Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 februari 2021
Op 5 februari jl. ontving ik bijgaand advies van Bureau Risicobeoordeling & onderzoek
van de NVWA en de reactie van de IG-NVWA hierop.1
Het advies gaat over de veiligheid van gebruiksartikelen van melamine-kunststof met
bamboevezels. Melamine-kunststof is een hard, wit of soms felgekleurd materiaal. Melamine-kunststof
producten met toegevoegd bamboe zijn vaak te koop als koffiebekers «to go» en waren
de afgelopen periode in het nieuws omdat ze als «groen» worden aangeprezen, terwijl
ze niet makkelijk biologisch afbreken en soms te veel formaldehyde en melamine (de
bouwstenen van melamine-kunststof) afgeven.
Inmiddels heeft de NVWA producten op de Nederlandse markt onderzocht. Omdat er hoge
overschrijdingen van de migratielimiet voor formaldehyde werden geconstateerd, is
advies gevraagd aan Bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRO).
BuRO geeft aan dat de betreffende producten met bamboe niet aan de wetgeving voldoen.
Bamboe is namelijk geen toegelaten toevoegstof voor plastic. De door NVWA geconstateerde
normoverschrijdingen bij deze producten vormen een tweede reden waarom deze producten
niet toelaatbaar zijn. De NVWA heeft handhavend opgetreden tegen producten die de
veiligheidsnormen overschreden. Daarnaast zal zij alle producten van melamine-kunststof
waarin bamboe is verwerkt van de markt laten halen. Als consumenten stoppen met het
gebruik van dit serviesgoed, verdwijnt het gezondheidsrisico (kans op maagirritatie)
direct. Het is onwaarschijnlijk dat zich na het stoppen van het gebruik nog klachten
zullen ontwikkelen. Inmiddels informeren de NVWA en het Voedingscentrum de consument
dat zij er beter aan doen deze producten niet meer als serviesgoed te gebruiken. Ik
heb dit advies ook laten doorgeven aan het RIVM voor opname op de website waarzitwatin.nl
over de veiligheid van producten.
In zijn risicoanalyse constateert BuRO daarnaast dat de huidige Europese veiligheidsnorm
voor melamine (die onafhankelijk is van eventuele toevoegingen) niet beschermend genoeg
is voor kinderen tot drie jaar. Het gaat hier om de «Specifieke Migratie Limiet» (SML)
van het bestanddeel formaldehyde.
Formaldehyde kan in te grote hoeveelheden leiden tot irritatie van de slijmvliezen
van het maagdarmkanaal. Het RIVM bevestigt dat de SML voor formaldehyde uit plastic
gebruiksartikelen (bekers, borden, bestek) te hoog is voor een goede consumentenbescherming.
Ik vind dit zorgelijk. Ik heb deze constatering laten agenderen voor overleg in Brussel
en heb aangedrongen op een snelle verlaging van de wettelijke norm.
In afwachting van deze verlaging en in afwachting van het moment dat alle producten
aan die lagere norm voldoen, zijn gerichte gebruiksadviezen op hun plaats. Het signaal
dat de huidige normen niet beschermend genoeg zijn voor kinderen tot drie jaar maakt
gerichte adviezen voor ouders van deze kinderen noodzakelijk. Daarom heb ik op dit
punt specifieke gebruiksadviezen laten opstellen. Omdat duidelijk is dat een hoge
afgifte van formaldehyde eigenlijk alleen optreedt bij hoge temperaturen, is het verstandig
om te adviseren dat ouders van kleine kinderen er goed aan doen om producten van melamine-kunststof
niet te gebruiken voor heet eten en drinken. Bij koude en lauwe dranken en voedsel
is geen reden tot zorg. Het Voedingscentrum neemt dit in zijn adviezen op.
De NVWA zal in de komende tijd gericht kinderartikelen onderzoeken op de afgifte van
formaldehyde, om een beeld te krijgen of deze artikelen voldoen aan de veiligheidsgrenzen
die voor deze producten wenselijk zijn. Als dit zo is, kan aanpassing volgen van het
advies om melamine-kunststof niet te gebruiken voor heet voedsel voor kleine kinderen.
Zodra ik hierover meer informatie heb, zal ik u nader berichten.
De Minister voor Medische Zorg,
T. van Ark