34 686 Raming der voor de Tweede Kamer in 2018 benodigde uitgaven, alsmede aanwijzing en raming van de ontvangsten

Nr. 1 GELEIDENDE BRIEF

Den Haag, 22 februari 2017

De Tweede Kamer is onafhankelijk van de regering en stelt daarom elk jaar haar eigen begroting op, de Raming. Elk voorjaar behandelt de Tweede Kamer de Raming, die daarna wordt verwerkt in de begroting van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

In deze brief worden de prioriteiten en aandachtspunten beschreven, die aan de basis van de Raming 2018 liggen. Met het oog op de continuïteit wordt nadrukkelijk voortgebouwd op de Raming 2017 (Kamerstuk 34 444). Veel van de ontwikkelingen die in het afgelopen jaar in gang zijn gezet, lopen door in 2017 en 2018.

Terugblik – resultaten

In de Raming 2017 heeft het presidium twee concrete speerpunten benoemd.

Het eerste is de informatiepositie van de Kamer. Een stevige informatiepositie is van cruciaal belang om, op een onafhankelijke manier, invulling te geven aan de controlerende en medewetgevende rol die de Tweede Kamer heeft. Op dit terrein zijn verschillende stappen gezet:

• Op initiatief van de Kamervoorzitter heeft de Klankbordgroep Versterking Kennis- en Onderzoeksfunctie (KVKO) onderzoek gedaan naar de eigen kennis- en onderzoeksfunctie. Het heeft geresulteerd in het adviesrapport «Kennis is macht», met aanbevelingen om de informatiepositie van Kamercommissies te versterken. Vanaf 1 januari 2017 werken drie commissies als experiment met het door de KVKO aanbevolen dienstverleningsconcept. Het is de bedoeling dat het concept per 1 september 2017 in alle commissies wordt ingevoerd, waarbij de uitkomsten van de experimenteerperiode zullen worden betrokken.

• In gesprekken met bewindspersonen heeft de Kamervoorzitter consequent aandacht gevraagd voor de informatiepositie van de Kamer. Dit heeft er toe geleid dat de Minister van Binnenlandse Zaken een notitie heeft opgesteld, waarin wordt ingegaan op de kaders van artikel 68 Grondwet. Deze notitie wordt op dit moment behandeld door de commissie voor Binnenlandse Zaken. Daarnaast heeft de Kamervoorzitter stappen gezet om de beantwoordingstermijn van schriftelijke vragen te verkorten.

Een tweede speerpunt dat in de Raming 2017 is benoemd, is transparantie. Het hoort bij een modern parlement om de verbinding te zoeken met de omringende wereld. Op dit terrein zijn verschillende stappen gezet:

• De app Debat Direct is gelanceerd en er is actief over gecommuniceerd. De app wordt inmiddels door ruim 159.000 mensen gebruikt.

• Op basis van signalen van buiten – onder meer wetenschappers en journalisten – is gewerkt aan een nieuw ontwerp van de website. De eerste nieuwe pagina’s zijn in januari 2017 live gegaan. Later worden ook de achterliggende pagina’s vernieuwd. Informatie is beter gestructureerd en er wordt meer aandacht gevestigd op het commissiewerk.

• Medio februari 2017 is het Open Data Portaal operationeel; een apart communicatiekanaal (opendata.tweedekamer.nl), specifiek gericht op professionals. Het gaat bijvoorbeeld om journalisten of wetenschappers die data/informatie zoeken die niet op de website te vinden is, of mensen die data/informatie willen gebruiken voor een eigen (web)applicatie.

• Er wordt voorzien in een extra open dag in mei 2017; die open dag wordt in samenwerking met Nationaal Comité 4 en 5 mei georganiseerd.

Om deze ambities te kunnen verwezenlijken, is – en wordt – gebouwd aan een professionele, slagvaardige ambtelijke organisatie. Op dit terrein zijn verschillende stappen gezet:

• De aanbevelingen uit het ABD-rapport zijn vertaald in een strategisch plan voor de ambtelijke organisatie, gericht op het realiseren van meer politieke dienstbaarheid. Er is een financieel jaarplan gemaakt voor de verdeling van capaciteit en middelen waarbij een verschuiving van personele capaciteit naar de griffies heeft plaatsgevonden. Voor de begrotingsuitvoering is een nieuwe rapportage aan het presidium in gebruik genomen. Deze biedt meer inzicht in financiën en geeft eveneens meer mogelijkheden tot sturing en bijsturing. Het opnieuw in werking gestelde Auditcommittee ondersteunt het presidium in haar toezichthoudende taak. Er zijn een veiligheidsplan en een Informatiestrategie vastgesteld, met kaders waarbinnen gewerkt moet worden.

• Bij de diensten DA, Communicatie, PenO en BOR en DIV wordt gewerkt aan een reorganisatie om beter te kunnen inspelen op ondersteuningsbehoeften van de politieke organisatie. Deze trajecten zijn in verschillende fasen. De reorganisatie bij DA en Communicatie wordt naar verwachting in 2017 afgerond. BOR, DIV en PenO verkeren in de beginfase. De organisaties van de Beveiligingsdienst en van FEZ worden herijkt.

• Er is een personeelsschouw uitgevoerd die inzicht biedt in de staat van de personele bezetting. Op basis hiervan wordt gewerkt aan kwaliteitsontwikkeling van medewerkers, leidinggevenden en de dienstverlening. Begin 2017 start een management development programma waarbinnen kwaliteitsontwikkeling en mobiliteit centraal zullen staan. De dienstverlening aan Kamerleden en fracties door ondersteunende diensten wordt verbeterd door de totstandkoming van één loket. Deze integrale dienstverlening wordt momenteel voorbereid.

