34 845 XVII Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2017 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2017 wijzigingen aan te brengen in:

de departementale begrotingsstaat voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII);

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, S.A.M. Kaag

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Voorstel van wet

Door middel van het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de uitgaven van de begroting 2017 van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) te verhogen met EUR 74,8 miljoen en de ontvangsten niet te verhogen.

2. Leeswijzer

In de toelichting worden de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking toegelicht. Ten slotte volgt per artikel de nieuwe stand en een toelichting op de opmerkelijke verschillen.

Per artikel is een tabel opgenomen met de mutaties. De toelichting per beleidsartikel heeft betrekking op de kolom mutaties suppletoire begroting. Omdat er een groot aantal financiële instrumenten bestaat is er in sommige gevallen geen uitputtende opsomming is van de financiële instrumenten per artikelonderdeel.

Conform de Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabiliteitswet van 2001 dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Op begrotingsartikelniveau is in de Rijksbegrotingsvoorschriften omschreven welke ondergrens hiervoor gehanteerd moet worden. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen beleidsmatige en technische mutaties. Als een toelichting nodig is, dan worden voor de uitwerking daarvan in deze suppletoire begroting vervolgens op subartikelniveau de onderliggende uitgavenmutaties toegelicht, indien deze 10% of meer afwijken ten opzichte van de stand van de ontwerpbegroting 2017, met een minimum van EUR 2 miljoen.

Op verplichtingenniveau worden mutaties groter dan 10% ten opzichte van de vorige stand, op begrotingsartikelniveau toegelicht.

3. Overzicht belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2017

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):

Het voorstel is om de uitgaven voor 2017 per saldo te verhogen met EUR 74,8 miljoen. De stijging wordt grotendeels veroorzaakt door een saldo van mutaties op de beleidsartikelen 1, 4 en 5.

De raming van de instroom van asielzoekers in Nederland in 2017 wordt ten opzichte van de Eerste Suppletoire Begroting 2017 verlaagd van 38.700 naar 36.700. De aangepaste raming heeft gevolgen voor de toerekening aan ODA voor de eerstejaarsopvang van vluchtelingen uit DAC-landen. De toerekening voor 2017 wordt daarom verlaagd met EUR 32,8 miljoen. Dit bedrag blijft onderdeel uitmaken van het ODA-budget. Het wordt overgeboekt van de begroting van Justitie en Veiligheid naar de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

In aanvulling op het bovenstaande vindt u hieronder een overzicht van de meest in het oog springende wijzigingen in de uitgaven ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2017 van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):

Bedragen x EUR 1 miljoen

Artikel		Mutatie
1.2	Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid	– 11
1.3	Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden	+ 30,3
1.4	Dutch Good Growth Fund	– 36,5
4.1	Humanitaire hulp	+ 26
4.3	Veiligheid & Rechtsorde	– 50
5.4	Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen	+ 100,5

Toelichting

Artikel 1

De daling van de uitgaven op artikel 1.2 Versterkte Nederlandser Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid komt met name doordat er minder dan verwacht (EUR 10 miljoen) is uitgegeven aan het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF). Verder leidt veranderde regelgeving voor bevoorschotting van uitvoerder Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO) tot een budget verschuiving naar volgend jaar.

De toename van de uitgaven binnen het artikel 1.3 Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden (met EUR 30 miljoen in totaal) wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een Nederlandse bijdrage aan het Women Entrepreneurs Financing Initiative (WeFi) van EUR 9 miljoen.

De daling van de uitgaven op artikel 1.4 Dutch Good Growth (DGGF) Fund wordt veroorzaakt doordat de totale vraag op de onderdelen (1) Investeren Nederlands mkb en (3) Exporteren Nederlands mkb binnen het DGGF in 2017 lager uitvalt.

Artikel 4

Op artikel 4.1 Humanitaire hulp worden de uitgaven met EUR 26 miljoen verhoogd. Zo worden er extra bijdragen gedaan aan het United Nations Relief and Works Agency, het wereldvoedselprogramma en diverse noodhulpprogramma’s in Zuid-Soedan, Jemen, de Centraal Afrikaanse Republiek en Somalië.

Binnen artikel 4.3 Veiligheid & Rechtsorde vindt per saldo een daling in de uitgaven plaats van EUR 50 miljoen. Dit komt doordat een deel van de middelen voor vluchtelingenopvang in de regio pas in 2018 en 2019 tot betaling komt. De verplichtingen zijn reeds aangegaan.

Artikel 5

De totale mutatie van per saldo EUR 100,5 miljoen bestaat met name uit een BNI-bijstelling en een verlaging van de toerekening van de eerstejaars asielopvang. De BNI-bijstelling van EUR 75,7 miljoen wordt verklaard door de Macro Economische Verkenning (MEV) van het Centraal Planbureau (CPB) die is gemeld bij de Miljoenennota. Daarnaast leiden aanpassingen in met name de toerekening voor de eerstejaars asielopvang, tot een verlaging van deze uitgaven met EUR 32,8 miljoen. De mutatie van EUR 24,8 miljoen betreft een som van mutaties van ODA-middelen die binnen de HGIS in 2017 niet tot besteding zijn gekomen. De middelen worden geparkeerd op het verdeelartikel.

4. Toelichting per beleidsartikel

Beleidsartikel 1

Beleidsartikel 1 Duurzame handel en investeringen Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2017 (1)	Stand 1e suppletoire begroting 2017 (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting 2017 (4)=(2+3)
					Mutaties Miljoenennota 2017	Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2017
Verplichtingen			242.591	549.024	0	– 154.891	394.133
	waarvan garantieverplichtingen		70.000	70.000		0	70.000
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			496.986	517.562	0	– 20.370	497.192
		waarvan juridisch verplicht		100%			100%
1.1	Versterkt internationaal handelssysteem, met aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen		11.440	18.483	0	– 3.120	15.363
	Opdrachten
		Beleidsondersteuning internationaal ondernemen (non-ODA)	2.794	3.765	– 1.500	950	3.215
	Bijdrage (inter)nationale organisaties
		Contributies internationaal ondernemen (non-ODA)	5.670	5.670	0	0	5.670
	Subsidies
		Beleidsondersteuning, evaluaties en onderzoek			1.500	0	1.500
		Maatschappelijk verantwoord ondernemen	2.976	9.048	0	– 4.070	4.978
1.2	Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid		82.667	92.555	0	– 11.050	81.505
	Subsidies
		Starters International Business (SIB)/ Programma Strategische Beurzen (non-ODA)	5.200	6.400	0	712	7.112
		Partners for International Business (PIB) (non-ODA)	8.000	7.885	0	712	8.597
		Sport en OS	1.100	1.100	– 1.100	0	0
		Demonstratieprojecten, haalbaarheidsstudies en investeringsstudies (DHI) (non-ODA)	6.000	5.900	0	713	6.613
		Overig Programmatische Aanpak (non-ODA)	500	0	0	0	0
		PSO/2g@there (non-ODA)	500	0	0	0	0
		Dutch Trade and Investment Fund (non-ODA)	20.643	20.643	0	– 10.000	10.643
		Versterking concurrentiepositie Nederland		9.200	0	– 3.800	5.400
		Versterking economische functie	0	0	527	613	1.140
		Aanvullende opdrachten	0	0	5.062		5.062
		Overig (non-ODA)	0	0	1.838		1.838
	Leningen
		Finance for International Business (FIB) (non-ODA)	900	0	0	0	0
		Overig			1.100		1.100
	Bijdragen aan agentschappen
		Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (non-ODA)	26.000	35.500	– 6.900	0	28.600
		Versterking economische functie (NBSO's via RVO) (non-ODA)	5.927	5.927	– 527	0	5.400
1.3	Versterkte private sector en een verbeterd investeringsklimaat in ontwikkelingslanden		294.379	298.024	0	30.300	328.324
	Subsidies
		Transitiefaciliteit	168	853	0	787	1 640
		Marktontwikkeling in het kader van private sector development	54.251	40.838	0	17.262	58.100
		Wet en regelgeving	5.000	6.000	0	0	6.000
		Financiële sectorontwikkeling	26.338	25.000	0	9.000	34.000
		Versterking privaat ondernemerschap	35.260	55.000	0	4.000	59.000
		Infrastructuurontwikkeling	75.587	88.250	0	– 5.250	83.000
		Samenwerking bedrijfsleven en PPP's	16.900	7.000	0	– 3.300	3.700
		Versterking privaat ondernemerschap non-ODA	2.794	2.200	0	0	2.200
		Technische assistentie DGGF	10.800	8.000	0	0	8.000
	Bijdragen aan agentschappen
		Rijksdienst voor Ondernemend Nederland	42.355	36.000	0	8.700	44.700
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		International Labour Organization	5.217	5.733	0	– 604	5.129
		Partnershipprogramma ILO	5.000	5.500	0	0	5.500
		Landenprogramma's ondernemingsklimaat	13.000	16.150	0	– 295	15.855
		Bedrijfsmatige technische bijstand	1.709	1.500	0	0	1.500
1.4	Dutch Good Growth Fund: intensivering van ontwikkelingsrelevante investeringen in en handel met ontwikkelingslanden door het Nederlandse en het lokale bedrijfsleven, met de focus op het MKB en bij uitzondering en onder condities grootbedrijf		108.500	108.500	0	– 36.500	72.000
	Subsidies/Leningen/Garanties
		programma's Dutch Good Growth Fund	108.500	108.500	0	– 36.500	72.000
Ontvangsten			23.126	13.126	0	0	13.126
1.10	Ontvangsten duurzame handel en investeringen		22 626	12.626	0	0	12.626
1.40	Ontvangsten DGGF		500	500	0	0	500

