33 790 Samenvoeging van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer

Nr. 4 VERSLAG

Vastgesteld 17 januari 2014

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de initiatiefnemers op de gestelde vragen en de gemaakte opmerkingen tijdig en genoegzaam zullen hebben geantwoord, acht de commissie de openbare beraadslaging over dit wetsvoorstel voldoende voorbereid.

Inhoudsopgave		blz.
1.	Inleiding	1
2.	Toets aan het Beleidskader gemeentelijke herindeling	2
2.1.	Draagvlak	2
2.2.	Bestuurskracht	2

1. Inleiding

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel tot samenvoeging van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer. Zij constateren dat het hier gaat om een vrijwillige samenvoeging teneinde de bestuurskracht van de drie gemeenten te versterken. Het wetsvoorstel geeft de leden van de VVD-fractie geen aanleiding tot het maken van opmerkingen en het stellen van vragen.

De leden van de PVV-fractie hebben kennis gekomen van het voorstel tot herindeling van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer.

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het voorstel tot samenvoeging van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer.

De regering geeft aan, dat de drie gemeenten vooruitlopend op de herindeling streven naar samenvoeging van de ambtelijke organisaties met ingang van 1 januari 2014 (MvT blz. 4). De leden van de CDA-fractie vragen of die samenvoeging inmiddels is geëffectueerd.

De leden van de SGP-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van het wetsvoorstel om te komen tot een nieuwe gemeente Alkmaar, bestaande uit de huidige gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer. Deze leden vinden draagvlak voor een herindeling erg belangrijk, alsmede de vraag of er sprake is van een herindeling op verzoek van de betrokken gemeenten. Zij hebben de indruk dat hiervan sprake is.

2. Toets aan het Beleidskader gemeentelijke herindeling

2.1. Draagvlak

De leden van de PVV-fractie willen graag weten waarom er geen referendum en zelfs geen representatief onderzoek heeft plaatsgevonden om te weten te komen hoe de inwoners van de betreffende gemeenten over de herindeling denken. Zij zijn van mening dat er pas tot herindeling moet worden overgegaan als dit is wat de inwoners van de betreffende gemeenten in meerderheid willen.

De leden van de CDA-fractie hechten grote waarde aan de lokale gemeen-schap. Daarom onderstrepen deze leden de wens van bewoners, die aandacht vroegen voor het belang van behoud van identiteit van alle kernen en de kwaliteit van de dienstverlening (MvT blz. 5).

De leden van de SGP-fractie constateren dat er opmerkingen gemaakt zijn met betrekking tot de interne samenhang van de gemeente en de het instellen van servicepunten. In hoeverre is er – nu er geen sprake is van een fusie tot een grotere plattelandsgemeente – ook op de langere termijn gewaarborgd dat de inwoners van de kleinere kernen zich betrokken weten bij hun nieuwe gemeente. Zijn de bezwaren door het instellen van een servicepunt volledig weggenomen?

2.2. Bestuurskracht

De leden van de CDA-fractie onderschrijven het uitgangspunt van de regering, dat gemeenten primair zelf aan zet zijn om maatregelen te nemen indien dat wenselijk dan wel noodzakelijk wordt geacht om de bestuurskracht te vergroten. In dit verband wijzen de gemeenten Graft-De Rijp en Schermer bijvoorbeeld «op de voorbereiding, inbreng en slagkracht van de twee gemeenten in regionale overleggen, die te wensen overlaat, waardoor beide gemeenten weinig kunnen bereiken voor hun inwoners. Ook geven deze gemeenten aan dat hun sturing op samenwerking niet effectief is en dat het overzicht over de samenwerking verdwijnt door de hoeveelheid samenwerkingsverbanden waar zij aan deelnemen» (MvT blz. 7). Op welke wijze kan de positie van kleinere gemeenten in samenwerkingsverbanden worden versterkt, zonder de noodzaak van gemeentelijke herindeling, zo vragen deze leden. Samenwerkingsverbanden zullen immers altijd bestaan uit grotere en kleinere gemeenten.

De regering geeft aan, dat de nieuwe gemeente «in haar geheel» zal deelnemen aan de reeds bestaande regio-Alkmaar (MvT blz. 9). De leden van de CDA-fractie vragen naar aanleiding van deze expliciete vermelding, of dat ook anders kan. En zo nee, waarom wordt het dan expliciet vermeld?

De voorzitter van de commissie, Berndsen-Jansen

De adjunct-griffier van de commissie, Hendrickx