsregel en ministeriële regeling in strijd zijn met de Wet op het Centraal bureau voor de statistiek. De partij is het specifiek niet eens met de uitleg die gegeven is aan het begrip «derden» in de beleidsregel en regeling. Op 16 juni is de mondelinge behandeling van de zaak in de rechtbank in Den Haag geweest. De rechtbank doet op 31 augustus uitspraak.

Ten tweede is op 23 juni jl. een Kabinetsreactie, het evaluatierapport en de bestuurlijke reactie van het CBS over de evaluatie Centraal Bureau voor de Statistiek verzonden aan uw Kamer.⁴ Het onderzoeks- en adviesbureau KWINK groep heeft in opdracht van EZK deze evaluatie uitgevoerd. Uit de evaluatie is gebleken dat het CBS in de periode 2016–2020 doeltreffend, doelmatig en onafhankelijk functioneerde. Over enkele aanbevelingen uit het rapport is EZK nader met het CBS in gesprek, zoals IT-investeringen. De beleidsregel en regeling zijn in deze evaluatie niet meegenomen en worden separaat geëvalueerd. Deze regelingen zijn inmiddels twee jaar in werking. In een Kamerbrief⁵ heeft de toenmalig Minister van Economische Zaken en Klimaat aangegeven dat dit een goed moment is om deze regelingen te evalueren. Er wordt binnenkort een start gemaakt met de evaluatie van deze regelingen en de uitkomsten zullen in het voorjaar met uw Kamer worden gedeeld.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

---

1 Kamerstuk 35 300 XIII, nr. 95.

2 Art. 9 Beleidsregel taakuitoefening CBS.

3 Kamerstuk 35 399 XIII, nr. 105.

4 Kamerstuk 25 268, nr. 209.

5 Kamerstuk 35 000 XIII, nr. 84.