32 637 Bedrijfslevenbeleid

Nr. 643 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 juni 2024

Hierbij zend ik u mede namens de Minister voor Klimaat en Energie de antwoorden op de vragen van de vaste Tweede Kamer commissie van Economische Zaken en Klimaat over het Jaarverslag EZK 2023 in het kader van het V-100 evenement (2024Z09422, ingezonden 30 mei 2024).

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

1

Wat zijn de eerste resultaten uit de pilots van energiehubs uit de afgelopen drie jaar? Hoe kunnen deze op korte termijn (binnen een jaar) op grotere schaal worden toegepast? En wat gaat u doen om dit te stimuleren?

Antwoord

De stand van zaken met betrekking tot energiehubs is beschreven in de «Routekaart energiehubs: de Nulmeting» (Routekaart Samenwerken in energiehubs: de nulmeting (rvo.nl)). Het stimuleringsprogramma energiehubs is ingesteld om de verdere opschaling mogelijk te maken. Verdere informatie is te vinden in de Kamerbrief «Stimuleringsprogramma energiehubs» van 5 juni jl. (Kamerstuk 32 813, nr. 1398).

2

Hoe kunt u het mogelijk maken om het delen van energie-infrastructuur (energiehubs) op lokaal niveau te versnellen om daarmee de lokale opwek van duurzame energie te vergroten, het lokaal gebruik van duurzaam opgewerkte energie te stimuleren en de belasting van het energienet te verlagen en de wachtlijsten daarmee te verkleinen?

Antwoord

Dit wordt op verschillende manieren bevorderd, maar is een ontwikkeling die nog in de pilotfase zit. Er wordt momenteel gewerkt aan het standaardiseren van oplossingen en het bevorderen van randvoorwaarden zodat vanaf 2025 opschaling mogelijk wordt. Belangrijk is bijvoorbeeld het faciliteren van de ontwikkelfase van energiehubs met procesgeld, kennisontwikkeling en -deling, organiseren van samenwerking en belemmeringen in regelgeving aanpakken. Hiervoor is een Stimuleringsprogramma Energiehubs opgesteld. Een en ander staat uitgebreid beschreven in vorig antwoord genoemde Routekaart en Kamerbrief.

3

Hoe kunt u het mogelijk maken om op decentraal niveau (provincie en netbeheerders) de kansen en innovaties die er zijn te stimuleren en uitvoerbaar te maken zodat er geen vertraging is in de uitvoering?

Antwoord

De doorvertaling van het Nationale Plan Energiesysteem en het Programma Energie Hoofdstructuur naar de regio gebeurt door het maken van interbestuurlijke afspraken.

Daarnaast zijn decentrale overheden, netbeheerders en het Rijk samen vertegenwoordigd in de 14 regionale energie boards. Daar staat voortgang op de uitvoering van plannen om het energie-netwerk uit te breiden hoog op de agenda. Daar komt ook de selectie van de energy hubs op de agenda en worden kansen en innovaties uitgewisseld.

Binnen het Landelijke Actieprogramma Netcongestie actielijn Sneller Bouwen werken Netbeheer Nederland (NBNL), IPO (Interprovinciaal Overleg), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Bouwend Nederland en Techniek Nederland samen aan het versnellen van de bouw van elektriciteitsinfrastructuur.

4

Kunt u aangeven hoe u de aanbevelingen in de evaluatie van de TEK meeneemt om bij toekomstige regelingen te zorgen voor een betere aansluiting op het bedrijfsleven en rekening te houden met een gelijk speelveld? Kunt u in het bijzonder rekening houden met aanbevelingen op het gebied van toepasbaarheid en vindbaarheid?

Antwoord

De Algemene Rekenkamer (AR) stelde onlangs dat de overheid, net zoals het geval was ten tijde van de coronacrisis, gedurende de energiecrisis in zeer korte tijd een regeling als de TEK heeft opgezet om financiële schade voor ondernemers te beperken. Ook in de toekomst kan de overheid genoodzaakt worden om op korte termijn crisismaatregelen te treffen. Daarom beveelt de AR aan om een maatregel als de TEK te evalueren, waarbij de AR specifiek aandacht vraagt voor de mate waarin de regeling aansloot bij de behoeften van de doelgroep. De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft in dit verband op 28 maart jl. ook gevraagd naar de eventuele verbeterpunten van de TEK. Ik zal hier dan ook invulling aan geven. Ik kan nog niet vooruitlopen op de uitkomsten, maar verwacht dat de lessen gebruikt kunnen worden bij de ontwikkeling van eventuele nieuwe regelingen.

