35 508 Conferentie over de Toekomst van Europa

E BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 april 2021

Hierbij informeer ik uw Kamer, conform de toezegging in de brief van 24 maart jl. inzake de uitvoering van de motie van het lid Koole c.s. over de burgerconsultaties in het kader van de Conferentie over de Toekomst van Europa. Conform de toezegging van 15 april jl. aan de Tweede Kamer in het commissiedebat Raad Algemene Zaken en conform de toezegging aan het Tweede Kamerlid Bisschop van 13 oktober 2020 is een gelijkluidende brief aan de Tweede Kamer verzonden.

Nationale burgerconsultaties en communicatie

De Conferentie over de Toekomst van Europa zal formeel van start gaan op 9 mei 2021, de Dag van Europa. Nu de details over de vormgeving van de Conferentie en de burgerbetrokkenheid onlangs duidelijker zijn geworden en op korte termijn verder worden uitgewerkt in de raad van bestuur van de Conferentie, kan het kabinet nader invulling geven aan de nationale burgerbetrokkenheid. Het kabinet ziet de Conferentie als kans om de burger te betrekken bij de Europese Unie. Onderdeel van de burgerbetrokkenheid gedurende de Conferentie is de organisatie van burgerconsultaties. Deze consultaties kunnen op verschillende manieren vorm krijgen. Allereerst zal het kabinet in Nederland nationale burgerconsultaties organiseren op de hierna beschreven wijze. Ten tweede bestaat er de mogelijkheid voor burgers, organisaties, nationale parlementen of overige initiatiefnemers om eigen burgerconsultaties op te zetten. Tot slot hebben nationale parlementen de gelegenheid hun zelfstandige rol te spelen als vertegenwoordiger van hun burgers in de organen van de Conferentie.¹

Kabinetsinzet

Het kabinet is voornemens op tweeërlei wijze de consultatie van de Nederlandse burgers vormgeven. Het kabinet zal het SCP vragen welke kennis verder kan worden ontsloten, aanvullend op het rapport uit 2018, gericht op de vraag wat de Nederlandse burger wil van de Europese Unie. Dit onderzoek was gebaseerd op basis van beschikbaar enquêtemateriaal aangevuld met kwantitatief en kwalitatief onderzoek.² Daarnaast zal het kabinet burgerconsultaties organiseren, uitgevoerd door een externe organisatie. Deze organisatie krijgt de opdracht (digitale of waar mogelijk fysieke) bijeenkomsten te organiseren en inclusieve, representatieve, open en transparante dialogen met Nederlandse burgers te houden. De exacte vormgeving van het aantal dialogen, aantal deelnemende personen en overige aspecten zal in de opdrachtverstrekking en vervolgens in overleg met de uitvoerende organisatie nader worden bepaald.

Het kabinet zal zich ook inzetten voor de betrokkenheid van de Nederlandse burger bij de Conferentie, door de inzet van verschillende communicatiemiddelen. Zo zal ik op de formele startdatum op 9 mei nationaal de aftrap van de Conferentie aankondigen. Verder zal via de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in aanloop naar de nationale burgerconsultaties meer informatie over de organisatie daarvan worden verstrekt. Ook zal gedurende de Conferentie door middel van sociale media en traditionele media informatie worden gedeeld over de voortgang en resultaten van de consultaties.

Overige evenementen, het digitale platform en het Charter

De burgerconsultatie die het kabinet overeenkomstig bovenstaande zal organiseren is niet de enige vorm van betrokkenheid en participatie en betrokkenheid van de Nederlandse burger bij de Conferentie. Iedere burger, organisatie, nationaal parlement of overige initiatiefnemer kan een evenement organiseren om input vanuit burgers in te brengen bij de Conferentie. Ten behoeve van het bundelen van deze informatie en het breed bekend maken van de mogelijkheid om deel te nemen aan dergelijke evenementen, is op maandag 19 april het meertalig digitale platform gelanceerd.³ Dit interactieve platform zal een overzicht geven van de evenementen die georganiseerd worden in het kader van de Conferentie in alle lidstaten en biedt burgers de ruimte om hun ideeën te delen en online bijdragen in te dienen en te bespreken. De raad van bestuur van de Conferentie heeft een kader met voorwaarden vastgesteld genaamd «Charter for citizens and event organisers participating in the Conference on the future of Europe».⁴ Dit Charter stelt bepaalde voorwaarden vast waar evenementen georganiseerd door burgers en overige initiatiefnemers aan moeten voldoen indien zij onderdeel uit gaan maken van de Conferentie. Het Charter is onder meer bedoeld om voor deze evenementen de vrijheid van meningsuiting te waarborgen, discriminatie te voorkomen en inclusiviteit en representativiteit te garanderen. Organisatoren van evenementen worden gevraagd het Charter te ondertekenen en in lijn daarmee te handelen wanneer zij evenementen aanmelden op het digitale platform.

Betrokkenheid nationale parlementen

Als belangrijke dragers van democratische legitimiteit is betrokkenheid van nationale parlementen bij de Conferentie van belang. Het kabinet heeft zich daarom mede op uw verzoek ingezet voor een prominente rol van nationale parlementen in de Conferentie.

De nationale parlementen zijn middels een waarnemersrol voor de trojka van de COSAC vertegenwoordigd in de Executive Board van de Conferentie. Verder zullen vertegenwoordigers van nationale parlementen deelnemen aan de plenaire vergaderingen van de Conferentie. Verwachting is dat er op korte termijn meer duidelijk wordt over de deelname aan plenaire vergaderingen, u wordt hier nader over geïnformeerd. Nationale parlementen kunnen daarnaast, mede ter voorbereiding op hun deelname aan de plenaire vergaderingen, eigen burgerconsultaties of andere evenementen organiseren en deze bij het digitale platform aanmelden. Het kabinet nodigt de Eerste en Tweede Kamer uit te bezien op welke wijze zij hieraan invulling wensen te geven.

De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok

---

1 Zie ook: Kamerstukken II, 2 maart 2021, 35 663, nr. 3.

2 SCP rapport «Wat willen Nederlanders van de Europese Unie?» https://www.scp.nl/publicaties/publicaties/2019/05/17/wat-willen-nederlanders-van-de-europese-unie.

3 Website digitale platform: https://futureu.europa.eu/.

4 Te raadplegen via: https://futureu.europa.eu/pages/charter.