32 645 Kernenergie

S VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 28 oktober 2025

De vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei1 heeft schriftelijk overleg gevoerd met de Minister van Klimaat en Groene Groei over de voortgang programma Small Modular Reactors. Bijgaand brengt de commissie hiervan verslag uit. Dit verslag bestaat uit:

  • De uitgaande brief van 3 oktober 2025.

  • De antwoordbrief van 28 oktober 2025.

De griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei, Karthaus

BRIEF VAN DE VOORZITTER VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR ECONOMISCHE ZAKEN / KLIMAAT EN GROENE GROEI

Aan de Minister van Klimaat en Groene Groei

Den Haag, 3 oktober 2025

De leden van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei hebben met belangstelling kennisgenomen van uw brief van 16 juni 2025 over de voortgang van het programma Small Modular Reactors (hierna: SMR’s).2 De leden van de fractie van de BBB hebben naar aanleiding daarvan een aantal vragen en opmerkingen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de fractie van de BBB

De fractieleden van de BBB lezen in uw brief dat het doel is om in 2050 3,5–7 Gigawatt opwek te realiseren uit kernenergie. Dat is 10% van de totale elektriciteitsproductie. Wat is daarmee de bijdrage aan de verwachte vraag naar elektriciteit? Hoe reëel is deze doelstelling?3

Wat zijn de gevolgen van het tussendoel dat de EU wil stellen voor 2040 voor de ambities op het gebied van kernenergie?

U stelt dat er nog geen concrete locatie bekend is voor een SMR. Bent u bekend met het initiatief van de gemeenteraad van Opmeer? Zo nee, bent u bereid om contact te zoeken met de gemeente Opmeer in de regio West-Friesland (provincie Noord-Holland) om u op de hoogte te laten stellen van de laatste ontwikkelingen?

Inmiddels is uit de haalbaarheidsstudie gebleken dat gemeente Opmeer op zoek moet naar samenwerkingspartners. Gemeente Opmeer ligt dichtbij gemeente Hollands Kroon, één van de twee gebieden waar nog hyperscale datacenters gevestigd mogen worden. Het draagvlak hiervoor is door de komst en de gevolgen van de vestiging van de eerste drie hyperscales en de ruimtelijke impact enorm gedaald. Bent u bereid de verbinding te leggen tussen het initiatief van de gemeente Opmeer en de nabijgelegen datacenters, om op die manier de ontwikkelingen mogelijk te versnellen? Wat kunt u (eventueel in samenwerking met de provincie) verder doen om het initiatief van gemeente Opmeer te faciliteren en te versnellen?

De leden van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei zien uw reactie met belangstelling tegemoet en ontvangen deze graag binnen vier weken.

De voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei, S.M. Kluit

BRIEF VAN DE MINISTER VAN KLIMAAT EN GROENE GROEI

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 oktober 2025

Hierbij zendt het kabinet u de antwoorden op de vragen van de leden van de fractie van de BBB, gesteld op 3 oktober, over de voortgang van het programma Small Modular Reactors (Kamerstuk I, 2024/25, 32 645, R).

De Minister van Klimaat en Groene Groei, S.T.M. Hermans

178253

1

De fractieleden van de BBB lezen in uw brief dat het doel is om in 2050 3,5–7 Gigawatt opwek te realiseren uit kernenergie. Dat is 10% van de totale elektriciteitsproductie. Wat is daarmee de bijdrage aan de verwachte vraag naar elektriciteit? Hoe reëel is deze doelstelling?

Antwoord

In het Nationaal Plan Energiesysteem is de 3,5 tot 7 GW opwek uit kernenergie opgebouwd uit meerdere nieuwe grootschalige kerncentrales aangevuld met een of meerdere SMR’s. Dit is een indicatieve aanduiding van het opgesteld vermogen omdat er bijvoorbeeld nog geen technologie is geselecteerd voor de bouw van de grootschalige kerncentrales. De twee technologieën variëren in opgesteld vermogen (tussen de 1 en 1,65 GW per centrale). Met de bouw van deze kerncentrales kan de bijdrage aan de totale elektriciteitsproductie ongeveer 10% bedragen. Dit aandeel is naast de bouw van het aantal kerncentrales ook afhankelijk van de ontwikkeling van de elektriciteitsvraag in Nederland (bijvoorbeeld de mate van elektrificatie van de industrie). Het kabinet zet dan ook in op de bouw van de kerncentrales om de energiemix te diversifiëren en dat is een reële doestelling. Het percentage kernenergie in de elektriciteitsmix is daarbij meer een uitkomst en geen doel op zich.

