33 997 Vliegramp MH17

Nr. 115 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2018

Vandaag, 24 mei 2018, heeft het Joint Investigation Team (JIT) een persconferentie gegeven waarin recente ontwikkelingen in het strafrechtelijk onderzoek zijn gedeeld. Hierbij informeer ik u, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken, over deze persconferentie.

Op 17 juli is het vier jaar geleden dat boven het oosten van Oekraïne vlucht MH17 is neergehaald. Hierbij zijn alle 298 inzittenden om het leven gekomen. De Veiligheidsraad eiste in resolutie 2166 dat de verantwoordelijken voor deze tragische gebeurtenis ter verantwoording worden geroepen en dat alle staten volledig meewerken aan inspanningen om dit te bevorderen.

Het OM is in juli 2014 direct een strafrechtelijk onderzoek gestart naar de toedracht. Het OM voert dit onderzoek gezamenlijk uit met de opsporingsautoriteiten van Australië, België, Maleisië en Oekraïne in voornoemd JIT.

Het strafrechtelijk onderzoek is nog in volle gang en richt zich nu op het achterhalen wie welke rol heeft vervuld met betrekking tot het neerhalen van vlucht MH17. Stap voor stap wordt hierin voortgang gemaakt, zoals het JIT in de persconferentie van vandaag heeft laten zien.

Het JIT heeft in de persconferentie van vandaag verteld dat de bij het neerhalen van MH17 betrokken BUK-TELAR lanceerinstallatie vele unieke kenmerken bezit. Dit heeft het JIT vastgesteld door het nauwkeurig onderzoeken van alle beschikbare beelden van 17 en 18 juli 2014. Hierdoor heeft het JIT op basis van die kenmerken als het ware een vingerafdruk kunnen maken van deze specifieke BUK-TELAR. Na een uitgebreid en arbeidsintensief vergelijkend onderzoek, waarin vele BUK-TELARS zijn betrokken, zowel Oekraïense als Russische, is het JIT tot de conclusie gekomen dat de BUK-TELAR waarmee vlucht MH17 is neergeschoten, afkomstig is van de 53^e Anti Aircraft Missile Brigade, oftewel de 53^e Brigade uit Kursk in de Russische Federatie.

Die 53^e Brigade maakt deel uit van de Russische krijgsmacht. De conclusies met betrekking tot de betrokkenheid van de 53^e Brigade bij het neerhalen van vlucht MH17 worden ondersteund door andere bevindingen zoals getuigenbewijs.

Een tweede element tijdens de persconferentie is dat het JIT voor het eerst een aantal specifieke kenmerken en/of nummers heeft gedeeld van aangetroffen onderdelen van een BUK-raket. Sommige van deze kernmerken die op de onderdelen van de afgevuurde raket zijn aangetroffen, zijn met de hand geschreven of gegraveerd en om die reden uniek. Dit veronderstelt volgens het JIT dat er personen zijn die de specifieke BUK-raket kennen of weten waar deze precies vandaan komt.

De door het JIT gepresenteerde conclusies en bevindingen zijn aanleiding voor het JIT om nadere vragen te stellen. Omdat het JIT zich niet langer uitsluitend wil wenden tot de Russische autoriteiten om informatie te verkrijgen over dit onderwerp, heeft het JIT nu – via de media- ook de hulp ingeroepen van het publiek bij de beantwoording van voor het onderzoek relevante vragen.

Ter illustratie van de presentatie heeft het JIT twee animaties gemaakt. Deze animaties zijn op de website van het OM geplaatst (OM.nl).

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus