35 806 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2021 (Negende incidentele suppletoire begroting inzake extra middelen zelftesten mbo en ho in verband met COVID-19)

Nr. 3 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 22 juni 2021

De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, belast met het voorbereidend onderzoek van dit voorstel van wet, heeft de eer verslag uit te brengen in de vorm van een lijst van vragen met de daarop gegeven antwoorden.

De vragen zijn op 17 mei 2021 voorgelegd aan de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media. Bij brief van 17 juni 2021 zijn ze door de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media beantwoord.

Met de vaststelling van het verslag acht de commissie de openbare behandeling van het wetsvoorstel voldoende voorbereid.

De fungerend voorzitter van de commissie, Tellegen

De griffier van de commissie, De Kler

1

Is er inmiddels al een tijdpad bekend over de uitrol van zelftesten in het middelbaar beroepsonderwijs? Zo ja, hoe ziet dat tijdspad eruit? Zo nee, waarom niet?

In de periode tussen 17 mei en 28 mei zijn alle mbo-scholen voor de eerste keer bevoorraad met een levering van zelftesten aan de onderwijsinstelling. Voor de scholen die de distributie onder studenten zelf oppakken geldt een volledige levering met de benodigde testen voor een periode van 2 weken. Voor de bekostigde scholen die hebben besloten hun studenten en medewerkers zelftesten aan te laten vragen via de landelijke portal geldt dat zij enkel een basisvoorraad hebben ontvangen op locatie. Vanaf maandag 31 mei jl. kunnen deze studenten en medewerkers ook zelftesten aanvragen via de landelijke portal. Het merendeel van de instellingen maakt gebruik van deze mogelijkheid en verzorgt de distributie dus niet zelf.

2

Wat is het tijdpad bij de landelijk uitrol van zelftesten in het primair en voortgezet onderwijs? Wanneer kunnen alle leraren rekenen op een beschikbaar gestelde zelftest in het primair en voortgezet onderwijs?

Op 19 april is gestart met de landelijke uitrol van zelftesten in het primair en voortgezet onderwijs. De levering van de testen gaat in rijrondes van twee weken. In de eerste rijronde van 19 tot 30 april zijn alle scholen in het voortgezet onderwijs bezocht. Zij hebben zelftesten ontvangen om het personeel twee keer in de week preventief te laten testen, en de leerlingen risicogericht bij een besmetting op school. Sinds 17 mei ontvangen de scholen in het voortgezet onderwijs ook testen om leerlingen twee keer per week preventief te laten testen. Voor de heropening van 31 mei hebben alle scholen genoeg testen hiervoor ontvangen.

In de eerste rijronde heeft 40% van de scholen in het primair onderwijs zelftesten ontvangen om het personeel twee keer per week preventief te testen. Het was de bedoeling om in deze twee weken alle scholen in het primair onderwijs zelftesten te leveren, maar dit bleek niet mogelijk doordat er leveringsproblemen waren met testen die voor het primair onderwijs bestemd waren. In de rijronde daarna van 3 tot 14 mei waren veel scholen dicht vanwege vakantie en is uiteindelijk 83% van de scholen bezocht. Inmiddels zijn alle basisscholen bezocht.

3

Zijn de zelftests op dit moment al beschikbaar voor studenten in het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs?

Ja, dit is het geval. Vanaf woensdag 5 mei respectievelijk 31 mei jl. kunnen studenten en medewerkers in het ho en mbo zelftesten aanvragen via het landelijke portal.

4

Worden de zelftesten eenmalig of structureel uitgegeven aan studenten en docenten?

In verband met de beschikbaarheid van zelftesten worden zowel bij de instelling als bij een individu op dit moment benodigde testen geleverd voor een periode tussen de twee en vier weken. Na deze periode zal een nieuwe levering plaatsvinden of kan een individu een nieuwe aanvraag doen.

5

Hoe hoog is de bereidheid van studenten in het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs om een sneltest aan te vragen en om deze ook te doen?

Voor de studenten in het middelbaar beroepsonderwijs is het nog niet mogelijk om hier een uitspraak over te doen, aangezien zij pas vanaf 31 mei een aanvraag kunnen indienen en er daarom nog geen gefundeerde uitspraken over gedaan kunnen worden. Op basis van de eerste ervaringen uit het hoger onderwijs is de aanvraagbereidheid van zelftesten onder studenten circa 25%. Er zijn geen gegevens in hoeverre deze zelftesten ook worden uitgevoerd. Vanuit OCW wordt ingezet op actieve communicatie middels social media campagnes om de aanvraagbereidheid te vergroten en door communicatie vanuit de instellingen zelf te stimuleren.

6

Hoe is de bereidheid van studenten om de zelftesten op te halen en daadwerkelijk te gebruiken?

