34 475 X Jaarverslag en slotwet Ministerie van Defensie 2015

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2015 wijzigingen aan te brengen in:

  • a. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X);

  • b. de begrotingsstaat inzake de baten-lastenagentschappen van dit Ministerie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

In dit wetsvoorstel zijn alleen technische uitvoeringsmutaties, mutaties van boekhoudkundige aard of mutaties voortvloeiend uit controlebevindingen opgenomen. In de Slotwet zijn per begrotingsartikel de afwijkingen ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2015 zichtbaar gemaakt.

De begrotingsstanden vanaf de ontwerpbegroting 2015 zijn hieronder in tabelvorm opgenomen. Hierbij is een onderverdeling gemaakt in uitgaven, ontvangsten en verplichtingen.

Daarna zijn tabellen met de budgettaire gevolgen van beleid opgenomen, waardoor inzicht wordt gegeven in de (Slotwet) mutaties op financieel instrumentniveau.

In de eerste en tweede suppletoire begroting 2015 zijn bij de baten-lastenagentschappen geen mutaties opgenomen. Voor het verschil tussen de begroting en de eindrealisatie wordt verwezen naar het Jaarverslag 2015.

2.1 voorstel van wet

Uit de samenvattende departementale begrotingsstaat blijkt dat ten opzichte van de tweede suppletoire begroting de begroting van de uitgaven voor 2015 met € 57,8 miljoen is verhoogd en dat de begroting van de ontvangsten voor 2015 met een bedrag van € 22,9 miljoen is verhoogd. Deze mutaties uit de Slotwet 2015 leiden tot dit uitgavenbudget van € 7.815,8 miljoen en een ontvangstenbudget van € 435,0 miljoen. Het bedrag voor de in 2015 aan te gane verplichtingen wordt verhoogd met € 363,1 miljoen tot een bedrag van € 9.053,1 miljoen.

In aansluiting op de tweede suppletoire begroting 2015 ontstaat samenvattend het volgende beeld:

A. Uitgaven

Totaal van de bijgestelde uitgaven € 57,828 miljoen

B. Ontvangsten

Totaal van de bijgestelde ontvangsten € 22,965 miljoen

2.2 Belangrijkste begrotingswijzigingen van de uitgaven

De totale realisatie is met € 57,8 miljoen bijgesteld. De belangrijkste wijzigingen worden per artikel toegelicht.

Op artikel 1 inzet is de realisatie van de uitgaven € 18,7 lager uitgekomen dan was voorzien met de 2e suppletoire begroting. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan achterblijvende munitieverrekeningen van de strijd tegen ISIS, het vertraagd tot betaling komen van havenbezoeken in de operatie Atalanta en een lagere realisatie van Resolute Support.

Bij de operationele commando’s (de artikelen 2, 3 en 4) is de realisatie hoger uitgevallen dan was voorzien ten tijde van de 2e suppletoire begroting. Deze overschrijdingen zijn bij CZSK, CLAS en CLSK voornamelijk het gevolg van hogere instandhoudingskosten en materiele uitgaven.

Op het artikel investeringen is de totale overschrijding € 62 miljoen. Daarvan betreft € 52,2 miljoen hogere realisatie bij Voorzien in Nieuw Materieel. Projecten die hebben bijgedragen aan de hogere realisatie zijn het groot Pantserwielvoertuig Boxer, de vervanging en modernisering van de Chinook, langer doorvliegen met de F-16 en de verwerving van precision guided ammunition.

De overschrijding bij de Investeringen in ICT (€ 16 miljoen) wordt veroorzaakt door hogere uitgaven voor met name het aanpassen van legacysystemen, waarvan de facturering later werd verwacht. Daarentegen vallen de uitgaven bij investeringen voor infrastructuur € 5 miljoen lager uit vanwege de vertraging in de uitvoering van projecten bij het Rijksvastgoedbedrijf en het niet tijdig realiseren van de opdrachten en de lagere uitgaven voor de NAVO.

Op artikel 7 ondersteuning krijgsmacht door het DMO is de overschrijding € 22 miljoen. Dit komt voornamelijk door hogere uitgaven voor gereedstelling. De uitgaven voor brandstof (€ 8 miljoen), de uitgaven voor instandhouding van de wapensystemen (€ 10 miljoen) waaronder de NSPO (NATO Communications and Information Organization (NCIO) NATO Support Organization) en luchtwapensystemen (LVS) maken hier een aanzienlijk deel van uit. Daarnaast zijn de uitgaven aan persoonsgebonden uitgaven zoals kleding hoger dan geraamd.

Op de niet-beleidsartikelen 9 (algemeen) en 10 Centraal apparaat is er sprake van onderrealisatie van € 19 miljoen resp. € 30,4 miljoen. Voor artikel 9 komt dit doordat het verzoek tot bijdrage van de NAVO budgetten, de «call for contributions» te laat is ontvangen. Voor het artikel 10 wordt de onderrealisatie voornamelijk veroorzaakt door lagere uitgaven op pensioenen, wachtgelden en uitkeringen en SBK (€ 22,7 miljoen). Verder zijn er lagere uitgaven dan verwacht voor de overgang naar het kapitaaldekkingsstelsel met € 8 miljoen, de compensatie van het AOW-gat met € 2,3 miljoen en de waardeoverdrachten met € 2 miljoen. Daarnaast was de realisatie UKW € 7 miljoen lager dan verwacht door lagere uitkeringen en een lagere instroom. Voor de wachtgelden, inactiviteitswedden en het sociaal beleidskader waren de uitgaven € 3,4 miljoen lager dan geraamd.