2

Wat zijn de gevolgen van het tussendoel dat de EU wil stellen voor 2040 voor de ambities op het gebied van kernenergie?

Antwoord

De Europese Commissie heeft een bindend EU-tussendoel voor klimaat voor 2040 voorgesteld als tussenstap naar klimaatneutraliteit in 2050. Door het stellen van een logisch tussendoel geeft de EU duidelijke richting en helderheid, en versterkt daarmee investeringszekerheid voor alle technologieën die structureel kunnen bijdragen aan emissiereductie. Kernenergie wordt in de recitals van de Europese Klimaatwet expliciet genoemd als een van de technologieën die een rol kunnen spelen in het realiseren van de klimaatdoelstellingen. Hiermee sluit het voorgestelde Europese tussendoel aan op de ambities van dit kabinet op het gebied van kernenergie.

3

U stelt dat er nog geen concrete locatie bekend is voor een SMR. Bent u bekend met het initiatief van de gemeenteraad van Opmeer? Zo nee, bent u bereid om contact te zoeken met de gemeente Opmeer in de regio West-Friesland (provincie Noord-Holland) om u op de hoogte te laten stellen van de laatste ontwikkelingen?

4

Inmiddels is uit de haalbaarheidsstudie gebleken dat gemeente Opmeer op zoek moet naar samenwerkingspartners. Gemeente Opmeer ligt dichtbij gemeente Hollands Kroon, één van de twee gebieden waar nog hyperscale datacenters gevestigd mogen worden. Het draagvlak hiervoor is door de komst en de gevolgen van de vestiging van de eerste drie hyperscales en de ruimtelijke impact enorm gedaald. Bent u bereid de verbinding te leggen tussen het initiatief van de gemeente Opmeer en de nabijgelegen datacenters, om op die manier de ontwikkelingen mogelijk te versnellen? Wat kunt u (eventueel in samenwerking met de provincie) verder doen om het initiatief van gemeente Opmeer te faciliteren en te versnellen?

Antwoord 3 en 4

Ja, het kabinet is met het initiatief bekend en is tevens op de hoogte van het haalbaarheidsonderzoek dat gemeente Opmeer heeft laten uitvoeren. Het kabinet ziet potentie voor SMR's om energie-intensieve industrie of eindgebruikers te kunnen verduurzamen (waaronder mogelijk datacenters). Decentrale overheden kunnen een rol spelen om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Naast gemeente Opmeer is ook een aantal andere gemeenten en provincies reeds gestart met eerste verkenningen om de potentie van SMR's voor de eigen regio te toetsen.

Het kabinet heeft als doel om dit soort regionale initiatieven te faciliteren. Het kabinet ziet vanuit medeoverheden twee verschillende behoeften voor ondersteuning. Ten eerste kan het ondersteunen van kennis- en netwerkopbouw zorgen voor versnelling. Daarom denkt het kabinet aan het inrichten van een kennisnetwerk, het actualiseren van de SMR-kennismodule, en het oprichten van informatiebijeenkomsten met de Nuclear Academy. Ten tweede is het kabinet voornemens om provincies financieel te ondersteunen vanuit het budget voor het SMR-programma. Deze inzet dient voor het ontwikkelen van provinciaal beleid met betrekking tot SMR's in het regionale energiesysteem en voor het lokaliseren van potentiële locaties waar initiatieven ontplooid kunnen gaan worden (voor industrieclusters, cluster 6-bedrijven en innovatieprojecten). De precieze vorm van ondersteuning wordt in overleg met provincies vormgegeven.


X Noot
1

Samenstelling:

Van Gasteren (BBB), Van Langen-Visbeek (BBB) (ondervoorzitter), Oplaat (BBB), Panman (BBB), Crone (GroenLinks-PvdA), Kluit (GroenLinks-PvdA) (voorzitter), Thijsssen (GroenLinks-PvdA), Van Gurp (GroenLinks-PvdA), Vos (GroenLinks-PvdA), Van Ballekom (VVD), Straus (VVD), Petersen (VVD), Bovens (CDA), Prins (CDA), Aerdts (D66), Dittrich (D66), Van Strien, (PVV), Visseren-Hamakers (PvdD), Baumgarten (JA21), Van Aelst-den Uijl (SP), Holterhues (ChristenUnie), Dessing (FVD), Schalk (SGP), Perin-Gopie (Volt), Van der Goot (OPNL), Van Rooijen (50PLUS), Van de Sanden (Fractie-Van de Sanden), Walenkamp (Fractie-Walenkamp)

X Noot
2

Kamerstukken I 2025/26, 32 645, R.

X Noot
3

Kamerstukken I 2025/26, 32 645, R, p. 2.

Naar boven