5

Bent u bereid om de niet gebruikte middelen in het jaar 2023 alsnog beschikbaar te stellen ten behoeve van de verduurzaming van het MKB?

Antwoord

Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat zorgt ervoor dat bedrijven (waaronder het mkb) hun bijdrage kunnen leveren aan een duurzame en inclusieve welvaartsgroei. Dit doen wij door verschillend instrumentarium zoals subsidies en garanties open te stellen voor het mkb. Daarnaast zorgen wij voor een adequate wetgeving en ondersteunende publieke voorzieningen die deze verduurzaming mogelijk maakt.

Onderuitputting op reguliere begrotingsmiddelen vloeit normaliter uiterlijk bij Slotwet terug naar de schatkist en loopt dus niet automatisch mee naar het volgende jaar. De middelen die verkregen zijn uit het Klimaatfonds voor verduurzaming van het (industriële) MKB en in 2023 niet zijn uitgegeven, zijn in het voorjaar toegevoegd aan het budget van 2024 voor besteding aan hetzelfde doel of regeling.

De BMKB-Groen is een speciaal luik onder de BMKB om financiering voor groene investeringen voor het mkb te vergemakkelijken. Voor de BMKB is een jaarlijks garantieplafond van € 765 mln. beschikbaar.

6

Bent u bereid te onderzoeken hoe u meer ruimte en vertrouwen kan geven aan ondernemers door bv. achteraf controle op de aanwending hiervan toe te passen in plaats van vooraf (zoals TVL/NOW)?

Antwoord

Bij het ontwerpen van regelingen tussen beleid en uitvoering wordt altijd getracht de balans te vinden tussen enerzijds het gemak voor de ondernemer in het gebruik van de regeling en anderzijds het beperken van risico op onjuist gebruik.

Regulier vindt controle achteraf plaats om te toetsen of de besteding van middelen overeenkomstig de voorwaarden is. Vooraf worden de criteria opgesteld waaraan indieners van aanvragen voor financiële steun moeten voldoen om succesvol te kunnen zijn.

7

Kunt u onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om te voorkomen dat de toenemende transportkosten (per kilometer) als gevolg van o.a. zero-emissieregelingen ondraaglijk worden voor bedrijven die niet primair op transport en logistiek gericht zijn?

8

Hoe zorgt u ervoor dat (milieu)maatregelen voor kleine bedrijven niet ontdoken kunnen worden door werkzaamheden te verplaatsen naar bijvoorbeeld de thuisomgeving (denk aan bezorgen met brommers i.p.v. afhaalrestaurants met «bring your own»-regels of de afvalstoffen van thuiskappers)?

Antwoord op vragen 7 en 8

Het Ministerie van EZK heeft een breed scala aan instrumenten om het mkb te ondersteunen en te verduurzamen (voor meer informatie zie Kamerbrief voortgang verduurzaming mkb d.d. 14 mei 2024 kamerstuk nr. 32637–640). Hier kunnen bedrijven gebruik van maken om zich gereed te maken voor een duurzame toekomst. Op dit moment is er binnen EZK geen sprake van het ondersteunen van bedrijven die extra kosten moeten maken n.a.v. de zero-emissieregeling en is onderzoek hiernaar niet nodig. Binnen het Ministerie van I&W wordt er gewerkt aan de ondersteuning van de elektrificatie van het wegvervoer.

Het ontduiken van (milieu)maatregelen is een handhavingsvraagstuk onder de verantwoordelijkheid van de Minister van I&W. Ik zal uw zorg bij deze collega onder de aandacht brengen. Ook kleine bedrijven dienen zich aan de geldende wet- en regelgeving te houden.

9

Hoe voorkomt u dat het hebben van een (on-)juiste SBI-code zorgt voor ongelijke regelgeving, subsidieregelingen of kostendruk tussen vergelijkbare bedrijven?

Antwoord

De SBI-code wordt beheerd door het CBS en door de KvK vastgelegd in het Handelsregister. De ondernemer is verantwoordelijk voor een juiste opgave aan de KvK van de SBI-code. De KvK voorziet de ondernemer van allerlei hulpmiddelen om dit op een goede manier te doen. Door het inzetten van een digitale tool op de KvK website, aan de balie en bij de voorinschrijving kan KVK ondernemers helpen een juiste code te selecteren met betrekking tot de bedrijfsactiviteit(en). De tool die is ontwikkeld bevat de meest voorkomende bedrijfsactiviteiten en werkt met kunstmatige intelligentie. Bij wijziging van de bedrijfsactiviteit is het aan de ondernemer om tijdig de gegevens te muteren in het HR en de juiste SBI-code op te geven. KvK kan hieraan niet meer doen dan ondernemers te wijzen op het belang van een tijdige mutatie.