Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 20 augustus 2013
Op 8 april 2013 heb ik uw Kamer een toezegging gedaan met betrekking tot de toepassing
van led-verlichting in tunnels (Kamerstuk 33 400 A, nr. 93). Graag informeer ik u daar nader over.
LED in moderne contractvormen en het afwegingskader voor LED-verlichting
Ten aanzien van verlichting in tunnels neem ik een functionele eis op gericht op energiebesparing.
De marktpartijen zullen vervolgens conform deze eis op het gebied van energiebesparing
varianten afwegen en tot een oplossing komen. Ik neem deze functionele eis op omdat
het recht doet aan het maatwerk dat geleverd moet worden.
Led-verlichting is in principe energiezuiniger dan traditionele verlichting, maar
duurder in de aanschaf. Ook is de traditionele tunnelverlichting, bijvoorbeeld met
natriumlampen, al erg energiezuinig. Daardoor is het verschil tussen led-verlichting
en traditionele verlichting (natriumlampen) soms niet zo groot.
Daarnaast speelt bij tunnelverlichting ook de gelijkmatigheid van het licht een rol
aangezien gelijkmatigheid een eis is in relatie tot veiligheid. Omdat de lichtopbrengst
van led groter is dan van traditionele lampen, zouden voor eenzelfde lichtopbrengst
in principe minder lampen nodig zijn, maar minder lampen geeft ook minder gelijkmatigheid.
Ik heb u toegezegd dat bij de realisatie en renovatie van tunnels in principe led-verlichting
zal worden toegepast. Dit is het uitgangspunt voor nieuwe contracten. Er zijn contractvormen
waar meer verantwoordelijkheid voor de invulling van de functionele eisen bij de markt
wordt neergelegd. Bij de aanbesteding van D&C en DBFM contracten stel ik ten aanzien
van verlichting een functionele eis die aan de doelen van duurzaamheid en energiebesparing
bijdraagt. Vervolgens is het aan de markt om met een passende oplossing te komen.
De markt zal led-verlichting vergelijken met andere vormen van verlichting.
Lopende tunnelprojecten
Er is inmiddels led-verlichting aangebracht in de Vlaketunnel, Zeeburgertunnel, de
Eerste Heinenoordtunnel en de Tweede Coentunnel. Ook bij de renovatie van de Eerste
Coentunnel zal led-verlichting worden aangebracht.
Voor de tunnels die momenteel in realisatie zijn, Combiplan Nijverdal, A4DS en de
A2Maastricht, geldt dat lopende contracten niet aangepast worden. De aannemers van
de A4DS en het Combiplan Nijverdal onderzoeken of led-verlichting, binnen de huidige
voorwaarden, kan worden toegepast. Bij de A2 Maastricht zal geen led-verlichting worden
toegepast. De aannemer heeft een afweging gemaakt binnen de in zijn D&C contract gestelde
eisen en besloten andere verlichting toe te passen.
Er wordt binnenkort een aantal tunnels gerenoveerd, de aanbesteding hiervan is in
voorbereiding. Bij enkele tunnels wordt ook de verlichtingsinstallatie vervangen en
wordt led-verlichting in principe voorgeschreven. Het gaat op korte termijn om de
Velsertunnel en de Beneluxtunnel. Indien de aannemer aantoont dat led-verlichting
hier niet mogelijk is, wordt traditionele verlichting toegepast.
Ik verwacht dat led-verlichting in de toekomst kostenefficiënter wordt dan traditionele
verlichting zonder dat dit gevolgen heeft voor de veiligheid, en dat op den duur dus
in alle tunnels led-verlichting wordt toegepast.
De Minister van Infrastructuur en Milieu,
M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus