33 037 Mestbeleid

Nr. 271 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 februari 2018

Op 8 februari jl. heb ik uw Kamer geïnformeerd over de stand van zaken rondom de fraudesignalen met het Identificatie & Registratiesysteem (I&R) voor runderen in het kader van het fosfaatreductieplan 2017 (Kamerstuk 33 037, nr. 269). Conform mijn toezegging dat ik uw Kamer op de hoogte houd van de ontwikkelingen, informeer ik u hierbij over de laatste feiten.

Op donderdag 8 en vrijdag 9 februari jl. zijn op basis van administratieve controles van RVO.nl en de NVWA ruim 2100 bedrijven geblokkeerd vanwege geconstateerde onregelmatigheden in I&R. Bij het blokkadebesluit heeft de ondernemer een bijlage ontvangen waarin wordt uitgelegd aan welke voorwaarden hij moet voldoen en welke bewijsstukken hij moet overleggen om de blokkade te laten opheffen. Niettemin hadden veehouders nog veel vragen. De capaciteit van het klantcontactcentrum bij RVO.nl is daarom uitgebreid en het klantcontactcentrum is ook gedurende het weekend bereikbaar geweest. Enkele honderden ondernemers zijn te woord gestaan. Door het grote aantal gesprekken is de wachttijd wel opgelopen en kon niet iedereen geholpen worden. Daarom zijn terugbelafspraken gemaakt. De capaciteitsuitbreiding bij het klantcontactcentrum blijft de komende tijd in stand.

Zoals ik eerder heb aangegeven is het van groot belang om I&R snel op orde te brengen. Dit is zowel in het belang van de sector als geheel, met het oog op de preventie en bestrijding van dierziekten, als van de individuele ondernemer, aangezien alleen dan zijn blokkade wordt opgeheven. Tot nu toe hebben ruim 50 bedrijven hun registraties in I&R kloppend gemaakt, waarna de blokkade door de NVWA is opgeheven. In deze gevallen heeft de veehouder verklaringen van Rendac, melklijsten, facturen of andere schriftelijke motivatie geleverd. Op basis van deze aanvullende informatie heeft een beoordeling plaatsgevonden door RVO.nl en de NVWA, waarna de NVWA heeft besloten het bedrijf te deblokkeren. Na het besluit van de NVWA past RVO.nl I&R hierop aan. Daarna volgt nog een nacalculatie in het kader van het fosfaatreductieplan 2017 en wordt bezien of er gevolgen zijn voor de GLB-inkomenssteun.

De afgelopen dagen is gebleken dat eind vorige week ook bedrijven en dieren zijn geblokkeerd waarbij naderhand bleek dat er van onregelmatigheden geen sprake is. Het gaat om bedrijven met geïmporteerde melkkoeien en om meerlingkalveren geboren na 1 januari 2018. Van de geïmporteerde melkkoeien waren alleen melkproductiegegevens aanwezig en geen gegevens of de koe had gekalfd. Een afkalfdatum uit het buitenland wordt namelijk niet standaard geregistreerd in I&R, hier is ook geen verplichting toe. Inmiddels is uit aanvullende gegevens duidelijk geworden dat deze koeien in het buitenland hebben gekalfd waardoor ze niet hadden moeten worden meegenomen in het onderzoek. Dit heeft ertoe geleid dat bij ruim 100 bedrijven de blokkade is ingetrokken. Daarnaast zijn kalveren geboren na 1 januari 2018 die abusievelijk in het onderzoek waren betrokken, alsnog daarbuiten gelaten. Het betreft ruim 900 individuele kalveren waarvan de individuele blokkade is ingetrokken.

Ik vind het heel vervelend dat een aantal ondernemers geconfronteerd is met een blokkade terwijl dit eigenlijk niet had gemoeten. Ik begrijp dat dit voor een ondernemer frustrerend is. Na constatering hiervan is dit dan ook snel hersteld. De betreffende ondernemers ontvangen een brief van de NVWA waarin het intrekken van de blokkade wordt bevestigd en nader wordt toegelicht.

Momenteel zijn er dus ca. 150 bedrijven niet langer geblokkeerd. Er zijn op dit moment nog ruim 2000 bedrijven geblokkeerd op basis van de administratieve controles en de daarvoor uitgevoerde inspecties. Mijn eerste prioriteit is om I&R op orde te brengen en bedrijven te kunnen deblokkeren. Ik spoor bedrijven die nu nog geblokkeerd zijn aan om hun I&R-registraties snel kloppend te maken, waar nodig door DNA-onderzoek. Daarbij merk ik op dat de onregelmatigheden bij bedrijven een klein aantal dieren kunnen betreffen. Het zal van geval tot geval verschillen of dit al dan niet opzettelijk is gebeurd – een kleine onregelmatigheid in I&R kan voor een ondernemer een groot financieel verschil maken in het fosfaatreductieplan 2017. Ongeacht de achtergrond van een onregelmatigheid staat voorop dat onregelmatigheden niet zouden moeten voorkomen, gelet op het belang van I&R als traceringssysteem bij de uitbraak van dierziektes.

Zoals aangegeven in mijn brief van 8 februari jl. vinden nader administratief onderzoek en inspecties van bedrijven plaats om de aard en omvang van de onregelmatigheden scherper in beeld te krijgen. Hier is tijd voor nodig. Met deze brief geef ik u dan ook een tussenstand. Uiteraard blijf ik de situatie nauwlettend volgen en houd ik uw Kamer op de hoogte van de ontwikkelingen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten