33 835 Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

Nr. 127 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juli 2019

Op 15 april jl. stuurde ik uw Kamer het advies toe van Bureau ICT-toetsing (BIT) over het ICT-systeem Inspect van de NVWA (Kamerstuk 33 835, nr. 117). Het BIT adviseerde te stoppen met de verdere ontwikkeling van Inspect en een periode van herbezinning in te lassen. Ik heb uw Kamer toen geïnformeerd dat ik het BIT-advies overneem en een herbezinning uit zal voeren. In het AO van 23 april jl. (Kamerstuk 33 835, nr. 122) heb ik met uw Kamer gesproken over de oorzaken en gevolgen van het stoppen van Inspect en wat er onderzocht moet worden in de periode van herbezinning. In deze brief stel ik, mede namens mijn collega van MZS uw Kamer op de hoogte van de stappen die ik intussen heb gezet en ga zetten.

Naar aanleiding van het BIT-advies, gesprekken met de IG van de NVWA en de gesprekken met uw Kamer heb ik besloten een herbezinning uit te laten voeren die breder gaat dan alleen de ICT. Ik wil dat de herbezinning naar de grondoorzaken kijkt die hebben geleid tot het moeten stoppen met de ontwikkeling en implementatie van INSPECT. Het gaat hierbij onder andere om de verbinding tussen beleid/hoofdkantoor NVWA en de uitvoeringspraktijk van de inspecteur in het veld, erkennen van verandermoeheid en ingesleten patronen en het vergroten van de operationele slagkracht. Dit moet resulteren in een aanpak voor het realiseren van de NVWA2020-doelen die goed werkt. De aanpak moet een goede balans zijn tussen vernieuwing en regulier werk, zoals ook al in de Vierde voortgangsrapportage op het herijkte plan van aanpak NVWA2020 is geconstateerd (bijlage bij Kamerstuk 33 835, nr. 117).

Ik vind dat in de herbezinning ook gekeken moet worden naar de communicatie over wat de samenleving mag verwachten van het toezicht door de NVWA. Hierbij moet ook helder zijn dat de NVWA geen risico-vrije samenleving kan garanderen. Ik heb de NVWA opdracht gegeven om in de periode van herbezinning het volgende te onderzoeken:

Hoe zorgt de NVWA ervoor dat de doelen als geformuleerd in NVWA2020 gerealiseerd gaan worden tegen de achtergrond van het stopzetten van de ontwikkeling van de applicatie Inspect en de geconstateerde dieperliggende belemmeringen? Zorg dat eind 2019 daartoe concrete verbeterpunten zijn geïdentificeerd, uitgewerkt en zoveel als mogelijk in uitvoering genomen.

Maak helder aan welke randvoorwaarden moet zijn voldaan om de plannen te realiseren.

De uitvoering van de herbezinning loopt van april 2019 tot en met december 2019 in nauwe samenwerking tussen de NVWA en de departementen. Gewerkt wordt langs drie sporen: technologisch, organisatorisch en strategisch.

Samen met het middenmanagement, de medewerkers en de OR wordt geïnventariseerd welke zaken in het kader van de herbezinning moeten worden opgepakt (de dialoog). Vertrekpunt bij de herbezinning is nadrukkelijk het optimaal gebruik maken van de kennis, kunde en ervaring binnen de NVWA zelf. Op onderdelen kan evenwel kennis en kunde van buiten nuttig zijn.

Tegelijkertijd wordt in de drie sporen op basis van de uitkomsten uit de dialoog gewerkt aan oplossingen van de gesignaleerde knelpunten.

De technologische herbezinning moet antwoord geven op de volgende vragen:

• Welke lessen moeten we leren van PI&I/Inspect als Informatievoorziening(IV)/ICT traject?

• Zijn bestaande systemen toekomstbestendig (te maken)?

• Is het financieel haalbaar om INSPECT in beheer te houden? Zo ja, welke functie krijgen de INSPECT-componenten in het ICT-landschap?

• Welke haalbare IV/ICT scenario’s zijn er om de strategische doelen en urgente actuele wensen in de komende 3 jaar te realiseren?

In het organisatorische spoor wordt gekeken naar organisatorische knelpunten en noodzakelijke aanpassingen in de structuur, werkprocessen maar ook naar houding en gedrag.

In het strategische spoor wordt gekeken naar het takenpakket van de NVWA in relatie tot de middelen van de NVWA, met oog voor focus en meerjarige stabiliteit. Dit moet leiden tot het mogelijk maken van politieke keuzes in de jaarplanning en verantwoording, zoals ook besproken met uw Kamer.

Om de herbezinning voortvarend aan te pakken, heb ik de opdracht gegeven tijdelijk een lid aan de directieraad van de NVWA toe te voegen die de herbezinning gaat regisseren. Ik heb hiervoor de heer Hennephof gevraagd en hij is inmiddels voortvarend van start gegaan. Daarnaast komt er een tijdelijke, externe commissie met deskundigheid op de domeinen ICT, verandermanagement en toezicht die de directieraad hierover adviseert. Deze commissie en het tijdelijke toegevoegde lid van de directieraad adviseren zowel de directieraad als mij.

De volgende randvoorwaarden gelden bij de herbezinning:

• De continuïteit van het operationele werk wordt geborgd;

• Vastgehouden wordt aan de doelen van NVWA 2020;

• Tegenspraak op de herbezinning wordt georganiseerd;

• Geen «grand design», maar realistische stappen richting de doelen van NVWA2020;

• Realistische prioriteiten voor operationeel proces;

• Geen taboes op scenario’s voor structurele aanpak.

Ik zal uw Kamer dit najaar en dus halverwege de periode van herbezinning, schriftelijk informeren over de voortgang en aan het eind van het jaar een eindrapportage toesturen. Op basis van de resultaten uit de herbezinning zal de inzet van de resterende financiële middelen als gevolg van het stoppen met INSPECT in samenhang bezien worden met wat nodig is voor de uitvoering van de plannen die voortvloeien uit de herbezinning.

Zoals aangegeven blijven de doelen van NVWA2020 overeind en blijft de NVWA ook tijdens de herbezinning werken aan continue verbeteringen. Tijdens de herbezinning blijft de NVWA gewoon haar toezicht uitoefenen. Met de uitkomsten van de herbezinning streef ik een NVWA na die toegerust is op haar taak van morgen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten