33 525 Het niet indexeren van het basiskinderbijslagbedrag in de Algemene Kinderbijslagwet per 1 juli 2013

Nr. 4 VERSLAG

Vastgesteld 15 februari 2013

De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, belast met het voorbereidend onderzoek van bovenstaand wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de regering de vragen en opmerkingen in dit verslag afdoende zal beantwoorden, acht de commissie hiermee de openbare behandeling van het voorstel van wet voldoende voorbereid.

1. Inhoud wetsvoorstel

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van het onderhavige wetsvoorstel, betreffende het niet indexeren van het basiskinderbijslagbedrag in de Algemene Kinderbijslagwet per 1 juli 2013. Zij zijn van mening dat dit bijdraagt aan het op orde brengen van de overheidsfinanciën.

Wel vragen de leden van de VVD-fractie of de regering kan aangeven waarom er gekozen is om nu enkel de indexatie van 1 juli 2013 te schrappen, terwijl in het regeerakkoord is afgesproken om de kinderbijslag ook niet te indexeren per 1 juli 2014 en in het gehele jaar 2015. Is het niet handiger om dit meteen bij dit wetsvoorstel mee te nemen? En waarom wordt dan nu in de Algemene Kinderbijslagwet aangegeven dat de indexering per 1 juli 2014 nog door zal gaan?

De leden van de fractie van de SP hebben zorgen over het opnieuw niet indexeren van de kinderbijslag. De leden maken zich met name grote zorgen over de cumulatieve effecten van diverse maatregelen van deze regering voor de kinderen die in Nederland moeten opgroeien in armoede.

De leden van de CDA-fractie hebben met gemengde gevoelens kennis genomen van dit wetsvoorstel. Begrijpen zij het goed dat dit wetsvoorstel slechts een eerste voorstel is in een hele reeks van bezuinigingen op de kinderbijslag en andere kindregelingen?

Deze leden merken op dat het voor het behoud van gezonde overheidsfinanciën in deze tijden van economische tegenwind onvermijdelijk is dat er wordt bezuinigd. Het komt deze leden echter voor dat de bezuinigingen die de regering voornemens is te nemen op de kindregelingen en in het bijzonder op de kinderbijslag, buitensporig hoog zijn.

De leden van de CDA-fractie vinden het van groot belang dat gezinnen met kinderen door de overheid worden ondersteund. Gezinnen zijn uiteraard zelf verantwoordelijk voor het geven van een goede opvoeding aan hun kinderen, maar kunnen daarbij een financieel steuntje in de rug van de overheid voor de extra kosten die kinderen met zich meebrengen, goed gebruiken. Kinderen zijn de toekomst van ons land en moeten de kans krijgen zich zo goed mogelijk te ontplooien. Verder moet worden voorkomen dat mensen om financiële redenen geen kinderen meer krijgen.

Deze leden hebben dan ook grote moeite met de door de regering voorgenomen forse bezuinigen op de kinderbijslag en kunnen onderhavig wetsvoorstel niet los zien van de bezuinigingen die nog volgen op de kinderbijslag en de andere kindregelingen.

Daar komt nog bij dat er ook op andere domeinen op de kosten van kinderen wordt bezuinigd, zoals in het onderwijs en de zorg. De leden van de CDA-fractie vrezen dat door deze stapeling van bezuinigingen, gezinnen met kinderen, met name de gezinnen met middeninkomens, in het gedrang komen. De leden hebben dan ook over dit wetsvorostel nog enkele vragen die ze de regering wil voorleggen.

De leden van de D66-fractie hebben met interesse kennisgenomen van het voorliggende voorstel van de regering om het basiskinderbijslagbedrag niet te indexeren per 1 juli 2013. Zij onderschrijven de strekking van de maatregel, maar hebben enkele aanvullende vragen die zij graag aan de regering zouden voorleggen.

De leden van de D66-fractie merken op dat het voorliggende voorstel onderdeel uitmaakt van een groter pakket aan maatregelen met betrekking tot de kindregelingen. De leden vragen wanneer de Kamer de overige voorstellen kan verwachten.