Het onderstaande overzicht geeft de uitgaven weer, vanaf de begroting, wat de gevolgen zijn van de mutaties voor de verschillende deelbudgetten en welk bedrag uiteindelijk voor elk defensieonderdeel beschikbaar was (x € 1 miljoen):

Bedragen x € 1 miljoen

artikel

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10,0

11

12

  

Omschrijving

Inzet

CZSK

CLAS

CLSK

CKMar

Investeringen krijgsmacht

DMO

CDC

Algemeen

Centraal apparaat

Geheim

Nominaal

en onvoorzien

Totaal

Stand Voorjaarsnota 2015

328,0

708,2

1.163,2

691,8

321,9

1.205,0

726,1

1.052,9

96,9

1.614,8

5,3

80,0

7.993,8

Wijzigingen in samenhang met de Najaarsnota 2015

– 36,7

25,4

44,5

5,4

16,0

– 165,5

10,0

– 5,1

6,9

– 56,8

0,0

– 79,8

– 235,7

Stand Najaarsnota 2015

291,3

733,5

1.207,6

697,2

337,9

1.039,5

736,1

1.047,9

103,8

1.558,0

5,3

0,2

7.758,1

Nadere wijzigingen:

– 18,7

10,9

13,6

14,7

– 0,7

62,1

22,5

3,2

– 19,3

– 30,4

0,0

  

57,8

A. Autonome wijzigingen:

                          

1. Bijstelling uitgaven

                          

2. Doorwerking van de ontvangsten

                          
                           

B. Beleidsmatige wijzigingen:

                          

3. Overhevelingen departementen

                        

0,0

Stand Slotwet 2015

272,6

744,4

1.221,2

711,8

337,1

1.101,6

758,6

1.051,0

84,5

1.527,6

5,3

0,2

7.815,9

opmerking: afrondingsverschillen zijn mogelijk

2.3 Belangrijkste begrotingswijzigingen van de ontvangsten

De hogere ontvangsten (inclusief HGIS) van € 22,9 miljoen vinden vooral hun oorzaak bij de investeringen krijgsmacht door hogere verkoopopbrengsten van € 13,8 miljoen. Daarnaast zijn de VN-ontvangsten voor de Nederlandse bijdrage aan MINUSMA op het artikel inzet € 14,3 miljoen hoger dan geraamd. Daarentegen zijn de personele en materiele ontvangsten bij de operationele commando’s (artikel 2 tot en met 4) in totaliteit € 10 miljoen lager.

Het onderstaande overzicht geeft de ontvangsten weer, vanaf de begroting, wat de gevolgen zijn van de mutaties voor de verschillende deelbudgetten en welk (eventueel afgerond) bedrag uiteindelijk voor elk defensieonderdeel beschikbaar was (x € 1 miljoen):

Overzicht ontvangstenmutaties

artikel

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10,0

11

12

  

Omschrijving

Inzet

CZSK

CLAS

CLSK

CKMar

Investeringen krijgsmacht

DMO

CDC

Algemeen

Centraal apparaat

Geheim

Nominaal en onvoorzien

Totaal

Begroting 2015

6,7

20,0

20,5

15,2

4,6

152,6

42,9

53,8

  

6,8

    

323,0

Wijzigingen in samenhang

                          

1. Bijstelling verkoopopbrengsten

          

25,0

            

25,0

2. Bijstelling overige ontvangsten

      

0,6

  

12,2

  

– 1,9

        

10,8

met de Voorjaarsnota 2015

                          

Stand Voorjaarsnota 2015

6,7

20,0

20,5

15,8

4,6

189,7

42,9

51,9

0,0

6,8

0,0

0,0

358,8

Wijzigingen in samenhang met de Najaarsnota 2015

                          

1. Bijstelling verkoopopbrengsten

          

20,8

            

20,8

2. Bijstelling overige ontvangsten

14,2

– 3,6

– 4,0

– 0,2

0,9

1,3

0,0

2,9

  

20,8

    

32,3

Najaarsnota 2015

20,9

16,4

16,5

15,6

5,5

211,8

42,9

54,8

0,0

27,6

0,0

0,0

412,0

Wijzigingen in samenhang

                          

met de Slotwet 2015

14,4

– 2,0

– 2,9

– 1,5

  

11,0

1,2

2,1

  

0,7

    

22,9

Stand Slotwet 2015

35,3

14,4

13,6

14,0

5,5

222,8

44,1

56,9

0,0

28,3

0,0

0,0

434,9

opmerking: afrondingsverschillen zijn mogelijk

Voor een meer uitgebreide toelichting op de mutaties van de ontvangsten wordt verwezen naar de artikelsgewijze toelichting.

B 3. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Voor het verklaren van verschillen tussen de gerealiseerde bedragen en de standen in de tweede suppletoire begroting 2015 worden op het niveau van artikel de verschillen toegelicht als die groter of gelijk zijn aan 5 procent of € 5 miljoen.

Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 1 Inzet

Artikel 1 Inzet

(Bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

404.026

– 76.049

327.977

– 36.681

291.296

– 23.056

268.240
               

Uitgaven

404.026

– 76.049

327.977

– 36.681

291.296

– 18.679

272.617
               

Programma uitgaven

404.026

– 76.049

327.977

– 36.681

291.296

– 18.679

272.617

Opdracht Inzet

393.350

– 74.599

318.751

– 33.846

291.296

– 18.679

272.617

– Crisisbeheersingsoperaties (HGIS)

393.350

– 74.599

318.751

– 33.846

284.905

– 17.414

267.491

– Financiering nationale inzet krijgsmacht

2.376

750

3.126

7

3.133

– 1.024

2.109

– Overige inzet

8.300

– 2.200

6.100

– 2.842

3.258

– 241

3.017

* bijdrage door SSO's binnen de opdracht Inzet

        

3.488

  

3.488
               

Programma ontvangsten

6.707

0

6.707

14.200

20.907

14.393

35.300

– Crisisbeheersingsoperaties (HGIS)

1.407

0

1.407

19.500

20.907

14.305

35.212

– Overige inzet

5.300

0

5.300

– 5.300

0

88

88

* bijdrage door SSO's betreft DTO/DMO OPS (M€ 3.184) en Paresto (K€ 304)

              

Verplichtingen

De lager gerealiseerde verplichtingen is hoofdzakelijk het gevolg van de van lagere uitgaven, die hieronder worden toegelicht. Tevens zijn er enkele neerwaartse correcties doorgevoerd op de stand aangegane verplichtingen.