Verplichtingen

Op het verplichtingenbudget is er een daling te zien van EUR 154 miljoen. Deze daling wordt voornamelijk veroorzaakt door het programma DRIVE (ontwikkelingsrelevante infrastructuurprojecten) in het kader van Private Sector Development (PSD). Voor dit programma is EUR 150 miljoen minder verplichtingenbudget nodig omdat de inschrijvingsronde voor 2017 is komen te vervallen. Daarnaast is regelgeving voor de bevoorschotting van beleidsgelden aan het Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), waar het fonds is belegd, gewijzigd. In plaats van halfjaarlijkse bevoorschotting vindt nu maandelijks een afrekening plaats. Deze onbestede middelen zullen worden ingezet voor het fonds ter bestrijding van kinderarbeid en in 2018 tot uitgaven leiden.

Uitgaven

Artikel 1.1

De daling wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door achterblijvende uitgaven van het fonds voor de bestrijding van kinderarbeid (EUR 4 miljoen). Het afronden van de benodigde tender procedures kost meer tijd dan verwacht.

Artikel 1.2

De per saldo daling van de uitgaven met EUR 11 miljoen komt enerzijds doordat er minder dan verwacht (EUR 10 miljoen) is uitgegeven aan het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF). De reden hiervoor is dat de opstartfase langer duurt. Anderzijds leidt veranderde regelgeving voor bevoorschotting van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO) er toe dat een deel van de uitgaven die voorzien waren in 2017 in 2018 zullen worden gedaan. De activiteiten voor versterking van de concurrentiepositie Nederland (de «Werkplaats» EUR -3,8 miljoen) zijn bij de RvO belegd.

Artikel 1.3

De per saldo toename van het budget met EUR 30 miljoen op dit artikel wordt veroorzaakt door de Nederlandse bijdrage aan het Women Entrepreneurs Financing Initiative (WeFi) van EUR 9 miljoen en een stijging in de uitvoeringskosten aan de RVO met EUR 8,7 miljoen. Ook wordt er EUR 17,2 miljoen meer uitgegeven aan Marktontwikkeling in het kader van private sector ontwikkeling in verband met de uitvoering van een nieuwe fase van het Trade Mark East Africa en Accelerating Trade West Africa. De verhoging van de uitgaven met EUR 4 miljoen voor versterking privaat ondernemerschap worden veroorzaakt door hogere uitgaven aan onder andere PSD apps. De lagere uitgaven op infrastructuurontwikkeling met EUR 5,2 miljoen en samenwerking bedrijfsleven en Publiek Private Partnerschappen (PPP’s) met EUR 3,3 miljoen worden veroorzaakt door de nieuwe bevoorschottingssystematiek van beleidsgelden aan de RVO.

Artikel 1.4

Bij het Dutch Good Growth Fund is sprake van een verlaging van EUR 36,5 miljoen. De totale vraag op de onderdelen (1) Investeren Nederlands mkb en (3) Exporteren Nederlands mkb binnen het DGGF valt in 2017 lager uit.

Beleidsartikel 2

Beleidsartikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid en water Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2017 (1)	Stand 1e suppletoire begrot ing 2017 (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting 2017 (4)=(2+3)
					Mutaties Miljoenennota 2017	Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2017
Verplichtingen			476.815	790.466	0	55.640	846.106
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			660.072	661.579	0	8.934	670.513
		waarvan juridisch verplicht		93%			100%
2.1	Toename van voedselzekerheid		347.795	347.795	0	0	347.795
	Subsidies
		Internationaal onderwijsprogramma voedselzekerheid	0	510	0	0	510
		Bevorderen inclusieve en duurzame groei in de agrarische sector	73.886	71.990	0	0	71.990
		Kennis en capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid	77.013	53.795	0	0	53.795
		Uitbannen huidige honger en voeding	21.000	22.000	0	0	22.000
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		realiseren ecologische houdbare voedselsystemen	31.998	30.000	0	0	30.000
		Landenprogramma's voedselzekerheid	143.898	169.500	0	0	169.500
2.2	Verbeterd waterbeheer, drinkwater en sanitatie		195.210	195.210	0	0	195.210
	Subsidies
		Integraal waterbeheer	32.895	32.895	0	0	32.895
		Drinkwater en sanitatie	41.140	41.140	0	0	41.140
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		Wereldbank	10.000	10.000	0	0	10.000
		Landenprogramma's integraal waterbeheer	64.150	64.150	0	0	64.150
		Landenprogramma's drinkwater en sanitatie	47.025	47.025	0	0	47.025
2.3	Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen, tegengaan van klimaatverandering en vergrote weerbaarheid van de bevolking tegen onafwendbare klimaatverandering		117.067	118.574	0	8.934	127.508
	Subsidies
		Hernieuwbare energie	27.500	27.500	0	5.000	32.500
		Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen en klimaat algemeen	42.008	42.333	0	4.000	46.333
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		Klimaat: algemene vrijwillige en verplichte bijdragen	18.140	18.140	0	1.000	19.140
		GEF	20.750	20.750	0	0	20.750
		UNEP	5.142	5.142	0	0	5.142
		Landenprogramma's klimaatbeleid	1.795	2.406	0	– 520	1.886
		Centrale klimaat programma's (non-ODA)	1.375	1.946	0	– 546	1.400
		Contributie IZA/IZT	357	357	0	0	357

Verplichtingen

Om de beleidsdoelstellingen te realiseren op het speerpunt «voedselzekerheid» is het verplichtingenbudget verhoogd voor diverse voedselzekerheidsprojecten. Het betreft bijvoorbeeld een nieuwe bijdrage aan het CGIAR Research Program on Agriculture for Nutrition and Health, de Global Alliance for Improved Nutrition en aan SNV.

Uitgaven

Geen toelichting.

Beleidsartikel 3

Beleidsartikel 3 Sociale vooruitgang Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2017 (1)	Stand 1e suppletoire begroting 2017 (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting 2017 (4)=(2+3)
					Mutaties Miljoenennota 2017	Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2017
Verplichtingen			222.763	396.200	0	52.372	448.572
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			727.524	717.148	0	11.703	728.851
		waarvan juridisch verplicht		96%			100%
3.1	Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van HIV/aids		416.784	416.784	0	16.910	433.694
	Subsidies
		Centrale programma's SRGR & HIV/aids	168.914	166.903	0	18.490	185.393
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		UNICEF	10.000	11.000	0	0	11.000
		UNAIDS	18.000	18.000	0	0	18.000
		Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis	52.000	52.000	0	3.300	55.300
		UNFPA	65.500	68.500	0	– 8.500	60.000
		WHO-PAHO	6.713	6.713	0	1.810	8.523
		Partnershipprogramma WHO	11.683	11.683	0	1.810	13.493
		Landenprogramma's SRGR & HIV/aids	83.974	81.985	0	0	81.985
3.2	Gelijke rechten en kansen voor vrouwen		53.989	43.699	0	0	43.699
	Subsidies
		Vrouwenrechten en gendergelijkheid	42.289	31.739	0	0	31.739
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		UNWOMEN	7.000	7.000	0	0	7.000
		Landenprogramma's gelijke rechten en kansen voor vrouwen	4.700	4.960	0	0	4.960
3.3	Versterkt maatschappelijk middenveld		221.451	221.365	0	– 8.222	213.143
	Subsidies
		Vakbondsmedefinancieringsprogramma	2.451	2.451	0	– 7.722	– 5.271
		Strategische partnerschappen	219.000	218.064	0	0	218.064
		Twinningsfaciliteit Suriname	0	850	0	– 500	350
3.4	Toename van het aantal goed opgeleide professionals, versterking van hoger- en beroepsonderwijsinstellingen en het bevorderen van beleidsrelevant onderzoek		35.300	35.300	0	3.015	38.315
	Subsidies
		Onderzoekprogramma's	3.000	3.000	0	515	3.515
		Internationale hoger onderwijsprogramma's	32.300	32.300	0	2.500	34.800