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben kennis genomen van het wetsvoorstel tot het niet indexeren van het basiskinderbijslagbedrag in de Algemene Kinderbijslagwet per 1 juli 2013. Deze leden willen graag een paar vragen ter beantwoording aan de regering voorleggen.

Budgettaire gevolgen en inkomenseffecten

De leden van de SP-fractie vragen de regering inzicht te geven in de cumulatieve inkomenseffecten van alle voorstellen omtrent het niet indexeren van de kinderbijslag (onder andere de wet inzake niet indexeren van het basiskinderbijslagbedrag in de Algemene Kinderbijslagwet per 1 januari 2013 en per 1 januari 2014 (33 294) en de beoogde voorstellen omtrent het niet indexeren per 1 juli 2014 en 2015). Kan de regering een overzicht geven van de totale bezuinigingen van alle wetsvoorstellen over het niet indexeren van de kinderbijslag t/m 2018? Kan de regering een overzicht geven van de verschillen in inkomenseffecten van het niet indexeren van de kinderbijslag voor verschillende inkomensgroepen? Welke bezuinigingsmaatregelen treffen de bijna 400.000 kinderen die in armoede moeten opgroeien? Welke compenserende maatregelen staan hier tegenover? Ziet de regering mogelijkheden om de bijna 400.000 kinderen die in armoede moeten opgroeien in Nederland te ontzien bij de voorgestelde bezuiniging?

De leden van de CDA-fractie vragen of de regering nader kan ingaan op de recente uitspraak van de kinderombudsman, dat één op de negen kinderen opgroeit in armoede. Kloppen de cijfers waarop de kinderombudsman zich baseert?

Voor een goede en afgewogen beoordeling van dit wetsvoorstel hebben deze leden behoefte aan een uitgebreide onderbouwing van de regering op alle voorgenomen maatregelen die betrekking hebben op de kinderbijslag en de kindregelingen. Kan de regering specifiek ingaan op de te nemen maatregelen, en daarbij per maatregel aangeven wat hiervan de reden is?

Kan tenslotte een vergelijking worden gemaakt met de kindregelingen in de ons omringende landen, zoals Duitsland en België? Wat is de totale omvang van het bedrag dat deze landen uitgeven aan kinderbijslag en/of kindregelingen en hoe hoog is het bedrag dat per individueel kind wordt uitgegeven?

De leden van de D66-fractie merken op dat met het niet indexeren van het basiskinderbijslagbedrag een bezuiniging wordt doorgevoerd van 10 miljoen per jaar vanaf 2014. De leden vragen zich af of de regering heeft overwogen om extra te bezuinigen op de kinderbijslag en de opbrengsten in te zetten voor de kinderopvang, om zo werken te stimuleren. Ook vragen de leden zich af of deze optie wordt meegenomen in de voorstellen voor de kinderopvang die dit voorjaar gepresenteerd worden.

De leden van de D66-fractie merken op dat met het voorliggende wetsvoorstel een vermindering van de hoogte van de kinderbijslag wordt bewerkstelligd. De leden zouden graag zien, indien mogelijk, hoe de hoogte van de kinderbijslag zich de afgelopen decennia heeft ontwikkeld ten opzichte van de algemene prijsindex. Ook zouden zij graag hoe de hoogte van de kinderbijslag zich in Nederland verhoudt tot die van andere Europese landen.

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen de regering om inzicht te geven in de verschillen in inkomenseffecten van het niet indexeren van de kinderbijslag per 1 juli 2013 voor verschillende inkomensgroepen. Ook willen deze leden weten wat de cumulatieve inkomenseffecten zijn van alle voorstellen omtrent het niet indexeren van de kinderbijslag, resp. de wet van 22 november 2012, het onderhavige wetsvoorstel en het nog komende wetsvoorstel omtrent het niet indexeren per 1 juli 2014 en 2015. Waarom acht de regering deze inkomenseffecten acceptabel gezien het feit dat ouders met kinderen volgens koopkrachtberekeningen zoals van het Nibud al relatief zwaar getroffen worden, zo vragen deze leden.

De voorzitter van de commissie, Van der Burg

De griffier van de commissie, Post