Uitgaven

De realisatie van de totale uitgaven van het artikel Inzet is € 18,7 miljoen lager dan in de tweede suppletoire begroting verwacht.

Crisisbeheersingsoperaties (HGIS)

De realisatie van crisisbeheersingsoperaties is uitgekomen op een bedrag van € 267,5 miljoen en daarmee € 17,4 miljoen lager ten opzichte van de tweede suppletoire begroting. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan achterblijvende munitieverrekeningen van de strijd tegen ISIS (€ 8,5 miljoen), het vertraagd tot betaling komen van havenbezoeken in operatie Atalanta (€ 2,2 miljoen) en een lagere realisatie van Resolute Support (€ 5,7 miljoen).

Overige inzet / beleidsmatige mutatie tussen departementen

Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft voor een bedrag van € 0,6 miljoen bijgedragen voor het verkorten van de «Notice to Move» bij het verlenen van militaire bestand door de KMar.

Ontvangsten

De Verenigde Naties hanteren een vergoedingensysteem voor landen die een bijdrage leveren aan VN-missies. In 2016 en 2017 zijn in het BIV ontvangsten geraamd vanwege de Nederlandse bijdrage aan de missie Minusma in Mali. In de genoemde jaren zijn deze ontvangsten ook in het kader verwerkt. Ten tijde van de 2e suppletoire begroting is al € 17,5 miljoen van de ontvangsten binnen gekomen. Hiervan is voorgesteld deze met de eindejaarsmarge aan 2016 en 2017 toe te voegen. In het laatste kwartaal zijn nog eens € 11,1 miljoen aan VN ontvangsten binnengekomen. Ook dit zal met de eindejaarsmarge ten goede komen aan 2016 en 2017.

Daarnaast is er nog € 3,3 miljoen aan ontvangsten binnen gekomen die betrekking hebben op andere lopende missies en operaties.

Beleidsartikel 2 Taakuitvoering Zeestrijdkrachten

Artikel 2 Taakuitvoering Zeestrijdkrachten

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

696.160

11.944

708.104

25.366

733.470

57.067

790.537
               

Uitgaven

696.160

11.944

708.104

25.366

733.470

10.895

744.365
               

Programma uitgaven

124.517

8.498

133.015

– 1.042

131.973

3.199

135.172

Opdracht Gereedstelling en instandhouding Commando ZSK

124.517

8.498

133.015

– 1.042

131.973

3.199

135.172

– Gereedstelling

14.427

7.071

21.498

– 1.930

19.568

– 2.067

17.501

– Bijdrage aan agentschap RWS

16.798

0

16.798

– 603

16.195

4

16.199

– Bijdrage aan sso Paresto

          

2.645

2.645

– Instandhouding

93.292

1.427

94.719

1.491

96.210

2.617

98.827
               

Apparaatsuitgaven

571.643

3.446

575.089

26.408

601.497

7.696

609.193

– Personele uitgaven

509.112

5.516

514.628

22.712

537.340

6.316

543.656

– waarvan eigen personeel

509.112

– 384

508.728

23.006

531.734

6.917

538.651

– waarvan externe inhuur

  

5.900

5.900

– 294

5.606

– 601

5.005

– Materiële uitgaven

62.531

– 2.070

60.461

3.696

64.157

1.380

65.537

– waarvan IT

3.214

– 49

3.165

– 542

2.623

– 135

2.488

– waarvan overige exploitatie

55.989

– 2.021

53.968

2.070

56.038

4.838

60.876

– waarvan bijdrage aan SSO Paresto

3.328

0

3.328

2.168

5.496

– 3.323

2.173
               

Apparaatsontvangsten

19.951

0

19.951

– 3.563

16.388

– 2.001

14.387

Verplichtingen

De hogere realisatie van de verplichtingen van € 57,1 miljoen is een deel het gevolg van hogere uitgaven (€ 10,9 miljoen). Deze hogere uitgaven worden hieronder toegelicht.

De overige € 46,2 miljoen hogere verplichtingen zijn het gevolg van het in december 2015 aangaan van een nieuwe jaarcontract 2016 met de Rijksrederij en het meerjarige onderhoudscontract van het project «Smart L».

Uitgaven

De uitgaven zijn € 10,9 miljoen hoger uitgekomen dan het budget van de tweede suppletoire begroting.

De hogere realisatie bij instandhouding wordt veroorzaakt door hogere uitgaven in 2015 voor het onderhoud aan Zr.Ms. Rotterdam, meerwerk van de havenslepers van de Lingeklasse en de uitvoering van het duurder uitgevallen onderhoud aan de Van Kinsbergen.

Met het meer inzichtelijk maken van de diensten van de SSO’s zijn de uitgaven gesplitst in programma en apparaatsuitgaven. De operationele catering, die door SSO Paresto wordt uitgevoerd, is een onderdeel van gereedstelling. De reguliere catering valt onder het bedrijfsvoeringsbudget voeding en wordt gepresenteerd onder materiele kosten (apparaat).

De uitgaven voor gereedstelling zijn per saldo € 0,5 miljoen hoger uitgevallen (inclusief bijdrage SSO Paresto), doordat bij een schietoefening een drone onherstelbaar is beschadigd.

Ook zijn de uitgaven op apparaat € 7,7 miljoen hoger dan geraamd. Deze hogere apparaatsuitgaven worden veroorzaakt door:

  • – een hogere realisatie op personele uitgaven voor eigen personeel van € 6,9 miljoen als gevolg van overschrijding van de vaar- en oefentoelagen, een overloop van salarisbetalingen, meer SBK-uitgaven als gevolg van een hogere instroom en een lagere uitstroom, hoger dan geplande verplaatsingskosten en hogere uitgaven aan de inzet van reservisten dan was voorzien. Daarnaast heeft de hoge dollarkoers ervoor gezorgd dat de toelagen in het buitenland hoger zijn uitgevallen. Tenslotte heeft de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep dat het niet hebben van eigen huisvesting geen onderscheidend criterium meer vormt voor de toekenning van een vergoeding voor voedingskosten geleid tot hogere uitgaven;

  • – bij externe inhuur zijn de uitgaven € 0,6 miljoen lager als gevolg van het later aangaan van enkele contracten;

  • – een hogere realisatie op overige exploitatie wordt veroorzaakt door meer dienstreizen.

Ontvangsten

De ontvangsten zijn € 2,0 miljoen lager dan in de tweede suppletoire begroting werd verwacht. Dit betreft met name een voor 2015 geraamde terugvordering van BTW, waarvan de ontvangst in pas 2016 gaat plaatsvinden.

Beleidsartikel 3 Taakuitvoering Landstrijdkrachten

Artikel 3 Taakuitvoering Landstrijdkrachten

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

1.121.002

42.170

1.163.172

44.498

1.207.670

– 61.646

1.146.024
               

Uitgaven

1.121.002

42.170

1.163.172

44.498

1.207.670

13.554

1.221.224
               

Programma uitgaven

151.062

4.253

155.315

– 8.010

147.305

11.377

158.682

Opdracht Gereedstelling en instandhouding Commando LAS

151.062

4.253

155.315

– 8.010

147.305

11.377

158.682

– Gereedstelling

46.553

8.177

54.730

– 961

53.769

– 16.724

37.045

– waarvan bijdrage aan SSO Paresto

         

13.944

13.944

– Instandhouding

104.509

– 3.924

100.585

– 7.049

93.536

14.157

107.693
               

Apparaatsuitgaven

969.940

37.917

1.007.857

52.508

1.060.365

2.177

1.062.542

– Personele uitgaven

901.595

30.191

931.786

38.556

970.342

732

971.074

– waarvan eigen personeel

901.095

22.606

923.701

40.286

963.987

2.475

966.462

– waarvan externe inhuur

500

7.585

8.085

– 1.730

6.355

– 1.743

4.612

– Materiële uitgaven

68.345

7.726

76.071

13.952

90.023

1.445

91.468

– waarvan overige exploitatie

58.489

7.726

66.215

9.840

76.055

12.965

89.020

– waarvan bijdrage aan SSO Paresto

9.856

0

9.856

4.112

13.968

– 11.520

2.448
               

Apparaatsontvangsten

20.523

0

20.523

– 3.977

16.546

– 2.874

13.672

Verplichtingen

In 2014 is een aantal verplichtingen aangegaan die in 2015 tot uitgaven leiden. Hierdoor zijn in 2015 minder verplichtingen aangegaan dan begroot.

Uitgaven

Met het meer inzichtelijk maken van de diensten van de SSO’s zijn de uitgaven gesplitst in programma en apparaatsuitgaven. De operationele catering, die door SSO Paresto wordt uitgevoerd, is een onderdeel van gereedstelling. De reguliere catering valt onder het bedrijfsvoeringsbudget voeding en wordt gepresenteerd onder materiele kosten (apparaat).

De uitgaven voor instandhouding zijn € 14,2 miljoen hoger uitgevallen bij het Materieellogistiek Commando Land omdat het op voorraad brengen van de reserve artikelen sneller is gerealiseerd.

Ontvangsten

De ontvangsten zijn € 2,9 miljoen lager dan in de tweede suppletoire begroting 2015 werd verwacht. Dit komt vooral door het uitblijven van incidentele materiële ontvangsten. Daarnaast zijn de ontvangsten voor Eibergen en Garderen met hogere exploitatie uitgaven voor Munster verrekend. In beide gevallen gaat het om uitgaven en ontvangsten die gerelateerd zijn aan het Duits-Nederlandse Legerkorps in Munster.

Beleidsartikel 4 Taakuitvoering Luchtstrijdkrachten

Artikel 4 Taakuitvoering Luchtstrijdkrachten

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

644.308

47.517

691.825

5.362

697.187

104.782

801.969
               

Uitgaven

644.308

47.517

691.825

5.362

697.187

14.669

711.856
               

Programma uitgaven

149.533

29.402

178.935

– 16.600

162.335

5.382

167.717

Opdracht Gereedstelling en instandhouding Commando LSK

149.533

29.402

178.935

– 16.600

162.335

5.382

167.717

– Gereedstelling

13.252

318

13.570

– 6.054

7.516

– 6

7.510

. waarvan bijdragen aan SSO Paresto

          

217

217

– Instandhouding

136.281

29.084

165.365

– 10.546

154.819

5.171

159.990
               

Apparaatsuitgaven

494.775

18.115

512.890

21.962

534.852

9.287

544.139

– Personele uitgaven

388.274

3.956

392.230

22.000

414.230

1.306

415.536

– waarvan eigen personeel

387.274

– 2.544

384.730

23.500

408.230

938

409.168

– waarvan externe inhuur

1.000

6.500

7.500

– 1.500

6.000

368

6.368

– Materiële uitgaven

106.501

14.159

120.660

– 38

120.622

7.981

128.603

– waarvan overige exploitatie

105.477

14.159

119.636

– 1.991

117.645

8.257

125.902

– waarvan bijdrage aan SSO Paresto

1.024

0

1.024

1.953

2.977

– 276

2.701
               

Apparaatsontvangsten

15.227

532

15.759

– 193

15.566

– 1.529

14.037

Verplichtingen

De verplichtingen ten opzichte van de tweede suppletoire begroting 2015 zijn € 104,8 miljoen hoger dan verwacht. Dit komt door het meerjarig Total Support Contract voor C-130 vliegtuigen dat is afgesloten tot 2032. De langere looptijd zorgt voor € 75 miljoen meer aangegane verplichtingen in 2015 dan geraamd. Het resterende verschil tussen begroting en realisatie betreft met name de btw-correcties op NIMCIS onderhoudscontracten en de overeenkomsten, die in december zijn aangegaan zoals «rear tubine case assies», engine support KDC 10 en MOS BL samenwerkingscontract met KNMI.

Uitgaven

De uitgaven ten opzichte van de tweede suppletoire begroting 2015 zijn € 14,7 miljoen hoger dan verwacht. Dit komt met name door de hogere instandhoudingsuitgaven vanwege duurdere uitbesteding van onderhoud aan wapensystemen en duurdere reservedelen voor wapensystemen (€ 5,1 miljoen). Daarnaast is sprake van hogere persoonsgebonden uitgaven (€ 9,2 miljoen) vanwege de intensivering van de Internationale Militaire Samenwerking die heeft geleid tot hogere uitgaven voor dienstreizen en de intensivering van het opleiden en inzetten van reservisten, wat heeft geleid tot hogere woon-werkverkeeruitgaven en verder € 0,4 miljoen aan kleine overschrijdingen.

Ontvangsten

Ten opzichte van de tweede suppletoire begroting is € 1,5 miljoen minder ontvangen vanwege het achterblijven van de doorbelastingen voor het medegebruik van de vliegbasis Eindhoven (€ 0,9 miljoen) en verrekening van geneeskundige behandelingen (€ 0,6 miljoen) Deze ontvangsten zullen op een later moment worden gerealiseerd.

Beleidsartikel 5 Taakuitvoering Koninklijke Marechaussee (CKmar)

Artikel 5 Taakuitvoering Koninklijke Marechaussee

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

311.472

10.419

321.891

15.980

337.871

– 1.139

336.732
               

Uitgaven

311.472

10.419

321.891

15.980

337.871

– 714

337.157
               

Programma uitgaven

97

1.574

1.671

1.033

2.704

– 957

1.747

Opdracht Inzet KMAR

97

1.574

1.671

1.033

2.704

– 957

1.747

– Gereedstelling

97

1.574

1.671

1.033

2.704

– 1.599

1.105

. waarvan bijdragen aan SSO Paresto

          

642

642
               

Apparaatsuitgaven

311.375

8.845

320.220

14.947

335.167

243

335.410

– Personele uitgaven

281.575

3.255

284.830

15.936

300.766

899

301.665

– waarvan eigen personeel

281.575

1.995

283.570

17.010

300.580

898

301.478

– waarvan externe inhuur

  

1.260

1.260

– 1.074

186

1

187

– Materiële uitgaven

29.800

5.590

35.390

– 989

34.401

– 656

33.745

– waarvan overige exploitatie

29.411

5.590

35.001

– 2.112

32.889

– 22

32.867

– waarvan bijdrage aan SSO Paresto

389

0

389

1.123

1.512

– 634

878
               

Apparaatsontvangsten

4.590

0

4.590

918

5.508

32

5.540

Verplichtingen

De lagere realisatie van de verplichting is voornamelijk het gevolg van de lagere uitgaven.

Uitgaven

Het budget voor gereedstelling is € 1 miljoen lager uitgekomen ten opzicht van de 2e suppletoire begroting. De redenen hiervoor zijn dat onder andere het budget voor nationale inzet van de krijgsmacht dat de KMar heeft gekregen niet geheel is gebruikt. Verder zijn de uitgaven voor de inhuur van gepantserde auto’s € 0,3 en het gebruik en training op de oefenlocatie Weeze € 0,6 vertraagd.

De hogere personele uitgaven aan eigen personeel worden veroorzaakt door hogere uitgaven voor de eigen huishouding als gevolg van de uitspraak van de Centrale raad van Beroep en de verlaging van de eigen bijdrage OV. De lagere materiele uitgaven worden veroorzaakt door vertragingen van uitgaven aan onder andere de modificatie van BSB voertuigen en onderhoud van de motoren. De uitgaven hieraan volgen in 2016.

Het totaal van de uitgaven 2015 voor programma uitgaven is € 1 miljoen lager in vergelijking tot de stand in de 2e suppletoire begroting. Met name de uitgaven voor gereedstelling zijn lager uitgekomen dan geraamd. In de apparaatsuitgaven hebben zich geen noemenswaardige afwijkingen voorgedaan.

Ontvangsten

De definitieve ontvangsten zijn overeenkomstig de tweede suppletoire begroting.