Verplichtingen

Per saldo stijgt het budget voor verplichtingen met EUR 52 miljoen. Deze verhoging komt vooral vanwege nieuwe verplichtingen in het kader van «She Decides» (EUR 25 miljoen). Daarnaast wordt onder andere de verplichting aan The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria (GFATM) met EUR 10 miljoen verhoogd om uitvoering te geven aan de motie Van Laar van Veldhoven (Kamerstuk 34 550-XVII, nr. 29). De verplichting aan het United Nations Population Fund wordt verhoogd (EUR 3 miljoen) om uitvoering te geven aan het amendement Taveerne (Kamerstuk 34 550, nr. 16).

Uitgaven

Geen toelichting.

Beleidsartikel 4

Beleidsartikel 4 Vrede en veiligheid voor ontwikkeling Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2017 (1)	Stand 1e suppletoire begroting 2017 (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting 2017 (4)=(2+3)
					Mutaties Miljoenennota 2017	Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2017
Verplichtingen			329.990	557.743	0	165.373	723.116
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			469.106	714.474	0	– 24.000	690.474
		waarvan juridisch verplicht		71%			100%
4.1	Humanitaire hulp		220.017	220.191	0	26.000	246.191
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		UNHCR	46.000	46.000	0	0	46.000
		Wereldvoedselprogramma	36.000	36.000	0	5.000	41.000
		UNRWA	13.000	13.000	0	6.000	19.000
		Noodhulpprogramma's	124.000	124.000	0	15.000	139.000
		Noodhulpprogramma's non-ODA	1.017	1.191	0	0	1.191
4.3	Rechtstaatontwikkeling, wederopbouw, vredesopbouw, versterkte legitimiteit van democratische structuren en tegengaan van corruptie		191.718	333.935	0	– 50.000	283.935
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		landenprogramma's legitieme en capabele overheid	1.530	1.789	0	– 1.000	789
		Landenprogramma's functionerende rechtsorde	79.126	98.176	0	701	98.877
		Landenprogramma's inclusieve en politieke processen; vredesdialoog en conflictpreventie	4.500	4.500	0	2.000	6.500
		functionerende rechtsorde	10.000	10.000	0	0	10.000
		Inclusieve politieke processen: vredesdialoog en conflictpreventie	31.287	21.287	0	– 1.576	19.711
		Vredesdividend: werkgelegenheid en basisvoorzieningen	46.000	66.000	0	0	66.000
		Legitieme en capabele overheid	19.275	19.966	0	– 125	19.841
		Vluchtelingenopvang in de regio	0	112.217	0	– 50.000	62.217
4.4	Noodhulpfonds		57.371	160.348	0	0	160.348
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Noodhulpfonds	57.371	160.348	0	0	160.348

Verplichtingen

De per saldo verhoging van de verplichtingen met EUR 165,3 miljoen komt hoofdzakelijk door de ophoging van het budget voor humanitaire hulp. Het betreft onder meer nieuwe meerjarige verplichtingen aan het UN Central Emergency Response Fund (CERF), het Rode Kruis (ICRC) en OCHA, het UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs.

