Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 2 april 2019
Op 25 maart 2019 heb ik overleg gevoerd met de provincies Limburg, Noord-Brabant en
Gelderland over de stand van zaken van het project Maaslijn. De provincies zijn gedurende
het project op tegenvallers en vertraging gestuit. In goed overleg hebben Rijk en
regio besloten om gezamenlijk de verantwoordelijk-heid te nemen om de ontstane situatie
in het belang van de reiziger op te lossen. Zowel het Rijk als de regio onderschrijven
het belang van de werkzaamheden aan de Maaslijn om een robuuste dienstregeling uit
te kunnen voeren. Naast de verbetering van de robuustheid draagt dit project ook bij
aan verduurzaming. Volgens de huidige planning kunnen de maatregelen op de Maaslijn
in 2024 gereed zijn.
In 2008 zijn door de provincies Limburg, Noord-Brabant en Gelderland en Rijk afspraken
gemaakt om versnellingsmaatregelen op de Maaslijn te realiseren. Het Rijk heeft hierin
in totaal € 25 miljoen geïnvesteerd. Met de versnellingsmaatregelen wordt de robuustheid
van de dienstregeling verbeterd en wordt de reistijd tussen de knooppunten Nijmegen,
Venlo en Roermond verkort. Vervolgens hebben diezelfde partijen in 2014 afspraken
gemaakt over elektrificatie van de Maaslijn. Het Rijk heeft € 25 miljoen geïnvesteerd
voor deze maatregelen. Elektrificatie leidt tot minder CO2-uitstoot en lagere kosten voor brandstof en het onderhoud van treinen. Ook kunnen
elektrische treinen sneller optrekken dan dieseltreinen waardoor de reistijd wordt
verkort.
De inzet op verbetering van de Maaslijn past in de ambitie uit het Toekomstbeeld OV
om op de verbindende assen naar onder andere het zuiden van het land en ook op regionale
verbindingen te voorzien in een verdere kwaliteitsverbetering door nog meer in te
spelen op de behoefte van de reiziger. Voor Zuid-Nederland richten we ons op de zwakke
plekken in het netwerk, om de robuustheid te versterken en capaciteit op het spoor
verder te vergroten. Met de provincies was de afspraak dat de regio het opdrachtgeverschap
voor het project op zich zou nemen.
Het project Maaslijn heeft sindsdien te maken gehad met diverse wijzigingen binnen
het project, die hebben geleid tot vertraging en meerkosten. De regio heeft moeten
constateren niet in staat te zijn om een project van deze omvang als opdrachtgever
tot een goed einde te kunnen brengen. Daarom heeft zij verzocht of het Rijk bereid
is om de lopende planstudie en daarna de uitvoering van het project Maaslijn over
te nemen.
In het overleg dat ik vorige week heb gevoerd met de betrokken bestuurders, is een
principebesluit genomen over gezamenlijke sturing op de uitvoering van het project
Maaslijn. Dit betekent dat het Rijk actief gaat meesturen om de verbetermaatregelen
en de elektrificatie van de Maaslijn tijdig en binnen budget te realiseren. Doelmatige
uitvoering en het verbeteren van de dienstverlening voor de reiziger staan daarbij
voorop. Hiertoe zijn afspraken gemaakt over het gelijkelijk verdelen van risico’s
die zich gedurende de verdere uitwerking van het project kunnen voordoen. Om het project
te realiseren draagt de regio gezamenlijk € 153 miljoen bij aan het project en het
Rijk € 60 miljoen. Dit betekent dat het Rijk additioneel € 10 miljoen beschikbaar
stelt om het project Maaslijn te kunnen realiseren. Afspraken over de risicoverdeling
en bijdrage aan het project zijn gebaseerd op een gedetailleerde kostenraming van
ProRail.
Regio en Rijk zullen de komende weken gezamenlijk werken aan een bestuursovereenkomst
om het principebesluit uit te werken. Hierover zal ik u bij de MIRT-brief van dit
voorjaar nader informeren.
De afgelopen periode werd duidelijk dat de ambities voor de Maaslijn mogelijk niet
tijdig gerealiseerd zouden kunnen worden, met alle nadelen die dit voor reizigers
kan hebben. De afspraken die Rijk en regio nu met elkaar hebben gemaakt, geven een
nieuw en helder perspectief. Ik heb er vertrouwen in dat samen met de regio dit project
tot een goed einde kan worden gebracht.
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
S. van Veldhoven-van der Meer