32 694 Wijziging van de Wet op de huurtoeslag (flexibeler maken kwaliteitskorting)

B VOORLOPIG VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE ZAKEN EN DE HOGE COLLEGES VAN STAAT/ALGEMENE ZAKEN EN HUIS DER KONINGIN¹

Vastgesteld 15 november 2011

Het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel heeft de commissie aanleiding gegeven tot het maken van de volgende opmerkingen en het stellen van de volgende vragen.

Inbreng van de fractie van D66

De leden van de fractie van D66 hebben met zorg kennisgenomen van de voorgestelde wijziging van de Wet op de huurtoeslag (Wht). Het voorliggende voorstel beoogt enkele nu in de Wht opgenomen percentages gemakkelijker te kunnen wijzigen, door die percentages bij algemene maatregel van bestuur met lichte voorhangprocedure vast te stellen. Op deze manier wil de regering de bezuinigingen op het budget huurtoeslag zonder wetswijziging doorvoeren via een verhoging van de kwaliteitskorting.

De leden van de fractie van D66 zijn van mening dat de desbetreffende wijzigingen op de huurtoeslag in principe bij wet geregeld moeten blijven. Het wijzigen van de huurtoeslag heeft een dermate grote invloed op de woonlasten van huurders dat de formele invloed van de volksvertegenwoordiging geboden is.

Een acceptabel alternatief zou de toepassing van een algemene maatregel van bestuur met een zware voorhangprocedure zijn. Deze verzwaring stelt de beide Kamers der Staten-Generaal niet slechts in de gelegenheid om te debatteren of opmerkingen te maken over het ontwerpbesluit, maar ook om daadwerkelijk op basis van de wet te eisen dat het door het ontwerpbesluit te regelen onderwerp bij wet in formele zin wordt geregeld. De regering stelt echter de toepassing van de lichte voorhangprocedure voor om de in de Wht opgenomen percentages gemakkelijker te kunnen wijzigen. De leden van de D66-fractie constateren dat de betreffende percentages, gelet op de systematiek van de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen, ten hoogste eenmaal per jaar kunnen worden aangepast. Dit roept de vraag op of het argument van gemak en flexibiliteit van een lichte voorhangprocedure wel doorslaggevend zou moeten zijn. Een zware procedure zal dit regime immers niet ondermijnen. Deze leden vragen daarom de regering nog eens in te gaan op de (tijds-)verschillen tussen de beide procedures en de redenen waarom aan de lichte procedure de voorkeur zou moeten worden gegeven.

Inbreng van de fractie van GroenLinks, mede namens de fracties van PvdA en SP

De leden van de GroenLinks-fractie hebben kennisgenomen van het wetsvoorstel, en hebben hier ernstige bedenkingen bij. De leden van de fracties van PvdA en SP sluiten zich bij deze bedenkingen en de daaruit voortvloeiende vragen aan.

Kan de regering aangeven waar de noodzaak tot het buitenspel zetten van de beide Kamers der Staten Generaal bij het vaststellen van de percentages van de kwaliteitskorting op de huurtoeslag nu precies ligt? Is de beoordeling van de passendheid van de percentages niet – mede – een politieke afweging, die raakt aan de kern van zowel volkshuisvestings- als inkomensbeleid? Het thans ingediende wetsvoorstel geeft de indruk dat de regering de vaststelling van de percentages vooral ziet als een mechanisme voor het op orde krijgen van de overheidsfinanciën, en niet, of veel minder als instrument in het kader van de rechtvaardige verdeling van schaarse woonruimte. Kan de regering hier nader op ingaan, en daarbij aangeven welke inhoudelijke argumenten de regering heeft voor het aanpassen van de thans geldende percentages.

Voorts constateren de aan het woord zijnde leden dat er in het wetsvoorstel op geen enkele wijze een bandbreedte voor de vast te stellen percentages wordt gegeven. Ook zijn geen criteria opgenomen op grond waarvan de percentages kunnen worden aangepast. Is het juist dat de regering met het onderhavige wetsvoorstel in feite carte blanche krijgt om, door de kwaliteitskorting op 100% te stellen, de huurtoeslag voor bepaalde categorieën geheel af te schaffen?

De aan het woord zijnde leden vernemen verder graag waarom – als de percentages al aangepast dienen te worden – niet volstaan kan worden met het veranderen van de percentages in de wet? Of waarom niet gekozen kan worden voor een zware voorhang? Is de regering voornemens om de percentages met grote regelmaat te wijzigen?

Hoe beoordeelt de regering de rechtsonzekerheid die het voortdurend kunnen wijzigen van de kwaliteitskorting met zich meebrengt voor huurders, voor wie het kunnen verhuizen vaak slechts een utopische mogelijkheid is? En hoe beoordeelt de regering de moeiteloze aantasting van deze rechtszekerheid in het licht van de absolute weigering zelfs maar een discussie over de aftrek van de hypotheekrente te starten, onder verwijzing naar de onzekerheid die dit meebrengt voor huiseigenaren? De aan het woord zijnde leden krijgen graag een nadere toelichting.

De aan het woord zijnde leden hebben ten slotte nog een vraag over de mogelijke onevenredige benadeling van huurders van een zorgwoning of aangepaste woning. In haar antwoorden aan de Tweede Kamer heeft de regering aangegeven dat de verdeling van aangepaste woningen over de verschillende huurcategorieën dezelfde is als die van normale woningen. Deze leden vragen de regering echter of het niet zo is dat mensen die zijn aangewezen op een zorgwoning of aangepaste woning vaker een lager inkomen hebben en dus toch naar verhouding zwaarder worden getroffen.

De commissie kijkt met belangstelling uit naar de reactie van de regering en ontvangt de memorie van antwoord graag binnen vier weken na vaststelling van dit voorlopig verslag.

De voorzitter van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat/Algemene Zaken en Huis der Koningin,

Engels

De griffier van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat/Algemene Zaken en Huis der Koningin,

Bergman

---

1 Samenstelling:

Holdijk (SGP), Dupuis (VVD), Kox (SP), Sylvester (PvdA), (vice-voorzitter), Engels (D66), (voorzitter), Thissen (GL), Nagel (50PLUS), Ruers (SP), Van Bijsterveld (CDA), Duthler (VVD), Huijbregts-Schiedon (VVD), Van Kappen (VVD), Koffeman (PvdD), Kuiper (CU), Meurs (PvdA), Vliegenthart (SP), De Vries-Leggedoor (CDA), Lokin-Sassen (CDA), Th. de Graaf (D66), De Boer (GL), De Lange (OSF), Barth (PvdA), Ter Horst (PvdA), Koole (PvdA), Van Dijk (PVV), Klever (PVV), Sörensen (PVV) en Schouwenaar (VVD).