Beleidsartikel 6 Investeringen Krijgsmacht

Artikel 6 Investeringen Krijgsmacht

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

1.456.041

– 177.657

1.278.384

616.150

1.894.534

267.798

2.162.332

– Opdracht Voorzien in nieuw materieel

1.097.713

– 206.363

891.350

593.658

1.485.008

231.104

1.716.112

– Opdracht Voorzien in infrastructuur

194.194

– 12.404

181.790

24.305

206.095

– 23.700

182.395

– Opdracht Voorzien in ICT

75.297

28.387

103.684

– 1.813

101.871

74.656

176.527

– Bekostiging Wetenschappelijk onderzoek

59.445

560

60.005

1.100

61.105

1.281

62.386

– Bijdrage aan de NAVO

29.392

12.163

41.555

– 1.100

40.455

– 15.543

24.912
               

Uitgaven

1.308.438

– 103.457

1.204.981

– 165.550

1.039.431

62.073

1.101.504
               

Programma uitgaven

1.308.438

– 103.457

1.204.981

– 165.550

1.039.431

62.073

1.101.504

– Opdracht Voorzien in nieuw materieel

915.200

– 132.163

783.037

– 145.642

637.395

52.456

689.851

– Opdracht Voorzien in infrastructuur

191.483

– 12.404

179.079

24.305

203.384

– 5.424

197.960

– Opdracht Voorzien in ICT

112.918

28.387

141.305

– 36.813

104.492

16.230

120.722

– Bekostiging Wetenschappelijk onderzoek

59.445

560

60.005

1.100

61.105

507

61.612

– Bijdrage aan de NAVO

29.392

12.163

41.555

– 8.500

33.055

– 1.696

31.359
               

Programma ontvangsten

152.556

37.163

189.719

22.076

211.795

11.001

222.796

– Verkoopopbrengsten groot materieel

117.386

36.200

153.586

30.000

183.586

9.828

193.414

– Verkoopopbrengsten infrastructuur

33.300

– 11.200

22.100

– 9.200

12.900

– 1.233

11.667

– Overige ontvangsten

1.870

12.163

14.033

1.276

15.309

2.406

17.715

Verplichtingen

Bijstelling Opdracht Voorzien in nieuw materieel

Het verplichtingenbudget van Opdracht Voorzien in nieuw materieel heeft € 268 miljoen meer gerealiseerd dan in de 2e suppletoire begroting verwacht vanwege de eind december afgesloten overeenkomst van de verwerving van 8 stuks F-35 jachtvliegtuigen (€ 55 miljoen) en het aangaan van een verplichting voor het initiële operationele test- en evaluatieprogramma (€ 29 miljoen). Daarnaast is een meerjarige overeenkomst aangegaan voor de modificatie van de F 16 vanwege het langer doorvliegen (€ 15,7 miljoen) en verwerving van gereedschap ten behoeve van de F-35 (€ 6,9 miljoen). Tenslotte zijn aanvullende contracten gesloten voor reservedelen en verbetering van de bewapening voor de NH 90 (€ 14,2 miljoen).

De verplichtingen voorzien in Infrastructuur vallen met € 23,7 miljoen lager uit doordat het totaal aan geplande infrastructurele investeringen niet binnen het capaciteit van het RVB in 2015 gerealiseerd kon worden.

De overschrijding bij de Investeringen in ICT (€ 75 miljoen) wordt veroorzaakt door hogere uitgaven voor met name het aanpassen van legacysystemen, waarvan de facturering later werd verwacht.

Uitgaven

De uitgaven voor investeringen zijn in totaal € 62,1 miljoen hoger uitgekomen ten opzichte van het budget van de tweede suppletoire begroting. Daarvan betreft € 52,5 miljoen hogere realisatie bij Voorzien in Nieuw Materieel. Projecten die hebben bijgedragen aan de hogere realisatie zijn het groot pantserwielvoertuig Boxer, de vervanging en modernisering van de Chinook, langer doorvliegen met de F-16 en de verwerving van precision guided ammunition.

De overschrijding bij de Investeringen in ICT (€ 16 miljoen) wordt veroorzaakt door hogere uitgaven voor met name het aanpassen van legacysystemen, waarvoor de facturering later geschiedde dan verwacht. Daarentegen vallen de uitgaven bij investeringen voor infrastructuur € 5 miljoen lager uit vanwege de vertraging in de uitvoering van projecten bij het Rijksvastgoedbedrijf en het niet tijdig realiseren van de opdrachten en de lagere uitgaven voor de NAVO.

Ontvangsten

De realisatie van de ontvangsten is € 11 miljoen hoger dan het budget bij de tweede suppletoire begroting. Dit bestaat uit het saldo van € 7 miljoen minder royalty’s CODEMO en € 18 miljoen meerontvangsten vanuit de verkoop van overtollig strategisch materieel. Dit laatste betreft onder meer een niet begrote vooruitbetaling door Estland voor de CV90 van € 8 miljoen. Daarnaast zijn er enkele kleinere afwijkingen.

