Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 6 september 2016
Per brief van 16 juni jl. (Kamerstuk 33 625, nr. 216) werd u geïnformeerd over het kabinetsbesluit van 30 mei jl. om bij wijze van voorlopige
maatregel, de directe steun aan de centrale overheid van Mozambique op te schorten.
Het besluit werd genomen nadat bekend werd dat de Mozambikaanse overheid twee leningen
ter waarde van 1,4 miljard USD had verzwegen. Bij deze wil ik u informeren over de
definitieve inzet van Nederlandse hulpprogramma’s in Mozambique in 2016.
In hogergenoemde brief sprak het kabinet de hoop uit dat de Mozambikaanse overheid
bereid zou zijn om concrete acties te ondernemen richting financieel herstel. Afhankelijk
van het door de Mozambikaanse regering ingezette pakket aan maatregelen zou het kabinet
al dan niet tot hervatting van de betaling van de bevroren bijdragen via de centrale
overheid besluiten.
Inmiddels heeft de Mozambikaanse overheid enkele positieve stappen gezet. Zo zijn
de overheidsuitgaven met 10 procent teruggebracht en zijn enkele fiscale maatregelen
genomen. Ook is op 31 augustus de gouverneur van de Centrale Bank vervangen door voormalig
Mozambikaans IMF official Zandamela. Hiernaast lopen de eerder aangekondigde onderzoeken
van het Mozambikaanse parlement en Openbaar Ministerie. De regering is echter nog
niet akkoord gegaan met een internationale forensische audit. Naast het IMF en Nederland
blijven de overige internationale partners van Mozambique op een onafhankelijk extern
onderzoek aandringen als essentiele voorwaarde voor herstel van vertrouwen. President
Nyusi bezoekt binnen twee weken de Verenigde Staten en spreekt met het IMF.
Het kabinet heeft op 22 augustus jl. besloten om de voorlopige maatregel van 30 mei
jl. om te zetten in een definitieve maatregel voor 2016, namelijk om een bedrag van
10,2 mln euro niet meer via de centrale overheid van Mozambique in te zetten. Het
kabinet wil echter de gevolgen van dit besluit voor de Mozambikaanse bevolking zoveel
mogelijk beperken. Een deel van de vrijgekomen middelen, namelijk 5,2 mln euro, wordt
daarom via alternatieve kanalen ingezet. Het overige deel, 5 mln euro, zal niet in
Mozambique ingezet worden. Deze maatregel wordt genomen om het signaal naar de Mozambikaanse
regering uit te blijven dragen dat verdere herstelmaatregelen nodig zijn voor normalisering
van de hulprelatie.
De genoemde inzet van 5,2 miljoen euro zal voor programma’s op het terrein van gezondheidszorg
en bevordering van voedselzekerheid als volgt worden ingezet. Een bedrag van 4 miljoen
euro zal via Population Services International ten goede komen aan 120 klinieken ter ondersteuning van gezinsplanning voor 192.000
meisjes en vrouwen. De overige 1,2 miljoen euro zal de Zambezi Valley Development Agency investeren in «climate smart» landbouwtechnieken, zaadveredeling, versterking van
business skills en landrechten.
De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.M.J. Ploumen