Bij de start van het proces is aan onderwijsinstellingen die de distributie zelf organiseren gevraagd om het verbruik te monitoren. Op instellingsniveau kan op deze wijze worden ingespeeld op de behoeften in leveringsaantallen. Er is op dit moment nog geen overzicht over de bereidheid via deze distributiewijze. Het merendeel van de studenten en medewerkers ontvangt de testen echter niet via de instelling, maar kan deze zelf aanvragen via de landelijke portal. Hier zien we een aanvraagbereidheid van circa 25%. Binnenkort start een onderzoeksbureau met een bredere monitoring van zelftesten in het onderwijs en kinderopvang, waarin ook gedrag en motivatie zal worden meegenomen. Ik zal u daar zo snel mogelijk nader over informeren.

7

Hoeveel zelftests kunnen er door studenten worden aangevraagd? Zit er een maximum aan het aantal zelftesten dat een student per keer of per week of maand kan aanvragen?

De eerste maand hebben studenten en medewerkers per aanvraag vier zelftests ontvangen. Dit zijn voldoende testen voor een periode van twee weken. Na een succesvolle aanvraag wordt de mogelijkheid om opnieuw aan te vragen geblokkeerd voor deze periode. Per 31 mei jl. is het aantal zelftesten per aanvraag opgehoogd naar acht om frequente afname te stimuleren en de aanvraagfrequentie te verlagen. Studenten kunnen nu dus eenmaal per vier weken aanvragen.

8

Hoeveel zelftests zijn er door studenten in middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs op dit moment al aangevraagd?

Het aanvragen van zelftesten via het landelijke portal is mogelijk voor studenten en medewerkers van het grootste deel van de bekostigde instellingen in het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger onderwijs. Door deze groep studenten zijn op datum 31 mei jl. in totaal 276.863 aanvragen gedaan. Gezien de planning voor het middelbaar beroepsonderwijs, waar aanvragen pas vanaf 31 mei mogelijk is, betreft dit voornamelijk studenten uit het hoger onderwijs. Het aantal aanvragen vanuit het mbo bedroeg op 31 mei jl. ruim 8000. Een klein deel organiseert de distributie vanuit de onderwijsinstelling zelf en krijgt hiervoor zelftesten op locatie geleverd, Hun studenten en medewerkers kunnen dan ook niet aanvragen via het portal.

9

Hoeveel onbekostigde erkende of geaccrediteerde onderwijsinstellingen, in respectievelijk het middelbaar en hoger beroepsonderwijs, komen in aanmerking voor de beschikbaarstelling van zelftesten voor studenten en docenten?

Zelftesten worden door de overheid kosteloos beschikbaar gesteld aan alle onderwijsinstellingen die voldoen aan een tweetal criteria. Ten eerste dient de onderwijsinstelling in het bezit te zijn van een geldig BRIN-nummer. Ten tweede dient de onderwijsinstelling onderwijs te verzorgen dat geregistreerd staat in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) of het Centraal register beroepsonderwijs (Crebo).

In het bekostigde onderwijs voldoen alle onderwijsinstellingen aan deze eisen. In het niet-bekostigde erkende of geaccrediteerde onderwijs voldoen 160 instellingen aan deze eisen. Zij komen in aanmerking voor de beschikbaarstelling van zelftesten voor studenten en docenten. Hiervan ontvangen op dit moment 97 niet-bekostigde instellingen zelftesten. De overige 63 instellingen kunnen nog een aanvraag voor zelftesten indienen, maar hebben dit tot dusverre niet gedaan.

10

Hoe verhoudt deze wijziging zich tot de Tijdelijke Wet Testbewijzen?

De zelftesten die aan het onderwijs beschikbaar gesteld zijn, zijn bedoeld om bij te dragen aan het verbeteren van het epidemiologische beeld en dragen daarmee ook bij aan de continuïteit van het onderwijs. Daarbij geldt dat het testen altijd vrijwillig is en geen consequenties heeft voor de mate waarin iemand toegang krijgt tot de onderwijsinstelling. Het gaat hier dus niet om een juridische verplichting om een testbewijs te tonen zodat maatregelen kunnen worden versoepeld, maar om veelvuldig testen op basis van vrijwilligheid. De regering is op dit moment niet voornemens om de mogelijkheid tot het werken met verplichte toegangsbewijzen in te voeren in het mbo en ho. Alleen in de situatie dat ook komend studiejaar nog de 1,5 meter afstand noodzakelijk blijft en een substantiële hoeveelheid fysiek onderwijs in de weg staat, zal de regering de inzet van een coronatoegangsbewijs overwegen. Er zal enkel gebruik worden gemaakt van de wettelijke grondslag daarvoor indien geen minder ingrijpende maatregel mogelijk blijkt om het fysieke onderwijs aanzienlijk op te schalen.