Uitgaven

Artikel 4.1

De uitgaven voor humanitaire hulp worden met EUR 26 miljoen verhoogd. Zo wordt er een extra bijdrage gedaan aan het United Nations Relief and Works Agency (UNRWA) van EUR 6 miljoen, het wereldvoedselprogramma van EUR 5 miljoen en een bijdrage van EUR 15 miljoen aan diverse noodhulpprogramma’s in Zuid-Soedan, Jemen, de Centraal Afrikaanse Republiek en Somalië.

Artikel 4.3

De per saldo daling van de uitgaven met EUR 50 miljoen komt doordat een deel van de middelen voor vluchtelingenopvang in de regio pas in 2018 en 2019 tot betaling komt. De verplichtingen zijn reeds aangegaan. Daarnaast wordt er EUR 2 miljoen meer uitgegeven aan landenprogramma’s in Oeganda, Rwanda en Zuid-Soedan die werken aan inclusieve politieke processen op het gebied van vredesdialoog en conflictpreventie.

Beleidsartikel 5

Beleidsartikel 5 Versterkte kaders voor ontwikkeling Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2017 (1)	Stand 1e suppletoire begroting 2017 (2)	Mutaties 2e suppletoire begroting (3)		Stand 2e suppletoire begroting 2017 (4)=(2+3)
					Mutaties Miljoenennota 2017	Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2017
Verplichtingen			27.767	299.078	0	29.814	328.892
	waarvan garantieverplichtingen
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			– 107.631	145.000	75.702	22.838	243.540
		waarvan juridisch verplicht		100%			97%
5.1	Versterkte multilaterale betrokkenheid		135.120	142.515	0	– 61	142.454
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		UNDP	28.000	28.000	0	0	28.000
		UNICEF	14.000	14.000	0	0	14.000
		UNIDO	1.950	1.950	0	– 90	1.860
		Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen	66.358	73.753	0	0	73.753
		Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken	6.453	6.453	0	29	6.482
		Speciale multilaterale activiteiten	9.359	9.359	0	0	9.359
		Assistent-deskundigen programma	9.000	9.000	0	0	9.000
5.2	Overig armoedebeleid		71.952	71.437	0	– 1.942	69.495
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling	10.404	11.088	0	– 1.327	9.761
		Voorlichting op het terrein van ontwikkelingssamen-werking	3.250	2.650	0	– 500	2.150
		Schuldverlichting	52.480	52.480	0	0	52.480
		Unesco	4.400	4.400	0	– 115	4.285
	Overige
		Overige	0	819	0	0	819
5.3	Bijdrage aan migratie en ontwikkeling		15.000	25.000	0	0	25.000
	Subsidies
		Migratie en ontwikkeling	5.000	5.000	0	0	5.000
	Diversen
		Migratie en ontwikkeling	10.000	20.000	0	0	20.000
5.4	Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen		– 329.703	– 93.952	75.702	24.841	6.591
	Ontvangsten		77.082	77.082	0	0	77.082
5.20	Ontvangsten en restituties met betrekking tot leningen		45.906	45.906	0	0	45.906
5.21	Ontvangsten OS		31.176	31.176	0	0	31.176
5.22	Koersverschillen OS		pm	pm	pm	pm	pm
5.23	Diverse ontvangsten non-ODA		0	0	0	0	0

Verplichtingen

De verhoging van het verplichtingenbudget betreft de Nederlandse bijdrage aan de International Development Association (IDA) van de Wereldbank. Omdat de bijdrage in een andere valuta dan de Euro geschiedt en daarmee koersschommelingen ontstaan is het nodig de verplichtingenraming hiervoor bij te stellen.

Uitgaven

Artikel 5.4

De totale mutatie van per saldo EUR 100,5 miljoen bestaat met name uit een BNI-bijstelling en een verlaging van de toerekening van de eerstejaars asielopvang. De BNI-bijstelling van EUR 75,7 miljoen wordt verklaard door de Macro Economische Verkenning (MEV) van het Centraal Planbureau (CPB) die is gemeld bij de Miljoenennota. Daarnaast leiden aanpassingen in met name de toerekening voor de eerstejaars asielopvang, tot een verlaging van deze uitgaven met EUR 32,8 miljoen. De mutatie van EUR 24,8 miljoen betreft een som van mutaties van ODA-middelen die binnen de HGIS in 2017 niet tot besteding zijn gekomen. De middelen worden geparkeerd op het verdeelartikel.