33 835 Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

Nr. 64 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 januari 2018

De ontwikkeling van de NVWA tot een moderne toezichthouder is in volle gang. Belangrijk onderdeel daarvan is de vervanging van de verouderde ICT-systemen door een nieuw systeem, dat ondersteunend is aan de geüniformeerde manier van werken. Voor de NVWA is dit nieuwe ICT-systeem, Inspect genaamd, belangrijk om de doelen uit «NVWA 2020» (bijlage bij Kamerstuk 33 835, nr. 49) te realiseren.

Het Bureau ICT Toetsing (BIT) heeft op 20 maart 2017 een advies uitgebracht aan de toenmalige Minister van Economische Zaken over de ICT-ontwikkeling bij de NVWA. In een brief van 19 mei 2017 (Kamerstukken 33 835 en 26 643, nr. 57) heeft de Minister het advies omarmd en aangegeven dat op basis van de ervaringen in Horeca en Tabak, een besluit zal worden genomen over de verdere aanpak en planning van het ICT-programma bij de NVWA. Bij de Eerste Voortgangsrapportage «NVWA 2020» van 6 oktober 2017 (Kamerstuk 33 835, nr. 62) is tevens aangegeven dat hiervoor externe deskundigheid is ingeschakeld. Hierbij bied ik u het rapport Berenschot aan¹, en ga in op de door Berenschot gegeven adviezen omtrent de voortzetting van de implementatie van Inspect.

Binnen de veranderaanpak is extra aandacht voor risicomanagement. In aanvulling daarop worden regelmatig door de NVWA externe adviseurs ingeroepen. Naast het BIT hebben ook Ernst&Young, de Software Improvement Group (SIG) en adviesbureau PBLQ bijdragen geleverd. De systematiek van kleine stapjes (Agile) wordt toegepast. Bij elke voortgangsrapportage over «NVWA 2020» wordt uw Kamer ook geïnformeerd over de ontwikkeling van de ICT.

Invoering van Inspect in andere domeinen

Inspect uniformeert en ondersteunt het risicogericht handhaven. Tijdens hun werkzaamheden raadplegen de inspecteurs de beschikbare informatie ter plekke in Inspect en voegen hun bevindingen daaraan toe. Het systeem is inmiddels in de praktijk beproefd voor Horeca en Tabak. Hiermee is een basis gelegd voor toepassing in alle domeinen. Voor Natuur en Industriële Productie wordt Inspect inmiddels getest op inpassing van de regels en hoe deze inspecteurs ermee kunnen werken. Bij de Tweede Voortgangsrapportage «NVWA 2020» zal ik uw Kamer nader informeren over de ervaringen met Inspect in Horeca en Tabak.

In een stapsgewijs proces zullen op termijn vrijwel alle medewerkers van de NVWA met Inspect werken. Omdat ik een besluit over de verdere toepassing binnen de NVWA met grote zorgvuldigheid wil nemen is bureau Berenschot gevraagd een onderzoek uit te voeren. Het onderzoek naar de invoering van Inspect is gericht rond drie hoofdvragen:

• 1. Geef een beoordeling of de functionaliteit «geprogrammeerde handhaving» voor Horeca en Tabak ook voor andere domeinen toepasbaar is;

• 2. Geef een technische beoordeling van het nieuwe systeem met aandacht voor software, hardware en infrastructuur;

• 3. Toets de mate waarin implementatie is voorbereid.

Deze hoofdlijnen zijn uitgewerkt in 15 vragen, waarop Berenschot samenvattend concludeert: «...het systeem Inspect dat wordt ontwikkeld in opzet en vanuit ervaringen van gebruikers, zal bijdragen aan zowel efficiëntie van de primaire processen als aan de kwalitatieve doelstellingen zoals een goede informatiepositie, uniform werken, risicogerichtheid en transparantie, indien het breed binnen één of meerdere domeinen wordt gebruikt. Daarnaast dient hergebruik van software vanuit de opzet van het systeem en ervaringen van gebruikers goed mogelijk te zijn. Verder is de techniek redelijk op orde en wordt prioritering in samenspraak met management en gebruikers uitgevoerd.»

Een belangrijk punt in de beoordeling van Berenschot is het positieve oordeel over de herbruikbaarheid van de geautomatiseerde werkwijze van de geprogrammeerde handhaving voor Horeca en Tabak in andere domeinen. Daarmee wordt een belangrijk zorgpunt van het BIT over de beperkte herbruikbaarheid van het systeem weggenomen.

Tegelijkertijd constateert Berenschot drie risico’s en beveelt op grond daarvan drie doelbewuste ingrepen aan. Deze aanbevelingen van Berenschot worden overgenomen.

1. Versterken implementatiemanagement

Het versterken van het implementatie-management, ofwel de invoering van Inspect, wordt op vier manieren aangepakt. Ten eerste wordt de regie op het plannen en afstemmen van de invoering van Inspect versterkt door de samenwerking met de reguliere uitvoeringsorganisatie van het toezicht te intensiveren, waarbij de laatstgenoemde de leiding heeft bij het invoeren van het systeem in de werkprocessen van de inspecteurs.

Berenschot adviseert daarnaast meer inhoudelijk deskundige inspecteurs in te schakelen om het systeem goed werkend te krijgen voor de inspecteurs van de NVWA. Ook dit advies is overgenomen. Hier was overigens al in voorzien in de Kamerbrief van 27 mei 2016 (Kamerstuk 33 835, nr. 33). De toenmalige Staatssecretaris van Economische Zaken gaf daarin aan dat medewerkers tijdelijk hiervoor worden ingezet. Dit betekent in de praktijk dat in de periode dat inspecteurs van een bepaald domein werken aan de invoering van Inspect, de handhavingsdruk op dit domein in deze periode lager zal zijn.

Ten derde wordt het advies om een nulmeting en vervolgmetingen uit te voeren overgenomen, om zodoende beter te kunnen sturen op verbeteringen.

Tot slot zullen de leidinggevenden worden ondersteund bij de invoering en zullen de nieuwe processen voortdurend aangepast worden volgens de lean systematiek. De vernieuwing en verbetering wordt daarmee een continue proces.

2. Versterken technische infrastructuur

Voor het versterken van de technische infrastructuur is nauwe samenwerking tussen de NVWA en de Shared Service Organisatie in de ICT-keten DICTU/EZK nodig. DICTU is verantwoordelijk voor de verbindingen, de gegevensopslag en de systemen, die nodig zijn om met Inspect te kunnen werken. Om Inspect aan andere systemen en gegevensopslag te kunnen koppelen gaat de NVWA de daaraan te stellen eisen preciezer beschrijven. In nauwe samenwerking met DICTU wordt gezocht naar oplossingen als er zich problemen in de technische infrastructuur voordoen. Het is van belang dat de verdere invoering van Inspect gelijke tred houdt met de verbetering van de capaciteit van de verbindingen tussen de systemen van de NVWA en toeleverende systemen van andere overheidsdiensten. Vertraging in die ontwikkeling van de infrastructuur kan vertraging veroorzaken bij de invoering van Inspect. Tot nu toe lopen beide ontwikkelingen met elkaar in de pas.

3. Versterken totaalplanning

De derde ingreep is gericht op het verbeteren van de totaalplanning. Daartoe wordt de tot nu toe gehanteerde globale planning van de invoering van Inspect, zoals opgenomen in «NVWA 2020» (bijlage bij Kamerstuk 33 835, nr. 49), meer specifiek gemaakt en uitgewerkt. Hierin worden marges opgenomen conform de gebruikelijke projectmethodieken om daarmee tegenvallers op te vangen. Waar mogelijk vindt gelijktijdig met de invoering van Inspect ook invoering van andere vernieuwingen plaats zoals beschreven is in «NVWA 2020».

Tot slot

Met de aanbevelingen van Berenschot is inzicht verkregen hoe na de invoering van het ICT-systeem Inspect in Horeca en Tabak het programma het beste kan worden voortgezet wat betreft aanpak en planning. De aanbevelingen van Berenschot worden overgenomen en voortvarend uitgewerkt. In het ICT-programma bij de NVWA wordt tevens rekening gehouden met de door de commissie Elias genoemde tien BIT-regels.

De implementatie van Inspect vindt gefaseerd plaats over alle domeinen van de NVWA en zal nog tot en met 2020 duren.

Graag nodig ik de leden van uw Kamer uit voor een werkbezoek bij de NVWA om kennis te maken met de gehanteerde ICT-aanpak en het systeem Inspect, zoals dat in de praktijk werkt in Horeca en Tabak en uiteraard ook om kennis te maken met het werk van de inspecteurs.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.