Beleidsartikel 7 Ondersteuning krijgsmacht door Defensie Materieel Organisatie

Artikel 7 Ondersteuning krijgsmacht door Defensie Materieel Organisatie

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

742.400

– 16.394

726.006

10.040

736.046

94.441

830.487
               

Uitgaven

742.400

– 16.394

726.006

10.040

736.046

22.461

758.507
               

Programma uitgaven

307.572

– 14.662

292.910

– 7.000

285.910

18.752

304.662

Opdracht Logistieke ondersteuning

307.572

– 14.662

292.910

– 7.000

285.910

18.752

304.662

– Gereedstelling

218.200

– 130

218.070

– 4.119

213.951

8.586

222.537

– Instandhouding

89.372

– 14.532

74.840

– 2.881

71.959

10.166

82.125
               

Apparaatsuitgaven

434.828

– 1.732

433.096

17.040

450.136

3.709

453.845

– Personele uitgaven

180.881

4.201

185.082

7.094

192.176

– 2.422

189.754

– waarvan eigen personeel

172.521

– 12.646

159.875

7.094

166.969

846

167.815

– waarvan externe inhuur

8.360

16.847

25.207

0

25.207

– 3.268

21.939

– Materiële uitgaven

253.947

– 5.933

248.014

9.946

257.960

6.131

264.091

– waarvan IT

20.678

– 20.678

0

0

0

25.706

25.706

– waarvan IT; bijdrage aan SSO DMO OPS

172.099

12.842

184.941

15.288

200.229

– 28.181

172.048

– waarvan overige exploitatie

60.837

1.903

62.740

– 5.761

56.979

8.944

65.923

– waarvan overige exploitatie; bijdrage aan SSO Paresto

333

0

333

419

752

– 338

414
               

Apparaatsontvangsten

42.933

0

42.933

– 24

42.909

1.168

44.077

Verplichtingen

De hogere realisatie van de verplichtingen van € 94 miljoen is voor een deel het gevolg van hogere uitgaven (€ 22 miljoen) en het directe effect daarvan op de verplichtingen. Deze hogere uitgaven worden hieronder toegelicht. Voor het overige deel is het een gevolg van verschillende contracten die in het laatste deel van het jaar afgesloten zijn. Het betreft onder meer het meerjarige servicecontract voor de instandhouding van de Patriot (€ 14 miljoen), de overeenkomst Small Unit Immersive Trainer (SUIT) (€ 5 miljoen), mortieren en munitie (€ 5,4 miljoen) en het onderhoudscontract aan de Data Link Processor Tecnobit (onderdeel van het NATO-communicatiesysteem Link 16, € 3,4 miljoen).

Uitgaven

Op artikel 7 ondersteuning krijgsmacht door het DMO is de overschrijding € 22 miljoen. Dit komt voornamelijk door hogere uitgaven voor gereedstelling. De uitgaven voor brandstof (€ 8 miljoen), de uitgaven voor instandhouding van de wapensystemen (€ 10 miljoen) waaronder de NSPO (NATO Communications and Information Organization (NCIO) NATO Support Organization) en luchtwapensystemen (LVS) maken hier een groot deel van uit. Daarnaast zijn de uitgaven aan persoonsgebonden uitgaven zoals kleding hoger dan geraamd.

Ontvangsten

In de personele en materiele ontvangsten hebben zich ten opzichte van de 2e suppletoire begroting geen noemenswaardige verschillen voorgedaan.

Beleidsartikel 8 Ondersteuning krijgsmacht door Commando Diensten Centra

Artikel 8 Ondersteuning krijgsmacht door Commando DienstenCentra

(bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

1.037.650

15.347

1.052.997

3.819

1.056.816

21.584

1.078.400
               

Uitgaven

1.037.650

15.347

1.052.997

– 5.062

1.047.935

3.177

1.051.112
               

Programma uitgaven

          

204

204

Opdracht Dienstverlenende eenheden

          

204

204

– Gereedstelling

          

198

198

– Instandhouding

          

6

6
               

Apparaatsuitgaven

1.037.650

15.347

1.052.997

– 5.062

1.047.935

2.973

1.050.908

– Personele uitgaven

467.947

– 28.500

439.447

27.863

467.310

– 1.312

465.998

– waarvan eigen personeel

458.200

– 44.872

413.328

21.183

434.511

1.534

436.045

– waarvan externe inhuur

0

16.000

16.000

5.680

21.680

– 3.523

18.157

– waarvan overig; attachés

9.747

372

10.119

1.000

11.119

677

11.796

– Materiële uitgaven

569.703

43.847

613.550

– 32.925

580.625

4.285

584.910

– waarvan bijdrage aan SSO's

204.826

– 1.163

203.663

43.709

247.372

5.161

252.533

– waarvan overig

357.755

44.282

402.037

– 78.180

323.857

418

324.275

– waarvan overig; attachés

7.122

728

7.850

1.546

9.396

– 1.294

8.102
               

Apparaatsontvangsten

53.764

– 1.904

51.860

2.946

54.806

2.097

56.903

Bijdrage aan SSO's

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

SSO DVD / agentschap RVB

174.355

– 1.163

173.192

42.525

215.717

4.890

220.607

SSO Paresto; catering (overige exploitatie)

30.471

0

30.471

1.184

31.655

51

31.706

SSO DTO (DMO/OPS)

          

220

220

Totale bijdrage SSO's

204.826

– 1.163

203.663

43.709

247.372

5.161

252.533

Verplichtingen

De hogere realisatie van de verplichtingen van € 22 miljoen is met name veroorzaakt door diverse kleine overeenkomsten, die in de laatste maand zijn van het begrotingsjaar zijn getekend. Dit betreft overeenkomsten op het gebied van transport zoals het DVVO contract railverkeer, internationale vrachtkosten, leaseovereenkomsten voor spoorwagons, busvervoer in Europa en diverse dienstverleningsovereenkomsten met bedrijven.

Uitgaven

In de uitgaven hebben zich geen noemenswaardige mutaties voorgedaan, behoudens de hogere realisatie voor de exploitatie van huisvesting en infrastructuur, uitgevoerd door het baten-lastenagentschap RVB.

Ontvangsten

In de ontvangsten hebben zich geen noemenswaardige mutaties voorgedaan.

Niet-beleidsartikel 9 Algemeen

Artikel 9 Algemeen

(Bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

102.460

– 5.644

96.816

8.297

105.113

– 1.859

103.254
               

Uitgaven

102.460

– 5.644

96.816

6.897

103.713

– 19.266

84.447
               

Programma uitgaven

102.460

– 5.644

96.816

6.897

103.713

– 19.266

84.447

– Subsidies en bijdragen

23.848

– 1.255

22.593

9.486

32.079

– 584

31.495

– Bijdrage NAVO en internationale samenwerking

42.449

– 3.225

39.224

0

39.224

– 17.139

22.085

– Overige uitgaven

36.163

– 1.164

34.999

– 2.589

32.410

– 1.543

30.867
               

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

Verplichtingen

In de verplichtingen hebben zich geen noemenswaardige mutaties voorgedaan.

Uitgaven

De realisatie van de uitgaven is € 19,3 miljoen lager uitgevallen dan bij de tweede suppletoire begroting was voorzien. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de verwachte NAVO «call for contributions» (€ 15,2 miljoen) niet tijdig is ontvangen om in 2015 ook nog betaalbaar gesteld te kunnen worden. Daarnaast zijn een aantal kleinere activiteiten in bilateraal verband in Europa en Afrika niet in 2015 tot betaling gekomen (€ 1,9 miljoen).

Niet-beleidsartikel 10 Centraal Apparaat

Artikel 10 Centraal Apparaat

(Bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie slotwet 2015

Stand slotwet 2015

Verplichtingen

1.599.771

15.073

1.614.844

9.837

1.624.681

– 94.940

1.529.741
               

Uitgaven

1.599.771

15.073

1.614.844

– 56.803

1.558.041

– 30.372

1.527.669
               

Apparaatsuitgaven

1.599.771

15.073

1.614.844

– 56.803

1.558.041

– 30.372

1.527.669

– Personele uitgaven

1.583.978

15.643

1.599.621

– 58.829

1.540.792

– 26.899

1.513.893

– waarvan eigen personeel

121.225

2.167

123.392

556

123.948

– 2.825

121.123

– waarvan externe inhuur

3.080

1.428

4.508

0

4.508

– 1.380

3.128

– waarvan pensioenen, wachtgelden en uitkeringen

1.459.673

12.048

1.471.721

– 59.385

1.412.336

– 22.694

1.389.642

– Materiele uitgaven

15.793

– 570

15.223

2.026

17.249

– 3.473

13.776

– waarvan overig

15.583

– 570

15.013

1.696

16.709

– 3.516

13.193

– waarvan bijdrage aan SSO Paresto

210

0

210

330

540

43

583
               

Ontvangsten

6.811

7

6.818

20.759

27.577

678

28.255

Verplichtingen

De lagere realisatie van de verplichtingen van € 95 miljoen is voor een deel het gevolg van lagere uitgaven (€ 30 miljoen). Deze lagere uitgaven worden hieronder toegelicht. De overige verlaging betreft een administratieve mutatie in verband met de verplichtingen voortkomend uit het sociale beleidskader en de wacht- en inactiviteitsgelden. Het kasbudget was met de 2e suppletoire begroting al doorgeschoven naar 2016, maar het verplichtingenbudget is niet gelijktijdig aangepast.

Uitgaven

De uitgaven komen € 30,4 miljoen lager uit ten opzichte van de tweede suppletoire begroting. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere uitgaven op pensioenen, wachtgelden en uitkeringen en SBK (€ 22,7 miljoen). Verder zijn er lagere uitgaven dan verwacht voor de overgang naar het kapitaaldekkingsstelsel met € 8 miljoen, de compensatie van het AOW-gat met € 2,3 miljoen en de waardeoverdrachten met € 2 miljoen. Daarnaast was de realisatie UKW € 7 miljoen lager dan verwacht door lagere uitkeringen en een lagere instroom. Voor de wachtgelden, inactiviteitswedden en het sociaal beleidskader waren de uitgaven € 3,4 miljoen lager dan geraamd.

Ontvangsten

In de ontvangsten hebben zich geen noemenswaardige mutaties voorgedaan.

Niet-beleidsartikel 11 Geheime uitgaven

Artikel 11 Geheim

(Bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie Slotwet 2015

Stand Slotwet 2015

Verplichtingen

5339

0

5.339

16

5.355

30

5.385
               

Uitgaven

5.339

0

5.339

16

5.355

30

5.385
               

Geheime uitgaven

5339

0

5.339

16

5.355

30

5.385
               

Totaal uitgaven

5339

0

5.339

16

5.355

30

5.385

De geheime uitgaven worden vanwege het specifieke karakter niet nader toegelicht.

Niet-beleidsartikel 12 Nominaal en onvoorzien

Artikel 12 Nominaal en onvoorzien

(Bedragen x € 1.000)

Ontwerpbegroting 2015 incl nota van wijziging

Mutatie 1e suppletoire begroting 2015

Stand 1e suppletoire begroting 2015

Mutatie 2e suppletoire begroting 2015

Stand 2e suppletoire begroting 2015

Mutatie Slotwet 2015

Stand Slotwet 2015

Verplichtingen

27.337

52.522

79.859

– 79.756

103

– 103

0
               

Loonbijstelling

              

Prijsbijstelling

              

Nader te verdelen

27.337

52.522

79.859

– 79.756

103

– 103

0

Onvoorzien

              
               

Totaal uitgaven

27.337

52.522

79.859

– 79.756

103

– 103

0

In dit begrotingsartikel worden de door het Ministerie van Financiën toegekende bedragen opgenomen. De bovenstaande tabel bevat de onvoorziene uitgaven en verplichtingen, die in het begrotingsuitvoeringsjaar worden uitgedeeld naar de defensieonderdelen.

Baten-lastenagentschappen

Defensie Telematica Organisatie en Paresto

In de eerste en tweede suppletoire begroting 2015 zijn bij de baten-lastenagentschappen geen mutaties opgenomen. Voor het verschil tussen de begroting en de eindrealisatie wordt verwezen naar het Jaarverslag 2015.

Naar boven