Vooruitblik – Raming 2018

In de voorliggende periode komen er nieuwe uitdagingen op ons pad. Op 23 maart 2017 wordt een nieuwe Kamer geïnstalleerd. De renovatie van het Binnenhof komt dichterbij. Informatie komt steeds sneller en van steeds meer kanten tot ons, en het wordt steeds lastiger om objectieve informatie van nepnieuws te scheiden. Het zijn ontwikkelingen waar de Kamer op inspeelt. Daarbij blijven de eerder benoemde speerpunten richtinggevend.

Aandachtspunten informatiepositie Kamer

• De Voorzitter blijft de bewindslieden actief aanspreken op het voldoen aan de informatieplicht. Uit verschillende voorbeelden blijkt dat actieve informatieverstrekking door de regering aan de Kamer nog altijd niet vanzelfsprekend gaat.

• De nieuwe werkwijze voor de commissies wordt geïmplementeerd. Parallel daaraan wordt de Kamerorganisatie aangepast en toegerust op deze nieuwe manier van werken.

• In het verlengde daarvan wordt de rol van commissies en commissievoorzitters versterkt. Veel van het Kamerwerk gebeurt in commissieverband. De Kamer is erbij gebaat dat deze commissies een stevige positie hebben, dat ze optimaal kunnen functioneren en dat ze aanzien genieten. Op basis van een quickscan wordt gekeken welke mogelijkheden er zijn om commissievoorzitters beter te faciliteren. Tevens wordt gekeken naar de fysieke inrichting van de commissiezalen, om commissievergaderingen dynamischer en aantrekkelijker te maken.

Aandachtspunten transparantie Kamerwerk

• De transparantie van het parlementaire proces is verbeterd door onder meer de introductie van Debat Direct, de vernieuwde website en het Open Data Portaal. De afhankelijkheid van de digitale infrastructuur wordt daardoor steeds groter en de beveiliging van de digitale infrastructuur en informatie is daarmee ook een groeiend aandachtspunt. In overleg met relevante en kundige overheidsinstanties en met een intensivering van de eigen maatregelen en voorzieningen zal de beveiliging tegen cybercrime worden geïntensiveerd. De verder implementatie van de baseline informatiebeveiliging is daarbij van groot belang.

• De voorbereidingen van de renovatie van het Binnenhofcomplex zullen, net als in 2017, ook in 2018 aandacht vragen van de organisatie. Belangrijkste aandachtspunt daarbij is dat de Kamer toegankelijk en het Kamerwerk zichtbaar blijft, ook als de Tweede Kamer verhuist naar de tijdelijke huisvesting op Bezuidenhoutseweg 67. De planning is dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de huidige gebruiker, medio 2017 uit dit pand naar het gerenoveerde VROM-gebouw aan de Rijnstraat verhuist. Het pand wordt daarna geschikt gemaakt voor de tijdelijke huisvesting van de Tweede Kamer. Er is gestart met de ontwikkeling van een Programma van Eisen. Een door het Rijksvastgoedbedrijf geselecteerde architect zal met bouwkundige adviseurs voorstellen doen voor de aanpassingen. De functionaliteit zal zo veel mogelijk gelijk zijn aan die van de huisvesting op het Binnenhof. Waar dit niet mogelijk is worden passende maatregelen getroffen.

• Om aan te sluiten bij het (toenemende) belang dat de maatschappij aan audiovisuele communicatie hecht, worden de audiovisuele faciliteiten doorontwikkeld. De functionaliteiten en het gebruiksgemak van de app Debat Direct worden in 2018 verder verbeterd. De vormgeving van de nieuwe website wordt over de gehele linie doorgevoerd, en er worden nadere stappen gezet om informatie nog toegankelijker en gestructureerder weer te geven. Verder komt er de mogelijkheid om bij het uitzenden en streamen van de debatten in de commissiezalen over te gaan van robotregie naar mobiele regie; dat sluit aan bij de ambitie om commissievergaringen dynamischer en aantrekkelijker te maken.

De primaire focus ligt, kortom, ook in 2018 op een verdere versterking van de informatiepositie van de Kamer en het zichtbaar en inzichtelijk maken van het Kamerwerk. Daarnaast brengt het aantreden van een nieuw kabinet en een nieuwe Kamer de volgende aandachtspunten met zich mee, waar in de Raming 2018 rekening mee wordt gehouden:

• Er wordt geïnventariseerd aan welke (aanvullende) ondersteuning fracties behoefte hebben. Het kan gaan om ondersteuning die binnen de Kamer georganiseerd kan worden, maar bijvoorbeeld ook om externe cursussen/scholing.

• Voorzien is in ieder geval dat intensieve(re) ondersteuning van wetgevingsprocessen nodig is. Het nieuwe kabinet legt in 2018 naar verwachting (veel) nieuwe wetgeving voor aan de Tweede Kamer. Mogelijk doet dat een extra beroep op de capaciteit ter ondersteuning van Griffie Commissies en Bureau Wetgeving.

Daarnaast zal de ontwikkeling van de ambtelijke organisatie naar een professionele en zakelijke dienstverlenende organisatie ook in 2018 doorlopen. Naar verwachting zullen de in gang gezette reorganisatietrajecten in 2018 worden afgerond.

Tenslotte zal de veiligheid van de Kamer, zowel de fysieke veiligheid als de informatieveiligheid een blijvend speerpunt zijn.

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, K. Arib